leS
wcrd mct een groote ftatic van hen ge-
Vierd, alzoo men dan alle de openc plaat-
zen voor ’t Paleys van Golconda, en el-
ders, zeer opcierd , en met vergulde en
verzilverde fruyten, en met Fonteynen,
opfchikt, alwaar dan veel kaarffen ont-
ftoken, en wakker van de hoeren in ’t
bywczen van den Koning (die dat, in
zyn heerlykheyd nog zyndc, op zyn
goude C a til, o f ruft-bed, leggende plagt
aan te fchouwcn) gedanft wierd j behal-
ven dat men dan ook veel maaltyden
gaf- "
Dit Fecft duurde maar eenen dag ; en
zomtyds (na de overheden dit goedvinden)
ook wel langer. Ook doet men op
deze dag een gebedmecr, dande ydaaglykze,
tcr gedagtenis van Mohhammeds
gcboorte , men zegt dan een lofzang
o p , en men leeit een Hoofd-ftuk uy t den
Coraan..
Rama Z a ty , door God aan den Engel
Gabriel, ofDjibraiel, bevolcn, vermits
de Coraan in deze maand (zoo zy zeg-
gen) te voorfchyn gekomen is. Het ver-
dere dat ’er over deze vaften te zeggen
v a lt, hebben wy bevorens, ter plaat-
ze daar wy onaer de ftoffe van Java
van denMohhammedaanfehenGods-dienft
fpraken, reeds gezegt.
HetFeeft Z y hcbben ook een F c e ft, ter gedag-
vanMor- tenis van Mortefa- Ali’s geboorte, die den
j j j ly . van de maand Radsjab ter wereld
quam, ’t geen zy by na even eens, als
dat van Mohhammed (hoewel met wat
minder ftatie) vieren. Z y verhaalen van
hem, dat zyn moeder hem in den Vierkanten
Toren van Mekka,als zy derwaards
gegaan was, om God daar om een gena-
digc verloflmg te biddcn, baarde j maar
dat h y , nu geboren zynde, ’t aanzicht van
zyn moeder niet zien, en haar niet zuy-
gen wilde, voor en al cer Mohhammed
zyn tong hem in demond geftoken had;
na dat nu de Profeet hem gewaiTchen.
en van zync geboorte-vuyligheyd gerey-
nigd h ad , keerde dit kind zig van
de eene na de andre zyde ora, waar over
Mohhammed huyldej en, na de reden
gevraagd zyndc, zeyde: detyd .zal ko-
men, dat deze jongen na myn dood.
my ook waflehen, en dat ikmy dan ook
omkeeren zal.
Dog Mohhammed, dood zynde, heeft
hy dit juyft zoo net niet nagekomen
gelyk hy in meer dingen zieh misiproken
heeft.
Nadat Mortefa-Ali 4 maanden oud geworden
was, vertoondc zieh in zyn wieg
een ongeloovige gceft, in de gedaan-
te van een flang , met een voor-
nemen om hem te dooden; dog ’t kind
greep zyn b e k , fcheurde die van mal-
kander , en wierd zedert Heyder, dat
is , dangen-verfcheurdcr, genaamd j won-
derlyke dingen vcrhalen zy verder Van
hem, die de Heer Havart in zynen Per-
iiaanfehen gehcym-fchryver aanteekend.
Men vierd ook zyn dood by na als die
van Hoflcin, hoewel al mede met Wat
In de maand Sjawaal , o f Februari ,»t Feeft
hebben zyweer een Fecft der verheugingder yer-
over ’t endigen van de vaften, en d a n ^ ^ S
moet ieder voor elk hoofd van zyne huis-
bedienden meyden, vrouwen en kinde-
ren, 8 pond ryft , Tarw , o f Dadels ,
aan den armen geven.
Raxna- minder ilatie.
laan, de Een van hunne voorname viertyden is
vaft- hunne vaiten io de maand Ramalaan o f
maand.
Ook gaan zyop diendagnabuiten, en
roepen dan op alle 10 voet-ftappen, Allah
Ekbar o f groote G od, tot dat z y ,
ter plaatzc, daar zy wezen moeten, gekomen
zynde, God danken voor zyne
genade , dat hy hen die vaften met ge-
zondheyd heeft doen eindigen.
In de maand Diiilchaida (by andre fceft
I filfifda genaamd) op den 8. gaat de Pel- j^ams
frimagie, o f de Reys (voor die gene, öfter,
ie derwaards gaan wil) aan. Den IO. is
het Aid Korbaan, o f ’t Feeft van Abra-
hams-offer, op welke dag zig ieder op
zyn koftelykftekleed, zieh met Roozen-
water befprengd, met bloemen behangd ,
veel fchaapen (zoo hy van vermögen is)
dood, en ’t vleeich omdeeld, terwyl zy
’er met hunne. vrienden ook vrolyk op
; zyn.W
a t zy van deze oflerhande verder
zeggen , kan men in den voornoem-
den geheym-fchryver van de Heer Havart
mede leezen , behalven dat wy
eldcrs breeder hier over gefproken, en ’t
noodige daar van al gezegt hebben.
Het Noeroes, anders ook wel Neuruz pjetNo.
o f nieuwe-jaars Feeft, vieren zy in de lente roes ‘ 0£
mede met veel pracht, te meer, alzoo nieuwe-
Mortefa-Ali toen als Chalifa, o f Stadhou-üar*
der, in Oetsmans plaats volgde. rcett
Al welke Feeften by de mans waarge-
i nomen werden , alzoo de vrouwen dan
I in hunne Mesjids niet komen mogenj hoewel
’t haarby andre gelcgentheden nog
wel eens toegeftaan werd*
De Mooren (van welke wy hier eeni-DcMoo-
ge byzonderheden, hier mede toebehoo- £cn j“
rende, inlaffen moeten) zyn doorgaans
hoog van geftalte en welgemaakte men-fchreven.
fchen (alzoo men weinig gebrekkelyke
onder hen vind) zw a r t, en ook bruin-
zwart lang van hairj dog ’t wit en geel
hair (als ’t onder hen valt) houden zy voor
een zoort van melaatsheid. De meefte
(uytgenomen hunne Prieftcrs) fehrappen
hunnen baard glad a f, en houden niet,
als hunne knevels. Ook fcheeren zy ’t
hoofd-hair ichoon a f , uytgenomen dat
zy
zy een lok boven op de kruyn laten,
waar by hen Mohhammed ten hemel op-
haalen zal.
De mans en vfouwen dragen by na
klederen van een ftof, en op een en de
Zelve wyzc gemaakt. Z y nemendaartoe
o f kattoen L y waad, ö f goude o f zyde
Lakenen, en Broccaden,ieaer na zyn ftaatj
dog de vrouwen gaan.gedekt uyt.
Z y dragen doorgaans Cabayen, die
boven naeüw, om de lendenen geiloten
z y n , en tot aan hare knyen a f hangen.
Ook dragen zy broeken, met veel frons-
lels op de hielen hangende, en ledere
ichoencn, en die ook wel van andre kofte-
lyke ftoffen, die z y , om zetegemakke-
lyker als zy in huys gaan, uyt te trekken,
op de hielen nedertreden: want in hunne
huizen zyn over al (voor al by de groote)
koftelyke Tapyten, daar inen op zitten
gaat.
Op ’t hoofd dragen zy groote Turkze
Tülbanden van fyn wit kattoen, o f ook
we l van andre verwen, ’t zy van zyde o f
van eenige andre met goud doorwrogte
ftoffen gemaakt. Z y nemen, als zy ie-
mand groeten, dienoit a fj maar leggen
de regter hand däö öp ’t hoofd 5 die van
gelyken ftaat zyn , buigen ’ t lichaam wat
tegenmalkanderen, en zommigenvatten
malkatlderen by den baard, zeggende,
grab-anemoas, dat is, ik wenfeh u de ge-
beden van de armen.
Om den hals dragen Zy een geel, groen,
rood', o f w it kleea, Pomeri’s genaamd,
dat hen ook tegen de koude en regen
diend. Om de middel hebben zy een gör-
del o f riem , met goud en zyde door-
w ro ch t, waar over zy gemeenelyk nog
een kleen wit gevouwen gordelken van
fyn ly waad dragen, en de vermögende
dan nog een kört zyd-geweer, diens hegt
en fehede van goüd, en met gefteente
feezet is , ’t welk zy tuffchen die Com-
merband,of gordel,ter regter fyde fteeken.
Hunne wyven vercieren zieh zeer veel
met allerley koftelyke Juweelen, die zy
aan de ooren, en neus, als ook aan den
hals, aan de armen, handen, en voeten
dragen 5 de armen vercieren zig met bloemen
, en Bazuin-fnoeren in ’t hair, en
om den hals, dragende arm-ringen, en
andre ringen, & c : van zilver, koper,
en glas.
Ook hebben zy alle zwarte öogen,
en noit graeuwe, ten wäre zy die met
Antimoni o f ipies-glas (een zeer oud midd
e l, by de Joodfe vrouwen, ¿ Reg.
9 Jer. 4: en Ezech: ¿3. bekend)
verwden, dat zy met een naald doen.
Hunne huizen zyn groot, ruim, en
vol Zaalen > dog boven plat, daar zy in
den koelen ty d van den dag boven op gaan
zitten, om zieh te verkoelen, dat Zyanders
ook in hunne thuinen j en Tanken»
die zy ’eragterop hunneplaatZen hebbén,
doen.
Al huniien huis-räad beftäat in T apy teñ En “
(want tafels nög ftoelen ziet men ’er niet) [reyn vau
fchotels, goude en zilvre drinkvaaten} meub#-
potten, pannen, & c : ook zyn ’er in de lcn*
vertrekken der vrouwen veel goude en
zilvre vaten, z o o , om te drinken, als
mede to t’t eeten vanPinang, en tot andre
gebruiken gefchikt.
Verders zyn zy pragtig (al* zy *t ver-*’” ^ 1Ä
mögen hebben) in hunne maaltyden,en in jcn.ty"
’t ftaatvoeren door een grooten ileep
van Dienaars, die menigvuldig, enbyna
ieder tot eenig byzonder werk gefchikt
zyn , alzoo deze op de peerden, gene op
hunneOlifanten,andre weer op hunne ten-
ten, Karren, Oflen, Cameelen, Tapyten
, & c : paflen. Ook hebben ty
loopers, die een pluim op ’t hoofd j ert
twee bellen op de borft dragen j waar op,
o f na welkers geluid zy ten minften z f
o f 30 K o s , o f ly mylen op een dagloö-
pen.
Zöo is ’t met de grooten, dog met de
Hegte gemeinte is ’t jammerlyk ge-
fteld, die maar elendige ilaven der grooten
zyn. Siegt en elendig zyn hunne hüi-
zen van ftroo en Zooden, en maar m<it
gedroogdt Kóejen-meft (dat ook hunnéh
bránd is) beftrekeh. Siecht is hunnen
huis-raad , zynde eenige aarde, en kö-
pere vaten, twee Katils (alto man en
vrouw ieder byzonder flapen) en Hecht
is hunne fpyze, dewylzy zichmeeftmét
Kitfery (een zoort van kleene zeer Hegte
böontjens) en watryftmetboter’crovcr,
behclpen.
Men maakt^tuflehen Mooren en Mooren
ook groot ondericheidj want daar
zyn Patanders, Mogolders, én Hindoe- onder-
ftanders. Deze alle zyn Mohhammedaa- fcheyd
nen in Gods-dienft, dog zeer veel vantufchen
malkanderen verfchillende. :
De Patanders zyn zeer verfchillende in ders, en
kleding, en munten in dapperheyd eh Hindoe-
kloekhertigheid ten oörlog, waar op zy
ook zeer hoogmóédig zyn, uyt.
De Mogoldérs zyn de béfte van allen,
en zeergoedaárdig, beleefd, én gefchikt 5
dog de rechte Hindóéftandérs (die inboof-
lingen värt Guzeratte, en vécl zwarter,
als de andre, zyn) werden voör ftraffer,
wreeder , en gieriget , gehouden,
en zyn ook vry botter , om iets te bé-
gryperi.
Als zy ziek werden, en dé dood voe- Hoe %
len n^dereii, laten zy ieder zoo veel Prie- by hun
Hers en Molla’s haalen , als hun vermo- fcrven, ^
gen töclaat , die dañ éenig hoofd-Huk
uyt den Coraan lezen, eii God bidden, gaat.
dat hy van die fiekte wéér op komen mag.
Ook bevélen zy aan zulke voor de
O \ dood