Awierewaka.
Waflenabaddo, cn
Tripalewarom 5 dog van welke twee
laafttgemelde de E. Maatfchappyc ze-
derd eenige jaaren, door onwiliigheyd
der Inlandfe Regenten, ganfeh geen
gebruyk heeft können maken. Zoo-
danig was *t met de Bedienden aldaar
no'g A°. 172-4. geileld.
*Trange- Dat Trangebaar niet heel verre van
bär, hier legt, toonen wy in onseerftewerk,
Comp- daar Wy jn »t byzonaer van de zaaken der
Deenen. Deenen *n 0 °^ Indien, en van dit haar
* cenigfte Comptoir van belang , zedert
A°. 162.6. by dien Koning al bezeten,
Ipreken.
Onder het Diftriä van Trangebär ,
(dat de Deenen Tranquebar noemen)
behooren nog iy . vlekken o f dorpen,
te weten, Boreiar, Tilliar , Tianadara-
pari, Kottu paleam , Erukittanferi ,
Chattankuri, Dcwanallur, Oruwaman-
galam, Chenkitankari (zeven groote dor-
penj Porameampeente, Kilinfchimedu,
Kalinkanaipeente , Singuurpente , Ak-
kamenpeente, en Ellamenpeente} welke
laattte 6 Viflchers Dorjpen zynj dog
de twee eerfte vlekken zyn fraay en groot,
voor al het eerfte, waar in niet veel minder
inwoonders, danin Tranquebar, cn
00k verfcheyde Malabaarfche en Moor-
fche I empels zyn.
In Tilliar, dat zeer vermakelyk is, ziet
men wel4o.huyzenderBramines,een groo-
te , en veel kleene Pagoden o f Heydenfche
Tempels. Men gaat na die vlek ken längs een
heerlyke weg, alomme vanTranquebaar
tot daar toe met allerley bloemboomen,
zeercierlyk, en lommerryk beplant.
De Stadt Trangebar nu legt 3 raylen
Noordelyker,als Karkal enTrimclipatam,
die milchen het zelve en milchen Naga-
patam, ontrent z mylen ’er a f leggen.
Van daar nu verder na het Noorden
overgaande, ontmoet men al längs Strand
Lauw-of Lauri-patam, Mokerpatam, cn
na dat men over de Rievier van Colde-
ron geraakt i s , (die al redelyk diep
Landewaard inloopt en waar omtrent
een zeer gevaarlyk R if legt) 00k Tri-
melevaas, en Kolderon, al te zamen
plaatzen van zeer weynig belang , met
welke onze Maatfchappy niet het aller-
minfte te doen had.
Porto Daar na komt men tot Porto No vo ,
Novo, Zynde het Tweede Zuy der Comptoir, en
d^Zuy^"ontrent i f a 16 Mylen, o f anderhalve
der- dag reyzens van Nagapatam, en 8 a p
Comp-, Mylen van Trangebaar.
t01r* De naam van deze Stad beteekend in
’t Portugees, Nieuwe Haven, hoewel
de Mooren het MohhamnmedBendar, o f
MohhamnmedsStad, en de Jcnttien Perringepeente,
noemen. Z y is voor al op-
geloken, na dat de Portugeefen van Ceylon
, en andere plaatzen daar ontrent,
verjaagd , en genoodzaakt waaren een
andere fchuylplaats te zoeken, Sy qua-
men zig met geheele huyshoudens hier
nederzetten, om dat zy deze Stad, fchoon
niet groot, zeer fraey aan Zee ten han-
del gelegen vonden, Weshalven zy daar
00k veel vaartuygen maakten, en na Sumatra,
en voor al op Atsjien, na Ma-
lacka, Siam , Manilha , en meer andere
Geweften, in *t goede faifoen zon-
den, die met fraeye winften weer t’huys
quamen, waar door zy deze verlaate plaats,
in ’t ecrft maar een Inlands IN e il, tot een
fraeye groote en net bebouwde Stad aan-
'»roeyen , en in körten tydzoodanigde-
len bloejen,dat zy voor gcenStad daar ora-
ftreeks behoefde te wyken, waar door 't
00k gebeurde, dat zig daar nog verichey-
de andere Natien, als Deenen, Engelien
(die ’er ieder 00k een Logie plagten te
hebben) Armeniers, en zeer magtige
Mooren, nedergezet, en ten deele met
hun, ten deele met den Inlander, fter-
ken handel op veel Geweften van Indien
gedreven hebben. Men heeft ’er 00k veel
fraeye huyzen, een Kerk , ettelyke nette
Graffteden , en meer gebouwen tot
cieraad.
Onze Dienaars van ’t Comptoir T e-
genapatam het bloejen van die plaats,
an zoo veel Natien aldaar, verneinende
, verzogten ontrent A°. 1690.
van den Heer Beftierder der Choroman-
deliche Kutt , Karel Willem Hartfing,
verlof, om dit eens van na by te befchou-
wen , en by hun aanwezen te ontwaa-
ren, o f daar voor ons mede niet wat voor-
deel zou te doen zyn, de eere hier van
moet aan de Heer Nicolaas Clement, als
eerfte voortzetter van deze ondernee-
ming, en oprechter van dit Comptoir
(alzoo hy toen Hoofd op Tegnapatam
was) gegeven werden.
Men vond de plaats zeer gelegen tot w
ons 00gwit , en groote hope van daardea”“ “ r
winft te doen , en men verzogt van den zig daar
Land-Heer een ftukje Lands, om daar neerzet-
op ons verblyf te nemen, en onze Waa-te“cn*
ren te bergen, waar toe hy zeer gemak-
kelyk door een fmal Gefchenk bewogen
wierd.
In den volgenden tyd vonden haar Edelheden
, op ’t Schry ven van de Regeering
der Choromandeliche Kuft , goed ,
daar een fraeje Logie te laten bouwen.
De Portugeefen, en de andere hande-
laars, plagten van hier meeft grove Ly-
waaten, en eenige geichilderde doeken,
na de Voornocmae geweften te vervoe-
ren, moetende op Malacka , zoo zy
hun laft daarbraken, thien tenhonderd
aan toi betaalen. De
Waaren, De waaren, die zy van de geweften,
hier ge- daar zy op voeren , wederom bragten,
rav*?1**bett°nden in goud, zilver, Camfer, Pe-
fende." Pers Swavcl, Aluyn, Harpuys, Malaks
T in , Japans Köper, & c : waar mede zy
fraeje winften deden.
Zedert dat wy nu hier gehandeld , en
hier opperhoofden (die onder die van
Tegenapatam ftonden) gehad hebben,
heeft men in de zes a zeven eerfte jaaren
een fraejen inkoop vanindetwintigduy-
zend pakken van verfcheyde zoorten van
Lywaaten gedaan , die by de twee en
twintig tonnen gouds te zamen quamen
te koften, en 00k wel zoo veel zuyvere
winften gaven, dog ontrent A<>. 1688.
bragten de Strooperycn en Oorlogerider
Inlandfe Vorften, en voor al van Seva
G i ’s aanhang , de zaaken hier, door ’t
onveylig maken der wegen, in zulken
flegten ftaat, dat men eyndelyk geraden
vond dit Comptoir op te breken, gelyk
Ao. 169z. (zo omy bericht is) o f wel
kort daar aan, volgde.
T e meer vond men dit geraden, om
dat de winften niet alleen merkelyk ver-
flapten, maar om dat men alles, dat
daar v ie l, 00k tot Tegenapatcam , o f
door dezen ofgenen bedienden herwaards
tezenden, buyten de groote onkoften,
die hier anders op ’thouden van een ge-
heel Comptoir vielen , bekomen kon}
om nu niet van de fchade en’t merkelyk
nadeel te fpreken, dat de Inlandfe Koop-
lieden, die al hunne ingekogte Goederen,
te weten, Speceryen, Köper, en Areek,
o f oudePinarig, Landwaard in vertieren
moeften, malkandercn zoo zigtbaar deden,
waar by dan de eene en de andere
plaats merkelyk moeft ly den.
De Op- De O P P E R H O O FD E N van
perhoof- P O R T O N O V O
den van
Novo. Zyngeweeft:
JanKorte,Onderkoopman.1684-tot 1687.
Alexander Immens, Boekhouder. 1687.
Pieter van der Burg, Onderkoopman
die Willem van Dielen totzynTwee-
den had. idp i.
Commif-De COMMISSARISSEN hier geweeft, zyn
fariiTen.
DeHcerenS WmemCarclHartfing.liSSo.
c Jacob JoriiToon Pits. tö8t-
De Ed. Heer Henrik Adriaan van Rhedé.
1687. en 1688.
Waar mede wy van Portó Novo af-
fcheyd nemen.
Tirepo- Wanneer men nu Noord op van Por-
plier,eenj0 Novo gaat, ontmoet men ontrent drie
S ^ dens groote mylen verder het Kafteel Tirepo-
V . Deel.
plier, dat zig zeer aauzienlyk, engroots;
(fchoon ’t niet fterk is) met zyne verhe-
vene gebouwen , trotze Pagoden , of
Tempels, en zeer Hoog uy t ftekende To-
rens, die alle van ileen zyn opgemet-
zeld, met zeer.veel Heydeniche Vlaggen
en Wimpels aan devoorby trekkende liC-
den vertoond, cn zeer vermakely k , van
buyten aan te zien, voorkomt.
Tuflchen dit Slot eh onze! Logie in ’t
Dorp Tegenapatam (dat ’er. zeer dicht by
legt) ziet men op een Heuvelken dicht
by ’t Eyland, benoordendeRivier , nog
eenige overgeblcv.ene Muragien en brok-
ken van een oude vervallene Vefting der
Portugefen, en dan komt men, omtrent
twee Mylen verder.gaande, by het Dorp
Tegenapatam, hoewel de Heer ßaldeus
dit maar een Myl van Porto Novo fteld
gelegen te zyn.
De 1 nlanders, die dog altyd wat groots Tegena-
in hun Wapen zyn,geven aan dit Dorp,patam,
daar het derde Zuyder-Comptoir der
Maatfchappy is , de naam van Diwana- compi"
patam, datisdeHoffelyke, ofeygentlyktoir.
de Vergadcrings-Stad.
Het.Dorp is in zieh zelvcn niet veel,
hoewel het nu nog vry. beter door den
Handel der onzen, als in oude ty den, geworden
is.
Het legt opv 11 graden en 47 Minuten
N. breete, e n ’t fraeyfte, dat men
’er in vind, is onieLogie, dog fo. 16f o ,
wanneer zy gebouwd wierd, plagt zy
wat bezuyden het Dorp, en ’t zelve pas
’er agter te1 leggen, doch doordien ’er na
die tyd veel huyzen aangebouwd zyn ,
is dezelve midden in het Dorp geraakt.
Deeze onze .Logie is een zeer cierlyk
en net gebopw, breydende zig al redelyk
verre»uyt, alzoo de zelve buyten de
Huyzen cn vertrekken voor de bedienden
der E, Maatfchappy, 00k van verfcheyde
groote Pakhuyzen voorzien, en met
een muur in ’t vierkant omtrokken is.
In ’t midden is zy door een muur van
een gefcheyden, en men heeft in de zelve
boven deze wooningen 00k vier fraeje
punten, die door Hollandfe Soldaten be-
zet werden, om Ken, zoo veel bet mo-
gelyk i s , tegen de ftrooperyen van de
Inlandze Vorften, en voor al van den
alom daar zwervendenaanhang vanSam-
bo gie, Nazaat van Seva G i, te dek-
ken. Hier is 00k. een fraeye thuyn, tot
vermaak der Opperhoofden.
Hier vallen velerley zoorten van Ly- Waaren
waaten, en.Kleeden, om welke op zyn hier val-
tyd in te koopen , dit Comptoir hier
opgericht is. ken.
De zelve zyn deze;
* Guinces Lywaat.
N egros-kleederen.
B Grove