's Cöm-
pagnies
Regee-
XIV.
-JVy&een Regeering der Compagnie,
dit Volk , die LaHäböww,
e» hoe daar by gehandeld.
: De Eere, die zieh de Gingaleefen
door hunne Geboorte toeeygeneri weer-
dig te zyn , zoo die zig in den Oorlog
dit VolkC 8ere8 **8^ finden ) als tot Ämpten, werd
•’ op ’t hoogft vertreeden j; en zy-veron-
gelykt, als itten hen fteld onder de ge-
hoorzaamheid van geringe Lieden ,over
welke zy behoorden te gebieden. Dit
veroorzaakt groot mifnoegen en afkeer
tot onze Regeering, en wenich tot ver-
andering, en weinig trouw, met gevaar
van afvai, en oproer.
, Dus is Jo an Alves een Viflcher, Do-
neGe^1^' mingos Alves ^ zyn Broeder in Gal t , Louis
woonten D 'Andere , in Caliture, Ventima, A-
zeerftry- raatje, Maar me, Vidane , Michiel, op
^ Panture , Philip Vidane op Uurzee,
De Wet der Morales £ van de roereri- A
de Goederen j is mede tot de onroeren-’
de uytgeftrektdie: door de afgezonde-
ne vän den Deflave göwaardeerd, en de
Lieden afgedrongen Werden te betaalen, J
of anders hun Landeryeil 'aan andren te4
verpandenr, dat’ met den .Boedel vaü
Manna Singa , Aräatje, en Mandigolle, ;
en Bammiga Neynda , iri'Radwelle, en
over Heel Mäture gefchied is.
Polatte , Vidane op Dicwelle, over de
allerhoogfte Geüagten in gebied gefteld,
bekleed met Eernamen en Ampten,die
deze voornoemde . veragte Perfoonen
door de Wet van hun Geboorte niet
mögen genieten, en geen bewind heb-
ben, dan over hun ’s gelyken.
De dienllbaarheid nu , een Volk te-
gen hun gebruik en vryheid opgedron-
gen, kan niet door geweld gefehieden,
dat alle reden in de lydende gemoede-
ren Uytfluyt, en een droefheid veroor-
•zaakt, die licht tot wanhoop held
hen op afval $ verraad , vlugt, en alles
quaads denken doet.
Dus zyn de vrye aan den. arbeid der
.Veftingen gedwongen, de Chialias, alleen
tot *t Caneelfchillen verpligt,werden
gebruikt om het Bofch te kappen,
wegen te maken, te bouwen, hout te
hakken, en tot andre dicriften.
’t Volk der-Vidanas , alleen aan de
Vangft en ftalling der Olifanten gehou-
den, werden tot de Ackers en ’t Ploe-
gen der Landen gebruykt.
De Mahabadde zyn-met geweld 'ge-*
fteld onder den Deflave van Mature, en
de driedet voornaamfte Durias Wel ftreng
met Zweepen geflagen ,‘te weten , Men- ’
dibe, Nalemoene, en Hondemoene, eri
gedwongen de draagbaar op zyn fchou-
deren te draagen van den Deflave van
Mature-, -zynde deze Caneelfchillers ©n-‘
der den Deflave o f Portugeefchen Gene-
raal ,J of önzen Gouverneur , door een-
byzonder Capiteyn,en van niemand.an-’ “
ders geboden geweeft. *
Zulke Straffen, Veel fchadelyker als
de dood , geven geen kleen gemor, en
verbitteren eer, dän zy verbeterefi*
Ook zyn nu in if¡ jaar meer Mo-
deliaars gemaakt , dan in yo jaar te
vöören.
De Landen , in *t Deflavefchap van' . .
Mature, in de Dolasdas Gorle, 2yn laag,-uytcVgr.
vlak, en vrugtbaar tot den Ry ftböuW.fcheide
Hier toe , een werk door de Heer vanZaaken
Goens den Deflave van Mature beVolen, ^ | zctt
heeft R. van Göens met geweld men-
fchen uy t andre Landichappen gebruikt,
zonder te letten, of zy icnuldig wäaren
dit Werk te doen , of niet , of door hun
Geboorte, eh Voorregten vry geboren ,r
en noit dienftbaar geweeft , en die buiten
De Neydens , vry van dienft büyten
hun dorpefl , werden in andre Landen
gezonden,en tot den Arbeid gedreven.
De Coeli’s , die door hun veelheid
de Dorpen weerdig maken, en tot dra-
gen vefpligt, werden niet alleen buiten
nun dorpen tot ’s Lands dienften gebruikt,
maar 00k tot Ryft planten, ey-
gen Werken, ’t draagen van alle Offi-
cieren, zo wit als zwart , die maar iets
te zeggen heeft, geemployecrd , waar
door de eygen Landen door hun gedu-
rig afwezen , van hun gerief beroofd,
de Bouwerybraak en onbearbeid blyft
leggen, en verwilderd.
hun Vaderland niet gehouden waten
den Heer des Lands te menen.
Tot dit Werk behooren 2fo a 500
menfehen , die van ' alle omieggende
Landen ’ der,waards gedreevfcn wierden,
zynde-hun Wooningen wel lo a izm y -
len van daar, en veeltyds ook, buiten
den Bouw , genoodzaakt ook de Vrug-
ten, en zelf zomtyds met eygen Beeften,
in de Schuuren te brengen.
Majorales zyn Dorp-voogden. -
Van die Landen heeft zieh de Com*
pagnie als dienftbaare aan hunne Onder-
danen gemaakt, alzo zy hen de Tiende
• geven moet van deVrugten des Ackers,
en draagd hier van een zeer veragtelyke
Naam van daghuurders van hun Oii-
derdaanen , tot groote ergernis aan ’t
Volk. .
Van dezen Oegft , alle Onkoften af-
getrokken, trekt den Deflave voor zyn
deel, byna de helft van ’t gene de Compagnie
goed gedaan werd , alzo hy geen
verlies van Beeften of Zaad onderwor-
pen is. .
Den
Ä.. 14577. De Landrechter, of Deflave nü , die
’t Volk raeeft bcfchermen moeit, heeft
de grootfte gelegenheid, om hen tever-
drukken,en zieh ondet ichyn vanCöm
pagnies voordeel, te verryken , behal-
ven dat de menfehen ongelooflyk ^ ja
wel haaft door deze dieniten in 10 jaa-
fen Weggefmolten en verminderd zyn;
en men kan zülke Lieden dan niet meer
krygen. Dus Zyn ook de Lafcaryns
wel op \ gefmolten.
Enwat Wat op zulken hardheid volgenkan,
iiieropte is liGhfc te denken , en hier uyt is ook
Wagten licht te oordeelen , of dit Volk onder
aat* de Regeering van de Heer R. vah Goens
van itaat beeter, dan onder hun Koning,
geworden i s , daar al hun voorrechten
Zo vertreeden zyn;
Schoon ’t den Overwinnaar van een
Land vry ftaat de Wetten te houden,
of te veränderen , is echter zyn mee-
fte voordeel in ’t houden der zelve te
Vinden«
ö ^ 2 7 t
onze Majores te eer over teA
X Vi
en de Verzee-
kering van dien , ten aanzien
van den Koning, en de
Deze voordeelcn beftaanindeCaneel.
Öe voor- Olifanten, ’s Lands Inkomften, en Ge-
geftelde regtigheden, en Koophandel, Wiriften
ehverae-°P verftrekking van Gagie aan de Die-
ringvan naars, den Areek, Zout, de Kinkhoren
di«u of Sjancos van Toetoecoryn , de Peer-
len van Man-Aar , en Madure , welke
by de Heer van Goens dus opgegeeven
zyni
Areek, A * * * ■ - 1200000
Sjankos, - '* *■ - 10009©
Olifanten, - ^ - * i 00000
Inkomften en Geregtig-
heeden, * v " “ I0öboo
’t Zout by provizie, - - yoooo
De Köopmanfchappen, - yoooo
De Taxatie op de Ca-
neel, van jyo poud, - yoboö
Na de Vaderlandze
Redudie, - -
Na de Ceylonze
w.aardye, *
idfooo©
ip8oooo
Met aan- • Deze Winften belooft hy wel Vaft,
wyzing u08 zy 8aan 20 vaß n*et> alzo die licht
hoeon- können belet werden door veel toeval-
vaftdic len j hoewei dit hoog opgeven gediend
heeft om
haalen , om alles by Ceylon ap te zetten
j dog had men nög alle de Laften ’er
eens bygevoegt, dan hadden z y ’er bc-
ter over können oordeelen j te meer alzo
de Laften altyd vaft ftaan , en de
Winften onzeeker zyn ^ by Gor log ,
quade Markten, &c.
De Caneel is de voornaamfte Winft,
daar men op hoopt j die ’t Eyland zoo
grooten Naam gegeven beeft, en die
ons zo veel Gocd enBloed gekoft heeft;
waarom alle de Europiaahers ook *t
00g *er op hebben , en ons dien Schat
mjsgünnen.
Deeze Boomen groejen meeft aan de
eene zyde van ’c Eyland van Calpentyn;
tot aan de Rivier van Waluwe , meeit
in de Landen längs de boveii-Zce; ter
breedte van 67, en 10 royleii Landwaard
in , en dus in de wilde Boflch e b ge*
mengd, Verwart ander allerley Boomen
en Hout , en welke fcho^s gefciiild
werd door • t Volk, met de naam van
Mahabadde, en Chialias bekend.
Den Oegft begind in Juni j Juli; ; o f
Auguftus , wanneer dit volk uyt huri
Dorpen, 16 mylen gaans. van Colombo
geleegen, en van Gale ,;in die Cor*,
le behoorende, te Veld trbkt,by zieh
ter bewaring, behalven hun eygen Soldaten,
of Lafcaryns uyt hun eygen Ge-
flagt ; hebbende nog een trpep Hol-
landze Soidaaten, die voor hun Wagt
houden op plaatzen , daar töe gebrui-
kelyk.
De Schorfen, door hen by dag ver»»
gaaderd , brengen zy ’s avönds ontrent
de duytze Wagt, iehraapen, droogen ,
binden, en brengen die te Nigpmbo in
de fchuuren , daar zy gewoogen werd,
en van de Compagnie ontfangen , ter
voldocning der Schatting , die ider der
Zelve fchuldig is.
’t Is een fterk Man , die 30 pond
drooge Caneel daags kan by een bren-
gen , en dus verCyicht ’er veel Volk,
öm f a 600000 pond by een te krygen.
De befte en meefte Caneel valt ontrent
Nigombo, en als de Injameling
daar gefenied , werden de Wagten der
Militie geleid längs de Rivier van Cai-
nael , van de mond Landwaafd in, tot
ontrent 6 uuren gaans , en zoo aan de
Zuidzyde, verfpreidende Zieh de Sehil*
lers een myl Bezuiden , en f myl Be*
hoorden de Rivier tot Mödampe, be-
(laande dus een Bofch qf Veld, van 18
mylen in denkring,behalven’tStrand.
Zo de Caneel in de Landen van Co*
lombo, Gaje, of Mature, moet werden
geoegft, is den omtrek nog grqqter, ’t
volk meer verftroid,en by gevolg zyn
’er meer Wagten van nooden, Al*
tm