
de cierlykfte en heerlykfte Hoffteden,
die men zieh verbeelden kan, en welke,
fchoon niet al te groot, voor geen eene
in ganfch Africa, ja niet voor veel plaat-
zen van vermaak in Holland, behoeft te
wyken.
De Heer Landdroft 'Joannes Meyer, is
’er bezitter a f , en heeft däar aan , ge-
lyk hy meer andere gevallen , getoont,
een man van veel verftand , en van een
ongemeene goede ordonnantie te zyn,
alzoo hy dit ftqk lands zoo fraai gemaakt
heeft, dat men niet weet, of de konft,
dan of de natuur hier de overhand heeft,
aangezien ’er by na niets bedagt kan worden
, om een plaats cierlyk te maaken,
*t geen by den aanleg der zelve door hem
niet wonderlyk wel waargenomen is.
Het huis, dat, om de fwaare valwin-
den, niet al te hoog is, legt in een fraai
en cierlyk verdeelt bofch van ichoone
eikenboomen , zoo dat men het by na
niet ziet, voor dat men ’er by is.
Men komt dan in de ichoonfte wyn-
bergen, en van daar in z of 3 byzondere
thuinen, yder om het fraaifte, die men
ergens daar om ftreeks, en waar in men
de keuilykfte vrugten , bronnen , met
een vyver in *t midden van een bloem-
thuin , een groote menigte van allerley
cierlyke piramides van Aloe , keurlyke
bloemen , en allerley zeldzaame planten
en gewaflehen, die men bedenken kan,
in zulken grooten menigte, en zoo
cierlyk by een, in zulken klein ftuk land
zeer geeftig en bekoorlyk heett weten te
ieliikken , waar toe een onvergelykelyk
ipeelhuis van laurierboomen , met een
konllige berg aan wederzyden, zeer ver-
nuftig gemaakt, en een grot van allerley
mineraalfteen, waar in men honderdder-
.ley verwen ontdekt, te zamengezet,
nevens een groot getal van allerley bloemen,
die’er milchen beiden uitichieten,
een ongemeen groot cieraad toebrengen,
behalven dat de holen en klooven van
dezen välfehen berg nog met allerley fraaje
porcelyne beeiden, dieren, torens, enz.
vervult, en zoo fraai opgefchikt zyn, dat
allen, die deze plaats zagen , bekennen
moeften in zulken klein begrip noit zoo
veel fraais by een gezien te nebben.
Dezelve isZorgvlietgenaamt, enover-
treft zeer verre de plaats,daar ’t na genaamt
is, en in konft, en in de fraaje gelegen-
heid der natuure , die het te baat heeft.
Hier is wel eer 00k een zilvermyne ge-
opent, doch om de groote onkoften niet
verder ontdekt.
Niet verre van daar legt 00k de plaats
van den Borgermeefter van Draakeftein,
Jacobus van der As , zoo als men den
bangen hoek afgaat j maar deze is daar
by niet te vergelyken , hoewel zy mede
zeer fchoon en vrugtbaar is.
Wat hooger op legt die van den Borgermeefter
, Abraham Villi&s, daar men
alleen zeer goede fteenkoolen uitgraaft.
ln ’t N . van deze landftreek legt-de
plaats van den independent Fiscaal, de
Heer Bleßus , Simons - valey , na den
ouden Heer van der Stel genaamt, alwaar
men mede overvloed van allerley fchoone
vrugten, als mede van k o o rn b o ekweit,
en wyn, heeft 3 doch die fchoone plaats
moeft hy in ’t jaar 1707., als de Heeren
X V I I . belaftten, dat geen Dienaars van
hen eenige landeryen bezitten mogten,
amptshalven, en om aan anderen een goed
voorbeeld te geven, verkoopen:, gelyk
hy aan zyn gewezen knegt voor 24000
guld. , om alle jaaren zooo guld. a f te
leggen, dede.
Na Simons-valey komt men by een
berg , de Babilonfche tooreh genaamt,
die zeer breed is, en op welkers rüg veel
ichoone uitgegevene landeryen leggen 3
onder welke de plaats van Pieter van der
Bylin koorn, boekweit, enwyn, boven
alle anderen uitfteekt.
Daar na volgt die .van den Draake-
fteinzen Borgermeefter, Louis le Grand,
en van meer andere vlugtelingen.
I I . Van de Kerk tot de Wagemaakers-
valey.
Daar na komt men by de Kerk van
Draakeftein , die in allen deelen , van
buiten en van binnen , zeer liegt geftelt
is, en beter een fchuur, dan een Kerk,
felykt, hoewel ’then hier aan geen mid-
elen ontbreekt, om ?er een beter te
können zetten 3 maar dat men niet alleen
deswegen, maar 00k ontrent andere noo-
dige zaaken, zeer flordig hier is, zullen
w y zeer klaar in ’t vervolg befpeuren.
Niet verre van ’t zelve legt ’tland van
Willem van Zeyl, wonderlyk wel ten
handel, gelyk hy zieh 00k van alles door-
gaans voorziet, dat de borgers hier van
nooden hebben.
Daar ontrent, en wat verder, legt de
Paarlberg, zoo, niet na paarlen, die hier
zouden vallen, maarnazekerenfteen, op
des zelfs top, de gedaante van een paarl
hebbende, genaamt. Ook ziet men op
de zelve groote fteenvelden , waar in
fwaare meulenfteenen vallen, van welke
de Heer Gouverneur Willem Adriaan van
Stel ’er reets eenige gebruikt heeft.
Het is. een. bewys van zeer quaad overleg
, dat men tot nog toe hier geen brug
over de bergrivier gemaakt, fchoon men
geld genoeg daar toe in kas gehad , en
zoo veel ongelukken van deze en gene
gezien heeft , die in die rivier , in de
winter vol en diep zyade., in ’t overko-
men verdronken z y n ,, behalven dat dit
zeer noodig in de wintermaanden was,
om dat dan de meefte lieden daarom niet
in de Kerk konden komen.
Men kan ’er met een paard , al kan
’t fchoon zeer wel fwemmen, dikwils nog
niet, dan met levensgevaar, overkomen,
na dat de afwatering fterk of flap is 5 en
veele nogtans, hun koorn ter moolen wil-
lende brengen , of in lange tyd niet in
de Kerk geweeft zynde, moeten dit dan
op hals en kraag aan wagen.
Dierhalven zou ’tgoed zyn, zoo men
ontrent het huis van den Borgermeefter
François du‘toit deze brug ley, alzoo daar
de derde landftreek , of de Wagenmaa-
kers valey, begint.
I I I . De Wagenmaakers Valey.
Deze landftreek wort zoo na den eer-
ften bewooner des zelfs, die een wagen-
maaker was , genaamt. Door de zelve
loopt de bergrivier mede 3 doch zoo
krom , dat men die eindelyk by na niet
meer ziet 3 doch van haaren oorfprong
af (te weten, van den Berg, Keert weder,
of daar ontrent) loopt zy nog door veel
onbewoonde landen der Hottentots , en
ftort dan, na een loop van wel 100 my-
len verre, in St. Heleensbaay, die verre ,
voorby de Saldanha - baay legt.
Het is niet lang geleden, dat de Hottentots
hier woonden 3 doch zoo ras de
Hollanders hier quamen, moeften zy ook
van hier, en al verder na boven vertrek-
ken 3 doch tot nog toe zyn hier weinig
gebouwen of landgoederen aarigelegt, of
ten minften nog niet in ftaat gebragt,
om ’er veel af te können trekken.
IV . Riebeeks - Kafteel, enz.
Daar na komt men by de laatfte landftreek,
tot Draakeftein behoorende, van
de welke Riebeeks-Kafteel (zoo na den
eerften Commandeur hier genaamt) het
eerfte diftridfc is.
Dit is aan de uiterfte grenzen dezer
derde Colonie gelegen, waar ontrent men,
alzoo ’t daar zeer goed land is , veel
fchoone plaatzen heeft , onder welke die ;
van de Landdroft Pieter Robbertszoon9 die |
van Jacob van der Heyden, Pieter van der \
Byl, DirkCoetzee, Joannes Botma, en
meer anderen, uitmunten 3 ook zouden
*er daar meer aangelegt worden, zoo ’er
over al maar water genoeg gevonden
wiert3 dat hier, zoo weinig als ’t ’er nog
is, zeer flegt, en meeft in putten valt.
In de eerfte tyden waren hierverfcheide
poften tegen de Hottentots gelegt, die,
zedert zy onze vrienden wierden , inge-
trokken zyn.
Hier toe behoort ook ’tland aan de 24
rivieren-, waar na toe eerft voor weinig
jaaren eenige lieden zieh begeven hebben,
alzoo de grond goed, en hier overvloed
van water, en ’t daar door zeer vrugtbaar
is, gelyk men hier ook ichoone weiden,
en koomlandcn, heeft3 doch, alzoo ’er
geen koorrimoolen is 3 zyn zy genood-
zäakt hier hdhdmoolens te gebruiken.
Dit geweft der 24 rivieren legt een dag- %
reizens van Riebeeks-Kafteel, en de inge-
zetenen behelpen zieh hier nog in zeer
flegte hutten.'
Als men nu een dagreize verder gaat,
komt men by den Honigberg , zoo na
den overvloed van honig, hier vallende 3
genaamt, die de ingezetenen door de
Hottentots, met het wafch, dat zy niet
zonder levensgevaar van de rotzen afhaa-
len , om een flegt zoopje Brandewyn,
o f wat Tabak, aangebragt word, welke
honig zy dan tot ’t maaken van Mede
gebruiken.
De Piquetberg legt nog een dagreis
verder, en buiten de zelve heeft men
nog verfcheide andere landftreeken , die
my onbekent zyn.
In deze, en indebevoorensbeichreven
Colonie, woonen tot nog toe veel Hot?»
tentots.
IV. *t Land van WAVEREN.
De vierde Kaapze Colonie is ’t land
van Waveren. Dit land is na ’t aanzien-
lyk huis der Heeren van Waberen (waar
aen de Heeren van der Stel vermaagichapt
zyn) zedert ’t jaar 1701. zoo genaamt,
en van dien tyd a f , o f van ’t jaar 170p.
eerft een begin gemaakt om het te be-
volken3 hoewel men tot nu toe daar van
zeer weinig weet te zeggen, of des zelfs
grenzen net aan te wyzen , alzoo de
aanleg hier nog nieuw, en van zeer weir
nig belang, fchoon ’tzeer vrugtbaar is .;
Men noemt dit land hetRoode Zand,
dat zeer hoog , en verre van ’t Kafteel
gelegen is, waar door men hier niet, dan
zeer moejelyk, met wagens komen kan.
Men heeft hier geen vee , dan ’tgeen
de borgers nergens anders können bergen ,
waar toe zy dan alle 6 maanden weer op
nieuw verlof moeten verzoeken.
In deze landftreek heeft men ook twee
warme baden, wel 30 mylen van *t Kafteel
, en i uuren van malkanderen gelegen
, die wonderlyk goed voor deze en
gene zieken bevonden zyn 3 ook is de
plaats ‘dezer baden aan Ferdinandus Appel
door den Heer van Ajffenburg in eigendom
gegeven 3 doch om daar te komen, is
’t hier, wegens ’t wild gedierte van leeu-
wen en olifanten, zeer gevaarlyk, hoewel
de Hottentots, die zieh hier onthouden,
de Koopmans genaamt, voor een leeuw
niet heel bang zyn 5 waar van wy hier
na nog wel voorbeelden ontmoeten zullen-
Over dit geweft is nog geen Overigheid
E * gc