
ip4 B Y Z O N D E
• r ° 77* B u i k - f n y d e r m e t e e n L a n d e o p h u n n e
P a a r d e n , e n e e n i g e o o k w e l e e n R o e r ,
o p d e w y z e v a n o n z e D r a g o n d e r s ; d o g
w e i n i g e . H e t v o e q y o l k i s h e t m e e f t e
g e d e e l t e m e t P i e k e Ä , e n H o u w e r s , e n
w e i n i g e m e t d e L o n d r o e r s , g e w a p e n d ,
d o g d e z e R o e r s k ö n n e n w e i n i g f c h o o -
t e n n a d e n a n d e r e n v e r d r a a g e n , e n , o m
d e z e l v e t e l a a d e n , g e b r u i k e n z y w e l
J u u r t y d s * E e n i g e d r a a g e n V u u r p o t -
t e n , e n V u u r p y l e n , o o k v o e r e n z y
H a n d - g r a n a a d e n v a n C o c o s - d o p p e n , d i e
y o n d o m m e t k l e i n e f t u k j e s y z e r z y n
o m w o n d e n , t e v e l d e . A r t i l l e r y g e b r u i k
e n z y w e i n i g i n d e V e l d - f l a g e n , e n L e g
e r s , a l z c ’ t K a n o n , d o o r z y n o n b e f c h o f -
t e g r o o t t e , e n o n m a n i e r l y k e m o n t e e r i n -
g e , n i e t w e l k a n w e r d e n n a g e v o e r d , o f
t e n w a a r e z y e e n S t e r k t e b e l e g e r d e n .
d a a r ’ t z e l v e m ö g t k o m c n t e v e r e y s f c h e n .
I k h e b b e h i e r i n T r i t c h i n a p a l i o o k e e n
M ö r d e r g e z i e n , v a n y z e r e S t a a v e n a a »
m a l k a n d e r e n g e f m e e d , f c h i e t e n d e e e n
B o m m e , o f G r a n a a d , v a n o n t r e n t 4 0
p o n d . Z y w e e t e n o o k a l l e r h a n d e V u u r -
w e r k e n t e m a a k c n , d o g n i e t z o d a n i g e ,
d a a r m e d e m e n d e n v y a n d k a n b e n a u -
w e n , m a a r d i e t o t v e r m a a k e n p l a y z i e r
d i e n e n . G e e n K r y g s d i f c i p l i n e m e t a l l
e n w e r d o n d e r d e z e H e i d e n e n o n d e r -
h o u d e n , e n z o d a a r i e m a n d w e g l o o p t ,
v e r l i e f t d e z e l v e n i e t a l s z y n M a a n d g e l d ,
e n , w e d e r k o m e n d e , w e r d h y o p n i e u w ,
z o n d e r d e m i n f t e f t r a f f e , a a n g e n o o m e n .
% y o n d e r h o u d e n o o k g e e n o r d e r s , z o o
i n h e t M a r c h e e r e n , a l s i n d e B a t t a i l l e s ,
m a a r l o o p e n o v e r a l d o o r m a l k a n d e r e n ,
g e l y k a l s h e t v e e , n u a c h t e r , e n d a n
w e d e r v o o r , i n v o e g e n d a t d e T r o u p e n ,
d i e o p d e m a r s d e b e h o o r l y k e A y a n t - e n
A r r i e r G u a r d e b e h o o r d e n t e h e b b e n , d o o r
m a l k a n d e r e n l o o p e n , z o n d e r d a t e e n
i e d e r b y d e z y n e n , o f b y z y n V a a n d e l ,
b l y f t , m a a r l o o p e n , d a a r ’ t h u n g o e d
d u n k t , d o o r v e r f c h e i d e w e e g e n , t e r
p l a a t z e d a a r z y w e e z e n m o e t e n ; d e
M o o r e n , e e n G e i l a g t , z y n w e l d e d a p -
. p e r f t e o n d e r d e z e r V o r f t e n L e e g e r ,
m a a r d e e y g e n t l y k e L a n d a a r d z y n
z o d a n i g e K r y g s l u i d e n , d i e n i e t e n m a n -
q u e e r d , a l s c o u r a g i e e n d a p p e r h e i d . D e z
e n a a k t c m e n f c h e n , e n b l o o d e S o l d a a -
t e n , a c h t e n h e t l o o p e n g e e n f c h a n d e t e
w e z e n , z e l f o o k f c h o o n z y ’ t G c w e e r ,
e n a l l e s , a c h t e r l a a t e n . Z y k ö n n e n d e
h i t t e d e r Z o n b o v e n m a a t e n , m a a r d e
R e e g e n , g a n f e h n i e t , v e r d r a g e n ; e n
Z o z y e e n h a l v e n d a g in d e n R e e g e n m o e t
e n c a m p e e r e n , z y n z y a l h a l f g e f l a g e n ;
d a a r d e M a r r u a s , ( d i e v o o r d e n R e e g e n
n i e t z o z e e r b e v r e e f t z y n , a l s d e z e
b l o o d a a r t s , ) z i e h b y g e l e g e n h e i d v a n
w e e t e n t e b e d i e n e n , e n v e r m o o r d e n z e
z o n d e r e e n i g e n t e g e n f t a n d , a l s v l i e g e n .
R E Z A A K E N
D e C a v a l l e r y , d i e m e e f t in M o o r e n b e - A . 1677?
f t a a t ,w e r d b e t a a ld n a h u n n e m o n t e r in -
g e , e n n a d e g o e d e o f i l e g t e P a a r d e n ,
d i e z y h e b b e n 5 e n z o .w e r d ö ö k d e I n -
f a n t e r y n a d e M a n b a a r h e i d b e z o l 'd . E e n
g e m e e n R u i t e r g e n i e t v a n 8 e n 1 2 t o t
1 6 P a r d a o ’ s , e n e e n I n l a n d s v o e t k n e g t ,
v a n 1 0 t o t 1 2 , e n 16 F ä n o m s , ( v a n 2 4
i n e e n P a l e a c a t z e P a g o o d , e n 1 0 in e e n
P a r d a o ) ’ s m a a n d s ; d o g z y o n t f a n g e n
m e t d e h e l f t v à n ’ t g e e n e m e t h e n b e -
d o n g e n i s ; w a n t i e d e r e e n , v a n d e n V a r -
d a n i , o f d i e h e t G e l d t o t d e n O o r l o g
e e r f t u y t g e e f t , t o t d e n m i n f t e n A r a a t -
c h e , e n S c h r y v e r , i n k lu i s , d a a r v a n
z y n v o o r d e e l w e e t t e b e h a a l e n ; w a a r
d o o r d a n d ik m a a l s g e b e u r d , d a t d e 'S ö l -
d a a c e n ( v e r n e i n e n d e , d a r e e n a n d e r , a l
w a s ’ t h u n v y a n d , m e e r g e l d g e e f t , a l s
° n t f a n g e n , ) b y d u i z e n d e n o v e r l o p e n .
D e O f f i c i e r e n ;w e e t e n b y m o r i f t e r i n g ,
d e G e c o m m i t t e e r d e n s v a n d e n H e e r NaiL
e n p r i n c i p a a l y k d e n Var dani, d i e d o e n -
e n l a a t e n i s , d e h a n d e n z o d a a n i g t e fm e *
r e n , d a t d e h e l f t v a n d e M a g t , " d i e z y
o p g e e v e n , n i e t c o m p l e e t i s * w a a r v o o r
z y e v e n w e l v o l l e b e z o l d i n g g e n i e t e n ,
m Ç t o n g e l o o f e l y k e B e d r i e g e r y e n ; d a a r
m e d e z y d e n V o r f t w e e t e n b l in d t e h o u -
d e n , e n d e a l z q a l l e s n a z i e h t y e k k e n *
’ c w e l k n e r g e n s a n d e r s . u y t w e r d v e r -
o o r z a a k t , a l s u y t d e a c h t e l o o s h e i d v a n
d e n H e e r N a i k , d i e h y in z y n R e g e e -
r i n g e p l e e g t . O m n u o p v e r f c h e i d e
K r y g s - O f f i c i e r e n t e b e t r o u w e , e n d i e n i e t
o p e e n l o f l e n v o e t i n ’ t V c l d t e z e n d e n ,
m o e t e n d e z e l v e , t o t v o l d o e n i n g e v a n
d e a a n g e b o o r e n w a n t r o u w d e z ë r H e y d
e n e n , h u n n e F a m i l i e n , o f , z o z y g e e n
H u i s g e z i n h e b b e n , i e m a n d v a n h u n n e
n a a f t - b e f t a a n d e , in d e V e f t i n g T r i t c h i -
n a p a l i e i n O f t a g i e - l a t e n , . e n d ü s d a n i g
w e r d d e n O o r l o g i n d e z e L a n d e n g e -
v o e r d . ° .
G e l y k d e z e H e i d e n e n i n d e P o l i t i e e n
M i ü t i e g e e n v a f t e W e t t e n e n Q r d o n -
n a n t i e n o n d e r h o u d e n , h o e d a n i g n u r e e d s
g e z e g t i s j z o d o e n z y h e t z e l v e o o k n i e t
in d e
j J u f t i t i e ; 2 0 C i v i e l a ls C r im i n e e l , m a a r Tr
S e n t e n c i e e r e n b y n a a l l e s m h u n n e g e - S i “
w a a n d e p h a n t a f y e n . B l o e d - f c h a n d e , e n Ä
d e N a a m - e n F a a m r o v i n g , w e r d b y h e n
n i e t h o o g g e n o m e n j e n z o d e M i s d a -
d i g e r e e n d e l i é t b e g a a n h e e f t , w o r d h y
o p f t a a n d e v o e t , v a n d e n g e e n e n , d i e ’ t
o p p e r g e b i e d h e e f t , t e r d o o d v e r w e z e n ,
o f w e l v o o r e e r f t i n d e .G e v a n k e n i s g e -
w o r p e n . Z y o n d e r h o u d e n b y n a 1' g e e n
d e m i n f t e R e c h t s p l e e g i n g e n j o o k , g e e n
R e c h t b a n k e n , P r o c e i f c n , g e f o n d e e r d e
S e n t p n t i e n , A p p e l l e n 1 D e c r e e t e n , & c .
’ t M e e f t e , d a t z y d o e n , i s , . d a t z y o -
v e r c e n Z a a k v a n B e l a n g , G e t u y g e h
h o o -
^ A N c f i Y L Ö N ; 2p f
A . *ö 77« h o o r i e n •, e n d a t z im p e l y k b y m o n d e . j G e e n B r a m in e w e r d g e d o o d ; m a a r d e A . 16 77 *
C r e t u y g e m s b y G e i c h r i f t , i s b y b e n h o o g f t e f t r a i f e a a n d e n z e l v e n j i s h c m d e
v e r w e r p e l y k . Z y b e v e f t i g e n h u n n c o o g e n u y t t e f t e e k e n . W a t h e t C i v i l e
t - o m r a c t e n , o f e e n i g e Z a a k e n v a n im p a r - r e g t b e l a n g t , d a a r i n h o u d e n z y d e n
t a n t i e , w e l m e t E e d e v o o r h u n n e A f g o - z e l v e n t r ä n t , a l s i n ’ t C r im i n e e l , m i t s
d e n , m e t h o r r i b e l e b e z w e e r i n g e n , m a a r ¡d a a r i n m e d e g e e n W e t t e n w e r d e n g e -
z y o n d e r h o u d e n d e z e l v e , a l s d e H o n d j o b z e r v e e r d . Z o ’ e r c e n f c h u l d e n a a r o p
d e V a i l e n . D e m i n f t e P a c h t e r d e z e r S t r a a t o f i n z y n h u y s , v a n z y n C r e d i -
L a n d e n , b e k o m t m e e d e v o l k o m e n m a g t , ¡ t e u r e n w e r d g e m a a n d , e n v o l g e n s d e
o m J u f t i t i e C r im i n e e l , e n C i v i e l , t e o e f - g e m a a k t e C o n d i t i e n n i e t t e n t e i l t e n b e -
f e n e n , g e l y k h i e r v o o r e n r e e d s is g e - t a a l d j w e r d d e z e l v e v o o r 4 p a r t i c u l i e -
z e i d , e n m e m a n r m a g a p p e l l e e r e n , r e P e r z o o n c n b e r o e p e n , e n , V o l g e n s d i c r
v o o r a l c e r z y n Z a a k i n f t a a t v a n w y -
z e n i s g e b r a g t . Z o d a a r i e m a n t C r im e n
L e f t e M a j e f t a t i s , o f d i e r g e l y k e z w a a r e
D e l i f t e n , b e g a a n h e e f t , d a a r o v e r w e r d
e n d e S p i t s v i n n i g e B r a m i n e s g e r o c p e n j
a a n d e w e l k e z y ’ t R e g t o v e r g e e v e n , o m
v o l g e n s h u n g o e d - d u n k e n m e t d e n m i s - |
d a d i g e r t e h a n d e l e n , d i e d a n u y t z e k e r
b o c k , d a t z y S a f t r u m n o e m e n , d e f c n -
t e n t i e v o l g e n s d e m i s d a a d , e n n a v e r -
d i e n f t e , z o z y w a n e n , w e t e n t e f t r y -
k e n , w a a r o p d e D e l i n q u a n t t e r f t o n d
z o n d e r u y t f t e l , * t z y o p v o o r f z . d a a d ,
o f d a t h y g e v a n g e n z i t , z o n d e r d a t h y
z y n v o n n i s a a n h o o r t , o f ’ t g e e n e h y
z o u d e in t e b r e n g e n h e b b e n t e k ö n n e n
z e g g e n , d e g e h e e l e S t a d m e t T r o m m e i s
w e r d r o n d g e v o e r d , e n t e r E x c c u -
t i e g e b r a g t ; z o m t y d s z o o d e L a n d -
h e e r o v e r i e m a n d v e r b i t t e r d i s ; e n m a a r
z e g t , d o o d d e z e n , z o t r e e d d e n a a f t e ,
d i e d a a r o m t r e n t i s , i n d e S c h e r p r e g -
t e r s a m p t , e n v o l b r e n g t a l z o z y n s H e e r
e n G e b o d . Z o d a n i g e H e i d e n z e e n o n -
r e e d e l y k e d i n g e n o e f t e n e n d e z e H e i d e n
e n e n o n r e d e l y k e « a e n f e h e n . Z y g e -
b r u y k e n w r e e d e S t r a f f e , w a a r m e d e z y
z o m m i g e n , d i e ’ t n i e t e e n s v e r d i e n e n , t e r
D o o d b r e n g e n , e n a n d e r e n , d i e h e t w e l
v e r d i e n t h e b b e n , l a t e n z y z o m m i g e , d i e
* t n i e t e e n s v e r d i e n e n , t e r D o o d b r e n g
e n , e n a n d e r e , d i e h e t w e l v e r d i e n t
h e b b e n , l a t e n z y z o m w y l e n v o o r e e n
g o e d e f o m m e G e l d s w e d e r l o o p e n . O o k
i s o n d e r h e n g e e n m i s d a a t z o g r o o t ,
o f k a n m e t G e l d a f g e k o g t w e r d e n j t e n
w a a r e i e m a t id o n d e r f t o n d d e n L a n d -
H e e r t e v e r m o o r d e n , d e w e l k e a l s m e d
e d e v e r r a a d e r s v a n ’ t L a n d , m e t h e t
d a g e l y k s w e g n e e m e n v a n e e n L i d , v i e -
r e n d e e l e n , d e h u i d l e v e n d i g a f t e V i l l
e n , h e t h e r t l e v e n d i g u y t ’ t l i c h a a m t e
r u k k e n j e n d e n m i s d a a d i g e r ’ t z e l v e i n
* t a a n g e z i g t t e w e r p e n , a r m e n , b e e n e n ,
n e u s e n o o r e n a f t e f n y d e n , e n l e v e n d i g
u y t e e n K a n o n t e f c l n e t e n , z w a a r l y k
.w e r d e n g e f t r a f t . A n d e r e n , d i e m i n d e r e
m i s d a a d e n b e g a a n , w e r d e n o n t h o o f t ,
g e w ü r g t , g e h a n g e n , n e u s e n o o r e n , o f
w e l h a n d e n e n v o e t e n a f g e f n e e d e n , g e -
g e e f l e l t m e t r o t t a n g s , e n d i e r g e l y k e f t r a f -
f e n m e e r i n a h u n n e n a a r d e n m a n i e r e n
L u i d e n u y t f o r a a k , m o e t d e S c h u l d e n
a a r , o f t e r f t o n d b e t a a l e n , o f z ö d a n i g
d o e n , a l s h e m i s o p g e l e i d . ’E e n i g e , e n
b y n a a l l e d e z e H e y d e n e n , g e b r u i k e n d e
b e z w e e r i n g o p d e n n a a m , e n P e r z o o n v a n
d e n L a n d h e e r , i n v e e l e d i n g e n d i e
z ü l k e n k r a c h t o n d e r d e z e H e y d e n e n
h e e f t , d a t z y , b e z w o o r e n z y n d e , n i e t
e e n v o e t v a n d e p l a a t s d u r v e n v e r z e t t e n j
t o t z y d o o r d e n B c z w e e r d e r w e r d e n o n t -
_ d i e z o d a n i g e B e z w e e r i n g e n
v e r a c h t , w e r d d a a r o v e r v a n d e n L a n d -
H e e r R i g o u r e u z e l y k g e f t r a f t . W e t t i g e
H a n d f c h r i f t e n h e b b e n o n d e r h e n v o l -
k o m e k r a g t , e n n a d e n in h o u d d e r z e l v
e w e r d g e m e e n e l y l t g e h a n d e l d , t e n w ä r
e d e d é b i t e u r z y n H a n d - t e e k e n i n g
k w a r n e t e l o o c h e o e o .
I n E r f g e n a a m f c h a p , e n T e f t e m e n t a i - H u t it i.
r e d i f p o u t i e n , o n d e r h o u d e n z y ver-Erf-
f c h e i d e m a n i e r e n , e n b y n a z o m e n i g - R e c h t « »
v u l d i g , a l s ’e r G e f l a c h t e n o n d e r d e z e
m e n f c h e n z y n ; in ’ t g e m e e n o n d e r d e z e
H e y d e n e n k u n n e n d e V r o u w s p e r i o o n e n
n i e t E r v e n , m a a r n a ’ t o v e r l y d e n v a n
i e m a n d , d i e E r f l c h a p n a l a a t , ’ t z y m e t
T e f t a m e n t , o f a b in t e f t a t o , e r v e n d é
D e f c e n d e n t e n e n A f c e n d e n r e n v a n d e
m a n n e l y k e L i n i e a l l e e n , e n , b y m a n q
u e m e n t v a n d i e , d e C o l l a t é r a l e V r i e n *
d e n ; d o g d e w y l d i t , e n m e e r a n d e r e
C i v i l i t e i t e n , o n d e r d e z e n a a r d v a n m e n f
c h e n , g e e n R e c h t e n , m a a r e e n e l y k U -
f a n t i e n z y n , d i e i e d e r G e f l a g t w e e t n ä
t e k o m e n , z o i s h e t o n r a o g e l y k h i e r
v a n z o w e l , a ls v a n m e e r a n d e r e d in g e n *
o n d e r d i t p o i n & p e r t i n e e r e n d e , e e n f p e -
c i a l e B e f c h r y v i n g t e d o e n , a l z o z y z e l f s
a l l e g e b r u i k e n , d i e i e d e r G e f l a c h t o n d e r -
h o u t , n i e t w e e t e n ; e n d e d a a r o m z a l
e e n e l y k z e g g e n , d a t b y n a i e d e r m e n f e h
b i n n e n d e z e L a n d e n z e l f s R e c h t e r i s J
t e m e e r , z y o v e r m a l k a n d e r e n z o d a n i g
R e c h t h e b b e n , d a t e e n C r é d i t e u r z y n
D é b i t e u r * * t z y i n z y n , o f in e e n a n d
e r s H u i s m a g f l u i t e n , e n i n d e y z e r s
v a f t z e t t e n , t o t h y z y n e b e t a l i n g
h e e f t ; a l s w a n n e e r h y w e d e r g e l a r -
g e e r d w e r d .
Z o d a t d e m e n f c h e n , v a n e e n o n r e e *
d e l y k e n a a r d z y n d e , n i e t a l s o n r e d e l y k e
d i n g e n o e f f e n e n , ’ t z y o o k in a l l e s , w a t
t o t