, God beterd, 200 gebakend, dat het
J9 niet alleen in onze wille (als voor de-
3, Zen) ftaat, de Gouverneurs, alhier naar
3, goeddunkkcn te befehenken, maar
3, daar toe als ged wongen, en voor ons
3, een moet geworden i s , vermits die
33 vari de Majefteit verleende pafle door
3, onzer zondigen als onnut gemaakt
,, hebben, blykende by d’antwoord van
33 d’E. van Santen, haarer ordre jongen
,3 te wezen, hem van de Gouverneurs,
,, in den jaare 33 gegeven, wanneer zig
,, op de zelve wilae beroepen > zulks dat
• „ niet, o f nietmendal zonder haarer or-
,3 drenumaals, als voor aangeroerci, meer
3 , te gefchieden is.
Aän.wicn zal, en behoord men dan
,, méeft a^nzoek te doen, aan de zulke >
„ die ganfeh niet vermögen, ofte wel
,3 die, welke de laat en daad noegzaam
33 in haare macht hebben.
„ En boven dien neme ik alle ende een
5 » ygelyk ter gétuigen, zoo menigJapan
3 , gefrequenteerd hebben, dat de gereg-
,5 tigheit van zaàkèn hièr zoodanigen
pläats niet en heeft, als het contra daar
,5 van met handftopping, Welk hunvèr-
,5 re te boven gaat. Dit is , wel ver-
93 ftaande, niet by den Keizer, maar by^
33 alle zyne Raaden,, en wat minderè in
„ eenige regèeringe zyn. Dies moet men
3 , geven daar "t noodig, en bcfnoeijen,
„ daar ’t Zoo noodig niet is* om dus de
,3 groote fchenkagien te voorkoomen.
3 , Ten dien einde konook’tOpperhoofd
, , van Firando zieh herwaards begeven,
,5 om dus 2 vliegen met- eene klap te
,3 ilaan.
,, De jaarlykfe fehenkagie aan deKei-
3 , zer en de Raaden te .doen, en onze re-;
„ queften mede voor de Portugcefen daar
,3 te prefenteeren, zende hoognoodig}
3, te meer, alzoo de Tolken fchier ver-
„ taalen, wat zy willen, om hunne pro-
, , fyten niet te miflen, op dat. wy eens
doòr ons eigen óogen met ’er tyd mo-
, , gen zien.
„ Egter zou men het 00k noch wel
, , een jaar o f twee können inzien, om ’t
,3 Comptoir te traniporteeren, niettegen-
3 , ftaande men aan de Heer van Firando
33 weinig fteunzel, en hy maar zyn éi-
genbaat in ’t ooge heeft, doende de
,, Portugeefen meer dienft, dan ons, ge-
3, lyk nòg A. 1 <534 gebleken, wanneer
haar requeft, terwyl de Heer Prefident
3 ,, Sr. Caroti bovén liet, weder overgele-
,3 verd, hoewel ’t in de doodkiftgefme-
3, ten, en waar door toen geoorzaakt is
,, het onze mede ingehoudenwierd,eer-
,, lyker zynde het onder ons te houden,
d„a n het die ze-l ve gang te zien gaan.
Dus quam Sr. Caron eenig met dit ap-
pelkenj helaas, af, van zyne pretenfie
3, overgeleverd, en zyn Majefteit gezien
„ te hebben j dan de noodigeverzoeken
,, zyn onverzogt gebleven j verlofling
,, van de Heer Nuytsy vryheit in de ne-
33 gotie, o f ontllaging der Pancado,
,, verkoop van goederenop’tarrivement
,, der fchepen, en inet des zelfs weder-
,, vertrek niet naar der Portugeefen een
,, ofte meerder Galliotten behoeven te
3, gewachten, nogte (volgens’t zeggen)
„ iubjedt te zyn, en by de onze tuHchen
„ dit Macouw veroverd werdende, we-
derom uit te zullen, inöeten- keeren,
33 welks nemen verklaare met waarheit,
33 gelyk altyd gedaan hebbe, de Com-
3, pagnie niet en zal nadeelenj want al
,, ten quaadften körnende, niet als ’t Ja-
3, panfeh kapitaal, volgens 'de cognofce-
.3, menten zoude behoeven uit te keeren ,
,, waarömme de gelegenheit dan prefen-
33 teerende hen te verfchoönen. ’t Zyn
,, onze vyanden, zulks ook dejapanderen
„ zoo wel, als w y , weeten.. W a t abfur-
,3 tigheit .grooter dan de dezen, als meer
,, andere,, enz.’twelk ondertuilchen zoo
,, veroverd, en begroeid, dat niets ter
,, vöorkominge naderhand meer by te
,, brengen wezen zal.
„ Voorwäar beklagelyk, dewyl’tniet
,3 zeker, ’t geen eenmaal by hun beflo-
„ ten onherdoenlyk is, ¿00 aldien door
„ de. ipaaheit het gras daar niet over en
,, wafcht. Weinig naar dato de Gou-
,, verneurs afkomende, heeft het nietge-
„ bleken der Portugeefen requeft verre-
,, zen, en ’t naarvolgendegebaard heeft.
,, Zyn niet den Ambafiadeur, Kapitein
,, Moor x alle andre hier langwylige ge-
„ vangenen, ontflagen, en hunner fau-
,, ten, hoegroot o f zwaar die waren,
„ vergeven werden, wat verzogten toe-
,, geftaan, alle Kinderen» hierbyjapan-
„ lche Vrouwen geteeld, tot over de
400, hebbenze niet mögen vertreib
,, ken, wanneer gewild hadden, ende
,3 mögen zy ’t niet als nog doen. O !
„ hadde dog ons requeft mede overgele-
,, verd, ende in de doodkift te werpen*
3, worden, zoo mögt menverhooptheb-
, , ben, nevens pnzer vyanden ’t hunne in
3, weinig tyd o f maanden daar expeditie
,, op zouden hebben verworvengeweeft,
„ dat nu immers een jaar ganfch rond
,, dieshalven overftuur geftevend heeft.
„ Ook heeft men gezien , dat dePor-
„ tugeefen, een weinig voör de Gouver-
,, neurs in Jedo verfchynende, om der
,, Paapen wille van den Keizer wierden
,, verftooten, en zeer in diigratie ge-
,, weeft zyn> zoo dat tot geen *gehoor
„ konden komenj dog zoo ras de Gou-
„ Verneurs quamen te pareileeren, zyn in
„ contra met groote eere , ja-^op den z f
,, van de twaalfdemaan , als wanneer ten
,» Hove veeltedoenis, voordeMajefteit
»te r
VAK J JÄ.
V» ter aiidientie geadmitteerd, en dat
V, meer is , op den iz van de Songuats
(dat hunnc eerfte maan des jaars is)
,3 haar affcheid geobtineerd, zulx tenre-
3, fpe£te des ongelegenen tyds, als zy nde
na de vacantie ’t HofN met wohderly-
3, kc. occupatic weer zeer onledig, by
33 ken voor een groot faveur-teeken geL
33 houden werd.
,, W y kregen daär na iriede wel ge-
3, hoor by den Keizer, doch ook maaf
,, een. fimpele audientie, en verfcheen
3, die Prefident den iyden Juni s’avonds ■
„ weer op Firando. Können nü de on-
«3, zen door den Heer van Firando (die
,, Wel groote boeha’s maakt } rtiaarriiefs
,, uitwerkt) niets obtineeren, als’er niets
,, in de weg is,, Wat zoüde ’t dan zyn,
3, als ook gebleken is geduurende ’t ar-
,, reft, dezaake eenigzins l'aft lydende,
33 immers niet met. al, Zedert het ont-
s, Häg, ja niet een voordeely maar nog
3, in contra hoe vecl tegendeelcn zyn
3} verkregen. De. Portugeefen, als ge-
3, zegt,waren in diigratie, en bequamen
,3 noch de Gouverneurs hunne audientie.
,, Z y hebben. niets verzogt, over zulks
60k niet kon toegeftaan werden.
„ Den T o lk , na dato afkomende, bragt
3} hy niet tydingc de Heer Nuyts (dat
3, God geve) vertrekken Zoude} maar
3, van *t ander niets geobtineerd konde
3, werden. Ziet hoe nadeelig de Com- M pagnie dit zy.
,, Uit al het welke dart immers klaar
3, blykt, hoe Weinig meü aan den Heer
3, van Firando heeft.
„ Heeft inen ook iets, groot ofkleen,
3, de Logieenequipagieaangaande,noo-
3, dig, het moet immers al hier in Nan-
3, gafacki gekogt werden, gelyk noch
voorleden moeflon aan de rondhouten
,3 en maften voor Delft endeFluitScha-
3, gen gebleken is.
„ In Nangaiacki zal men ook niet,
,, gelyk wel in Firando door den Heer;
,, gedwohgen werden, zyn eigen ryft;
3, ta rw , enz. tot hooger prys aan te
3, nemen, en ook ontrent-die ofdieper-
,, ibonen, aan wie men dit o f dat ver- j
,, koopen zal, geconftringeerd werden}
,, ook zal men door lift geen half be-
,, dorven goederen voor goed aan boord
krygen, en ’t moeten nemen, met te
,, zeggen, dat het van den Heer is, fcn & dat men daarom zoo naauw niet be-
,, hoord te zien;
„ Men zal in Nangafäcki vryheit heb*
3, ben, te verkoopen,aan wie men wil}
3, zonder aan de Burgery, als hier in Fi-
3, rando, bepaald te werden.
„ Ook zal men de Compagnie in Nan-
3, gafacki niet vergen, gelduitteleencn,
3, daar zy immers jaarlyks zelfs noggeld
lichten moet.
V . D e e l .
i» A Nl i i j
Ook is het zekerlyk tot groot voor«
deel van den Heer van Firando, dat
de Raadsheer Dainßodonne heeft äan-
geraden van ioöoo Thayl kapitaal,
elk de helft , met onze fchepen äf te
ftüuren, zonder ’t prykel ter Zce te
willen gedoogen. Immers noch noifc
öngehoorder ftaat my ook niet te vo-
ren-. Wanneer de Compagnie hem
ter betaäling oVe’r ’t geleend geld aan-
fprak, hy flüx eeh prä&ycq bedagt
had, met te zeggen, de f ’obö van ger
nielde Thaylen voor zyn re’ekening wel
waaren gegäan geweeft, en in de cog-
nofcemcnten zoo aangefchreven, dan
ondertuilchen zeer van geid benoodigt:
wezende, ’7.Qo veel dier foihme importeerde
van gemdde Dainßodonne
heeft ontfängdn, en ’t fcognofeement
ter betaalihge gegeven.
In fomma leugen-pradtyken enont-
.breken hem niet, maar mögt efeer de
Cotopagnic daar mede dan gehdlpen,
en zyn‘e'n haat gekeerd werden. ’
Dat hu,de Heer va:n Firando ons
ten Höve niet te fteidc voordraagen
dürft; efet komt daar van daan, om
dat hy vreeft, datdeRaadsheerendaar
door een quaad vermoeden op hem
mogten krygen, dat hy zyn redenen
zekerlyk had, om ons.zod fterk voor
te dragen, en dat zy , zülx de Maje-
fteit voordragende, dit hem ten Hove
Zoo veel quaäd doen mögt, dat hy ons
wel geheel quyt zou können geraaken.
Dat nu dien Heer van Firando te
kleenen heilig i s , om ons goed ten
Hove te kunnen doen, en dat hy alles
maar om zyn eigen voordeel doed, is
ons al over lahg liit dfe brief van de
Heer Putmäns van den 24 Februari A.
1632 gebleken. Behalven dat hydat
¿elf ook wel recht uit tegen öns ge*
zegt heeft.
, In tegendeel, de Gouverneurs van
Nangaiacki, zoo ras zy in de ihaanden
vari Mey, Juni eh Juli verfbhyhen,en
zieh ftiaär neergeilagcn hebben, zoo
koinen alle de zuider Laiidsheeren,
en Borgers, hen, Volgens ’s lands wy-
ze met eeh erkentehis befchenken.
Doen dit dezfc • die Zoo veel met heii
niet fchynen te doen te hebben, hoe
veel meer tnoeten’ w y , die vreemdc*
lingett zyn, en over welke zy degan-
fche difpofitie hebben , ons kan hen
gelegen te laten, om hen te kennen5
hoewel het zeker is, dkl: dit die van
Firandö tot grootejäloüzy verwekkeii
zal.
Immers’t is zeker, enbekend, hob
groote dierifteri de Portugeefen van
deze Gouverneurs genoten,enhoewel
. zy zieh daar by bevonden hebben, voor
al, wanneer zy hen de handen met
P „zwaar