• f m
• ii
• t
1 )' -
I rr-
'fp
'»I.
VJ 'fe
I 'H m
•i ' i
Ì ,
Ucrtlo zone. 490 KuUuur.
502—305 en bladz. 823—827 van de tvyeede afdeeling van dit
werk heb geschelst. De bewoners van den G.-Dieng en Tengger
Iiebben het gebergte, nu door hen bewoond, lief gekregen en voor
geene schatten zouden zLj hetmethel laagland willen ruilen. Behalve
Djagong, tot eigen gebruik , (eelen debewoners van den G.-Tengger
hoofdzakelijk aardappelen, uijen, knoflook, kool en andere Europesche
groentesoorten, die zij op de markten van het diepland
hetzij voor geld verkoopen, of waarvoor zij producten van het
laagland inruilen, als rijst, zout, enz. De bewoners van den G.-
Dieng houden zieh daarenboven nog bezig rnet den aanboiiw van
tabak; de hier geteelde tabak wordt beschouwd als de beste soort,
die op Java groeit. De handel in dit artikel mag zeer aanzienlijk
worden geheelen , waarblj de Javaan, die het prodnct teelt, wien
het gewoonlijk aan doorzigt in zijne zaken hapert, den soberen
kost verdient, terwijl de Chinezen, gevestigd aan de noorder kust
te Pekalongan, in wier banden dezen tak van handel geheel en al
is overgegaan, er schatten door verwerven. (1)
Rondom de hatten en tuinen der Tenggeranen vindt men kleine,
inlandschestruiken, als Elaeagnus rigida en javaniea bi., aangeplant,
waaraan welriekende bloemen groeijen. Zij vormen levende heggen,
omheiningen, waar op vele plaatseu Urtica stimulans BI.
en grandidenlata Miq., vreesselijk brandende planten, tusschen
opschieten, terwijl eiders het oog wordt vergast op het zien van
roode en witte (Perzische) rozen, welke er in opgroeijen. Op andere
plaatsen zijn het stekelachtige Rubus-soorten, welke de haag vormen,
en met de rozen afwisselen. Met het zaad van Europesche
groenten, waarvan wij de meest algemeen op Java geteeld wordende
soorten in de vorige zone reeds hebben opgeteld, zijn velerlei
in het wild groeijende planten uit Europa mede ingevoerd, voornamelijk
Stellaria media, Sonchus-soorten en twee grassoorten,
Briza media en minor L., die nu tegenwoordig op den G.-Merbaboe,
het Tengger-gebergte en op andere plaatsen in de omstreken van
(1) Het dorp Batoer, gelegen in de nabijheid van het hooggebergte Dieng, is bijna
iiitsluitend bewoond door Chinezen, agenten van groote kooplieden en kapitalisten to
i'ckolongan gevestigd, die zieh de gansche opbrengst der tabaksteelt van DiSng in de
banden weten te spelon , door de Javanen voorscholtm te geven.
Dordo zone. 491 Eorsto gebied.
zulke dorpen en velden ter hoogte van 4 à 7000 voet allerwege
in het wild worden gevonden. (Zie vroeger bladz. 432.) Zij hebben
zieh met de oorspronkelijke, inheemsche planten, welke er veel
overeenkomst mede hebben, als Plantago asiatica, Thalictrum,
Ranunculus-soorten en anderen zoodanig verniengd, dat men
menigwerf niet meer weet, welke de oorspronkelijk wilde, welke
de verwilderde planten zijn. (Vergelijk over de bebouwde streken
in deze zone bladz, 826 der Il^e afdeeling.)
mnbevuisi.
O O R S P R O I V K E L I J K E , WILDE TOESTANB DER NATUUR.
EERSTE GEBIED.
S C H A D U W R I J K E , HOOGSTAMMIGE WOUDEN.
Bij onze beschouwing der oorspronkelijke wouden, welke de
hellingen der kegelbergen overschaduwen, waren wij op bladz. 464
gevorderd tot op eene hoogte van 4500 voet, waar wij de grens
hebben getrokken tusschen de tweede en derde zone. Deze lijn
maakt tevens uit debovenste grens der kultuur, namelijk, derkoffijtuinen,
— welke haar slechts op enkele plekken overschrijden,—
ZOO mede de benedengrens der wölken aan de berghellingen; deze
grens, door ons alhier getrokken, mag derhalve geacht worden
baren grondslag te hebben in eene scheidslijn door de natuur zelve
gesteld en wel te meer, dewijl ook de wouden, die hooger bergopwaarts
worden gevonden, zoo wel wat betreft de wijze waarop
zij zijn bekleed, als de verschillende boomsoorten waaruit zij bestaan,
weldra een geheel ander uiterlijk verkrijgen dan die, welke
lager voorkomen. Wil men zieh den overgang van de eene zone
' ! »I
'l'i '
fl.! ^r T
Ii '
c
: r