B E S C H R Y V IN G der K U S T
Nooten Mufchaaten.
Foelie.
Caneel.
Comptoir-te hebben, van waar men na
die andre ftedcn maar voyagien deed,
cn die plaatzen waren dan, en voofal t
erooc Comptoir Ava, gewnon .nct ver-
handelde aldaar aan’t Comptoir Zierjang
fdaar zy alle onder behoorden) te ver-
antwoorden, gelyk het Comptoir Ziet-
iang dan weder rekening van alles aan
•t groot o f Algemeyn Comptoir op
Choromandel dede. .
D it Comptoir fchynd zyn begin, met
lang na ’t oprichtcn van ons Comptoir
ter Kufte van Choromandel, genomen
te hebben j en hoewel het nette jaar ons
onbekend is , blykt ons egter klaar ,
dat wy i6 ; i . hier al handelden. Wy
hadden daar een ordentelyke Logie, en
vetfcheide Opper-hoofdcn, onder welke
Eeenzins van de minfte de Heeren opper
Kooplieden Joris van Coulfter, Adriaan
van SwaanswykV Elias van den Brouke,
Bartholomeus van Roozendaal, Corne-
lis Meersman, en meer andre geweeft zyny
dog in ’t jaar 1677. vond men goed dit
Comptoir geheel op te brekén.
v De Koopmanfchappen , die o m her-
H waards getrokken hebben, zyn de Robyn
fchap- (een heerlyk gefteente, dat alleen m dit
pen,daar en wel byzonder m Ava valt, cn
valleade.,£ V daar maar voor den Keizer alleen
gegravcn werd) zilver (alzoo daar ook
zilver en goud-mynen zyn) Kalin (een
erts, zeer na by ’t zilver komende) Oli-
fànts-tanden, T in , Wafch, Homg,Cardamon,
verglaasde porten (Martavanen:
n a ’t land, daar zy eigentlyk vallen, ge-
noemt) zoo groote, als kleene, en veel
houtwerken. Ook vallen m Ava in t byzonder
lange Peper, kopere Pitjens, en
nog een zeker Metaal, Namrak, Aard-
olie Caatsjoe , en hout-olie j dog het
T in en de voornoemdc Martavaanen,
vallen alleen in ’tR y k van Martavan, cn
TaDegoederennu, diede onzeninPegu
0 A^rwm. JlprW T.vwaa-
Sandal-Hout;
Boekfpiegels.
Gemcenc hocden.
Vermilioen.
Quik-zilver.
Lakenen. • _
Allerley Perfiaanze ftofrcn, Roozc-
water, & c :
Om deze goederen revertieren, endept JiaL
andre in te koopen, doet men jaarlyks twee
bezendingen h- erwaa-tJd-s , d—e eenein,tzendingen
Se,p* - geuuutember,
dat de grootfte is, om dat e rwaaBh,
dan een groot fchip na toe gaat ,
en eene in Januari, dat de kleene genaamd
werd. .
Zoo ras men in Pegu, o f te Zierjang,De T d .
voor het Tol-huis des Keizers komt y
moct .alles tegen 14 ten honderd (iovoor
den Vorft, en ’t verdre voor de bediendcn)
dat al vry hoog is, vertold werden. .
Men verzoekt daar verlof van den Vorlt
om te mögen loffen,en, als ’c goed aan
landis, vraagdde Tollenaar, wannecr t
gelegen komen z a l, om ’t zelve te be-
zien, enom te weten, o f alles ook wel
aangegeven is.
De voomame reden van de komtt, zoo
van den Tollenaar, als van de andre be-
dienden des Keizers ,is egter om eens walt-
ker tefmullen, alzoo dan’tbefte, dat er
is- door de fcheeps-vrienden opgeichatt
werd, daar zy zieh, in plaats van wej
1 toc te zien, met brandewyn, & c : zoo
dronken drinken, dat zy omverre rollen;
Dit gedaan 'zynde , belaften zy , dat
men alle ’t gefchut, geweer, en t kr uyt,
aan de wal brengen z a l, dat men zoo
veel doet, als men noodig oordeeld ,
vermits men hen daar van niet meer
ze g t, als zy behobren te weten.
Niets mag ’er aan land komen, tot
het minfte gefchenk toe, dat men aan
iemand d o e t, o f den Keizer moet het
bekend zyn.
Daar na vernemen z y , na de groote
van het fchip, na ’t getal der manlchap,
die ’er op is, hunne naamen,hunnen ouder-
dom, wanneer de zelve van de Kult
vertrokken, hoe lang zy onderweeg geweeft
zyn, en wat hen ontmoet is.
Op de goederen, die men hier brengt Win-
(behilven dat de waaren, die men h ie r ta M"
j -van daan voerd, en de vrachten en °v e ren d e ,
ivaar geldender genen,diemet onzelehe-
pen herwaards overgaan , en de wiflels
der Mooren, fraejewinflengp-en) wierd
hier jaarlyks, buyten de onkoften wie
wel 10 a iz o o o g l : beliepen) vry geld in
de vyftig duyzend gülden gewonnen.
■ Schoon deze Vorft gemeenelyk maar
K .O -
herren^
hietbreng«!, zyn de’ze , allerley Lywaagnrok.
den, als, '
ken.- . . -
Ruwe Bethillis.
Tsjavoni’s.
Caricams.
Talponi’s.
Caricams Grandi’s.
Cattawani’s , cn ander gefchiidera
goed.
Longetjes.
Papeli’s. •
Bore Ginggangs drie draad.
Alegia’s.
Boeloügs.
Brandams,
TafFatsjela’s dric-draad.
Rood garen,
Nagelen.
De ge-
vallen
derKeitavan.
* 5 30*
Van
Koning van Pegu genaamd werd, zal.
ons egter het volgende verhaal van zyn
magt klaar leeren, dat hy weerdig is
vanPegu.Keizcr genaamd te werden , alzoo zyn
Vermögen ongenieen groot, en hy wel eer
overwinnaar van veel Köningen en Ko-
ninkryken geweeft is.
Zomtyds wierden zy de Köningen Van
Pegu , en zomtyds de Köningen van Brama
genaamd * ’t geen daar van komt,
om dat de Koning van Pegu, Brefagucan
cen V o r lt , die over p Koninkryken Kei-
zer w a s , door den Koning van Brama
overwonnen is, gelyk hy ook den Koning
van Martavan onder ’t geweld van
zyne« wapenen heeft doen buigen.
Pinto verhaald ’er ons in zyn tyd- dit
af, dat de Koning van Brama (die toen
den Koning van Pegu al overwonnen had)
in de ftad Pegu een Leger van fevenmaal
Met den honderd duizend man (waa^onder 600Ó00
Koning Peguanen waren) veerdig maakte, om
van Mar- den Koning van Martavan te belegeren,
ten welken cinde hy ook een vloot van
700 fchepen gereed maken liet. Dit viel
ontrent 1730. voon
Hy belegerde die ftad zes maanden
en derthien dagen, terwyl die Vorft zig
met een Leger van 130000 man dapper
verdedigde, in. zoo verre, dat ’er van al
dit volk nog maar 6000 man overfchoot.
Nadat hy dan za g, dat hy het niet
langer zou können uythouden, boöd hy
den Koning van Brama aan , dat hy
hem , indien hy opbreken wilde, aan-
fto.nds 30000 ßiflen zilver (die ontrent
een MilLioen uy tmaken) en jaarlyks 60000
Ducaaten geven, o f dat ny hem anders
Dienhy maar toeftaan ■wilde, om met 2 fchepen
na Siam, met zyn vrouwen, kinderen 3
en ichatten te vertrekken, en dat hy hem
dan de ftad, en *t R y k , met alles, dat
’er'in was in handen ftellen zoude.
Maar de Koning van Brama hem dit
niet willende toelaten, was hy g(
noodzaakt zieh aan hem over te geven.
Zoo ras hy Meefter van de ftad Martavan
was, vermeide hy de zelve, ver-
brande 140000 huizen, 1700 Tempels
e n '60000 Afgods-Beelden.
Aan de menigte dezer gebrandegebou-
wen kan men ten naaften by van de groote,
magt, en *t aanzien dezer ftad, en van
dien overwonnen Vo rft, oordeelen.
Den Koning van Martavan Chambain-
ta genaamt was, met de Vofftin Njay
Canata, dogter van Brefagucan , o f van
dien Koning van Pegu, dien den Keizer
overwon.
Dit verricht-hebbende, ging hy
ftad Pron, met een vloot van 12000 ning van
fchepen 3 en kleenc vaartuigen, en metpron;
een Leger van negenmaal honderd duyzend
man belegeren.
Hy verftond, dat den Koning van Ava
overleden , dat zyn zoon , pas 1 3 jaa-
rCn oud, in zyn plaats gcvolgd, en met
een dochter van een ander Koning van
Ava, pas voor de dood van zyn Vader,
den Koning van Pron, getrouwd was.
Deze princes had de Keizer van Brama
voor zieh zelven ten huWelyk verzogt j
dog zy was hem van den Koning van Ava
geweigerd. Dit was wel de voornaamfte
reden, waarom hy Pron belegerde.
Hy wierd ’er manmoedig afgeflagenj
dog de ftad wierd door eeriige verraders
aan hem overgeleverd.
Hy kreeg de Koningin, die 36 jaaren
oud was, gevangen , Hetze naakt längs
de ftraat zoo lang geeflelen, tot dat z y ,
door die en andre fmerten afgemat, den
geeft gaf. *
Daar op trok hy verder met zyn Le- En den
ger na het Ryk van Ava, belegerde de ftad Koning
Meleytay , daar hy ontrent 30000 manvaQ v*’
verlloeg, hoewel hy zelfs meer dan honderd
en vyfthien duizend mannen verloren
had.
Hy wierd nogtans eindelyk Meefter
van ae Vefting, en dwong den Koning
van Ava verder (die zig aan hem niet
overgeven wilde) om zig , nevens zyn
Koningin, en kindereny voor den Koning
van Siam te vernederen, aan den
welken hy 6000 Biflen , o f 200000 gülden
Jaarlyks, cri een Pint Robynen be*
loofae, behalven dat hy hem by zyn
komft wel twee Millioenen fchonk, waar
op hem die Vorft ook de vöornoemdei
3©ooo man. toegezonden had.
Ecnige tyd bevorens had zig zcker
Xeminao, een Geeftelyk Heer, tegen
den Keizer van Brama opgeworpen j dog
die verdreven zynde, fpant met den Xe-
min van Satan (zeker magtig Vorft) aan,
die den Keizer van Brama vernioorden,
cn zieh kroonen dede,'dog hy van de zyne-
vcrlaten, cn gedood zyride , beoorlogdc'
Xemindo Aleagar, -des vorigen peguaan*
zenKeizers Zuygbroedcr, ende Aleagar ver-
floeg Xemindo, en wierd Keizer van Pegu
gekroond j kreeg ook eindelyk Xemindo,
nadat hy i j jaar Koning geweeft was, gevangen,
liet hem onthoofde,en verbranden.
Deze Keizer van Brama , Aleagar
(van Vincent le Blanc ook Chaumi-
van Brama overwonnen had,getrouwd, *g r_em_ genaamd) :is_ _ee_n_ zeer magti~g \VTorft
w e lk p Vorftin hy.daarna, met veel andre geweeft , die zeer veel Ryken , als die
v ro u w e n dede ophangen, en hären Ge- van Cavelan, Martavan, A y a , Bacan,
maal, nevens verfcheyde andre groo- Tangran, P ro n , Jangoma, Sontan ,
met cen fteen om den hals in ZeejTrucon, Coblam Tranfiane, en Siam,
« r
werpen.
V . D e e l .
I overwonnen heeft.
R