44 J A "V A A N S C
^653. beveftigen. Zy oordeelden, dat men in
Indien aan haar Eevw; gcen andre naam:
¿on nog behoorde tc geven, dan zy in
’tVaderland by dfe Oppergebieders droe-
gen ,die hen geen Dienaars der Maat-
lchappy, nog Dienaars der Heeren Staa-
tj^.lxioaar Dienaars Jezur Ghrifti, en
Dienaars der gemeinte uoemden.
Doop- . Men vend • heden 0,0k goed .van ftoel
crs‘ af te kondigendat geen doopvaders&e,
zouden werden toegelaten, die vrecmd
van onze belydenis, en van Y gehoor van
Gods Woord, pf die van pen ergcrlyk
qf opiprakelyk leven waren..
D.Appel-. Den zy dito leverdc D. Appeldoorneen
verzoent aan den Kerkenraat in, ’t welk»
Tchoon ’t in alien dcelen met voldocnde
' was, egter aangenomen, en waar op de
Yerzpgiiinggetroffen, .en hy teivAvond-
maal weer toegelaten wierd., ook,.verzogt
hy weer in .’t- geftoeltcte zitten*
dat men zei hem noit verboden was, en
nog niet verboden wierd.
D. Pan- „ Den 29 dito had D . Pantherus zyn E-
therus delheits bemiddeling verzogt, ojn weer
*a herfteld, en hier op de Rhecde, o f in
den Maleytichcn dienft gcbruikt te wer-
den, en verzogt nu 00k aan den Kerkenraat
verzocning in liefde over alles,
herftelling in zyn dienft, toelating tot
het Avondmaal, en hare vdoripraak.by
zyn Edelheit. §§|
Men ftelde hem ecnige zaaken vo'Pr,
I waar in hy den Kerkenraat genoegen gaf,
wierd daar op ten Avpndmaal niet alleen
weer tpecelatcn, maar opk volkomen in
zyn,djenft herfteld, cn een affphrift van
al It beflotene;aan henrtoegeftaan.
J&.Appd- 3'.Den 15 Ö&oher verzogt ook D .A p -
dooms peldoorn a£te van zyne vcrzoening, met
Jtaak. den Kerkcnraat, en hare tuffchcnfpraak
b y zyn Edelheit tot yemietiging van zyne
afzetting in, Amboina , al’ ’t wejke I
hpm toegeftaan wierd 5 hoewel hy den
1 d, 2.3 en y j dito, al weer opichudding
en moeite maalcte,
D.Fron- Den 27 dito verichecn hier als Prcdi-
tenius kant D . Fredericus Fronlenius van deClafc
fisyan Amfterdam.a]
Qpk verzogt J). Pantherus hierteprc-
diken, dog dit wierd hem van haar E-
dclheden fchriftelyk verboden, ter tyd
hy verklaard zou hebben, o f hy zieh be-
roepclyk ftelde.-
D* - Den f November verfcheen hier van.
na^mT'Cte Clafiis van Walchercn, D . Jacobus
boina." Rogerius, als Predicant, die toen 00k na
Het be- Amboina beroepen is , en is hem 00k!
roep der- yoorgehoudcn ae nicuwc ordre der Hee-
ten aann" r^n ^ew^n^bebberen , rakende dc berpe-
de Oyer-ping der Predikanten, die geheel n a ’t
heid ge- belicyen der överigheit gefchieden zou*:
üeld. de 3 waar over nu van die broederen, die
zeidcn, dat liever buiten dienft.na ’t Va-
derhmd wilden gaan , niet een woord
H E Z A A K E N
meer gerept wierd 5 dat zeer lafhartig
was, alzoo ’er nog andere middelen waren,
om op een zedige wyze dit recht i
dat hen de Heeren Bewindhebberen niet
bevoegd waren af te nemenj ftaande te
houden j ter tyd toe dat zy dit. met de
Kerken in ’t Vaderland eens waren, aan-1
gezien zig de Regeering van Indien dp
de gronden:, .waar op men dc Predikanten
bevorens altyd aangenomen, cn. op
de inftruftic 3 die men hen mede gegeven
hadj niet meer aanmadgen kon, aan de
Regeering in ’t Vaderland zieh in dit
ftuk aanmatigde. Zoo dat dit aan de Äanmer-
ecne zyde een onbetame^ke dwang van'king daar
de .Overheit, en aan de andre zyde ecnover*
grqote, lafhertigheit' van de Keikenüat
van Batavia was, die dit regt, dat niet
het hare , maar van de algemeine Kerk
van Indien was, niet kon nog mögt over-
gcv'Cn, en zoo maar ftil Taten, zakken,,
voor en al eer zy daar over aan alle de
Indifche Kerken j welker gemein recht . ;1-'
dit was, gefchrevcn, cn, haar.goedvin-
den daar op gehoord had, tpt welke tyd
toe zy ten minften met veel grond haar
Edelheden hadden können om uitftel
verzoekeni
Ik weet zeer wel, dat het de bui-i-
ten-Predikanten , en oofc die van Batavia,
nict-.a|le even gelegen komt, om
zoo ten eerfteri (daar men hun aanftonds
mede dreigt, en dat'een zeer groot ge-
wcld is, als ’t zoo ongegrond gefchied)
na ’t Vaderland. te gaan > maar egter
moeften die ;i van Batavia cerft aqn
de zelve .daar, ovpr. gefchrevcn hebben,
en dan hadden zy Voldaan gchad, daar
zy nu op zieh zelven een bächuldir:
ging geladen hadden, van iets van
net uiterfte gewigt, buiten hare magt,-
en buiten laft van de andre Kerken van
Indien, die ’er zoo veel als .zy over te
zeggen hadden, maar overgegeven te
hebben.
Men vorderde öok D . Rogerius a f j
om zekere .a6le, hier a f opgefteld, te
onderteekenen, dat hy al mede niet be-
hoefde gedaan te hebben,. zoo hy zyn
recht verftaan, en met zedigheit verzogt
had daar a f zoo lang, oevryd te;
zyn, tot dat hy daar over aan alle de
andre Kerken gefchrevcn , had, alzoo
dit geen zaak wa^, die van hem aÜ^n
afhing $ o f waar ontrent hy zieh zel-
ven afzonderlyk- verklären mögt 5 maar
wat zou een, enkel man, die eerft uit
het Vaderlaöd quam, en van alles onv
kundig was, hier tegen doen, daar.de
Batavilche Broederen, die te zamemeen
lichaam van een groot gewigt uitmaak-
ten, zieh , toen het ’er op jyjnquam,
niet in het allerminfte ^;dorften tegen-
ftellen: want zoo een enkel man zouden
haar Edelheden > ten eerften weer
:'-Vad6riaiid gezonden, dat zpp ge-
jnak'kelyk met een . heele Kerkenmad
gegaan zpu- hjßbben , gelyk -dät
« Spot zommigg, yppfheeldcäi is gelee»«.
^Bcnip et-’eroegter hyvoeg«i|, datjals
l^^,,dgn gr<md yan het werk,inziet* alr
lqs*r:jdp g.-^ ie'rvan Batawi mpgfien'
gedaan hebben % .wd r zoq hebben kon-
P&9 dienen ■, -om hen, voor de wereld
äds mannen die hnn recht vefftpnden»
epfjic: datjop Zedige wyze j zpp verre
sl^^ynpgelyk w^s» Zpgcen te vepdedigen»
te regtveerdigen, en wel voor een tyd, dog
tgter in zpo verre niet zou hebben können
h^lp^ä'» oto hen van ’t gehoorzamen
yan die ordre dey Bewindhcbberwi ge?
Iieel te beviyde^ ajfcpp haar Eddhedeö,
°?dre ontfangen hebbende van hnre
Heeren en M^efterj, daar. van niet-kon*
v'isjtS n 5 nog mögt en afftappen i ..¿00' dat
. pen-eiedelyk wel' zietj dattil het.t^en-
Ipartelen van alle de Kerken van Indien,
-al quamea zy fchodri alle hier in over
een, dog niets helpen kon, zpo de algemeine
Kerken, ofte de Cläflen en Synoden
by haar Hoogmogende niet wi£
ten uit te werken,dat de K e r k e n I n - 1
dien zoo wel, als die in°t Vaderland m
haar regt, en op dien zelven voetgehand-
jhaaft mqgten Werddi^ en dat uit kmg-
te vari dien ook aan de Bewindhebbers
verbodeii wiefd s Zulkeö onbetamelyken
laft aan haar Edelheden ontrentdit flaik
^ geven> Een laft, die daarom te on-
bftlyker is, om dat de Overheden in Indien
zoo wd niet, als de Predikanten j
4 n ^ ftaat zyn, om over de nood van deze
o f genc Kerken , en nog minder om o-
Ver de meerder bequaamheit van dezen,
dan , van genen Predikant, die men na
deze.of gene Kerk beroepen zal, teoor-,
deelen. Behalven dat men ook dopr
detd wyze van doen mettertyd hetganfeh
Kerkelyk vat wel den bodem kan'laten
inflaanj want gdyk inen nu heden d it
met geweld in Indicri (daar men het on^-
lwogelyk niet beletten kon) doorgedron-
gen heeft, om dat het in ’t Vaderland
door de Kerkelyken of niet bdet is, pf
w d mogdyk. niet heeft können bdet
werden,zoö kan men in de volgendetyd
dl meer andre zaaken door g ew ä l na zig
laten trekken, die namaals niet te her-
doen, en Voor de Kerk wd dooddyk zouden
können zyn.
-rGndcrtiiflchen moet men zeggen, dat
het voor wakkere Dienaren Jefii Chrifti
in Indien zeer hard yalt, zoodanig hun-
nen- dienft te moeten waarnemen , daar
hen de Overigheit metgeweld dwingt,
om dingen te dooa, die tegen hun ge-
nioed ftryden, en die in de eerfte tyden
van ’t oprechten der Maatfchappy noit
ioogeweeft zyn, maar die zy onbevoegd,
en zeer onregtveerdig zig aangematigt
heeft j tintnemende de Kerkelykenlnln-
1 dien een rpefat, dat zy- wiften hen zoo
weijr als.de Kerkelyken in ’t Vaderiandj
FOB te! komen. Eidi oftbiüykheit, die in
geen O/Verheden behoond te vallen, dö
wetcn,.wat van het recht van onze Kerfe,
en hioe hard en onbilfyk het is,' am feen - '
»oder Y ontnemen , ’t geen men weeti
dat hem deugdelyk vo^ens de eerfte
gronden v-an onzen Staat toekomt.
i k • zou däar nog ved meei van kon*
nen iprekenj maar,dewyl ik dog wetej
om wat redenen dit oilesn«ft>helpenkan:
zoo lang ’er geen andre middelen werden
aangcwcnd y die töt herftelling vän- dit
werk ibopB zouden können geyöi} zoo
icheide ik ’eri'af ,■ dit ’er nog by voegen-
de? däc 'ik gebove , dat, zoo die de Predikanten
van Indien zoö veeT geld hadden;
dat zy konddn beftäan , en in ftaat
wanen,.om in ’t Vaderland te leven, zy .
zidi aan dien laft der Heeren Bewind-
hebberen zeer weinig zouden lätfen ge-
fcgcn leggen, en dat zy dafi Veet llevii
Zouden na ’t Vaderland buitfen dkenft ver-
trekken, als zieh zoo, tegen hün gemoed
rte lafen dwingen-, dat pu de nood
f n gebrekvan penningfen de mteftenbe-
let te können doen.
Pcmthertts verzogt op dezim zelven, Nicuwö
dag (te weten den y Nov.ember) 'een inoeite
kortc a£be van verzoenißgmdt^en g
kenraat, waar in niets tot nadcel van zytifq,
eere komen zou j dog den Kerkenraat
wilde hem geen andre geven ; dan' die’
van den 29 September 5 waar over hy '
weer veel beweging begoä te mklcen:
verklärende die ganfehe getrofien ver-
zoening van geher weer-de; alzoo dezel-
VB’ ° a Zyne gedagten, dan Inaar op een
vanche grond gefchied was.
l dko vcrlcheen hier uit Am-D.Hari
boina D: Huriong; doende een zeer flegzjtong uit
te opening van den ftaat dier KerkOök-Amboinal
wia-den hier tm Philip de Rruin, e n CM
C/wj; Krankbezoekers gemaafct.
Nu was Ferreira tüt het ondistSo®äp«rtira*i
wegens zyne bequaamheit in de Gods-'vcraoeki
geleertheit klaar, dies verzögt h y , dat
men maar tyd beramen zou; die den 24
mto op den 3. maandag in Jänuari ge-
fteld wierd.
D. Pantherus, gcvoeld hebbende, datD P'ni
hy ach de laatfte maal weer aan de grond therus.
gearbeid had; veinsde van al dät voor-
gevallene de in vergadering niets te weten;
dies men beft oordeelde hem nog eens te
vragen; o f hy zieh befoepiflyk ftelde o f
niet, Waar op hy den i.4 ditö Zgi; dät
zy hem mftar gelieföen te betoepen, en
dat hy zig gevoegelyk aanftellen' Zou;
verzoekende alleen van Amboihaen Banda
bevryd te zyn j dog mfen 'g a f hem
»ög 14 dagen üitftel^dm zig te bera-
den.
Den