
9é B Y Z O N D E R
£ jg-^al voor lang inet al ’t Koninklyk bloed,
gedood was j welken Tiran de Keizer
niet wilde erkennen, het welk de Ge-
zant daar na mede bekende 3 doch gaf
voor, dat zulks zyn laft was. Onder-
tuflchen mögt niemant van deze Siam-
mers ’t land betreden, gelyk zy ook onverrichter
zaake, om dat ze geen vaile
Commiflìe oflaft hadden , den 6 Oftober
Vertrokken.
Den z8ilen Auguilüs zyn 3 mailen a
150 Thayl ieder in gekogt, dat goed-
koop by oude tyden was.
Wagenaar ^ en .2c^en November vertrok den E.
Opper- Boucheljon, latende ’t gezag aan den È.
hoofd. Zacharias TVagenaar.
Den 7den dito wiert, onder *t klagen
der dieveryen, aangehaalt, dat het laken,
bollen, beugel, endepen, van de truk-
tafcl is geilolen.
Den yden December quam een Ban-
joos met een Tolk op *t Eiland *t Opperhoofd
aanzeggen, dat een Jacht-hond ,
die de Stadsvoogd zeer lie f had, onlangs
geworpen hebbende, daar van een lee-
lyk ongemak gehouden had, ’t geen de
Japanfche artzen niet wiften te geneezen,
weshalven dit den Hollandfen meefter
aanbevolen wiert, om ditbeeftdogfpoe-
dig te genezen, die zulks nevens ’t Op-
perhoofd weigerde, dog eindelyk tot
believen van de Heer Stadsvoogd was,
èn om dat het van hen nog voor een zaak
van agting gehouden zou werden, nog
ingefchikt, en voor die reis gedaan is.
Den 1 3den dito zond de Stadsvoogt
een Aapje op ’t Eiland, met ’t welke hy
tot tydverdryf aan de vuur-teil zittende
teipeelen, zoo hing zyn lange ilaartdik-
wils in *t vuur, dat ilank veroorzaakte,
weshalven den wondheeler belaft wierd,
de ilaart dicht aan ’t ly f af te ihyden, en
’t beesje zoo lang op ’t Eiland te hou-
den, tot dat het geneezen was, dat ook
gefchiedde.
A. ,iS7. AZware
Den ¿den Maart ontftond ’er een brandin zwaare brand in Jedo, die niet allèen by
Jedo.. na de geheele Stad, maar ook het Ka-
lleel, ’s Keizers Paleis, en meeraishon-
derd duizend menichen vernielde.
Het Opperhoofd had over daken en
luiffels mòeten klimmen met zyn volk,
om den brand te ontvlugten, by arme
lieden moetenilapen, yolhongerenkou-
d c , want alles van ’t hunne verbrand
was.
•s Keizers De Keizer liet voor fo man ryft tot
zorg voor gerief der Holländers alle daagbeitellen,
vqnsvolk. ’} geen ’t volgende iaarnogmaalsgebeurt
y is , zynde toen weder wel myl in de
rondte afgebrant, en dat het jaar bevo-
rensnog eens ontrent fooo huizen ge-
fchied is.
Den 13den Auguilus viel ’er een fchei* a iGc-k -
pe bejegening over ’t aflichten van de
roers der fchepen voor.
• "Hl0 verfcheen het Gal- S | L
jo o tU rk i dat na Tayouan gefchikt, maarover i *
door ilorm en gebrek van water her-Tsjincc-
waard gekomen was, hebbende 11 T sji-fcimn
nèefen op van een Tonk , die door hetf,!^T?Ì
Fluitjen Breukelen tuflchen de Eilanden
Lawa en Condore verovert was ; waar
om veel moeite geweeil is, met het qua-
lyk handelen, en ’t opiluiten van ’tGal-
joots volk, moetende verdragen van de
Coelis gefcholden , en met vuiligheit geworpen
te werden. De Opperhoofden
gaven een Verband-fchrift om ’t volk wel
te bewaaren, ook wierden ’er vraagiluk-
ken opgeilelt, en onderteekend 3 als
mede een verwyt over ’t aanflaan van andere
Jonken. De Tsjineefen leverden een
imeek-ichrift in , om vergoeding van
fchade te verzoeken j dog kregen tot ant-
. Woort, dat hier geen rcchters over vreem-
dc Volkeren regeerden.
Den ifden Oftober wiert het Volk
vry gekend, en ’t Galjoot mögt weer
vertrekken j dog door ordre van ’t H o f
moeil de in Tayouan opgebragte Jonk
wederom gegeven werden.
Den 24 December quam Phefodomo
met zyn Moeder,, en eenige andre Vrou-
wen, op ’t Eiland, om wat vermaak té
fcheppen, een zaak, bevorensnoitmeer
van ccrlyke Vrouwcn voorgevallen,
À. i6 r§ i * J llif
J A. i(5j8i
Den 17 Februari wiert aan den Keizer gen
met veel genoegen een Vogel-ftruis ge-Struisaan
ichonken, dog die heeft zieh in ’t by we-de Keizer
zen van zyn Majefteit (die daar dagelyksgefchon-
met 6 man op liet paffen) in een loop met en*
de borii tegen eèn paal den i4juliteber-
ften geloopen. %
u Den 3 Maart wert de vertrek-dag der Deverà
Hollandfehe fchepen op den 2 olle dagtrek‘daS
der pde maane-fchyn vaftgeftelt. ^envaft"
Den iyden dito wert gezegt , dat ’e r S c l ì "
daags te voren 16 laft paarden met ’s Keizers
zilver voor by getrokken waren, om
*t zelve na Jedo te brengen tot verquik-
king der menichen, die by die zwaare
branden fehaade geleden hadden, en de
laft was, dat zulks nog 10! maandenalle
daag gefchieden moeil, hebbende ieder
paard 3000 Thayl en te zamen 48000
dito daags gevoert.
Den pden Aprjl raakt *t Opperhoofd Gevaar
met zyn bark in doods gevaar, en voordes P"
f ankers by een deel klippen, werdendepcrhpofds
’t fchuitje met z man agter a f geilagen,
en
Den 10-dito de groote bark door de
Regenten van Facatta met boegfcçr-
barÀ.
1Ô58'
Z i lv e r ,
ienz. ge-
vifcht.
harken gered, alwaar zy verder groote
eere en beleeftheit ontiingen.
Den i ften Jüni wert verhaalt, dat nog
dagelyks door de Düikers het zilver van
’t galjoen van Andrea Perfod opgevifcht
wiert, en dat nog op dien zelven dag een
metaal ftuk kanonbovengebragt, enzeei*
glad en gäaf bevonden is. • >Ä
Gezant
Van
Co x in ja ■
aan den
Keizer te
rüg gebenden.
, Eenige
Chrifte-
nen gerecht.
. Wagenaar
Hoófd.
.Regte
ment
Vootdöi
Difpenfiek
Den 2 f ften Mey verfcheen een Gezant
van Coxinja met koftelyke gefchen-
ken , 60000 Thäyl waardig, om den
Keizer te bedanken, dat Coxinja's Moeder,
een flechte Vroüw , in ’t jaar 1 Ö4f,
op verzoek van zyn V ader na Tsjina gezonden
is, met verder aanhöuden, om
een zyner halve Broeders vah voorfz:
Vrouw } dog by een Japander geteelt,
ook by hem te mögen hebben. Hetop-
ichrift van zyn brief luid niet anders als
aldus : B rief van Coxinja aan den Keizer
vah Japan, Zohder dat aan de Ryks-Raaden,
o f Nangäfackifche Stadsvoogden,
iets gezonden, ö f gefchreven w er t, en
om dat Zülks tegen de Japanfche gewoon-
ten en grootsheit ftryd , - is hy zonder
de minfte eere in een huis met zyn ge-
vo lg , zonder uit te gaan j o f zonder der
Stadsvoogden aangezicht te zien, be-
Waart, en onverrichter zaake op den 8 ileii
Öftober te rüg gezonden.
Den 2fftcn Auguilus werden.in Nangafacki
10p Mans Vrouwen eii Rinderen
ter dödd gebracht, waar van ’er 16
in een kuil aan de beenen zyn opgehan-
gen,endeverdere, tot f 00 in getal, op
’t zelve uur in Firando 3 Omera, en andre
pläätfen gerecht} om dat zy} o f de
hunnen,van deRoomfche Godsdienil zyn,
ien om dat eenige befchuldigt wierden,
dat zy Nangafacki hadden willen aan
brand fteken.
Den 2pften September werd een fchip,
by Gotto ten anker körnende, en om
water verlegen, aldaar geholpen, en door
een boot met 14 Hollanders met vCrver-
iching Uit Nangafacki voorzien.
Den 2}ften Gftöber vertrok den E.
Boucheljon ,. en dede överdragt aan Zacharias
IPdgenaar.
Den 2 often December wert op lyf-ftraf
verboden geen runderen te dooden, en
veel m in ’t vleefch aan ons te verkoo-
pen.
Dito. Werd den Difpeniier een Re glement
voorgefchrcven, wat hy dage-
fyks voor koft op tafel brengcn zal.
Den 2den Februari vertrekt zyn E. met a .
de bark, en komt, na 44 dagen zukke-
lens, eeril in Oiacca, dat nooit meer ge-
fchiet is.
Den 28ften Mey in ’twederkeerenne-
men zy voor de eerftemaal van Simono-
feki over land de reis na Nangafacki, in
de plaats van te water, aan.
Den pden Juli komt den E. Bôuchèh •.
jon voor de 3 de maal als Opperhoofd . c^
f t f p l • HoofiL Den 16den dito uit plaifieren varende,
zien op de geregts-plaats p8 menfehen-
hoofden op ftaaken ft aan.
Den 3often September moeten de Caf-
feroflèn (of de eigenaárs der huizen en
pakhuizen) met beulten by nacht waà-
ken.
Den 2 Oftobef wert een fchriftelyke
afte gemaakt, om de Koopliedentever-
zeekeren, dat men geen Koopmanfehap-
pen (al fchoon ’t lang verwacht ibhip de
Bul nçch quam op te dagen) na deze ver-
kooping meèr zal verkoopen, anders zou-
den zy geen ftaät , noch wy geen voort-
gáng van den handel können maken.
Den 13 dito was de Mixtiçe onder- _ . ■
meeiler a.fweZig} die een briefje op deee“^ an
tafel liet leggen, van dezen inhoud zyn- üefde
de : Dat hy verliefd was op een Hoer, ¿foMiflics.
hy niet bekomen kon, en dat hy daarom be-
flöten had zieh V leven te benemen. Daar
op is alles doof zo g t, enmetfeheeps-net-
ten in de Baay gevifcht y en hy wierd
den 1 y de aan de overzydé^üfeder gevon-
'Sèn, gebonden overgelev^ä^ngeboeid
nä boord gebrächt. \
Vermits wy nu in dit piftrekzel van
dit dag-regifter verfcheide Zaaken, maar
in ’t kort aangehaald, en ons dan verder
op eenige Numero’s , die hier agter vol-
gen zouden , beroepen hebben, mee-
nen w y , dat het niet ongevoegelyk Zyn
zal de ZClve hier plaats te geven.
Voor af egter moeten wy noch inet
een letterken aanwyzen, dat de Japan-n¡ngcJ^0‘
ders behalven hunne Norimons ook noch een andre
een andre ioort van draagzetels hebben Japanfche
die niet veel in gedaante van een Palana dl*ag-zc-
kyn yerfcbilien.
W y vertoonen de zelve Zoo als ’er een
van zyn bedienden in gedragen werd by
No. 37. A. in een fraai Land-gezicht,
daar men een gezelfchap van eemge, die
met malkanderen fpeelen, en van eenige
andre, die te zainen zitten te drinken,
heeft.
A. 16fp.
Beduitdes
Opperhoofds
om’t
Avondgebedte
doen.
Den i ften . Januari neemt het Öpper-
hoofd een befluit, om* alle avond in een
bequaam Pakhuis het Avond-gebed voor
de Ncderlanders te laten döen;
V . D e e l . N E L F -