
6 B E S C H R Y
Een groote myl Ooft tçn Noorden, en
byna twee mylen van ftrànd, heeft men
: ’t Dorp Tfitalinka,digt by ’t welke,wat
riadér na de ftrand, ’t dorp Tfikankok
legt, die mée haar beide ontrent nëgentig
huisgezinnen uitmaken.
Eon kleine myl Zuid-Ooft van Tfita-
Jinkä, legt het Dorp Boenigoeji ,een half
myl nader na ftrand, by een fpruitje, *t
idorp Isjàmbe, en een myl ooftelyker het
dorp I&joa,.. tuftchen beide welke laatfte
dorpen m ’t midden nog een kleen Ri-
viertje is.
Deze drieìaatfte Dorpen können te za-,
men wel twee honderd, en vyftig huis-
gezinnetì teilen,zÿnde methun.zés Dörpen
in de Lan4ft,reek Kandang Wefli gelegen
,^dat mede met zynç. grenspalen af-
geperkt is.
Van des zelfs grens-paal,'tot het einde
van dit beftek aan de Zuid-kant, gaat men
"dog ontrent drie çn een half myl Qoft aan,
alwaar men zig in ’t landichap Soeka Poe-
ra beyind,' waar in zig met de eerftehal-
ve mÿi een kleen fpruitje, en een myl verder,
een grooter fpruit, nog een weinig
verder diergelyk een fpruit, die boven
twee rakken heeft,en een half uur verder
zieh een fraeje Rivier opdoet, aan welke
zieh ontrent een groote myl van ftrand af,
drie Dorpen, vervolgens .Noorden aan gelegen
, en geen naam hebbende, yertoo-
nén, ^reKÌmèù ontrent honderd huisgezinnen
uitmaken.
Vlak. voor die laatfte Rivier, gelyk ook
aan wederzyden, vertoonenzig, drieklee-
*ne onbewoonde Eilandekens ; waar mede
wy (voor zoo verre dit tweede beftek aan-
gaat) affcheid van de Züid-zyde nemen,
die van -t Weften tot ’t-Oóften, tot ’t
einde .van dit beftek, zig zeventien mylen
verre uitftrekt.
De Noord- ¿ Aan de Noordzydenu weder,daar wy
zydelängs *t »jy Pontang gelaten hebben,vervoÌgen-
de, ontmoeten wy eerft een Rivier, en
C C ‘ wel vyf kleene Eilandekens.
Deze Rivier Pontang , die hier byden
hoek van Pontang, en ook nog twee myl
ooftelyker in zee ftort, daar zy de Rivier
Tañare genaamd werd, loopt midden door
De Stad de ftad TirtiaiTa, die ontrent. een myl van
Tiniaflà. ftrand, en twee groote mylen beooften
Bantam legt.
Dît is een van de voornaamfte fteden
des Ryks, die Sulthan Agong, na dat hy
’ t beftier aan zyn zoon, Sulthan Hadji,
overgegeven had, tot zyn vermaak ge-
bouwä v 'en. daar hy zig met zynen Hof-
ftoet na toe - begeven heeft, ohi, zoo hy
zig verbeelde, ftil en geruft te leven. Hy
had de zelVé zeer fraei gemaakt ; dog hoe
zy door den oorlog, tuftchen den zoon,
en den väder ontftaan, daar na verwoeft
is , zullen wÿ op -zyn tyd zeggen. Zy
wierd in hären bloei wel op zes duizend
huisgezinnen gerekend.
V I N G E van
TuiTche.n Pontang, en de Rivier; Ta- ,
nare heeft; men vericheide zand-ploten, en
in pen .diepe inbogt, die van Pontang.tpt
aan ’t Menfchcn-Eeters Eiland ’ loppi* by
diè Rivier drie Eilandpkens., die Noprd-
Ooft op een weinig van de wat z o q ver-
volgens leggen, waar van het noordelyk-
fte, ?t Jagers-Eiland genaamd is. ;
Deze bogt, die fraei diep na ’t Zujden
inlchiet, en dan yerder 0 ,p.ft? en ,Nppr-
den aan ftrekt, is van dien hoek, die by
’t Menfchen-Etera-éìlaiidJggt. ,d¿jg . my-
len gelegen, welke uitftekendei^fftëiïoèk
daar een groot, breed,. en icherp ; in zee
uitftekend R if maakt.
Van daar Ooft san, t,wee mylen., . .ontmoet
men ’t Riviertje Lampón, en nog
een ander by ’t gehugt Tángelaugus ; van
waar Ontoqg Djava fzeker hoek zòo genaamd)
ontrent andernafve myl legt.
Van de Rivier van Pontang aerdehalve,
myl, Noorden op van de wal, ontmoet
men een blinde klip, Tsjeribonge-
naamd, cn een groot halve myl Noord-
Ooftelyker, nog een diergelyKe. Een half
myl Ooftelyker heeft men het Waperi van
Hoorn's Eiland, nevens Poelo Tidong,
tuftchen welke, en de wal, de Vogelr
ftruis-droogte is. I
Een half myl van Poelo Tidong, wat
. Zuidelyker als Ooft aan, heeft men een,
Eiland zon,der naara,_e%iipg,wat -Zuid-
Ooftëlyker Poelo Jrare,^Eihnd Bronk- i
horft, en eenige andere voi Reven.
Een groot myl Zuidelyker, na de wal
toe, heeft men de Groot Kombuis,,pf ’t
Eiland Lantsjaac, eneen half myl Opfte-
lyker de kleene. Kpmbuis, met eenige -
kleene. droogtens’er by.
Nader aan de wal , wat voorby Oritong
Djava, een half myl in zee, heeft men’t
Epai^Middeibiirg, eh wat Ooftelyker’t
Eiland Amfterdam.
Pas voorby Öntong Djava, heeft men Önrong
de Rivier van Tangprang, die härenoor- DJava.
ípronk ten deele uit den berg Salak, ten
deele uit'het gebergte daar ontrent heeft.
Deze-Rivier is de fcheids-paal tuftchen het De Rivier
Koninkryk van Bantam, en van Jakatra./vanTanSe‘
Vlak voor i deze Riv,,i eVr. -l1e gt íe en Eilan, d icheidcndje
zonder naam, van welk Eiland tot. aan de de Ryken
Rivier van Ankee (daar wy nader van zuby van Ban-
len fpreken, gelyk ook van die yapTsm- tani »cn
gerang) deze kuft weer na ’t Zuiden w a t - * 13*
infehiet, van waar men dan in zeer weinig
tyds tot Batavia komt.
Van Ontong DJav^ tot Batavia toe, Batavia,
heeft men een afftand van drie mylpn, alwaar
men vcricheide Rivieren aan weer-
zyden van Batavia ontmoet., als die van
Ankee, de Korkekot, de groote Rivier,
van Jakatra, de Soritar, de Tfiakan, en
meer andere, waar over wy aanftonds, om
nu maar eerft deze Npord-zyde te' verfolgen
; nader zullen fpreken,
Twee
-G / Kr O O T
Twee mylen van Batavia heefi: men I
Ooft aan, de Rivier de Maronde, en een
myl Ooftelyker, die van Bacaflie, daar ceri
groot R if is, en daar de kuft bv de hoek
•van Carawang zig weer Noord , en dan
Weft aan, omdraeid..
Van de Rivier van Tangeian, tot aan
den hoek van Carawang, heeft men een
groote.Baey, dienet zes mylen lang, en
ontrent twee mylen diep is, en hoe wel
voor de zee open; zoo werd eg ter dp flag
van ’c water aoor alle de Eilanden, die’er
liier en daar voor verfpreid leegen, meeft Í
■ gehrnirrtv ' 1 ^ ~
t)c Eilanr Deze Eilanden doen zig, Zoo als men
de“bo«r Onrong D java, of.’ t Eiland Amfterdam,
cn de Stad maar voorby is, ten eerften op.
Batavia • Deze zyn, Schiedam, een half myl
leggende. Zuid*Ooft van Amfterdam gelegpn. Een
half myl zuidelyker heeft men \ Eilaad
Onruft (drie mylen van Batavia) waar op
een Baas, die Onderkoopman is, mepveel
Timmervolk, als ook eeñ Predikant legt.
Men heefi: ’er ook de Peper-pakhuizen,
een Molen, enz. en diend dezeplaats,om
de Schepen te kielhalen. en te venitame-
rea. Voor *t zelve legt een zwaar Rif,
zoo dat men’er niet, dan met kleene vaar-
tuigen , bykomen kan. Nog wat Zuidelyker
legt ’-t Eiland Kuiper.
• W at ten Ooften, van Schiedam, ziet
men ft Eiland Haarlem leggen, en een half
myl Zuidelyker-, Engels Onruft,en Pür-
merent.
Beooften Haarlem , doet zigeen hooge
zand-plaat, en vat daar wat Zuidcn aan
ft' Eiland Hoorn op.
Een myl beooften de hooge zand-plaat,
legt het Eiland Edam (ontrent vy f mylen
van Batavia,) een Eiland van vermaak,
voor zyn Edelheid. Ook is daar op al-
ë^ierte. Men m
Pakhui^euiy -uen >TA8g-Moolen, en een
- -Lynbaari. In oude tyden werd het Poe-
lo Damar, dat is, Hars-Eiland, na een
groote Hars-boom, die *er op ftond, ge-
naamt. Het is een groot half uur in zyn
omtrek, enis vol vrugt- en andre boomen,
en, zoo als men ’er by komt, van
een hegt hoofd of twee voorzien % Zyn
Edelheid Kamphuis, L . M. heeft’er ook
een fchoon Japans-woonhuis gezet, en
allerlei zeldzame gewafleri opgebragt, ge-
woon zynde in zyn leven hier dikwils met
Zyne vrienden vrolyk te zyn', gelyk hy
’er in' zyn-laatfte tyd ook veeltydá zyn
verblyf gehouden heeft ; dog nader-
hand heeft zyn Ed: dat aan de Heer van
Hoorn gemaakt, om ft na zyn dood te
bezitten.
Een half myl Zuidelyker i s ’t Eiland
Alkmaar ; nog Zuidelyker Enkhuizen,
nog wat Zuidelyker Leiden, cn naaft aan
wa*’ ontrent een half myl’er af, Va-
der Smit’s Eiland, zynde alle onbewoond.
: I A V ÌM ?
De hoeki vari-Karawang beftaat uit twee
Eilanden zonder riaam, van welke *t eerfte
voor cn agter zeer final, dog lang,en
in ft midden breed is, hebbende aan we*
I derzÿden de Rivier, van die zelve naam,
loopen.
Tuftchen de Rivier van Bacaflic, daar
wy een poft Van Krygsknegten-hebben,
en de hoek van Karawang, is een groot»
Zand-baey. , | ' • .
Voorby den hoek van Karawang, Ooft-
aan, ontmoet men nog drie Eilanden zon-
^der naam ^ waar van ft laatfte ft grootfte
is w Per “ ^ 1 y k infehiet,
makende met die vter^Fvyt Eilanden
te zamen, dien hoek,- die met een
bogt Zuiden aan loopt, alwaar men ziet, i
dat die Rivier met drie byzoridrc fpruiten
in zee ftoft, welke laatfte fpruit wel een
groote myl van den hoek aflegt, van welke
Hoek tot aan’t einde van dit tweede
beftek, aan de Noord-kant een R if
loopt. : :
Een myl Ooftelyker heeft men een gehugt,
Pakis genaamd, en nog een myl
Ooftelyker, de Moordenaars Rivier, alwaar
men een Eiland heeft, makende te
gelyk de Moordenaars höek » beooften wel- -
ke weder wel twee mylen van dc: Moordenaars
Rivier, een groote fpruit van de
Rivier van Karawang in zee itort, makende
dit Eiland van de Moordenaars-hoek , T¿f-
een Noordelyk uitpuilende bogt, die wecr ¿-e *Vek'
wat zuidelyker na die laatfte fpruit van
Karawang’s Rivier infchiet.
Van deze Rivier van Karawang gaat
men ontrent twee mylen Ooft aan, en
dan komt men , na dat men voorby de
hpek van Sedari (daar men ankeren kan)
mitsgaders voorby Sedari , en Chamara^
Í7mlrr i l , un ili Piuiii Tfii1" '»I1 ryTii
muli1 iWgdne vierde van
cen myl ooftelyker geraken kan, alwaar
deze Noard-kuft van dit beftek een einde
neemd, die Ooft en Weft ruim twintig
mylen lang is.
Na dat wy nu gezien hebben, watzig *t Konink.
aan de Zuid- en Noord-kant in dit twee- r7^ J*i»-
de beftek, of in ’t Koninkryk van Jaka- f i v3n
tra,opdoet, zullen wy nu dit Koninkryk “*
van binnen gaan befchouwen, aanvang
makende aan de Ooft-kant, om van de
Rivier Tfìparaga Zuidwaardsop het lant
eerft te befchryven.
Zoo als men deze Rivier nu Zuiden-
aan, ten Ooften bly vende, opgaat, heeft
men in ’t eerft een woeft dog lchoon
BofcH, met eenig gebergte vermengd;dog
vy f mylen hooger, van ’t Noord-ftrand
afgekomen, vind men daar aan de-Rivier
een onbekend Dorp, en dan Kandawong,
die beide, na den Javaaníchen trant,nog
al fraei, en van honderd en zeventig huisgezinnen
voorzien zyn.
. Een myl Zuid-Ooftelyker,-hedt men
dc