8o J a V A A N ' S C
■ 4691. chismus, en Afta Synodalia zouden tee-
kenen.
B Ook was nu ’t nazicn van ’t N. T . in
’t Portugees ten einde j dog met’tdruk-
ken zou men wagten, tot de Exemplaren,
met de pen verbetfert, alle zouden
uitgedeelt zyn. \
Staat van Den 2 April leverde D. van den Berg
Sumatra’s den ftaat yan de Kerk van Sumatra over,
Kerk en vcrtrok in ’t einde dezesjoars na’t Vaderland.
D.D. Den 18 Juni bleck, dat D . van Beek
van Beek qp Macaflàr, en jD. Clavius hier overle-
lüx den Was, zynde de laatfte den 14 dito
dood. nog in ’t leven geweeft.
D. D. van Den 31 juli hadden haar Èdelheden
w yn- hier als vafte Predikanten beroepen Di D .
enThornJ^ttlem van Wyngaarden, en Augußinus
ton hier Ihotnton, om niet alleen in de Duitle,
beroepen. maar om ook in de Maleytfe o f Portu-
geefche taaien gebruikt te werden,waar
toe zig ook de andre beroepene Predi-
kànten van Batavia bpquaam moeften
maken, op dat haar Edelheden niet ge-
noodzaakt mogten werden, om andre
van buiten, naarftiger dan z y , in hun
plaats beroepen, cn hen in hunne plaats
na buiten te zendenj dat een vry fcher-
pe bedreiging, en *t recht middel niet
was, om Predikanten tot ’t leeren van
taaien aan té moedigen.
Deze 2 broèderen namen dit beroep
op die voorwaardp aan, en verkozen de
Portugeefche taalj ’t geen men wel dient
op te merken, alzoo het hier na nog te
pas komen zal.
D.Fcrreii ^ In deze maand Auguftus, o f devol-
radood; gende is D . Ferfeira (zoo mv toefchynt)
överleden, alzoo by den 6 dito nog tce-
kendc, en ’er na dien tyd niets meer van
zyn Eerw: blykt.
Den zo dito verzogt de Krankbezoeker
van A hn weer om Proponent te
werden, dien men eens zou iaten propo-
neeren.
Den zo September verfeheen D . Theodoras
Hilarius als Predikant 9 met Java,
van Amfterdam.
De Heer Den i f Oftober is de Heer van Hoorn,
de Haas alzoo nu Direfteur Generaal geworden
Commif- Y?as, als Commiifaris politicq ontflagen,
"en-vervangen door de Heer Dirk de Haas,
Ordinaar Raad van Indien. »
Ook was D . Tbofnton nu bynain ftaat,
om alle zondag Portugees te prediken j
dog D. Coop a Groen niet, zoo dätzynbeurt
¿00 lang door D. D . Coßerus en Hilarius
verzorgt zou werden.
Den 27 December verfeheen D . Joannes
Stampioen, van Rotterdam, met de
Schelde.
HE Z A A K E Ñ
lain en ziele uit Banda.
A< 169z. A. 1691.
Den 7 Januari quam hier Ì). Simey
■ lö p i. ’
Den 14 dito befloot meri, op *tvoor-^\S'm^
ftel van den Commifiaris, wegens ’t druk- mt
ken vàn *t N., T . in ’t Portugees y hier
’er cen preuve van te neraen, en, zoo
diq wel beviel, zou men ’t hier druk*
ken.
Den 21 verfeheen hier D . Abraham.. P-Fey-
Feylingius, van Delft, met Hoogergeeft,
als Predikant 3 ook was de Predikant
D . Joannes Molmaus op de reize ontrent
dezen tyd överleden.
En hadden haar Edelheden goedge-
vonden D. Feylingius de 31 dito na Am- P« Stam-
boina te beroepen, en ontrent D.
pioen vaft te stellen, dat hy eenjaar in m 01na'
Amboina blyven, en dan na Ternate ver-
trekken zoü.
Op een vrage van MacafTar, of men
oök Lutheraanen, Arminiaanen en Pa-^^Qp^
piften, over kinderen ten doop lict ftaan, vaders
vònd men goed te antwòorden, dat meri toege-
in deze Kerk gewoon was Luthérfe . e n ^ ^ 0^
Arminiaanen dat toe te laten, dog geêh^^,*4
Papiftenj daar nogtans de eerfte al zoo
weinig als de laatfte de vragfcn, die hen
gedaan Werden, können beantwoorden,
en daar dit viale tegen ’t oude gebruik
dezer. Kerk ftreed j behalven dat zy
I (myns oördeels) geen magt heeft, om
tegen de gewoonteris van onze Kerkin
’t Vaderland in dit-ftuk aan te gaan, V
Ook vèrfcheea nu de Krankbezoéker
Michiel Barendszoon met Domburg, van
Zeeland. &MflÜ
. En ftond nu D . Coßerus op zyn ver* Öedruk
trek na Ternate. Haar Eerw: kregeuÇ”^ "
-jiu ook laft, om ’t N. T . hier-termogen ftaan.
drukken, ook zouden de inhouden’ des
Kapittels ’er werden by gedaan, en zyn
tot Revifores D. D.Z a s en op den Akker
gefteld enz.
Den ió Maart verfchendn hier D. D;
Philippus de VYieß yen Hermannus Colde-
dehorn,, met-Oóft-Souburg van Zeeland,
en-met Oofthuizen , van Enkhuizen ,
ook verzogt Xsbrand Pieterszoon de Jtos
om op Onruft te leggen, die uitgeftelt
is.
Den 20 dito ftonden haar 'Èdelheden
to e .ifö o Exemplaären vaa ’t N . T .
drukken.
Den 24 dito verfeheen D. Joannes van
Lodenßeyn als PredjkAitt., .met Berkel,
van Delft.
Den 3 o April bleek, dat deri 31 Mâàrt
D. D. Simey en de Y riefi na Ceylon be- ^,^0,dc:
roepen waren, en dat D. Coldedehm
voor een „fpringtogt na de Wefl-ktiifkuft.
gaan zou.
Den 28 ditö verfeheeü; D. JRpgnerus D. Cro«-v
Kroonenburg als Predikant., met. Saam-.^^S
flag van Zeeland, die pp den zelyen dagiom ^
mede na Ceylon beroepeii is*
; Den 2 Juni ging; y . do Vrieß yooçk
• I Taá dea G O B
K&h af, dog de andre bleven= nog.
RLode- j ) en dit0 verfeheen hier wettiguit
Amboina. Amboina D. LoderifS ', • verzogt de vergadering
’er aan te prediken, dog is uitge*
fteld.
Den , 14 Juli vernieuwde de Krankbezoeker
van Aken zyn vorig verzoek, öm
Proponent te werden in de Máleytfe täal,
dien men nog een Text-geven zou. ;
Verbo- Den 28 dito nam D. Kroonenburg af-
dente fcheid y en den 4 Augufti verboden haar
pree en. ^£0derus,: om dat zig zeer
oneerbiedig tegen de Regfecrine in Am-
boina gedragen had, fe premkeñ, en
zou ten eerften na ’t Vaderland vertrek«
ken/ ,
? Den i f dito gaf D. van Lodenßeyn be-
< ■ richt van zynen Bantamfen togt.
Herftelt, Den 28 September komt Dionyfius P i-
gáít na ron, als Krankbezoeker -en V oorzanger in
Bengale, de Stads-Kerk Voor, ook verzögt D.
Loderus na bekentenis vän zyn misflag
herfteld, en op de Vloot na Bengale ge-
plaatft te werclen, dat hem toegeftaan is’,
mits dat wederom keeren, en nergensbly-
ven. moeft.
VanÄ- Den 27 Oftober is van Akens verzoek
kens ver-en examen, om Proponent te werden,
toegeftaan } om ’t welke als leden der
Hooge Regeering by te woonen, de Heeren
van Hoorn ,rde Haas, en den geheim-
fchryver de Heer de Roo , vari den Raad
van Juftitie, de Heeren van den Brande en
Zas, en uit de Schepenen de Heeren,
Bartel Claaszoon, Aalbos en Retting gefteld
zyn j waar op hy den f November
door D. Zas tot volkomen genoegenon-
derzogt, bequaam bevonden, tot Proponent
gevordert, den 7 November
goedgekeurt, en hem ook opgelegt is
V Y F T I E N D E
Vervolg der zaaken van den Godsdienfi op
Á 1693. En 12 Januari bleek* dat haar
P ¿ r !7' I - | Ede!heden dc” 7 dito goedge-
D. Cofte- i s # vonden hadden D. Kreyvanger
ms, D. , van; Macaflar na Banda, D. Cos-
Coldede- terus vari Ternate op Maqaflar te plaat-
zen, (dat niet voortging) D . Coldedehorn
na Amboina, en D. van Aken (diens pe-
. ; reinptoir examen zy toeftonden) naTer-
nate te beroepen.
VaáA- Den 29 dito wierd D. van Aken$ in’t
koitot bywezen van de Heer de Haas, de Heer
Prcdikant Govert van Hoorn, algemeen Vifitateur,
icrt°r" Heer de Roo, geheimfehryver harer
Edelheden, de Heer Z v , Raad vaajur.
ftitie, en den geheimfehryver de Heer
- Quevellerius, na dat geproponeerd had,
door D. Zas ondervmgt, bequaam bevonden,
eri met oplegging der handen,
goedvinden van den Heer Commif-
IV. D ee l.
S B I E N S T. [ ?r
de Nederlandfe belydenis, de Catechis- id&Z,
nius, en Afta Synodalia te teekeneri.
Ook bleek den f November, dat D. D.Ley-.
Leydekker den 27 Oftober een gefehrift
wegens ’t overzetten van de H. Schrif-gchrift iij
tuur ingelevert had, uit het welke t e ’tMaleyts
zieri was, dat de Kerkenraat op ’tfbhry- veriaaliti.
ven van .die van Amboina over twee jaa-
ren wegens de noodzakelykheit van dat
oveiZetten, zyn Eerw: yerzogt had, om
dat werk op zig te nemen, ’t 'geen Hy
ook aangenpmen heeft op voprwaarden^
dat de vergadering geliefde goed te vin.-
den, om te minder in-dit werk te-ver-
flaauwen} ^
1 De göedkeuring der HoögC Regec-
ring hier over t'e verzoeken.
2 Een middel van verüchting ontrent
zyn dienft te vinden.
3 Dat ook ider boek, afgedaan zyride,
mögt overzien werden door zpodä- ’
nige, en op zulk een tyd,. als de
vergaderind goed vinden Zou.
Den 24 dito is aan D. van Aken ook
toegeftaan beneden de Ouderlingen te
zitten. | .
Den 1 'December kreeg de vergad'e*
eeri brief van Nagapatnam met een ge*
deelte van ’t O . T . in ’t Portugees , aldaar
pnder oude Kerk-papieren gevonden.
D . van Wyngaarden, aangefproken zyn*
de ,c dat nog geen Portugees predikte,
verfchoönde zig op zyn fiepende ziektej
waar over zyn Eerw: den 19 Januari weef
aangefproken is.
Den iy dito verfeheen D. Colde dehorn D. Coid£
hier weer van de Weft-kuft. dehom
van de
Weitkult
H O O F D S T Ü &
Java van denjare 1693 tot 1697.
fans polityeq , tot Predikant gevordert 3
die daar op den 9 Februari affcheid van
deze vergadering na Ternate genomen
heeft.
Den 23 ditö verfeheen hier D. Petrus
Bterman, met. Waddingsveen, als Prc*
dikant van Rotterdam.
Ook vertrokken koit daar aan D.D. D.D.
Coldedehorn en Bierman van hier na Am- Coldedi^
boina, alzoo beide haar Eerw: derwaards f
beroepen waren door haar Edelheden,
Den 30 dito verfeheen D. Joannes Balk boina.
met.’t Huis ter Loo van Amfterdam , als
Predikant} ook had .D. Z^u tot nog toe,
by ziekte .van.D; Thornton, den Portu-
geefcheü diCnft waargenomen , dat hy
nog een maand doeri zo u , zynde D.
Thornton /al van den 4 Decembef ziek
geweeft.