dar zy daar van eenige de allerminfte
nuttighejd hebben. Hier cn daar ziet men
f§ tcr c<™g gefchut in ftaat gebragt, om
er mede te können fchieten, hadden zv
handden^enn*S ü °m htt ** konnenbekaSfen
dc2,e ftad ,',s “ » g n » « handel, en
Vaart ki« SP de zel',c *ulk een fterke vaart van de
oP. Engelzen, Deenen, Franzen, Holländers,
Mogolders, Bengalers, Siammers, Chi-
neezen, Javanen, Maleyers, Armeniers,
Malabaren, en andere Volkeren, dat
er jaarlyx wel omtrent honderd en meer
schepen, behalven de mindere vaartuicen,
geladen op de Reede komen, welker waa-
ren gemeenelyk vertierd.en alle met goud
netailt werden.
De Engelzen zenden jaarlyx wel a o f
4 fchepen van Madras, waar mede zy
hier allerlei ly waden, en wel c of 600
flaven brengen; waar tegen zy .hier van
daan met anders, dan 7 o f 8 pikols goud
(boiten hunnen ballaft) vervoeren,endaar
ZynIjaren geweeft, dat men van hier wel
00 bhara’s goud vervberd heeft. Waar-
om 00k zommigen deze ftad boven alle
plaatzen in Indien in overvloed van goud
verheffen, alzoo hier ook een grootc handel
van goud met de bergwerkers land-
waard m is, die dat daar öok vecl tegen
andere waaren komen verhandelen..
Ook werden hier jaarlyx wel omtrent
2000 flaven ieder tot 80 o f 9o , cn 100
ryxdaalders verkett, die door van Atsjeh
m degoudmynen (hoedanige de Konmg
' i er 3 heeft) gebruikt werden.
Deze werden door de Engelzen, Dec-
nen, en meer anderem, -aangebragt, en
met winft, van wel de helft, en meer,
hier verkogt; dog de goude Maazen (een
munt, van £ ryxdaalder, die hier meeft
in zwang gaatj zyn zoo goed niet, als ’t
ongemunt goud, waarora de Kooplieden
hunne betaling allerliefft in ongemunt goud
hebben.
«nhicr! De winften.op ldeeden en andere waa-
ren, vallen hier groot, zoo dat ’er zom-
tyds wel een geheele hoofdfom, en dik-
wils nog wel een derde meer, overfchie-
ten kan; maar hetmoejelykßeis,datmen
’er zoo veel dieven hecit, niettegenftaan-
de de dievery hier zecr ftreng geftraft
werd: want zoo iemand betrapt werd van
maar de waarde van een tayl goud, o f 4
ryxdaalders geftoolen te hebben, die werd
aanftonds de hand afgekapt, en na *t Eiland
Way.dat benoorden Atsjeh legt,ge-
bannenjmaar die lotaylaan waarde ileeld,
werd levendig-gefpitft. Die egter eendief
ift zyn huis.of op zyn erf vind, mag hem
daar vry voor de kop li;hieten,zonderdat
hy daar over eenige andere verantwoor-
ding fchuldig is, dan dat men’eraan den
fegter kennisai geeit," die hem dan aanftonds
daar ran Saaa Heepen, en aan een
mik, of galg, ten vöorbeeld van anderen
ophangen doet,
Deze ftad is de hoofdplaats van een f(o-
ningryk van dien zelven naam.’tgeenhet
magngfte op dit Eiland is.
Zomtyds heeft over het zelve een Ko-
mng, en zomtyds wel een Koningin g e - i “? 11 I
heerfcht; dog alsdaareen Koningheerlch-ï. 'f 1 ” m"
te.wierden de zakenvaardiger ungevoerAKonlig“,
daar m tegendeel,by de regeeringvaneen
rvoningm, de zaken zecr llap bchandeldï
wierden, en gemeenelyk niet eer voofr Ku"np‘P ’
gang hadden, voor dat het hare voomaamfte
Hovelmgen gelegen quam ; wesWven de
magt van zulk een Koningin zeer wel by
die van den Hartog vanVenetienkonvex
geleiten Werden , diens voorftellingennoit
werden uitgevoerd, dan wanneer de Ederen
en Leden van den grooten Raad het
goedvinden.
Men heeft dat noit klaarder gezien, dan slappe r«-
wannecr de Koningin fchielyk doör dezeßccrin2 dtt
ö f gene vyanden overvallen wierd: wantlaatftr’
eer men dan tot een befluir, wegen« de
meenjgte der Hoveliogen, dieftem in den
Raad hadden, komen kon, zyn ’er wel
eenige dagen yerioopen, waar door het me-
mgmaal gebeurd is, dat de bergvolkeren
éemge duizend mannen fterk, voor de
ftad gekomen zÿn, om met geweld een
Konmg te eiflchen, daar egter de erva-
rentheid geleerd hçeft, dat de meefteKo-*
ningen zeer boozg geweldenaars, en moor-
denaars, çh de Koninginnen iß hare re-
geenng zeerzägt geweeft zyn.
Men mag by deze Vorften noitkomen.
om hen ergehs over te fpreken, o f daar
moet (volgeqs d.e wyze van’t Ooften)cen
geichenk voor a f gaan, dat dan gemeenelyk
met een geet kleed(zyndede Koning-
lyke verwe) gedekt werd.
Peze Köningen voeren een pragtigen ^un p»*«
Homaat. De deuren van de gehoorzaal ¿fc
zyn niet alleen met zilvere vafte platen o-
vertrokken ; maar de meefte fchotels, die
op hun tafel komen, van zuiver goud ) en
men wil, dat de Koning, die A°. 1618
leefde, wel 25- bahaar goud by zieh be-
graven lict, toen hy overleden is.
, Men gift, dat zyn lyfwagt , binnen en
buiten, wel uit Jooo vrouwen beftaat,
behalven welke hy nog 8 of ^00 wyven
en bywyyen heeft, die alle door gelub-
den, daar men hier alles- van wegneemt,
en *t Zelve zeer wel weet tegenezen, be-
waard werden.
Hy kan, des noods, 40 of yooooEoopr-
ro^n teveld brengen, behalven dathy welJ°gsmagt.
i ° f 3000 metaale ftukken geiçhut heeft,
die zy hier zelf redelyk wel weten te gie-
ten , en was ’er A°. 1618 een, dat
12? pond yzer fchoot. Ook heeft hy wel
1000 ftuks olifànten, erj kan wel 100 o f
200 vaartuigen, met ftukjens en baffen teh
oorlog, voor den dag brengen* dog den
^ 8 meefte