■I l l¡ i l
B l WKÊ S l H
■ m
164 B Y Z O N D E R E Z A A K E N
A* I(577*met Water bezet, en daar beneven zo eenen dag van de eene tot de aridre plaats iö7%
fmal zyn , dát ’er pas een man agter
malkanderen längs gaan kan ', zynde *t
aan weerzyden vol boomen, .ruygte en
kreupel-Bolch 3 welke fm alte wegen nóg
vol Bloedzuigers zyn, die ons volle een
groot ongemak, eri ongezondheid ver-
wekken, en zeere beenen maakten.
Zvnde De Portugeefen bezaten deeze laage
nuzon- Landen , toen zy nog vol Dorpen en
der Dor- Inwoonders waren , daar ’er nu pas de
pen.be-. tarnen van overgebleven, en diegeheel
orven* verwilderd zyn, zo dat men naauwlyks
weet, waar die gelegen hebben. Zynde
verdorven door den Oorlog, Olifanten
, Tyd , en Vrugtbaarheid van.’t
Bofch, dat in körten tyd toegroeid.
Door gebrek van iPwoonders zyn
hier ook voor Europiaanen geen levens-
middelen, üan dat ’t Landvolk, buy ten
hun Geweer en Ammunitie , op hun
fchouders navoerd , dat by zwaare tog-
ten zeer moejelyk valt , moetende hun
Ryft en Potten mede voeren, waar toe
de Portugeefen dienftbaare gebruyk-
ten.H
et vermoogen nu van onze Holland-
En zon- 2e Militie beftaat, om tegen een groot
der Le- getal Inlanders aan te gaan, voorname-
vensmid-lyk daar in, dat zy zieh wel oeffenen,
dden. om jjUn reyCn en geleederen wel te flui-
ten, dat by deze imalheid derweegen,
en door bloots voets temarcheeren,hier
zo tuet te doen is.
Gelyk zy meede hun fchietgeweer,
’Onver- anders van groot geweld , in deze Bos-
TerOnzc^he0 5 vooral als ’c reegend , ¿00 niet
om zieh C können gebruiken tegen Vyanden , die
in deze ’er met hunne Pieken en Bogen onver-
Boffchen hinderd op invallen.
teredden.
X I.
Aanmerking over de Wagen en Schan-
fen , hun Magt en Vermoogen met
een getal van Volk voorzien;
voorbeeld der portugeefen.
Om van deeze Wagten te fpreeken,
heeft men ’er maar eenige aan te haalen,
alzo dit aan alle de anderen kan toegepaft
werden, om de gelegenheid die zy onder
malkanderen hebben : want geen
van allen eenige byzondre kragt bezit, die
niet aan allen gemeen is.
Äanmer- Sitavaca in de Hiña Corle legt 11 uuren
king over gaans van Safïàgram , door flimme onde
wag- gemakkelyke weegen , en zonder ge-
tpn mi bruykelyke vlaktens , en dit is zo veel
als éen fterk Voetganger by Sonnefchyn
kan overgaan, zonder eenige Huizen of
Lyfberging , tuflehen beide, dies kan
een troep volk van 3 a 400 man in geen
ten en
Schanskomen.
Beneden die 2 Wagten leggende Landen
en de Stad Colombo , en al dat be-
grepen is tuflehen de Rivieren van Ma-
tuaal of Malvane , en die van Çaliture,
en is Colombo van Sitavaca . . . uuren
gaans , en van Saffragam . . . uuren
voor weinig volks, en Saffragam enCa-
liture . . . door een nog vry moejely-
ker weg dan de eerfte, zo men van daar
hooger optrekken wil. 1
De gelegenheid der Landen en Wagten
van den Koning, boven deze twee
Wagten , is zo gellerlgt, dat zy door
verfcheide wegen niet alleen können af-
komen na Sitavaca, en Saffragam,maar
ook tuflehen die plaatzen doorbreeken
na beneden, om alles;na hun zin te verrichten
, zonder dat wy hen dit door
die Schanfen können beletten. Wes-
halven zy dan ook onnut zyn , om dat
zy malkanderen niet können helpen,
nog eenige Inwoonderen dekken , zynde
alleen bequaam om zieh te dekken j
dog wat nnttigheid brengt dit by ? te
meer , alzo zy niet doen , ’t geen is be-
loofd, te weeten , de Inlanders te'dek-
ken.H
oe fterk nu ook die Schanfen zyn,
zo kan dé Vyand die veroveren, als ge-
blckcn is , of wy moeten die, zoo ras
Raja’s volk afkomt, verlaten, zoo wy
niet willen afgefneéden zyn, zonder hope
van ontzet, alzo de moejelyke weegen
dit beletten.
’t Grootfte ontzet nu zou moeten en
können komen uyt Colombo 3 maar die
können tegen ecnLeeger van Raja,nog
in getal, nog ten aanzien van hun voor-
decl in de Boffen, beftaan.
Dus legt het met Sitavaca, en Aran- Enjj0e
doere, ( fchoon Ruanelle ’er nog tuflehen licht die
beiden is) en zulks ten aanzien der Lan- door Ra-
dejn daar beneden, binnen de Rivierenj*ver°-
van Malvane en van Chilauw, of . -. .tonnen-
anders tuflehen Colombo , en Nigom- werden,
bo, om haar zelven of malkanderen te
befchermen , en om van Colombo of
Nigombo by gelegenheid ontzet te werden.
Van gelyke Magt zyn de Wagten van
Saffragam, en . . . . . gelegen in de
Agras , ten aanzien der Landen gelegen
tuflehen de Rivier van Caliture en
Gindere, mitsgaders . . . ., en Bibligamme,
e n tot bezetting der
Girrewys, en Roene, die alle uyt Gale
of Colombo moeten ontzet werden.
De Landen van Tricoenmale , Cot-
jaar, en Batticalo, gelegen aan deOoft-
kant van’t Eyland, ook Jaffanapatnam,
rakende de Landen vap Mantotte, en
de Wannias , hebben ’t zelve aanzien ,
cn
t l l i i
Ai befcheid, dat men aldaar door de
Forten, aan de zoom der Zecgeleegen,
7.0U Icnnnpn .am j. i r i _I , ----- ----- u v w u i u w HCICCHCU,
zou können bewaren de platte Landen,
daarrondom geftrekt, en die voor de
Komngze können bevryden,of dat volk
voor ons tegen Raja’s volk verzeke-
ren.
Om nu de Palen der fcheiding tuflehen
de Landen des Koning cens te zamen be-
grepen , aan te merken , zo moet zieh
de Compagnie befloten houden alleen,
waar tuflehen de Rivieren van Chilau
tot de Rivier van . . . een ftreek
Lands van 91 uuren gaans , legt, om
längs de Wagten, daar längs henen ge-
maakt, van de eene tot de--andre Wägt
te gaan , gelyk hier voor is aangewe-
zen. :
Laat men nu die Wagten vaft leggen,
of die los in ’t Veld als een vlicgenaLe-
g er,of wel buyten de zelve nog een Leger
in ’t Veld houden , om die Wagten
te onderfteunen.
Laat ons dan 2000 Soldaten even
magtig längs de gemelde Grenzen ver
deelen ,' en op ider 2 uuren gaans een
fterke Schans of Rcduyt leggen, zo zullen
’er 40 wagten moeten zyn, ider van
70 man, tot bezetting der zelve.
Nu is de Vrage, wat die 40 Wagten
y zöuden doen met hun Guarnifoen , zoo
wil. Raja eens met een Leger van 20000 man
doorbrak } zoo nu buiten de W agten al
een Leger van 1000 man te Veld was.
dat in ’t midden lag, zo zou dat 40 uuren
gaans van nooden hebben , eer Het
van Chilauw, of toç. . . . ontzet kan
ovef koinen, dat in geen zes dagen met
voorzigtigheid is over te gaan.
En zo men nu dit ontzet uyt Gale of
Colombo wilde doen opgaan , ider van
jo® man ,• dan. zal ’t nog moejelyker
zyn , en langer duuren , en met veel
meer gevaar gefchieden. Ja al had men
een Leger van 3000 man zonder Wagten
in ’t Veld , zou men egter met
dé zelve ’t platte Land niet können be-
waren tegen Raja, of zoo grooten om*
trek met zo weinig Volk tegen zo gro-
ten magt verdedigen, waar by dan ook
al. die ingebeelde Welvaart en Voordeelen
ver vallen.
Onmo- *s ?c 5 na ge^egenheid der Comgelyk
Pagn^c °P Ceylon, önmogelyk, om een
neid voor Leeger van 3 000 man te onderhouden
ons, omin ’t Veld , en dat maar om ’t van le-
iSîden vensraiddelen te verzorgen , ’als ’t zig in
tebewa- Ooflog herwaard en derwaard zoUmoe-
ren. ten beweegen,- längs zo grooten Land-:
ftreek, alzo dar van Gale., Colombo,
Nigombo, of Maturò zou moeten werden
aangevoerd ,. "wäar toe men geen
Volk zou können bekbmen. . ¡
Imand zou mögen zeggen, dat wy de
V. D e e l ,
zwaarigheeden te hoog tillen 3 deCin-A. t¿7T\
galeefen te veel, en ons zelven te wei- Met de
nig agten , te zien uyt de Ceylonzereed^?,
Schriften, daai^fhen ’er doorgaariS wei-van lcfl'
mg werk af gemaakt heeft, dog men
zal bevinden , dat R. van Goens tot
uytvoenng van zyn voorgeeven dooo
man geeyítht heefr.
Men kan niet beeter weten, wat de
Cmgaleelen zyn t als doen zy zulks
deeden blyken voör Bibligamme , dat
de Heer R. van Goens levendig heeft
getoond, te weten, dat zy over hun
eygen dooden, tegen de trompen van
t Gefchut in , de ftorm hebben aan-
gedreven , en in körten .tyd zieh Mee*
fter van zoo een fterke Schans, van zo
veel Volk en wákkdre Manfchap bezet,
gemaakt hebben.
Buiten de bu«tenfte Poften der nieu- Verdrd
we Grenzen , vallen ook aan te. mer- Aanmcr-
ken de Poften.,. Wagten en Schanfen,fcnSovei
der Landpaalen van de Compagnie,eer
men d ie Boven landen van den Koning ten.
had afgenoómen, beftaande uyt 18 Wag- r
ten , .en ó& my len in den omtrek , gelyk
die in. dea-beginne geaoetnd ..zyn,
met welke bezetting zo veel jaaren die
Landen blèven bewaard. , fen .tot toe-
vlugt verftrek'tem,' als ’t. Volk van í Bq-
ven vlugten-möeft.;■ 0 ny:i: ,
Deze: Warten , vaftleggende , ; ver-
eyflehen nièt min dan 3b mari, ider,
dat j 40 koppèh .maäkt p dat bleek, toen
Cattoene door zyn Guarriííben verlaten
was, wannéer men na ’t verlies van Bi-
bligamme, oordeelde, dat de Landen
voor den Vyánd bloot en open lagen,
dog de zelve redenen ontrent den bui-
ten-kririg hebben ook plaats 6p deze,
zo de Vyand met ernft en magt door^
breken wilde» I
Men zal dat beft begrypen , als men
overweegd, dat de Portugeefen zo me-Uyt de
mgmaal uyt ’t Veld geilagen zyn , en gevalkn
hunne Schanfen en Forten ingenomen derPorr
T T r ’ u ^ i 1 Singa ook Co-™pf eS
lombo heeft .belegerd,en hen driemaaldeä. -
daar zo benaeud, dat ’t weinig fcheelde,
of zy, zouden die Stad, hebben moeten
overgeven , dat: maar door merkelyke
toevallen verhinderd wierd.
A°. ifpo. hebben zy den Generaal
Pedro Lopes met 1700 , A°. 160z. Jerónimo
de Ovido met 2000 , A°. 1630.
Conßanty» de Saa, met 300©, A<>. 1638.
Diego deMèllo met 2700 Portugeefen ge-
flagen, dat’er weinig afquamen, behalven
zo veel voordeelen van minder belang
op hen, eri naderhand ook op ons
bevogten.
A°. 1646. wierdén van onzent wegen
in de 7 Corles op . . . , » , en Chilauw
2 Schanfen gelegt, bezet mec 3jo
* in