feftoeke ziet men ’t waapen van den
.ieutcnant Adriaan van Reede , die den
z4ßcn Augulti 1708. geftorven is.
Ter regterhand van ’t Predikantep ge-
iloelte is een fraai. ovaal of eyrond vergold
waapen mec veel cierkrulleo van
een Deenich Capitein, Frorop, die niet
verre ,yan deZuider Kerkdeiir onder den
bellen blaauwen zark , die ik in deze Kerk
zag, begraven legt.
Naaft dezen zark ziet men ’tgrat van
een Deenfch Commandepr van Trange-
baar, Court Adeler , die in ’t jaar 1671.
pitvoer, dat ampt 8 jaaren bekleedde, en
toen na zyn vaderland vertrok 3 doch
quam tuflchen de Kaap en Indien te
fterven, en is hier onder een fraajen S weed-
zen zark begraven.
Dus ziet men ’er 00k den Heer Joan
Bacx, Gouverneur van de Kaap der Goede
Hoope, ’teiland Mauritius, en den re-
forte van dien, onder een fchooncn blaauwen
zark (zynde hy den Z9dcu Juni 1678.
oyerleden) den 4den Juli begraven 3 be-
halven dezen is ’ernog een blaauwe zark,
waar onder JuiFrouw Cornelia Six, 1681.
overleden, begraven legt 5 welke zaaken
wy ten deele als een cieraad dezer Kerk,
en ten deele 00k daarom aanhaalen, op
dat men zien zou, waar de lieden, aldaar
begraven, gebleven zyn.
iJe buiten Kerkdeuren, die bruin ge-
verft zyn, doen met haare obelifcen roede
een zeer fraajevertooning, en aan de N.
Oollzyde ziet men een zeer fraajen V ie r kanten
tooren , boven met een mooje
körte fpits, met een groote kopere vaan,
en van binnen met een fchoone klok ver-
ciert , behalven dat de Kerk van buiten
en van binnen zeer net gewit is. Deze
Tooren is ontrent zo voet in ’t vierkant,
en 70 of 80 voeten na giffing hoog.
Van buiten is ’er een muur van 7 voeten
hoog, na de zydevan ’tilaavenhuis,
Eindelyk moeten wy , alvoorehs van
de Kerk te fcheiden, hierbyvoegen, dat
voor de deur in ’t N. W- 5 na de kant
van ’tZiekenhuis, dit Latyns vers ftaat:
Mgrotis folamen ego feffisque folamen
Fonsque falutiferps fuppeditans fluvios.
Si modo Caleßes rivos affliftus adibit, _
Non tantum incolumis, fed fatiatus erit.
rondom het kerkhof, dat men rondom
deze Kerk heeft, opgetrokken, hoewel
die vanvooren maar ruim 4 voeten hoog,
en 106 voeten lang is.
Het ilegtfte , dat my van deze Kerk
voorkomt, is dat ’er van binnen geen
gewelf, en dat ze, zoo ’t my toefchynt,
niet al te fterk- gemaakt is , alzoo zy,
wanneer de Z. O. wind wat fei door-
waait, al vry fterk lild en fchud.
.Voor de onkoiien, tot ’tmaaken van
deze Kerk by de Diakenen hier gedaan,
hebben zy weder ’tregt om de graven in
de Kerk te verkoopen, van de welke zy
doorgaans 7 f Kaapze (doende 16 ftuivers)
of 60 Hollandze gülden voor yder trek-
ken j 00k zyn zy gewoon de plaatzen in
eenige geftoelten aan de ingezetenente
yerhuuren, dat vopr hen al een fraai in-
komen geeft, van ’t welke wy hier niet
zullen fpreken , om dat ’er hier na nog
iets van zal gezegt worden.
P. K A L D E N.
Dat is:
Ik ben tot trooß.van alAe ziehen, en ver-
moe'tde 3
De Bron des Heils, zoo g' u maar tot dit
Hemelfch Bad,
Perlegen over uw bedryven heenen Jpoeide 3
Gy waart behouden door V bezitten van
dien fchat. F. V.
Voor de Z. O. deur ziet men dit La-:
tyns vers:
MyßicaSponfaPolifluafanUapalatia lufiras*
Menteque div'tna follicitßs Dominum.
Accipe qua placida hic panduntur faderaL
vita,
Oblatamque bonum fufeipe corde pio.
Speftator^ qmcunque venis, tranfisque viator,
Atria, crede, notant, qua fit ad afira via.
P e t r u s K a l d e n .
Dat is :
6 Geeßelyke Bruidf die de Heilige paleizen
Bezoekt, en met veel ernfi den Heer bid
om gend 5
Ontfang de Panden des Verbonds , u hier te
wyzen. •
En neemt ze met een hert vol yver vroeg
en fpa.
Befchouwer, wie gy zyt 9 gewoon voorby
te gaan,
Hier ziet gy klaar de weg ten hemel voor
u fiaan. F. V .
Vlak tegen over de Kerk ter regterhand,
of na ’t W . , heeft men het Zieken-
huis, een fraai gebouw, dat byna zulken
gevel, als de Kerk boven zynedeuren,
heeft 3 doch deze is opzyuKaaps geheel
gewit.
Het is van vooren ido of 170 treden
breeejt 3 doch buiten ’t zelve ziet men
een borftweering van klippen gemaakt,
die 4 of 4i voeten hoog * zoo treden
lang , en n f breedt is. In ’t midden
tegen over de deur heeft men een braave
poort, en een bek tot een eerften ingang,
en dan komt men aan ’thuis zelf
Het is een fchöon gebouw , waar in
men, zoo als men ’er in komt, aan we-
derzyden 11 läge lleene bogen heeft,
onder welke men na een b i n n e n -gaidery
doorgaat, aan wederzyden vol fraajebed-
dineen voor de zieken. Zy is 80 voeten
ö lang 3
lang 3 maar vry laag en bedompt, en by
de minile regen vogtig, waar door hier
ten eerften een zeer benaauwde reuk is.
Zulken galdery met haare gewitte bogen
(even als de voorige) heeft men 00k over-
dwars, maar die iswel 100 treden lang,
en dan is ’er wat verder na de bergzyde
nog een kamer, voor die aan de perzing
leggen, door uitdrukkelyke laft van den
Heer Generaal van Hoorn afgefchoten.
Terzyden dit hüis heeft men een lang
gebouw van eene verdieping , en onder
een dak , waar van wy, als wy van des
Compagnies Thuin handelen, nader zullen
fpreken.
Dit Ziekenhuis nu is in ’t jaar nipp,
wanneer de Heer Daniel Heinfius, buiten-
gemeen Raad van Indien, hier als Com-
iiiiflaris quam, en dus al mede onder de
regeering van de Heer Willem Adriaan
van der Stel begonnen , en de Heer
Heinfius heeft 00k dit Latyns vers hier op
gemaakt , ’t geen voor ae voordeur met
deze letters ’er by, ftaat : G
Excipit Hofpitio fraäos morbisque, viisque ,
Hac domus, £5? medicam larga minißrat
opem.
Belga tuum nomen, populis fatale domandis ,
Horreat, £5? Leges Africa terra tuas.
D a n i e l H e in s i u s , Nie. Fil.
Dat is:
Dit'huis, voor zieken opgericht9 verquiktde
fwakken,
O Africa l fehr ik voor den Nederlandfchen
naam,
Gefchikt om Volkeren hartvogtig neer te
hakken,
En om gehoorzaamheid te hegten aan haar
Faam. F. V.
Men kan 00k zeggen,dat hier uitnement
wel op de zieken gepaft word , gelyk
aan zoo veelen , die ’er weder gezond
uit komen , en hunne reizen , ’t zy na
Indien, ’tzy na ’t Vaderland, vervolgen,
onwederfprekelyk blykt.
T W E E D E H O O F D S T U K .
VAn den Thuin der E. Maatfchappy in de Tafelbaai. Zeldzaame opgezette Dieren
in den zelven. De Vrugten hier vallende. Fraaje Herbariüs Vivus van Olde-
land. En kört uittrekze) deszelfs, mitsgaders de Thuin in prent vefbeeld. De twee andere
Compagnies Thüinen. Saifoenen. ’tHoofd. Stellenboich. Hottentots-
Holland. Vergelegen. Draakeftein., Ingezetenen. De Dienaars^r E. Maatfchappy.
De Regeering alhier. Kaapze Commandeurs en Gouverneurs. De Commiflariilen
van Kaap der Goede Hoope. Tweede Perfoons. Fiscaals. Krygshopfden. Pre-
dikanten. De vordere Bedienden.
T " “>En van de fraaifte werken hier in
Thuin |H de Tafelbaai, over welke te fpreder
E. J t ken valt , is die weergadelooze
Maat- Thuin der E. Maatfchappy.
fchappy au« , wat de Ouden van de Thuinen
Tafel der Hefperides met haare goude appelen,
baay. of van die van Alcinous, van Adonis, Epicurus
, of van de in de lugt hangende
Thuinen van Babel, van die van Lucul-
lus, Sallußius, Cicero, en meer anderen,
gefchreven, en zoowonderlyk hoog op-
gegeven hebben , kan op geen itukken
na by dezen weergadeloozen Kaapzen
.Thuin haalen.
Ik wil wel gelooven , dat men won-
derlyke fraaiheaen, verbaazende heerlyk-
heden, keurlyke nettigheden, en onge-
meene bekoorlyke cieraaden in een groote
menigte van Thuinen der Köningen,
Princen, Vorften, en vermögende Heeren,
in Italien , Duitsland, Vrankryk,
en in ons Nederland ,, en vooral aan de
Vecht, heeft 3 endatmen in de Thuinen
van Enguien, Fontaine Bleau, en Verfailles
duizenderlei wonderlyk toelagchende
en verrukkende gezigten, heerlyke grot-
ten, fonteinen, prieelen, kommen, cierlyke
heggen, watervallen, en verder van alles
, wat een nieuwsgierig reiziger verbilligt,
kan vinden, die men aan de Kaap
in dien Thuin niet ziet 3 hoedanig ik veel
ongemeene fraaiheden-in de thuinen van
’t Loo, Hontsholredyk, Zorgvliet, Roo-
zendaal (by Aarnhem) en op Heemftede,
byjutfa^, met verwondering befchouwt
heb 3 maar ik zegge, en houde ftaande ,
dat egter geen van alle de veimaarde
thuinen der Ouden, of der hedensdaagze
liethebbers van thuinen , zoo men op
aanleg der plantagie , en der zeldzaame
boomen uit alle vier de wereldsdeelen
ziet, by dezen verbaazenden en fraajen
Thuin können of mögen vergeleken worden
, om dat men in de zelve al de
zeldzaamfte boomen en plantgewaflchen
der Ouden en der hedensdaagze liefheb-
bers, die men oit in eenige thuinen van
naam vont, overvloedig , en in dezen
C Thuin
V. D e s t.