Lucht-
kokers,
om de
wind te
yangen.
Onterdrageljrkchitte.
Waringiri
Boom.
20Z B E S C H K
ten te vangen. De befte koelte egter heeft
men des avonds, en des nagts boven
op de huizcn, daar men gewoon is,
zonder het minfte' dngemak van de
lacht j te llapen}dat egter maar in den
heeten tyd gefchied, want in het ander
o f ’t wintcr Sayfoeri, flaapt men in
huis, om dat het dan ’s nagts te koud
vallen zoude.
Men zegt dat ’er geen hitie in Indien
b y , die hier v a lt , te vergelyken
is. Vcele laten z ig by dag o f tegen den
avond wel van ’t hoofd tot de voeten
toe nat gieten, o f gaan in water-purten
zitten, en dan hebben zy nog werk,
zoo zy ’t harden, en de fellei koortzen,
die dan hier heerfchen en by na alles
wegfleepen, ontduyken können.
Zoo ras de hitte maar begind, bege-
ven zig vcclen na een plaats, Atsjien,
o f Aflccn, genaamd, daar het vry koe-
ler i s , alzoo de grootfte hitte meeft
door de ftuiting en nederftorting der
heete winden tegen *t gebergte , gelyk
wy bevorens zeiden, veroorzaakt werd.
Men heeft daar ook een grootenen zeer
dikken wortel-of Waringin- Boom, diens
wortels weder tot verscheide flammen
gegroeid, en zoo Wyd uitgebreid zyn, dat
z y wel z a 300 treden in den omtrekbe-
flaan. Onder de zelve is een kleen Ben-
jaans Tempeltje, waar in zeker Heilig
(andre zeggen de planter van dezen boom)
begraveniegt. In’t zelve branden eenige
Lampen, en by dat graf onthoudzigge-
meenclyk een oud man, die meeft van
aalmoeflen leeft. Deze boom, een dicr-
gelyke, als ’er buiten Suratte ftaat, is
geen minder Heiligdom, alswclecrbyde
Drüides deEiken-boomen waren, welke,
gelyk ook de Eiken van Delphi, hären
öoripronk aan de oude Hebrecn, al van
Deboras tyd af. Gen. 35*. 8. o f moge-
lyk al van Abrahams Eiken boflchen Gen.
13: 18, gelyk men de eerbied aan boomen
en boflchen aan Abrahams geplant Botch
Gen. 21: 33. al mede verfchuldigdis.
Op deze plaats, en hog een myl o f
twec Land-waard in , is het vciel koeler,
aangenamer, en ook vry grociier cn fris-
ieher voor ’t g e z ig t, alzoor men daar
fraeje lommer van DadeF-boothen heeft.
Die plaats , maar 3 Ferfiaahze my?
leri o f Farfangs van Gamron werd As-
feen o f Atsjien genaamd , alwaar
men die "flank van Gamrons ftrand, nog
die verftikkende hitte öttder dien berg
zoo niet heeft. Ook groejen hier ve-
Jcrley kruiden, als ’t zwaft Lougcn-
kruid, mclk-kruid , nippe o f Kattoen-
kruid, lever-kruid, Moftaard- kruid, Cenr
taurium van de minder zoort, vpntcr-
Kers:, veld-Papaveres, Braamen,Gänzen-
vöet, Atach, Cichorey , Dillöe, Garft j
Y V I N G È
behalven dat de Valley en ook vol allerlei
Indiaanfche flruik-gewaflen zyn 5 ook *t
Kruid Lyfimachia met cen witte bloem
en met v y f bladen, en metccnuitgebrei-
den roodagtigen kelk.
Wat nu den handel van Gamron be-£jCgroö.
tre ft, fchöon de onverdragelyke hüteten hai^.
het zoo afzienelyk maakt, is die hier cg-'dd en
ter zoo aanzienlyk, dat vcelcn, om het^inrftca
groot gewin, dat hier op de waaren valt,
die groote hitte tragtênte verduuren, op
höpe van in körte jaaren ryk te zullen
zyn j dog de meefte fchicten’erhetlevCn
by in, waar by de langft-levdnde na alle
fchyn het beft vaart.
Dat het ’er egter, als men zieh Wat
voorzigtig draagd, en zieh niet tc vcel
; in deze eil gene dingen te buiten- gaat,
nog al wel te harden is, toonen verfchei-'
de voorbeelden van Heeren, die ’er rede*
lyk lang gelegen hebben, en nog in ’t
leven zyn, onder welke de Heeren Caftc-
leyn (nu onlangs nog algcmcyn Befticr*
der vanlridiën) en deHccrOets (nu onlangs
als Buiten-gemeen Raad van Indien over-
ledcn) wel van de voornaamftc mögen ge*
rekend werden,alzöödieeerfteHeer’cr 24
a 2 f jaaren (zoo ik meine) en de ander
weinig minder tyd,gelegen heeft,behalven
dat de laatfte ’er 1722. nog lag. De meefte
menfehen raken yer door eigen onvoor*
zigtigKeid, van te veel fruyt te eeten,
en te vcel o f te fehielyk water tc drinken ,
aan hun eynde.
Zeergroote vaart is op deze flad, zoo
vanons, als van de Engelzen, Franfchen,
Armeniers , Hindoeftanders, en Arabiers ,
die met hunne fchepen een groote me*
nigte van allerlei waaren aanbrengen, behalven
dat ’er ook veel met de Caffila’s ,
ofCarravaanen, vanConflantinopcl, A-
lcppo, Damascus, en Smyrna, ovcrBag-
dâad na ispahan kotiien 5 welke- waaren
dan van daar zoo ¿1 verder in Oäobcr o f
November herwaards aan gebragt Werden.
Het meefte, dat ’er de Engelzen brcn- Wat ’er
gen, beftaat in Etigelze Lakeflen, T in , dcEngel-
ftaal, & c : De. Frahfchen zyn ’er mder|,cn<
voor' den naam, als mdtter daad, alzoö zy f(^ ea
daar afzoo weinig, als dp andre Comp- wyver-
toiren van Indien, verrichten. Z y heb- lunddcn.
ben te Sjiraasccn wyn-pers , zonder welke
zy voor zieh zêlven, en ook voor andre
Volkeren, met-een, voorrccht, *t an*
ders hier ©nmogelyk zöuden können gaan-
dc höudcn,
Wat onzen handel aangaat, die over-
treft die vän alle andre Natien hier zeer
verre, en geeft zfeèr groote winften aan
onze Maatfchappy zöo op de goederen,,
die zÿ hier brengf wel voornamentlyk,
als op de waaren, dre zy hier van aaani
voera.
De
Van P E l S I EN.
Zy?dez ^crwaards brengen,
Waaren Benzoin,
hier ge- Spcautcr. ‘
3 8 ? - Cwdamom .
vallende. Ga weh.
Olifänts-Tanden.
Damaften.
Pelangs.
Nagelen.
Peper.
Tin.
Lakenen.
Bengaalzc- kleedcn.
Radix Tsjina.
Suyker.
Onze Maatlchappy zend ’ei jaarlyks
(behalven dat ’er, de byzondre koopliedcn
brengen) 12000 pakktnSuykcpafjieder tegen
i fo pond gerekend , die tc zamen
1800000 ponden uytmaaken , en die na
%ahan gevoerd. werden.
Men voerdi hier van daan:
Rooze water.
Ecaifiaanze wyn.
Biftasjesk
Amandelen. v
Wolle Tapyten, gemecnc voor- Malabar,
en Ceylon.
Dito met goudr door werkte. En zom-
mige van dien ieder ellcboog- Vierkant
80 Tomans koftende.
Perfiaanze paarden.
< Kirmanze wol.
Fluweele ftoffen, 5 die beft in Grlan
Zyde dito. 1 vallen.
Baalep niet Zydc.
Zilvre-Perfiaanze Abäsjes voor Malabar.
Afla Fqptida, o f duivels-drek.
Van-wolke zydede Koning, volgens
Zeker verdrag, jaarlyks gehouden is 100
Cyi^a’s , ieder van 408 pond, en aldus
te zämen 40800.ponden, aanonze.Maat-
fchappy, hoewel ’cr zeer weinig winft
op. yalt , te lcveren.
En win- . M enw il, dat de E. Maatichappy-hier
ften. hier in oude tyden wel-4 a y Tonnen gouds
wdeer. aan zuyvre winften, o p ’t genc zy ’er
bragt, plagt te bebben, en ik hebbe re-
cj$qen o p te gelooven, dat zy riu niet
minder zyn, alzoo die genen, die ’er na
tpc, vaarep, zeer veel geld wihnen, zon-
de voordeelen der E. Maat-
fifhäppy bonadeeldi Een klaar bewys,
’er nqg- altyd to weynig van die waa-
ro%, die ’er getrokken zyn , gebragt
Ethr.cn ßyzondfC lieikn brengen ’er Etbr, en
olievan Oftfe plie, van Roozen van daan. Hot
Roozcn. e^rfte ig dfi wezcntlykc cn dikfte olie
uyt de zelve j cn men moct #oor een
ampulletje van een halvcn pink lank, zes
Kyxdaalders in Perfien, en thien dito op
Batavia, geven.
De Amandelen, die zy ’er Van daan Lekkere
brengen, zyn kleen cn röndj dog zeer Aman-
dun vanfchaal, zoo dat men die zonder ddcn*
moeite in ftukken drukt, cn zoo lekker
van fmaak, dat men ’er zig niet af verza-
digen kan. Immers onzeallerbcftc Amandelen
zyn daar niet by te vergelyken.
Men heeft ’er ook twecdcrley wyn ,Perfiaan
witte en roode. Men krygt op Bataviazewyn*
gemecnciyk de blcek-roode , die door-
de bank vry ferp, wreed, en maar ge-
meen van fmaak 5 dog fterk is 5 maar ik
heb nog een zoort gedronken, die hoog
rood, vcel-ly viger, fwaarder, Gceftry-
¡ker, en by ha aU,de Florentynie wyn
iwas. Ik wil wel bekennen, dat ik noit
beter wyn , als deze laatfte, g?proeft
heb j en van die zoort werd gemecnelyk
voor de Heeren-der hoQge Regeering vän
Indien gezondfen. Ook is de Witte wyn
hier zeer göedy maar werd zeiden over-
gezonden. De befte Perfiaanze wyn heeft
men in Sjiraas.
W y hebben hier ohs Hooftl-Comp- Ons
toir, tot; het Welke als bedienden der E. C°mp-
Maatfchappy behooren de Direö-eur, ea
Befticrder van den handel van Perfien,SenScr.
de Twcede perfoon, zynde een opper-
Koopman , de Fiscaal, zyndß ecn .Koop-
man s een^ pakhuys-Miecfter,. die onder-
Koopmaa, is, nevens nog eenige andre
1 onder-Kooplicden, ofte Ailiftentcn, en
eenige Soldaaren, als Qppaflers van den
Heer Dire&eur, mitsgaders zoo veele In*
landze bedienden , als h y , met zynen
Raad-voor den omflag der K.Maatichappy
daar noodig oordeeld.
Deze hebben hun verblyf in de Logic,
die idp8. onder de Heer Hoog-kamer
begonnen, en onder den Heer Wichelman
meeft voleind, vry groots en ruym op-
getrokken, en van veel deftige vertrek-
ken voorzien is.
De Maand-zoldyen van alle deze Be- Wun ^
dienden, en de verdre buiten-voordeelen, ^omcn‘
zyn even eens, als die van den Land-
Voogd, Tweeden perfoon, en verdre Bedienden
'van de Kuft van Choromandel,
o f als die van de Direfteurs van Bengale,
en Suratte, en hunne Bedienden j dog
de verborgene voordeelen byhunnen by-
zonderen o f verboden handel, geven hen
eerft de rechte winften, om welke zy
die groote hitte daar verduuren, en die
zyn ongemeen grpot.
Ook moet de Diredeur o f Befticrder
van den handel Jiier, even als dieStatie»
van Bengale, en Suratti?, een grooteijvan on?
ftaat, om niet mipdhr, als de Hertog«nDi-
alhicr te zyn , vertoonen, om dat de Per-reacur*
G C 2 fiaanen,