Koopman , Jan Arendflbon, ncvens een
zeerbe- Trompetter en tweeSoldaatennaboven,
l«a'vantrok door een dorp, en quam ’s avonds
onthaald.jn ¿g (ja<j Moefla, 8 mylen vanMocha,
wietd‘ daar h y z e e r ;wel van den Land-Voogd
Onthaa-ld werd , en dien nagt bleef.
Hy trofc van daar verder door verfchey-
de plaatzeh na dcftad Chenna, alwaarae
Bafla zieh bnthicld , en die yy mylen
Land-waard in van Mocha lag. Aldaar
verzogt hyaan den Bafla, om volk van
geen volkons in Mocha' te laten, dog die floeg hem
mMocha die af.
laten. £jy vertrok .dierhalven, ha een vrien-
delyk affcheyd, en na veel eere van den
Bafla genoten te hebben, weet na Mocha,
daar hy behouden weder aan quam;
Zy.ne zaaken hier verricht hebbende,
ging, hy den y. Juli na Chihiri » daar hy
öok een Comptoir opgericht had, quam j
rer den i ö .d ito y dog lichtte dat Compi
toir van daar, hoewcl hem zeer goeae
zaaken van deh'Koning Abdullah aange-
boden wierden 3 doghy had geen lail om
daar toe over te flaan, weshalven h y , na
vriendelyk affcheid vertrok, komende,
n a ’t verrichten van zeer gewigtige zaa-!
ken in Suratte, daar hy ondertuflchen den i. Augufty mede eenComproir bprichte,
over Malabar, en längs Ceylon den 18.
November voor Bantam♦
A .1617. A°. 1617. den 17. January Wierd hy
gaat hy door de Heer Coen als Bevel-hebber over
weerna de fchepen Middelburgs eh ’t jacht de
H H I Duyve aangefteld , om; daar.mede over
de Eilanden Mauritius, en o v e r ’t roode
Meir na Suratte te gaan, dat hy den 8.
Maart ondernamj dog dat deze togt-niet
al te wel afliep , hebben w y , als wy1 by
de ftoffe van Suratte, ch de oprichting
van dat Comptoir fpreekende , breeder ge-
toont. .
A. 16ao. Den iy . Juni 1610. vertrok hy met het
weema fchip *t wapen van Zeeland weder als
daar hv BeveWhebber en als opper-hoofd en Be-
volklegt. ftierder van den handel over deopgerichte
Comptoirenin Arabien, Perfien, en Indien,
hy liet in Aug. den opper-Koop-
' man Herman Gil met 2 Afflftenten en nog
pit 2 man met eenige goederen in Aden, om
Comp- vän däar zieh na Mocha te begeven.
A°. 1611. wierd het fchip de Samfon
te bre-°P na Mocha gezonden , ’t geen den 20.
ken; dog 061 ober iii Suratte by hem quam.
zedert, Na dezen tyd hield men den handel
onzemettot Mocha verder aan, tot dat hetrde Hee-
verfchei- rCn Zeventienen behaagde den 23. Otto-
defche- ber 1623. ’ te belaßen , d it-Comptoir,
pen nog»alzoo’t hunnen verwasting niet voldee,
en de . --t. - ,
Heer °P te breken.
vanSpeuft O f die laft nu zoo ftipt nagekomenis.
16x6. weet ik niet 3 dog zie dat de Heer Di-
g!!rv!?n* re&eur van den Brouke uyt Suratte het
{chip Walcheren in April 162.6. na Mocha
;t roode
Meir,
&c:
zondj en dat 00k de Heer Herman van
Speulc, gewezen Land-Voogd van Am*
boina, den 10. April met 7 fchepen,
Mauritius, Orangie, Walcheren, de
goude L e euw , Hollandia, de Engelze
Beer, en de goede Fortuin(die in ’ewe-
derkerèn na Suratte in ’t uytloopeh van
’t roode Meir zonk) van daar obk na
Mocha (daar hy. tuifchen die maand en
Oétober ftierf eh begraven wierd) ge-
zeild is. 1
- Ondertuflchen kregen de onzen (zoo ’t
my toefchynd) hier eenige moejelykheden
met den Land-Vobgd van Mocha, die
nog in dit zelve jaar 16z6. onzen Koop-
man de Milde had gevangen genomén,
zonder dat ik naipeüren kon j om wat reden
dit gefchied zy. V
De Heer van den Brouke zond *er ih
Maart 1627. den Bevel-hebber, Job Ghri-
ftiaanflbon Gryp met de fchepen Bommel
en Weéfp, na to e , oih te zien , o f hy
dien Koop-man, zou können los krygen >
dog hy had zyn oogmerk niet können
bereiken, gelykdeni4. O&oberby zyne
te rugge komft in Suratte bleek 3 dog den
6. Mey quam *er een fchip) Van| Chihiri
in Suratte met een gefchenk en een brief
van dien Koning, waar by hy den Heer
van den Broek verzogt, daar weder te
komen handelen.
Hoe het na dezen tyd mèt dit Comptoir Vcrvolg
tot Mocha g in g , en weet ik niet-, danderzaken
alleen dat my blykt, dat men ’er 1666. q^ c
nog op voers dbg dat de togt toen nietopper- 1
heel voordeelig üytgevallen , zoii hervathoofden
werden. Na dien tyd komt my ’erniets a f^ ^ ^ 1*
voor , dan dat 1708. de onder-Koop-
man N . van Sügteleri herwaard is gelafl:
te gaan, het welk- van hem geweigerd
zynde, zoö is daar op zyne ioldy afge-
fchreven.
T o t 1712. lag daar de onder-Koop-
man Chriftiaan van Vrybergen als Hoofd ,
die toen door den onder-Koopman Jan
Evertzoon vervangen , nevens welke
nog cenonder-Koopman, N .v a r le t, ali
2.de derwaards mede gegaan is , om hier
zoo te leggen. -
Buyten deze bediendenbeftondtoende
ganfehe bezetting vän ons Comptoir al-
daär nog in een Corporaal en 7 Soldaaten.
ö o k ging ’er nog eèn onder-Kocipman
na to e , om , zoo TEvertfloon ’er Hòofd
wierd, dan daar Pakhuysmr. te z y n , en
om anders wederom te komen.
Niemand zou ’e r, wegens de onVer-
drägelyke hitte by na wiflen leggen j ge-
lyk my deze Evertfloon zelfs gezegt
heefts dan de groote winften, die daar
voor een opper-noofd, voor al op de Coffi-
boonen, vallen, verzoeten alles,. dat zy
daar lyden moeten,
Daar waren ( zoo my bericht werd)
' i dat
M=ofn Maatichappy ze, en
degroote‘wmtlg «onderd duizend ponden van die
voordee- boonen iiigek°gt , by welke zulk een op
Ä v e r -£ “ 'd (äIs.Hy maar i iluyt van ’t
duaren. P nd.had) id z y o g l : wmftheeft,. behai-
ven andre voordcelen die daar op andre
zaaken vallen. , T
Evertfloon wierd in Juli aangenomen,
om hier f jaaren als Hoofd te leggen, en
vertrok-den 1. September 171.2 3 dog hoe
lang hy daar eygentlyk gelegen heefc, is
my onbekend.
•Naderhand heeft ’er de onder-Koop-
manAbraliain Pantier drie jaaren gelegen
(hebbende Jan van Leeuwen tot Tweeden
by zieh) die eerfl: door den onder-Koop-
man G.* Duyk, en daar,na door N# van
d,er Cruyce 1620 (die Gabriel Schölten
als Tweeden by zieh had) vervangen is ,
die er tot 1720. la g, en in wclkers plaats
den onder-Koopman (die ’er van Ceylon
quam) gelegt is.
Deze wierd 1721. opontboden , enis
door den onder-Koopman, Dirk Meeu-
wifloon vervangen, dogaangeziendieop
de reyze na Mocha op ’t lchip Doornik
“ en 9- December overleden is, hebben
haar Edelheden in zyn plaats, als Hoofd
van Mocha, 1722. Jacob van Steenber-
gen gczoriden 3 d ie ’er 1724. nog lag.
Dekomft Toen ’er Duyk nog als Hoofd lag, is
hier (zoo my uyt een brief van zyn fc.
van den 6 Annr j:-' j •
van (pys en war er merkelyk vermindert!,
en daar door ook vecl vollr flek geraakc
ayndc, zy eindelyk onrrenc de itraat van
Baab el Mandel , (die 6 a 7 mylen wyd
is, en op izjgraden N. iir. legt) o f ei-
gentlyk wat bezuiden de zelve“ in een '
doode kom ofre baey, aan 't vaft land van
Amca, .en nret verre van de «ad Zeila,
(dat onder.’t Konmkryk vant Adel flaat)
aan de tthiopdchekant/ehuins over Aden
gelegen, toc.hiinbeklagclykongeluk ge-
komen, meinende ’t eiland ßäb el Mandel
algepaffeerd te zyn , gelyk zy 00k ein-
delyk en (na dat zy die wal den i<S. November
in ’t gezigt kreegen)den 11. No-
vember ’er niet aiieen na toegedreven,
maar na veel zukkeling, meinende daar
na weer, dat hier Mocha lag (waar uyt
hunne groote onkunde bleek) ’er 00k m
geraakt zyn.
De regte plaats, daarzy tenankcrqna-
men, is my door den Schiemann van dit
fchip, N . Leermans jalhier tot Dordrecht
t’huys behoorende, bericht Obagenaamt
te zyn .1, :
Zoo ras zy hier wel vertuyt lagen, Endi.
zond de fchipper eenig voft met den onder zllft
ltierman, N._Bellaart aan.land, om tddroevlg
zien, o f zy daar water en ververfchins'raor™ n lrnm»n . A__ :__ .
van ’t
fchip . **v uumi vau lyn n,.
Schoo- van 6- Aug. 1720. over dit droevig
nenberg vöorval gcbleken is) het fchip Schoonenmo
S i » Juli l 7i0 -> tegenallegedag-
ten en buiten verwagting, gekomen.
Een geval, dat Wy wat breeder moeten
öphalen.
Dit fchip voor van Amsterdam in Fe-
bruari 171p uyt, om na Ceylon teftevc-
nen, waar op onder andren de Heer,
Jacob Pompe van Meerdervoort (zoon
van den Heer Ooftendam) als onder-
Koopman geplaatft was.
Zy quamen met ’t zelve in Juli in de
baey van Caap der goede Hope, verzeil-
den van daar den to . Augulli met voor-
iiemen om zieh na Ceylon te begeven 3
dog wierden niet verre van daar, door
een z waaren ftorm overvallen, waar door
z y , alzoo ,’t Moeflon en de winden hen
geheel tegen waren, nu Ceilononmoge-
lyk konden bezeilcn, ’t geen hen dan be-
lluitcn dedc, om.’t na de Kufl: van Malabar
te wendens dog dit al mede niet wil-
lende gelukken, wierden zy genood-
zaakt (als zynde dit hun uiterfte toevlucht)
om het na de wal van Arabien, en zoo
verder na ’t roode Meir te zetten, in hope
van Mocha te'zullen bezeilcn.
Eer zy hier nog quamen, zukkelden
z y , doorfterkeftroomen en onkunde van
dezen weg zeer mifleid, nog al een ge-
ruimen tyd, waar door hun voorraad
,tu vcrvcncninff .
dog 8,ngGnwel gewa- | ^ ä
Deze wierden van die woefte Inländers
zeer vriendelyk, dog egter zoo wcl niet
ontfangen, o f deze voorzigtlge ftierman
had door alle die bewyzen van vriendfehap
henen wel zoo veel können befpeuren,
dat die Volkeren vau Adel ganfeh niet te
vcrtrqu.wen waren, weshalven hy van
oordeel was, dat die gene, die daar weer
aan land gingen, wel op hunhoedezyn,
en niet ongewapend daar komen moeften 3
mdien zy niet voor ’t een o f ’t ander ge-
vaar van dit volk, dat hem niet aanftond*
wilden blopt ilaan.
De fchipper,dit hoorende3 lachte met
dien llierman , ichold hem voor ceri
bloodaard, en zey, dat h y , ten teeken
van zyne onverzaagtheid en onbevreeft-
heid voor hen, zelf mede na land wilde
gaan, gelyk hy 00k daags ’er aan , o f
den 2 y, Nov. dede.
tJHy verzogt den onder-Koopman, den
Heer Pompe, een zeer braaf en Zedig
Heer, met hem mede na de wal te gaan 5
doch die Heer^ aan .’t zeggen van den
ltierman denkende , was van oordeel,
dat men daar niet, dan wel gewapend,
en van al ’t noodige tot tegenweer
voqrzien , behoorde te komen, maar de
fchipper wi« hem, en de andren, die
mede na land gingen (te weten , den
Derdewaak, Bootsman, Conftapels-maat \
een vryman,en verder’t fchuyts volk)
over te halen en te bewegen, om geen
A a z ge