fcheepsladingen^; cn veele chaloeps-ladin-
gen met zeer fchöone ryft, waar by dan
nog veel andere kleenigheden, als pikols
met:Dinding,. of gedroogt herten- vleeich,
een zekere foort van Chmeefche zeer aan-
gename boontjens, koebeeften, enz. ge-
voegd weiden , die aan dezeii en geenen,
op die comptoir varende, al een fraeje'winft
geven; dog voor de E. Maatfchappy be-
ftäat dg lading alleen in ryft.
Bezending na de kleene Ooß , als Japaraf
en andere daar ontrent gelegene comptoirerfi
In de maanden vanFebruaryofMaartzerid
men de ichepen met den geeifchtenvoorraad,
en verdere goederen, na Japara, o f na Sama-
rang (daar ’t hoofd-comptoir Van Java’s
Ooft-kuft nu is) om van daar, of van Indramaja,
Rembang, enz. allerlei hout-werken,
alszwalpen, planken, balken, en wat dies
meer is,en voor al ook fcheepsladingen met
ryft, katreene garens, zout, allerlei vee,
en voornamelyk koebeeften, en paarden
(die ’er goed koop zyn) na Batavia te voe*
ren. Op die Eiland werd ook zeer veel
amfioen, of opium vertierd.
Men kan van daar weer na Batavia allerbe
ft in ’t Oofter-Moeflon vertrekken ;
dog men is niejfgewöon daar na te wagten,
alzoÖ men met de land winden zeergemak-
kelyk altyd na Batavia komen kan.
Bezending van Ceylon na Mocha.
Van Ceylon Zend men gemeenelyk in
February en Maart de ichepen na Mocha,
dat voor aan in de roode zee legt,ladende
de zelve met kuft-kleeden, ipeceryen, en
veel peper, voegende daar ook wel eeni-
ge vaderlandfche waaren, en eenige ryft by.
Men plagt van daar zilver en goud terug
te brengen ; dog nu voerd men veel koffi
o f caweh-boonen van daar, met welke de
Ichepen van May tot September können
wederkeeren.
Bezending van de kuft van Choromandel
na Pegu, en Perß'en.
Men zond in vorige tyden van de kuft
in September over Mafulipatnam een fchip
ha Pegu, waar na toe men dan de ge-
eifchte goederen afgaan, enverder de Mooren
dan op vragt tegen 8 o f 9 ten honderd
mede varen liet.
In January ging’er nog een fchip, dat
kleener was , en ook de kleene bezending
genoemd wierd.
Het eerftc ichip quam in ’ t begin van
January van daar weder, zynde met oli-
fants-tanden, lange peper, lak, tin, cardamom,
martavaanen (een löortvangroo-
te verglaasde potten,die zomtyds wel 1 of
2 aamen, en ook wel minder, hats houden)
namrak, aard-olie, Chineefche pit-
jens, waich, katsje,en zeer veelgans (een
ioort van kopermet tin,enloodgemengd)
öok zilver en repönden (geld by afleuran-
tie of op bodemery genomen) geladen.
Het ichip van de kleene bezending keerd
eerft in April weder.
In January gaat gemeenelyk het Pegu’s
ichip van Mafulipatnam met de geeiiehte
falampoeris, chitzen, dongrys, allegia’s,
bethilis, en andere lywaaden meer, tnits-
gaders lak, Cardamom, ölifänts-tanden,
en meer andere waaren, haPerfien, trek-
kende van de 14 pohden een pagoöd, of
£rguld. vpor afaan vragt j waar mede de
Peruaaniche Kooplieden en Hindoftahders
dan zelf gewopn-zyn over te vaaren, dat
al een fraeje winft kan opbrengen.
Dit ichip nu komt in February, o f
Maart, in Periien,en keerd in May raeeft
ledig na Choromandel , weer, hebbende
niet dan wat roozenwater, wynen, frui-
ten, Perfiaanfche paarden, zvde ftofien,
en voornamelyk, zilvere Abaffi’s in, die op
de kuft weer voor een hoofd-fomme können
dienen. pljfiggl -
Bezending van Batavia na't Vaderland.
Een van de voomaamfte bezöndihgen
van Batavia, en die haar Edelheden een
zware bezigheid in die tyd geeft,is de bezending
der ichepen na het Vaderland.
De cerfte bezending gefchied (hoewel
ernu ook wel eenige zuiker-ichepen in
September voor af gaan) in November of
December. De tweede bezending volgt
in January o f February, en dan nog wel
een na-fchip met thae,enz. inMaart.
Deze ichepen werden beneden met de
zwaarfte waaren, als falpeter, zuiker, rood-
en ebben-hout, koper, enz. en dan ver-
der met ftuk-en pak-goederen, en een läge
grove doeken önder en op de Zyden
dan met fyne waaren in ’tmidden geladen’
: gewoon zynde het ruim zoo völ peper te
ftorten, dat’er naaulyks een kat in krui-
; pen kan, waar nevens dan nog 10 of i z
laften peper medegegeven werden, dm die,
na dat alles door de beweging van^t ichip
wat gezakt is , ’er nog by te ftorten,
op dat alles te vafter zou mögen leggeh
en de lading niet het minfte zoü können
verfchokken.
, Alle de fpeceryen werden in de brood-
kamers gedaan, die kaneel op de koebrug
of boven op in ’t ruim, en zoo moeten-db
fchepen van Batavia vertrekken, hebbende
al hären voorraad in de kamer daar het
afgefchut is, en ’t water voor op den o-
verloop, datzig alles zoo wat na malkan-
deren ichikken moet, om dog geen ledige
plaats over te laten ; hoedanig de fchepen,
die van Ceylon na ’t Vaderland ver-
trekti'ekken,
al mede geftouwd werden, van
daar zy in ’t laatft van December ofin’c be-
gin. van January derwaards zeilende > in
Maart: o f in ’t begin van April aan de
Kaap der goede Hope by de Batavifche
vloot komen., van waar zy dan kort daar
aan tezamen na ’t Vaderland ftevenen.
Bezending van Batavia na de Kaap
der goede Hope.
Deze bezending doen haar Edelheden
gemeenelyk in Auguftüs of September,
zendendedan een fchip met ryft, en andere
nodige voorraad , en kleeden, na de Kaap,
gelyk zy ook na het Eiland Mauritius de-
den,toen wy daar nog een comptoir had-
den, tvaar na toe dit fchip dan van de Kaap
plagt te gaan, van waar ’t met ebben-hout
na Batavia te rüg gezbnden, hoewel dat
zomtyds wel aan de Kaap door een der na
’t vaderland gcfchikte ichepen ingenomen
wierd , dat nu zedert het opbreken vanons
comptoir aldaar bpgehouden heeft.
Wy zouden nu 'hier wel byvoegen,-hoe
veel winften en laften opiederdezer comp-
toiren jaarlyks komen te vallen, en
by dan ten naaften bv können, afmeeten .
wat dc^UlVefFvTIniten der ErMäat'fChäp»
pye Tm Indien komen te bedragen; dog
oordeele beft dit,als een geheim,datieder
een niet bekend is* en dat onze vyanden
niet behoeven te weten.byons^te houden.
Men zou niet gelboven, hoe veel be-
Zigheden het bezorgen van alle deze me-
nigvuldige bezendingen van tyd tot tyd aan
haar Eddheden geven: want zoo ras is ’er
geen fchip opde Reede,en geenbriefmet
den Schipper en Boekhouder aan 1 and ge*
komen, o f daar is ten eerfte vergadering
belegt, om dezelve te lezen, waar uit dan
by haar Edelheden gezien zynde, wat ’er
gezonden, en van het comptoir,* daar dit
ichip van komt, gefchreyen werd, ne-
men haar Edelheden o f in die tyd j of
zomtyds wel wat later, een beiluit, wat
men vervolgens aan de regeering aldaar
zenden, of ichryven zal, uit welke be-
iluiten dan de Heer uit den Raad van Indien,
die deze Landvoögdy befchryit,den
brief die tot antwoord derwaards gaan zal,
opfteld, welk opftel, tegen ’t vertrek van
een o f meer fchepen daar henen, in Rade
voorgelczen werd, om te zien, o f de Heer
befchryver dezer Landvdogdy de mening
van haar Edelheden vdlgens den inhoud
vari de beüuiten ,daar over genomen, wel
begrepen, en daar in uitgedrukt heeft.
Indien haar Edelheden genoegen daar
in nemen (dät wel meeft op den Opper-
landvoogd aankomt) wert daar in niet verändert
; dog al, wat haar Edelheden mis-
haagd,werd doorgehaald,en ditblyftzoo
altyd in de geheime fchryf-kamer leggen,
terwyl de Heer Befchry ver gehoiiden is
dit in ’t net, als het verbeterd is, uit te
fchnrven; waar van dan, na dat het weer
m Rade ovcrlezen is, een affchrift, doof
haar Edelhedeh getekend, afgezonded
; werd.
Terwyl haar Edelhederi in vergadering
hier mede bezetzyn, moet er hy den Di- -
recceur Generaal van den hartdel van Indien
bezorgt werden -, dat alle die fchepen,
die van tyd tot tyd aankomen (dat een
werkzohder eihde is) behoorlyk ontladen,
de goederen in de pakhuizen - vöorzichtig
gebragty en- dat naderhand de Zel ve na de
comptoiren „ daar men die vereifcht, op
zyn tyd (gelyk wy hier na, daar wy van
dezen aanzienlyken dienaar, en zyn bedie-
nmg, in ’t byzonder fpreken,breederaan-
haalen) gezonden werden.
Om nu een netter begrip van de bezig-
heden van deze Heeren Leden, der Hoo-
ge Regeering van Indien te hebben, zullen
wy van den Heer Opperlandvoogd van
Indien af, en zoo vervolgens van naby
gaan befdiouwen, wat tot een ieders be-
diening behoord, by welke gelegenheid
wy voor a f de le vens der Heeren Opper-
landvoogden van Indien kortelyk doorloo-
pen , en dan ook verder aanhaalen, hoe
'^^Sigadci-ingen^er op Batavia zyn, en
wat door ieder van de zelve gemeenelyk
verncht werd. J
Dit is voor onzen tyd wel door veel anderen
gedaan; dog of darin die nette or-
dre, gelyk wy het nu hier voorftellen
gefchied zy , laten wy aan ’t oordeel van
den befcheiden lezer j hoewel wy den ar-
beid van zommigeri, die hier ontrent het
hunne gezegt hebben-, metlaken, maar van
herte pryzen.
Van den Opperlandvoogd.
De eerftc, en de voorzitter in deze ver; v
gadenng, ,is de Opperl.ndvoogdidic an- Op~,?
dcis met.een hoofiche naam :de Gouver- ftDdvoogd,
ncur Generaal., of als men hetn aanlpreekt1
of van hem fpreekt, zyn Edelheid of zyn
Hoog-Edelheid genaamr werd.
Deze Heer vertoont uiterlyk de prachc u
en ftaat van een aanzienelyk Vorft.
Hy woond niet alleen in een aanzienelyk
Paleis; maar zyn ganfehe ftaat, trein
en beftier, is Koninglyk.
Hy heeft een Stalmeefter, die Kapitein,
en een Hofmeefter, dieOnderkoopinafiis.
Hy heeft een lyf-wagt van twaalf hel.Zrnl,f
baardiers.die de fraeifte en fnedigftejong-wiS,;c„ ‘
raans zyn,die men onderde Sbldatenvm-S'mlg-'
den kan.
Deze dragen een geel damaft wambays
met zilvere knoopen; dog ’t zelve ftaat
altyd half open. Daar beneven hebben zy
een zeer wyde roedfcharlaken brock met
een bos met lange zyde Unten aan weder-
zyden, en met drie paflementen van 2 t
^ ^ 3 vin