i 6 i
A .I 7 0 8 .; '
b y z o n b e r e z a a k e n
Hebt gy üwen bouvier bier in Japan 9 of Zy is miede ;op Lacon gekogt , daar Vir
ergens anders gekreegen. - veel zyn, en 00k zelfs zyn daar noch veel
• J'dpanders, die eeft. byZofidre woonpladts
Wat zult gy, m hier zynde, doen, of Zal trachten na Jedo te gaan, om de ft
wat is uw v 00 me men. Keizer te fpreeken , of anders zal ik doen.
V geen de Meeren Stadsvoogden believenzal.
13. m
Zyt gy alleen, of met meer gezelfchaphier Alleen, dlzoo zyn meede-Broeder de Pain
Japan aan Land gekomen. triarch, Thomas dc, Tqurnon, reedy te
> \ vbren uitManilha met een fchip na Tsjma
- , .■■ ■ V '- ' ‘ Vertrokken was.
Is 'er 00k ier
aan Land gezet.
• 14. 14.
1 elders Beide deze vra1
I gen zyn nietge-
daaöv
O f zou 't fchip, datu hier gebracht heeft ,
noch eenige van uwe Medebroeders op andre
* f J
Ï6.
Waarom zyn door die van st fchip, dat De zelve zyn niet nagejaagd -, maar get
entrent Zatfuma gezien is, de Fijfchers, die roepen om water van hoar te hebben, of te
daar in Zee vifihten, aan boord geroepen , krygen. en door de 'feheèps-fchuiten Wagej’aagd ■
• rV|
• Weèt' gy ook-$ Pf'er eenige Van uwe Aie*
debroeders zullen werden gezonden*
O f zyn'er in korte jaaren bèvorens hier
iDeze vragen zyn
| hem niec gedaan.
Hebt g y 't dl lang overlegt, om herwaards Ik Leb van j'ongs a f aan däar toe gefiute
komen, en wie heeft udaar aanleiding toê deerd 9 en door de oude Japanfche boeken, in
gegeeven. ■ " Romen zynde, my in de Japanfche taalgeoeffend,
tot dat de Paus my herwaards,gê*
Wannèer gy hier allereerfi aan ï
wierd, *eft 'by vier ménfihen'gèko)
; hebt gy aan hen 00k geld gegeeveft.
igêzët t)m eeien en driftken, en een v 'aartuig$
rzyty 'waar meedt m Jedo- zdu konnen gaan, te
koopen 9 heb hen weV geld : ààngebûdéwi dàch
de Japanders hebben dit niet willen aanne1*
wen»
'ZU
y.< v;a k m :.A :
kncnt:^ daar v.ry,zbq; mogfcn brengeij.^'en.
in: zyn kamer, g^>/iy^en,, dat-; van Ii©djf©i,
wöervlak tegcpgeiprqken* en.gelooeheüd,
Vera. ymfal ¿Iroa
OndertüiTchcn weramy Van een Heer,'
die Japan door cn door kend, en ’er ver-
fchcide malen gcwecft is, bericht, dat de
vrienden, die aan dit Comptoir komen,
• met hunne boeken, na genoegen jaar-
lyks, zonderBybel ofte Pfalm-boek üit
te zonderen, af en aan land komen« eh
die gebruiken, en dat ’t Oppejthb^fel^
Japanichc Tolken aan zyn t a ^ ‘oh|ha> •
lende j altyd ’t gebed voor en na ^ej^eew
ten, ’t zy zagt, of hard opdqg*'|;';: 'Wty
\vel dit laatfte- zelden gefchied. ^
Ook wierd ’er wel' uitdrukkÖpr^^*
alle in de vorige tyden bclaft , o m M
hunne böekenj geld , penningen, pr^b--?.
ten, enz. j waar öp mäar eenige Bybel- 1
fche, of diergelykh andre geichiedeniflen
ilaan, oprechtelyk over te geven, en
geene de minftc bewyzen, in Japan gekomen
zynde, tedoen, dat zy Chrif-
tenen waren, of ’t zelve döör gebe-
den , ofte eenige. andre Godsdienftige
oeffeningen (ons by de üittrekzeli der
dagregifters reeds genoeg gebleken) dit
te toonenj teh waare zy zieh zelve; en
alle de Holländers; in ’t uiterfte gevaar
van hun leven willen brengen; weshal-
ven zy hen maar aanbeveelen, om God
in der ftilte ; en in hün herte te dienen
.D
it Zelve Werd door ’t Opperhoöfd
bok aan allen, die aan land leggen, vol-
gens zeker opftel, allfereerll door de
Heer le Maire A. i: ^43 onderworpen,
by Wyze van een openbaar Plakkaat be-
kend gemaakt, om doch met alle om-
zichtigheitvoör geenen Japanderdoor ee-
hige bedryven te doen blyken ; dat zy
Chriftenen zyn.
, Wcike En om ’er nader van verzekerd te We-
öe . zen, zoö heeft men maar de vorige Kei-
verfoeid zer^y^e bevelen, als mede dit volgende
enzeer ’ Extradt uit een brief der Heeren ifneri
fcherp, nate zien, en men zal zieh ten vollen
bverhaalt. overtuigd vinden , dat wy in öpzicht
van onzen Godsdienft; en van den han-
del, als ilaven van die trotfe Japanders,
en dat om weinig winft, behandeld
werden, behoorende ons te fchamen,
dat wy onzen God, en Godsdienft daar-
om fchandelyk verlaten * en verloo-
chcnen durven.
p a f M i - | r g i « ;
■. Extradk.uit een Brief der
Heeren X V lIp n - gedagtç*
- . 1 kend dc^i zöfteh ’April A*
i<5yo.
Dat de gemoederen van de Japanders Uitü-ekfel
door opgenomene mifcofttentementen van 7 van een
Comportement der Nederlandfche Natiemeer bnefder
en meer zoodanig vervreemd zyn , dat de
. Mjmfiers van de E. Compagnie onder ver-
febetäe ffi0£0gehoorde Conditien en limita*
itéK m fândèl m huishouding zichzelvenal*
\Aè$Jt$fa$i0noetm onthouden. »
x &JÇfhèïd%et 's Compagnies hrandel in Ja-
' paW ^Ôjgffdkend ftaande, onze MinifierS
' g^êft -M^^t^firublién aldaar te brengen heb*
: j 0 ;^ 'Ædie moedige, fuperbe ', precife Na-
f'ieqafy oogen te zien, om de zelve in allet
■ whelieven.
Dat het eenige crediei, ofte vertrouweh
aldaar, Van de onzen overblyvende, byhaar
gefundeerd, engenomen werd, dat onze Na*
tie haar wacht, en niet bezig is om V Chrif-
telyk gelöove aldaar in te brengen ; en al-
hoewel dit een har de zaak fchynd te Wezen ;
om tydelyk gewin, en de zwarigheit, daar
uit ont ftaande , zieh daar van. te moeten
onthouden, en geen utterlyke blyk, of tee-
ken van een Cbrifielyk menfeh aldaar te mögen
doen ; zoo moeten de onzen, indien ze lyf
en gded niet willen Verliezen, haar daar na
precifelftk regüleeren.
, Dat derhdlven Compagnies Mini ft ers 9
dat nadùw-gezette Ryk jaarlyks frequenterende,
voor al gewapehd moeten gaan met
modeftie ; nedrigheit, beleefdheit, en vriend-
fchap, altyd de minfienzynde, waar meede
die natie zeer gediejid, en hunne gemoederen
{zoo te verhdopen ftaai) eindelinge tot ons
gewonnen zullen werden.
Ik hebbe dit bedryf VätYönze Natid
aldaar menigmäal, en met vecl ernft
overwögen j maar hebbe altyd in myrt
hert ten uiterfteti verfocid, dat men;
om die godlooze winft (alzoo dit niet
zonder een ingewikkelde vörzaking en
verlating van God V van zyn Zaligma-
ker , en van zyn ganfehe dienft gefchied
, gelyk hen ook den pden November
A. 1640 ’t hoüden vandcnZon-
dag klaar verboden is) zieh niet fchaamd
¿yn ganfehen Godsdienft als te verzaaken ;
zonder openbäaren Godsdienft (gelyk dat
uit No. y. Artikel i der Keizerlyke ge-
boden A. iöfo blykt) te leven j zyri
God en Zaligmäker voor de Menfchen
te verloochenen, en dus aan onze vyan-
den des geloofs de grootftc g&nd ter
wereld, tot qualyk fpreken van ons, te
geVen.
X | Höö