ker,dat de E. MaatfchappyopdezeKuft ; nen, dogdat egterdannietanders kan geiaarlvks.
buytenalleonkoilen,eenfchoo- (chikt werden. ■
J i 7 V i : , E l /l. ____ -1______ l\/f_.
Wanncer
de
van andre
Corap-
toiren
hier körnen.
nenftuyvcr (die wyjuyftniet netbegroo-
ten willen) heeft weten te winnen, en
daar doör hären handel elders merkelyk
te onderfteuncn.
Met deze aanmerking van hct be-;
fchryven van deze Comptoiren, voor
zoo verre die ons o f in eygcndom töeko- !
körnen, o f daar door onze bedienden den,
handel van ouds her gedreven wierd ,
een eynde raakende, zullen wy nu tot
eenige andre zaaken overeaan.
W a t nu de komft der fchepen alhier,
’t zy van Batavia, o f van andre Comp-
vanßata-to^ren betreft, daar mede is ’t aidus gc-
via. en legen.
ln Januari komt het fchip van Pegu,
dat in September derwaards veitrokken;
Was, hier. Het komt ontrent den 20
zy. December ontrent Bimilipatam ,i
loopende op 18 graaden N . Breedte by:
hct Hoog gebergte van Pondi ’t land in!
’t g c z ic h t, om zeker met de N . O.'
Wind afte komen,en verfchynd ontrent'
Pegufch nieuwe jaar op de Rheede vän Mazulipa-
fchip, dat tam 9 van waar dan dat fchip met vragt-
na Perfie gOC£jercn en met eenige Mooren op vragt
ßaa' (zoo ’t noodig is , op Palleacatta nog'
eens aangicrende) kort längs Ceylon en
Malabar na Perficn ontrent half januari
vertrekt.
Een to g t, die voor een Zee-man een
fraeje winft, by ’t verhuureii van de Ca
juyt voor zo o , de Hut Voor ioo Pagöo-
den, en naar mate van dien, ook van andre
plaatzen, kan geven, bchalven dat
de E. Maatfchappy daar nog we l j f a
36000 gl. winft op hebben kan , dat in
zulken körten tyd al zoetjens kan mede-
genomen werden.
Japans- Ontrent het cynde van Januari, o f tus-
^Ma-^’ fch011 den 14- cnZ4. dito, körnendeJa-
laks,1 pans-Vaarders met hun Goud van de
en Bata- N oord, met een Malaks, en een Batavifch
p ||| fchip, en zomtyds ook wel z a 3 3 op welfchip.
bocjems 0p Malacka het goud en zilyer
voigens ordre van haar Edelheden
yerdeeld werd, wanncer in haar gezel-
fchap ook de Bengaalfche, Suratfche, Per-
fiaanlche cn Ceylonfchc fchepen van Ma-
tacka den 18. December vertrekken, in ty»
den van vrede,buyten deNicobare (zekere
Eylanden, zoo genaamd) de eene om de
W e il na Ceylon, de andre om de Nöord
na Bengale, en andre weer om de W .
N . W . tot op 131 eraad N . Breedte na
de Kuft ftekende j dog in tydeij van Oor-
log bly ven zy tot de Kuft toe by een,
*t welk wel niet bnyten verlet van hare
reyze gefchieden kan, alzoo dan de fchepen,
die in ,’t laatft van Januari op Ceylon
en in Bengale zouden körnen, daar
hiet eer als in Maart können verfchy-
Men lofte dan op de Kuft' tot Pallea.- wan“
Catta (nu tot Nagapatam) ten eérften fÉ K J jfe
goederen die voor Chorómandèl mede vertrek-
gebragt waren, äieingond, zilver',<|ja-kcn.
pans ftaaf-koper, Camfcr, Lakwerken,
ö c c . beftonden, en die fchepen vertijek-
ken dan weer- zoo' ras J als ’tmogelyk is,
’t eene na Mazulipàtain, daarmericlege-
reed-leggendeNöördfegÖedcren weer in-
neemd , en in ’t begin van Maart wel
meeft Z . O. aan, alioohet Moeflohdan,
meeft verloope is,na Batavia vertrekt}heb-
bende dan veel morite om de WCft-kuflrvan
Sumatra door ftilte op 1 drie graadeh N ,
Breedte te bezeylen, alwaar zy dati Herder
met de Land-winden längs die Rull
moeten zien óp te komen : watìf deriS*
varenheyd geleerd heeft j dat die gehe,
die een halvemaandeerveftrokkén, Wel
door de Linie, ja wel tot 3 a 4 graaden
Z . Breedte qiiamen * inaar bleven dan
door ftilte daar dry ven, en kregen den Z .
Ooften wind op hun dak, waar doorzy
de hoogte, en den tyd weder dubbeld
verloren om de Weft-kuft aan boord te
krygen, daar de andre, fchoon later ver-
trokken, zoo veel eer tot Batavia beland-
den. Een zaak, 'daar wel op diend gelet
te werden.
Het andet Ichip vertrekt na de Ztiydèh-
Comptoiren, om de geeyfchteltoOpman-
fchappen en noodigen voortäad, als mede’t
goud enzilver , tot ’t vervolg yan den
handel vereyfcht, derwaards tebrengen,
nemende op Sadraspatam , Tegenapatam
en Nagapatam-, de gcrced leggendc pak-
ken in , en vertrekt dan mede den 10
a i z Maart, evèn als ’t vorige, längs
Sumatras Weft-kuft (daar men ook de
ftröomen té bàat' hèéftj na Batavia.-
Het derde fchip plagt gemeenclyk la-*
ter van Palleacatta' (eri nu Vari Nagapatam)
M a zu lip a tam ö f van de Zuyder-
Cómptoiréri , ria Ceylon met vóòr-raad-
pakken,' ' Ariimünitie van Oorlog ^ ; 8cfct
o f wel längs de K u ft, alzoö dit fchip vööt
Malacka gehouden werd, te vertrcld
ken.
In ’t begin vàri Februari ging ’er, zoo
lang dien handel daar duufdc ,: eèri kleéh
fcheepje, als meri ’t miffen köri'3 :vah hier
voor de ecrfté bézeriding na Pegü^ inét
zoodanige pakkeri eri goedèren (die ’t öp
Mazulipatam irinéeHQd)' àls ’er geeyfent
waren, waar nevens dari de fche^kéièSchip na
aan dien Köning gèvoegd wierd. ’Y ar iPcgu-
daar loopt het längs de wäl’ tot öp 18
graaden N . Breedte , ó f vóorby Bimilipä-
tam ,alwaar het Zcewaard overftcekt, körnende
met de Zùyde-winderi'ihZXédair
het de O. N . O . en N . ^òftc-Vmd’én
ontmoet, hoüdende h c t ,: ¿oó vèèì^U^t
gelyk is, by de windbver, zoo, dat het
ontrent de Negragie kome te vervallen,
alzöo de wind daar in ’t begin van Maart
nog Noordelykdoofwaeyd, doendever-
der hun be ll, om dat Land op 16 graaden
op zydetcloopen,endanzeyldemen
met een aflandigen wind zeer bequaam
over 6 o f 8 vadem waters tot in de Pe-
guaarife Rievier Zicrjang.
Het gebeurde ook wel * dat in Februari
nog een fchip van Malacka plagt na te
komen, dat toen laac van Hokfieuw in
China, nog meteeniggoud, zilver, Radix
China , T h c e , Spcauter, Alüyri ,
Goud-draad & c : aangekomen was, *t
gecn dan al mede over Mazulipatam, o f
na Ceylon, o f na Batavia vertrok.
Een Ben- jH Maart komt hier een kleen fcheepje
Ichip. u y t ‘B engale, dat ’er Boter, Suykcr,
Olic , Wafch, cn Salpeter (om kruyt te
maken, of anders OEri ’t voort te zenden)
brengt, na dat alle de andre fchepen in
Bengale vooraf geladen en ecrft vertrpk-
ken zyn, körnende dan recht door Zee,
na dat de O. en N . O. winden al beginnen
a f tc nemen, zoo dat hct zyn werk
M A N D E L . 4f
voyagie, na ’t innemen van degceyfchte
heeft, om de 13 graaden N. Breedte te
können krygen >t waar na hct, zo veel
?t mogelyk is , na de wal hoüd, en zoo,
wel.meeft van deZuyd op Palleacatta (en
nu op Nagapatam) komt aan te landen,
blyvende dan tot September op de K u ft,
om daar dienft te doen , en daar na te
vertrekken.
Komfl: In Juni körnen de eerfte Batavifche
dereerftc fchepen met voorraad van alles j cn met
vanPBa- ^et noo^*g geld hier, gierende Punriro
uvia. das Pedras aan, daar z y , ’tg een’ervoor
de Kuft van Saay (verw-worteis , die
men öp de Kuft tot ’t fchildcren der
Chitfegebruykt) Calappus-houten, Cayer
(touwerk van Kalappus-bolfter) cn eenige
ßeichilderde kleedenvoor Batavia gereed
is , inneemen , en , volgens '• ordre van
den Landvoogd de goederen, die op de
Zuyder-Comptoiren gereed leggen, lig-
ten, die dan op Paliäcatta (gelyk nu op
Nagapatam) plegcn gebragt te werden,
van waar dan die Heer de zelve wcerna
de Comptoiren, daar zy vereyfcht werden,
gewoon is te verzenden.
Detwee- In Juni, en felf in Juli; e r iv o o ra lin
de be- vredes tyd, komt ’er nog wel 1 fchip o f
zending. 2. van Ceylon, o f Batavia, voordetwee-
dc bezending, die dan als de vorige be-
handeld werden.
per_ Ontrent dezen tyd komen de Per-
fiaanfeh- fiaanfchvaarders, die in Januari derwaards
vaarders, van Malacka vertrokken,en *t Pegus fchip,
weer h ie r , dat ondertuflehen een togt
na Mazulipatam om hout,- T a rw , Boter,
en andre voorraad, döet. Nadat ni
’t Pegus fchip op Mazulipataiö geweell
is , werd hct terftond.tot zyne gewoone
en *t
Pegus
fchip.
klceden , koopmanfchappen , voorraad,
& c : aangelegt, gewoon zynde in *t laatft
van Auguftus vari Palliacatta na Mazulipatam
te gaan, daar het weer cenige
goederen der Mooren op vragt tegen o
a io ten honderd innatn, al Zuydelyk
aän van 16 J o f ( op welke^ Mazulipatam
legt) tot de 13 graden loopende, en dan
verder Ooft aan op Groot Andemaon,
om benoorden zelve en in ’t gezicht
van dit hoog Eyland te zeylen, waar
na men al Noordelyker tot aan Y R if
van Brago ftevend , en *t land tot op
6 vadem water in ’ t gezicht lo opt,
waar by men dan gemakkelyk die reyze
kryge. n
ln Juli-en Auguftus komen hier ook Scucpea
wel fchepen voorby, over Ceylon ria Voorj,y
Bengale gaande, ’t zy om Arak te losr na Bcnr
feri, ö f om-Kaneel, Peper, & c : hier tegale.
brengen, waar toe de zelve, voor al als zy
van Ceylon komen, hün uiterfte beftdoen,
om dat zy öp Ceylon zeer fchraal van Lc-
vens-miadelen voorzien werden, dat wel
zomtyds oorzaak ge weeft is, dat zulk fchepen
gebrek geleden hebben, dog zy troo-
fteri zieh daar mede, dat zy ’t op de Kuft,
o f in Bengale weer wat ruymer zullen
hebben:
Alle die voorhygaande fchepen loopen v an hi«
voorby Mazulipatam, en zoo verder
recht aan na Bengale, hoewel ’er ook
wel eenige plagten tc blyveri, om al
gecn Ceylon van K ru y t, Lo o d , en
andre Oo rlogs- voorraad , Kleedcn van
allerlcy zo o r t, Vloerfteenen , & c : van
nöoden heeft, in Oftober daar na toe
tevoeren, in welken tyd de N . ü . witv*
den hier beginnen te waejen , en dan
moeten ook alle fchepen vertrekken.
In September komen de Jaarfte fche- Komft
pen van Batavia hier!, brengende dan ,vannde
alle de fpeceryen van Nagfelen , N o o ^ j!" f iten,
Foelie &c : nevens andre nog önif- fchepen
brekende Koopmanfchappen, voorraad, hier,
equipagie goederen & c : die , men bevo-
rens nog nifet had können zenden, cn
’t verder goud en zilver , op Batavia
nog zynde. Indien ’er twee quamen ,
bleef het eene tot Palleacatta., öm alles,
dat nog ingepakc wicrd:, in te nemen.
Het ander ging na Mazulipatam,
vertrekkende geraeenelyk ;van Palleacatta
den 20 a 22 September, om de
reyze5 zeker te hebben 5 dog zö ’er maar
een fchip gekomen is: , loopt hec
wel tot den 2 f a 26 dito,' eer men ’er
klaar mede-raken kan j ‘ in hoedanigen
geval het ,wel gebeurd ß ,. dat geen van
beyden dan d^ reyze krygen kon.
Ook mögen de fchepen öp Palleacatta kanten
uyterften niet langer als tot den 6 , j?^cr dc
enop Mazulipatam niet langer, dan töt
F 3 den