rortú-
geefche
Stad by
Chiöt-
E Z A A K E N
hoop lag ; weshalven wy , op ’t ver-Ar Hpf;
zòek van den jongen Neyk , Singa Ma- Welke
le Dasje de Stad Chormandélan heb- ¿ad door
ben moetèn in bezit rieemen, en die te- onsisià-
gen den Madurees moeten befehertnen ygeno-
die de Zelve ook àan de E . Compagniemtìl*
Souverain opgedràgen , en ’t récht van
Munt te il aan (voor de helft der voor-
deelen op de Zelve) aan de E. Compagnie
234 B Y Z Ö N D E R.
À- 1675.«joggen,die op Malabars Gebergte neer*
valt, en van daàr door de Rivier op dit
ylak en laag Landeken necrftroomd , behalven
dat oo»k de tanken des zelfs hier
dòor voi' water zyn.
Hier door zyn z y een geheel Gezaey,
dat zy gemakkelyk inöegften, veior uyt,
màkende hunne R y ftvelden wederoth te
gelyk met de andre Landen op Chbrornande
maàdel klaar ,001 die te beploegen en te
bezaejen ywaar door zy boven nUnncge-
buuren tweemaal ’s jaárs een zeker Ge-
Wafch hebben.
Hier door is dit Land zeer Vrugtbaar,
hiet alleen in dit gewafch ,-maar ook in
Mcnfchen en Vec zeer verttfcnigvul-
digd , en door des zelfs grootett Handel
te Water en te Land zeer R yk geworden
waar door de Portugcefen , her-
waards gelokr zynde , een Stad aan de
oude Jentiefze Stad Chiormandelan ge-
bouwd hebben, die uyt haar zelve zoo
veel jaaren1 beftaan heeft, dat de Ko-
ning van Portugal daar af noit eenige
andre Laftén, dan alleen *t beftellen van
’ t Gefchut tot hunne verdediging, ge-
dragen heeft , alzo hier groote Handel
by t vervoeren dér Graanen , en Klee-
den, en by ’t te rug voeren van Areek,
Suyker, Timmerhout, en andre Waa-
ren , was. Dit noemde men daar de
kleene Z c e v a a r tb u y ten welke ¿y nog
cen groote op Tanaflcry, Atsjien, Malakka,
Cambodia, Siam , Djohor, en
voor al op China hadden, die aan deze
Stad een groote weelde en rykdom toe-
bracht, waar door deze Borgcry (voor
de Hollandze Wapenen bevreeft geworden
zynde) magtig gewecft is , om de
Stad random, met een Steenen muur,
Wallen, en¡ Punten te omfluyten, hoe-
danig die nu nog in ftaat van verdediging
dog van ons: zedert de laatfte jaaren
vry meer verfterkt en verbeterd is.
Zedert heeft de magt der Carnatifche
Koningen zeer afgenomen , en zyn zy-
ne Landen door ae Viziapoerze, Gol-
condaze en Mogolze Mooren, ten mee-
rendeel verovera, waar door ook deze
Provinticn, gelyk ook dòor onderlinge
partyfehappen der Nayken van Tansja-
oer en Madure , zeer veel afgenomen
hebben, en verminderd zyn, zo dat het
zeer waarfchynelyk is,dat de Viziapoerze
Mooren dit aan hunne reeds veroverde
Provintie van Singier zullen hegten,
o f wel licht zo ontvolken (gelyk reeds
de meefte helft der menfchen van daar
al gevlugt , of door hongers-nood,
Oorlog , en dieren tyd , omgekomen
is) dat het in *t geheel magtelpos , en
t’ zynen bclicven' zyn z a l, o f wel voor
dien', die *t eerft Zal willen inriemen ,al-
zoo ’t voorleden Jaar daar alles al ever
ook overgegeven heeft y en boven
dien nog de Havens van Trimelepatnam,
en Garcal, gelyk uyt de Alberts, daar
van gemaakt, te zien is. |
Hoe treftelyk nü deze Jentiefze Stadjc®tig-
Chormandelan tot Compagnies negotiebedendre
in die by na verwdefte Landen te pas
k om t, en door ’s Compagnies gecon-(Cñ, |
quefteerde . Stad kàn befchermd werden,
is U Edelhedèn in ’t yerléden jaar
al gebleken.
W y vertoonen dat ih de Kaart ,
en ook ’t concept , om metter tyd
deze Jentieffe Stad to t ' zòo verre
nog te vergroöten j dat het verfeh
water, en een hoogte, een weinig hui-
ten de Stad leggende , binnen de aardë
puntjens omvangen , en binnen de Stad
verzeekerd zyn z a l, wànneer niet ge-
twyffeld wera, o f deze Stad o f Steden
zullen zòo graten toelbop van Inwoon-
ders, als eenige plaatzen op Chöroman-
del ,o f Malabar, hebben } gelyk wy nü
reeds al zoo veel Inkomften en Gerech-
tigheden trekken , als de onkoften, aan
de Stad gedaan, bedragen , welke ook
met het toenemen van Menfchen en
Vce zullen vermeerderen , waar toé’dè
Vrede in deze Landen zeer veel gevèn ,
zal, wanneer ook de E.Compagnie hier'
nog eens zo veel Inkomften , dau nu^
hebben zal.
Hfet Landfchap tuflchen Adrampat-’tLand
nam , benoorden Adams-brug, en
lemo«kan bezuiden Adams-brug, in de y:
binnen-bogt, plagt nog voor 18 jaaren
gedecld te -wezen in zdeelen, het Naor-
delykfte onder den Vryheer Tirewena-
pulle, en ’t Zuidelykife onder den Ra-
gonade Teuver , dog- beide aan den1
Nayk van Madure Gynsbaar, en tegen
malkandèreni Hebbende T ere wenapul-
le zyn hulp van de Pörtugeefen , en de
Nayk van Tansjaoer , en de Teuver'
toen van die van Madure, die de Por«*'
tugeefen tegen den Teuver in toontf
hieldj welke vyandfehap van den Teu-
jver met de Pörtugeefen ons A. idy8. by
|*t innemen van Toetoecoryn , en voör
al van Man-Aar, zeer wel te pas quam;
alzo ’t ons tot Man-Aar onmogclyk zou
geweeflr zyn , met eenigen lchyn van
luccestegen een vyand;, d ie , zo ftòrk
als wy , met 8 veldfchanflcn op dell
Qçvcr gereed itond om ons te ontfan-
S « 1«
và n G E
[al 1^7 f. gen, te landen, Zònder de hulp vanzyne
plat-gebodemde groote T sjampans, waar
in een Compagnie van tty man neerge-
bukt in ryen en geleders niet hunne Wa-
. penen in eengedrongen zi^ten , en hen
droog aan dc wal brengen kon, waar
door wy eygentlyk dé overwinning over
de Pörtugeefen bequartien, waar op wy
toen öok met den Teuver een Contrait
vati Vriehdfchap gefloten hebben,
en daar by hy zo grböten voordeel op
dezen Tirewenapulle bekomen heeft
dat hy nog binnen A. ittf8. zyne Lan
den verlaten, en aan den Teuver als een
conqiieft overgeven moeft,alzo hy doòr
onze verovering van Jaffanapatnam en
Nagapatnatn van de Pörtugeefen verk-
ten,eh düs gedwongen wierd, de vlugt
te nemen} zo dat nu die ganfche ftreek
lands van Adrampatnam in ’t N . längs
den zoom der Zee tot Wallemoekan, en
voorts 4 , y , en tt uuren Landewaard
in , onder desTeuvers gebied ftaat; dog
zeer wiffelvallig en gevaarlyk ftaan zyne
Zaaken , Landen en Onderdanen,
zynde nu allerley rampen7, zo v/el dan
de Naik van Tansjaoer , onderwor-
pcn.
Binnen dfe Zuidelyke otide Lirtiiten
van des Tcuvers Land, by de Poftuge-
fen Cofta D ’ In fiado genaamd , legt het
Eyland Rammanacoil,makende in’t W.
den aanvang van Adams-brug , zo wel
als Man-Aar aan’t Eyland Geylon in
Ooften.
Deze Adams-brug werd zo door dé
Pörtugeefen genaamd, volgens de Fabe-
len van een Jentiefze Hiftorie , o f mis-
fchien met al zo grooten recht na on-
Zen eerften Vader Adam , am dat ’er
Schryvers van weinig geloof zyn , die
gedfoomd hebben , dat het eerfte Pa-
radys van Adam en Eva op Ceylon ge-
weeft is, waarom zy den Berg, in’tO .
Van Colombo gelegen [zynde de hòog-
fte van’t Eyland) ook Adams Piek genaamd
hebben.
Dit is een Sandplaat, die ontrènt 6
mylen lang is , loopende wat geboo-
gen, meeft O. en W . van Rammana-
coil tot aan’t Eylaiid Man-Aar, meeft
hoog en droog boven water, uytgeno-
men dat met het kenteren der Say-
foenen ml h ie f, dan daar, een gat doof
’t aanperifen van ’t Zeewater door-
bréekt, en zonityds een Kil maakt,
daar wy wel 9 en io voeten w,atér
Y L O N; 23 f
Coftá
d’lnfiado,
cn
en zeldén van de PaiTagi^rs gebrliykt
werden.
Het Eyland RamWanacoil i§ Zo g e- ’tEyian<i
naamd , nà den Heidenfchen AfgodRammâa
Ramma , zynde zeer wel gelegen voornacoil.
den Teuver , en zyii beile toeverlaat in
den nood ,en ontrent een Kanbn-fchoot
van de valte wal leggende. Tuflchen
beiden is een K il, Pambenaer g'enaamd,
daaf aile de Vaartuigen (komendc van
Choromandel na ’t Zuiden of de Mala-
baarze K u ft,en de Stranden vandeMa-
dureefche Havenen na het Noorden)
veeltyds doorvaaren , en volgens ’t oud
gebruyk der Pörtugeefen tot Toetoecoryn
moeten aatìleggen , en die zulks
verzuimden , en van de kruiflende Fre-
gats aangehaald wierden, vervielen, geen
Paflen by zieh hebbende , in de boete ,
en liepen groot gevaar van ’t verbeurd
verklären van hun Vaartuigen en goed.
Deze Kil legt vol Klippen,en maakt
deVaart zo eng,dat men zaeht envoor-i
zichtig ’er door moet vaaren, en opdat
daar niemand , zonder toi te betalen,
mögt pafleeren , zoo leggen daar ver-
fcheide handelbaare klippen los inge-
worpen, zodat’er met ordinaire hoogte
niet meer is , dan y a tt voeten water,
eh voor dieper gaande Vaartuigen werden
deze klippen weer opgehaald j voot
welken arbeid de doorvaarder betalen
moet} dog vaartuigen,dieper dan 7 voeten
gaande,können zelf in ’t Spring-ty daat
niet pafleeren; en de Vaartuigen, die deze
paflagie myden,fteekenlängs Adams-
brug (bezuiden o f benoorden) over,ert
pafleeren , dicht längs Compagnies Ca-
fteel, de engte tuflchen ’c Eyland Ceylon
en Man-Aar} dog hier is by Spring-
ty zelden tt voeten, en by een ordinaris
gety pas 4 voeten water , en verloopt
zeer dòor de zandige grand , dat de door-
vaart moèjelyker maakt, dan door Pera-
benaer, gelyk de naam. van Man (Sand)
en Aar (Riviër) medebrengt.
Wat verdef- van ’t Eyland Rammana-
coil z y , können U Edelheden uyt ons
fchryven van den y. Februiari, 1Ö71;
zien;
De E. Compagnie heeft al vàri ouds
her oppermagtig over den Inbogt tuflen
Ceylon en Madure , als ihede ©ver dés
Teuvers Land en Tansjaoer zo wel be-
ooften , als bezuiden Adams-brug, en
over aile dé Eylanden, daar in gelegen,
geheerfeht, en diérhalvéh zo was’t wel
gevonden hebben} welke gaten weef-jnoodig om het Eyland naaft Ramma-
kort daar natoegeflagen werden} maar|nacoil (alzo de meefte dezer Eylanden
dicht aan de Eylanden in ’t O. van van onze Inwoonders bewoond zyn)
Rammanacoil , en in ’t W ' van Marn- mét een Wachthüià te beflaan, alzo dé
Aar , blyven ordinair z Killen, . voor E. Compagnie nu zo wel meefter van
kleene Toni’s o f Vaartuigjens , en de doorvaart is ,• als den Teuver, om té
Tsjampans, die meeft by de Viffchers, verhinderen , dat zodanige Goederen
G g z mog