A* *^71* op zieh zelven gefteld , en onder Ceylon
gebleven wäre , de Compagnie zou
wel gediend, en de Regeering op Ceylon
door hem ook wel* gehoorzaamd
geweeft zyn j dog nu volftrekt Com-
mandeur , zyn eygen Meefter ., en on-
afhankelyk geworden zvnde, en„onge-
woon adminiftratie van Geld te hebben,
* dat hy bevorens altyd ten hoogften ge-
brek had» fcn tegen my (zonder dat ik
wete door wie) buiten allen twyfel op-
gezet, zoo heeft men geen reden, om
zieh over alle die veranderingen .zeer te
verwonderen in zulken opgeblazen ge-
moed. , dat zig met veinzen zpo lang
beholpen , en door een buigzame ne-
drigheid’ ider een zo lang bedrogen
heeft,ter tyd toe, dat hy, nu zyn oog-
. wit bereikt hebbende , de Goden nu
ineind gelyk te zyn , en dat hem nu
geen Zee te hoog kan gaan j gelyk ik
zelf de eerfte pylen van zyne ondank-
baarheid heb moeten afwagten, vlugten-
de, tegen.myne expreife Ordre, van onder
het Gouvernement , zonder eens
fatisfadtie van zyne vcrrichtingen te ge-
ven.
Naaft aan Malabar Noordwaard be-
gind de kuft van ’t Korenryk Canara,1
van ’t welk ik het Zuidelykfte des zelfs
ganara. Frontier niet zou durven noemen, om
dat ’t Gebergte van Montedelli fchynd
de fcheidspaal dezer Landen te wezen,
Zonder net te weten . , of Montedelli
; noch onder-Malabar , of onder den Col-
latry, ftaat, of anders onder Canara, of
den Sivapaneyk , evenwel fchynen de
menigvuldige Roovers , in des Colla-
trysLanden huishoudende,en hier veel
tyds hun rendevous nemende , te ge-
tuigen , dat de Collatry hier nog ge-
bied voerd,.
De Zuidelykfte Haven , die ik ge-
zien heb , is Mangaloor , een fchoone
en treffelyke avenue, daar jaarlyks wel
6 a:700o laften , meeft bruine R y f t ,
by een goed gewafch uytgevoerd
Werd j hebbende een •fchoone Rivier,
die iz voetfen water op den droogften
drempel heeft. Voor in de mond dezer
Rivier legt een feboon -, hoog, en
driehoekig Eyland , en daar boven op
töcn die plaats zeer litiht zou hebben
können veroveren , ; zoo wy maar die
zyde gekoren , en dit gezogt hadden$
dog alzo de Portugeeien het voornei-
men hadden, om zig van die gelegen-
heid te bedienen , en dit Kafteel te ver-
meefteren, met die vrouw doorgeweld
’er te doen uythaalen, zo heb ik} met
drie fchetpen voor Mangaloor leggen-
d«f, en oordeelcnde dat. de Gompagnit
daar veel aan gelegen lag , dat zy: dit
Fort niet kreegen , Hen ,,die dagcen
dat wy dit Calteel zosten te hebpen^
gedwöngen met hun 8 Fregatten v-an
daar te yertrekken, en noodig geachc
hen ook te vervolgen , en ’t ! Schip
Domburg hier zoo lang op de Bank tfc
laten , tot dat deze*Vorftm met haar
Moeder en Oom weer over een ge-
komen was , waar Ivoor ook de E.
Compagnie door beide de Partyen bedankt
is.
De Havenen van Molky , Bafleloor,
en andre daar ontrent zyn van minder
belang, en leveren de meefte witce,
en minfte brijine Ryik uyt $ maar de
voornaamfte Haven in Canara, is Onor,
die benoorden de. voöffz. Zuider Havenen
legt, pas d a 8 mylen van Condewaar
, alwaar veel beter en Ryker
menfehen , dan op Malabar, woonen, en
alwaar zieh ook de paflen Landwaard
in opdoen 5 hoewel ik Mergee (oif
Mierhe) oordeele npg becer te zyni;
waar tegen andere Condewaar nog
boven dit Hellen in de Landen van
Cuncamy, daar de Koning van Vi-
ziapoer ’t opperbewind heeft.
Wingurla ppgtans werd boven alle
deze geprezen, tiöi dat het recht agter
den voornaamllen weg landwaard in
legt j dog alzo de booZe Regeering van
Siva-gi niet coelaat daar te handelen,
ZO is Condewaar zekerlyk het befte. ,
. ■Hier mede dan meine het Eyland
Ceylon, *en de gelegenheid der Landen,
daar aan grenzende, na myne ervarend-
heäd befchreven te hebben.} en bly-kt,
dat raaö ,’t zelve niets. ontbreekt , dan
maar om -de . 7, Corles te bezetten,
waarom die -Ingezetenen , onder welke
nog zoo veel Ghriftenen, en ten
Mangaloor.
een Heidenfeh Gebouw;, dat ’t KafteeF nsunften 4000 Lafcaryns, zyn, zo ern-
of ’t Fprt van Mangaloor genaarndj-ftig verzoelcen. Ook zal,dm redenen,
werd, I Ghilauw bezec ^ en met een Reduit
Het zelve wierd Ä°* 1664. door Zi* vpor zo a 14 Neer-landers, .en 80 d.'ioo
vapaneiks ;Volk belegerd om dat de. Eafearyiis ^-. voorzien werden , om . de
naafte Priticefle tot-het Ryk van .Ca- mond der Rivier zeeker te zyin, behal-
nara :daar in gevlugt was , wederftre-i ven dat hier 'ten ¿erften een Dorp van
vende hären Oom , en Moeder , die I duizenden menfehen by ’de rReduit äaJn-
haar niet na haar zin r, maar aan eenlgroeyen zal, zo ras die -zal ivolbouwd
Vreemdeling , wilden doen trouwen , j zyn, deze zullen daar na toe körnen'af-
daar zy geen zin in had. Beiden ver-1 zakken uyt de boven Gorles onder
zogten zy Gompagnies Äffiftent;e^ diel Gotnpagni« befcherming, om de fchone
a n C E Y L O N.
Länden van Anewolendame, Mone-
lyk ook een net bericht van den ftaat
der Schoolen en Ghriftenen, aldaar,dic
wel een getal van zooooo glleen op Ceylon
foran , en Madampe in bezit te nemen,
en öm zieh van de fchoone Viflchery
daar te bedienen. Dan zal dit Land het
allergewenfchte van alle Indifche Landen
zyn, vermits die Landaard onszeer on-
derdanig, gehoorzaam, en zeer licht, in
vergelyking van de Javaanen, Macafla-
ren , en andre Mohhammedaanen , te
regeeren is , behalven dat men ’er ook
alles hebben en vinden zal, wat men be-
geferd , of ergens vind , uytgenomen ,
Zilver en Goud , hoewel het oök daar
wel te vindert is , als men het recht
zoekt.
Alfe de Landen hier leggen in een
gezond Climaat, alle de Steden en Ka-
fteelen op Ceylon leggen aan zeer goe-
de Havens, hebbende *t verich waäter
binnen haafe Muuren b dat een groote
Zaak is. Öok kan dit op zieh zelve ,
en van *t zyne beftaan , ja nog opleg-
gen. Men moet niet vragen , of wy
recht hier toe hebben > alzo ’t al over-1
larig gebleken is, dat de Tirannige Raja
Singa al over lang verdiend heeft door-
öns zo gehandeld , en geheel verdelgd te
werden, alzo ’er met hem op geen andre
manier te handelen is, behtdven dat
hy ook al van God en van zyn Onder-
danen verlaten -en gehaat is, tot welke
verdelging hy Pns te meer recht gege-
ven heeft, vermits hy openbaar met de
I^rarifchen tegeil örfö aangefpannen
teet al zyn vert^ogen ^getr-acht heeft ons
te verdelgen. :
Dfewyl mi God onzt Wapenen tegen
hem gezegfind , -en dien Tyran ver-
nederd heeft ,zo moecen wy dicn Zegen
■Gods niet verwaarloozen 5 'maar gebrui-
Icen, en wel \Vaarnemen 5 behalven dat
■ook’t ganfeh Malabaars Gebied opCey-
¡lon {wel eer onder de Malabaanze Ra-
iä’s geftaan hebbende) ons onwederfpre-
«elylc by de Verövering van Jaftanapat-
nam, als deugdelyk met onze Wapenen
fewonnen, toekomt. Het Zuid^ deel
oft ons ook Bloeds en Koften genoeg j
¡behalven dat ook Rdja Singa geen; Erf-
•genaäm ter Wereld heeft j zo dat het,
iiu alle zwai igheden by ons reeds te bo-
*ven gekomen zyn, en ’t Spits afgebeten
is, een groote aroefheid wezen zou, nu
te aarzelen , of zwarigheden te maken,
om Ceylon aan uns -te -houden, waar toe!
Pns de groote voördeelen , -daar -van ite
wagten , Vöor al behoorden aan te zetten.
Hier by nu zoude wel vereyflchen
een Lyft van alle Gompagnies iDienaa1-
renhier , als ook van de ArtiÜery , op
ider plaats , dog dit ^eefvby mymfohie-
lyk vertrek,- niet können -Maär rafcen,
dog dit ftaat in Janüary tevolgen ;«gev
uytmaken,-welken geen.andre Laft
werd opgelegt,-dan’t leeren der 10 Gejoden
, Gebeden, 8cc. en ’t onderhouf
den van ’t oud Formulier , of kort Be-
grip der Chriftelyke Religie , by den
Kerkenraad hier nagezien , en by*U E-
delheden goedgekeurd.
Nog 3 Predikanten wierden ’er voor
Ceylon , een op Batticalo , en twee op
Man- Aar, en T ricoenrriale vereifcht. N u
is ’er een op Nagapatnam, 3 op Jaftäna-
patnam,zop Gale, 20p Colombo, een
op Mature, en een op Toetocoryn , te
zamen ’er 10 uytmakendc , en dat met
de 3 andere 13 Predikanten vereisfehen
zal.G
een andere Borgery , dan die Zieh Malabars
met den Landbouw erneerd, werd hierafzonde-
aangequeckt,.en om de zelve nog meer”nS.van
voort te zetten, zal ’t noodig zyn aan mjSpre.
hen rykelyk Zaeilanden uyt te deelen,zendoor
onder Conditie van de zelve te bedy lcen, de Heer
waar toe Capitein Louis Trumble op ^Qens'
Colombo al een goed begin geraaakt *
•heeft j cn zo ras hier wat tneer Rrygs-
volk overkomt, zal men hier ook meer
Vrylieden können maaken.
Het zdu uök vr-y beter zyn , dat Malabar
van Ceylon niet afgefcheiden was,
en voor al Canara niet , alzo «Ceylon
Canara altyd, en Malabar dit nooit van
nooden heeft; ’xgeen voor Ceylon, behalven
andre voordeelen , alle jaar 6 a
■80© LaftenRyft , by een goed beftier-,
geven kan. Timmerhout heeft Ceylon
nu genoeg op Batticalo , behalven dat
’t geheel Kyland ’er vol af.is.
Ook zal Malabar, onderCey Ion ilaan-
de, niet meer dan 4fo kappen in Vre-
des tyd van nooden hebben , daar- *t nu
wel eens zo veel volk heeft, behalven
dat men van Malabars ftaat alle Maand
hier over en weer bericht bekomen en
geven kan 5 ook zal Malabar , gelepa-
reerd zynde , de E. Compagnie altyd
veel meer koiten , dan wanneer ’t onder
Cey loh ftaat.
Voor al ftaat ook wel gelet. te werden
op'’t handhaven van ’t Contraft,
met den Teuver , en ’t, wel bezorgen
van ons Recht op beide de Inbogten ,
Benoorden en Bezutden Adams- Brug,
en dat der 14-Havens, en van Nagapatnam
, en Toetoecoryn , om dus Meefter
vjyi den Areek- Handel, Peferl - en
Sjäncos-Viffchery, -en Peerl- Markt, en
van al dc.Zaye^ te blyvem-, Ook moet
men ’t' Comptoir van Tcgenapatnam
ten eerften lichten , en aan de Zirchaa
Loddy geen Paflen meer geven , alzoo
hy tot groot nÄeel van ons, op Malakka,
Hh 3 erj,