1^a7»
De Heer
Nuÿts
A o . 162,7
dçrde :ì
Opper- f
Gebiedcr
hier. ;: -
Gezait
najai
pangemaakt.
V - Z A A K
DE Heer de With wierd io 3c jaar
i& 7.door den Heer Pieter Nmtt,
iBuiten-gemeenRaad vanlndien,
* 1 derde Landvooed
quam, vervangen. °
m. ^ Ü&Ü W i A° ‘ l6 i 7- W ’ t Gule
de ¿eepaard maar pas uitgekomen, den xo
P , °P Batavia aaogeland, maar ifida-
gen er ftil1 geweeft, en daar opaanftonds
door den Heer Qpper-Landvoogd de Car.
/>w/rr metalleenfiandTOogdvao Xayouan
; gemaaktj maar -daar-en-boven gelaft, om
als Crezant, nevens den voornoemden
Heer May tin, na Japan te gaan, alzoo
de iaaken aan dat Hof wegens de mishan-
dclmg yan eejsge Japanders, in Tayouan
voorgevallen , zeer, verward ftondeo, en
w" “ n wakker Heer voeiiehten, om de-
zelve Ipoedig re herftellen.
m Ü B had by.xyn Edelheid wel fterk, en
voor alom dat nogjong, en indezaaken
van Indien onbeareven was
E N
• r»ax *dun,M uiiocureven was , verzogt,
te mögen zyn; dog
dit alfe had met mögen helpen, en ’t was
hem als ppgedrongen.
Na dat hy dai den 4 Mey vertrokken,
.en den iS läay in Tayonan gekomen was,
- jH - S i S g S 1“ °?>flag der E. Maatfchap-
P , vm dcndleer de With overgenomen
had, maaEre.hy ailes vaardig, om alsGe-
zant na Japantc gaanr Voor af fchreefhy
00k dezeo Brief- aan den Heer Nyemde.
' Sr. N Y E N R O D E .
draH™ » T T E - Mffiven , per Heuläen 5 Land. 1 sjintsieoe toegezonden , zyn
voogd „ons op behporlyken tyd geworden, en
JNuytS, VOlOT H a a r / i n b-eim-olnrU e t m •
„Eralmusnajavadt yjngt, zonder eenen
„Ichoot op hem te loflen, heeft moeten
„nemen de -refterende Jachten en Jon-
„ken gelaftende weder herwaards - te koÄ
S aF’ * ge2egt’ S^eiswe.
” ’t Jacht Ouwerkerk met Sr. McoUas
“ 'ln B f Rivier verbrand, en ’t
„volle in Macao gevangen, zulks dat als
„w y met Woeiden op den 20 däg na het
„ vertrek van Cofti hier quainen te arrivee-
»ren, een zeer deiblaten Hand en plaatze
»zonder eemge Navale macht voaden:
2y S S dic vyänd te dier tyd
»met te voorfchyn is gekomeh, zonde
„voorwaar zonder weerftoot deze plaats
» geoccupeert hebben. - •
■ t t f ü ? iCLiS II® ov® 200 ™ ,Wc ge-
” hTi, 1 C^^ddeover de'iooo Jonken
„byhem) dat allen af break ons heeffaan-
„gedaan , die hem mogelyk. is geweeftt
„een groöte Jonk met Zy Duytfchen g e.
„nomen, daar na nog eene met twee m-
„Kers en touwen, den Commandeur van
"5 gezopden. Item onze Jonk Sm-
» ^ar oyer de 18060- Realen , di-
„ vale Koopheden aangaande, in waren,
„ die haar na Tsjina m veiZekertheid meen.
„den re brengen. Item twee Jonken met
„den peraoon van Sr. femnes van der Ot.
m T|jmtdeoe gezonden, om onze
„/.yde mt Simlous handen te gaan lich-
" T ' j n11 S™f°u Zelf: gevangen , ge-
„dood, aUe zyn goed, Y L a n d™^£r-
„moy ingenomdi, den Tocok veriaagt. '
»en die eanfehe
tyu geworoen,to Ta“ ’ W&tém t m ^ t ’t Schip
youan, ^ Y r e ^ aüiier terRheede was gekomen,
aan den ^ zelve met z y n e volle lait met tien
Heer JCommandÈur 'dè Mth, neflens de Jach-
md?' Ü EtcPudsi denHaan, Slooten, klein
„Heufden , als 00k ’t kloekfte volk na
„die Kuft vatLTsjina med^enomen, en'
„vervoert, deze plaats met 320 Jongens
o f na zynrekeniti) bczet latende, ,Tot
„op heden ó yanäle die macht hier, niets
» weder vcrrchcncn, als alleenlyk eenklei.
»ne Jonk. däar de. Holländers nog uitge-
»vliigt zy:i, inetadvvzen, dat zyn E. uit
„de RivicT Tsjiiusjeoc ra een püatza
„Jamlbia.genaamt, ontrent Lamoa gelo-
»£cn , op ’t.iyerzoek van den Cothbon,
3> E ° ro^ » PEyto , en andere Grooten in
„Tsjina, om den Rover Yquan re deva-
»Ete'Cii, zqude verteilen, waar voor den
^Sraoelcfcn Combon fchriftelyke belofte
„tedde gedaan, dat den liberen Handel
„voor de Nederlandërs by den Koning
„zoudeablblutelyk bekomen, en verweÎ
„ven.
„ Gemelte Commandeur, daar gekomen
„zynde, is van den Rover zoo wel met
„Bränders onthaalt, dat met de Vrede.en I
deo ^qs._
„ B i t is n u de vm g t van zulken dn-
,W y hebben tot „aagelylde Gaflos van hmshouding z i
„dert dat hiergekomen zyn , meer geH
» Ultgegeven, a£ tot d’inleg van- een Car
yan „neett Jma rarePP«n, o fh y het in zyn geweld. W v zitten
„zonder eemge macht, hebben Ler on-
” 1 ? i-*0 ?ppen* zoo niertyde-
” J t ? f ndf n werde’ “ > twyffel t n -
„o t UE. van dit piar van hier 00k iets re
„verwagten zuit hebben , ten wäre cm
»ocnip, om te vertimmeren.
I te de aankomft der
I „ Japanfche Jonken, die hier gehragt heb-
„ ben 470 koppen, welkers Kapireyn 7*f. nt»' nog buiten op de" Rhcede zvndk;
„zoodanige Propooften van groote -vef-
„ metenheid nia alleenlyk s rnaar van zeer
„quade conlequentie en agterdenken, heeft
„met vollen monde (jegensSchipperÄir„
„die hon tot een Lootsman bilden t i - ’
„gezonden, en Pram Kanon) uitgeroepen,
„en hem ftoutelyk vernieten, dat daar
„doorgenoodzaakt zyn geworden (boven
»die
T A Y Ó U A N o f F O R M O S A . Î 3
1627. ja ie fecrete advercentie van UE.'als die
¿ Van de Heer van Firando) om onzen
¿ftand volkomelyk alhier te verzekeren,
^op onze hoede neerftelyk wel zynde, en
„op alles met dubble vooraigtigheid te
„waken , en daarom zoo die Jonken biri-
nen Gaats, eü buiten perykel waren,
.„hebben. haar bv onze Schemen doen Zet-
^ten , behoorlyK laten vifitteren , en al
haar Geweer afnemen , zoo om dd vöör-
ichreve veftnetelyke gehöudene Pröpoo-
„ 4Jen, als om die extraordinaire verichy-,
„ninge der zelver : want vondeh die"1
Zelr buiten gewoonte gemand , gearri-
„ veert, en geequipeert, (de'eene, nament-
a s de grootite, hoewel van elkandereil
„tiiet veel en vericheelen, met 6 Gotelin-
„gen boven gemonteert, en nog 9 bene-
„aen op de bdlaft) als opi qe zekere
„waaricnouiviiig.', dig jfit zommige Tsji-
„ neezen, diejinet' haar als Pailägiers ¡övef-
„quamen , bekomen , di6 daaelyk haar
„aeden ääil Länd Zetten , eri pri$ verze-
^kerden, dat zV iets quaäds üi den zin
• ^¿adden.
„De Kapiteyn dede my veel verZoe-
„ ken,op het imk der loffing, o i vifitatie
„der Jonken, daar op ältyd die boödlchap-
„pen aflloeg , antwoordende, zoo iets te
¿.yerzoekeh had, dat hy aäh Land, na
¿püdef gewoonte, Zou mogert körnen per-
„ zoonelyk dat vertöohen. H y , lont rie-
ftkende, wilde daar qualyk toe verftaan,
„tot dat hy.¿zagde z^ke andere hjet kön
„henflp., ligthem Bylfiyi^men {# en‘ iä
^neehöofde. Härafigue op .’t ftük der vi-
¿fifatie yöQf'antWbbi'ddat, älhöe-
„ wel *t zdfye vöor dato niet gepleegd, .‘nog
„b y den Cotjimändeur de With geobier-
,, veert was , zoo was zyns. E. tyd nü
„geeindigt, die geregeerd hadde na( zyn t" oeddunken. -Nu ik hier was , moeft
em onderwerpen^ myne ordre. Men
^ moeft zyne Jonken vifiteeren in förmä,
„als onze Schepen M Japan # zoo in ’t in- 1
„kbmen, als uitgaan gelbhiedde,en hoef-
„ de hem zoo zeer daar over riiet te ver-
„wonderen, gemerkt zyne ongebondene
„ Propooften zelf daar aubbel fubjeöl: toe
„gegeven hadden. Ziende * dat in geenen
„dede daar toe wilde verftaan; liet hem in
„die Kamer apart, en vertrok met Sr.
„Mtyfcrt , onzen Luytenant, en eenige
wKrygs - Officieren geaccompagneert, al-
„waar < a 6 dagen neffens eenige zyner
„Koopheden, diehemgezelfehap hidden,
„ wel getraöteeit werd, tot dat de loffing^
„ en behoorlyke viiicatie der Jonken ge-
„conidtteert, en geeindigt was , uit wel-
„ ke wy die i c ftuksKensGelchut., quan-
„titeit van Zabels, Roers, Pieken.Zeep-
„meflen , Pylen , Boogen , &c. gelicht,
„en die op zyn vertrek wederöm in iqte-
„grum gereftitueert hebben, zoo goed als
„die ten tyde der loffinge geweeft zyn": IÖ27,
„ wänt zyn door zyn volk die ichoonte
Jäten maken, zoo dikmaal als ’t haar ge-
„ liefd heeft, heep toegelaten geworden.
„Ikzeide hem, dat hy by zyne Vrun-
„den niet en behoefde met zoo veel Soli
„daten en Ammunitie van Oorlog te veri
„itbynen. Wy badden hier ons Volk,
„Forten Schepen, om allen en een ieder
„voor vyanden te bevryden. H y , zien-
»de, dat zyn deilem, door d’ontblootdng
»zyner wapenen,gebrokenwas, wiftniet,
n in wat gat te loopen, en waar op hy al-
^les Iqggen zpu; want voor dien flag was
»by niet verdacht.,/ Eindelyk repliceerdc,
»dat hy die ten principalen medegebragt
»had, öm zyne defenfie jegens vyanden,
»by den. weg hem ontmoetende. Anf-
»woordde , dat perykel was nu uitgeftaan,
»en wanneer vertrok, zou hem aues we-
»der geintegreert werden ; gelyjk als B
»geicbied. Hier, over heeft hy yunr en
»vlam gelpogen, en anders geen uitkqmft
»ziende, heeft hem op een dreigen en groo-
.»te klagten, in Japan over de ^ Holländers
»te doen, zeer- gevanteert. Derft opent-
» lyk in myne prefoitie zeggen, dat hy
» en Phofodonne, zyn Meefter, oörzaakzyn
»yän oiize Non-Audientie boven, en daär-
»en-boven beroemen, dat die in Phoje-
„ donne’s gratie ftaan, 00k de gratie van
»den Keizer hebben.
„Voorwaar. yeele andere lafteriyke en
„ incomjatible Propooft^, dat isoq^IJ^,,
.¡¡^yfl^Mdie^in renden yan een ^shry-
»verhäqdet believen natö komen, UEiKil-
»ke Papieren en Atteftatien zouden konr
»nen toegezonden werden, dat men hem
»voor den Duivel daar mede gejaagt zou
»hebben. En is dit jaar die Compagnie
»het verlies van 10000 Thaylenzoo groot
»niet, als het onbeeren yan eenengoeden
»Schryver, door ÜL. agter gehoudenu
»Patientia. Na dat hy hem in zyn Lo-
»gys eenigen tyd heeft onthouden gehad,
»heeft hy niet nageläten (want der
»ongeduunger en godloozeren Geeft heeft
»noit rufte ) te pra&izfceren bedriegelyke
» middelen v qn ommewegen., om zyn war
>,penen ontydelyk uit myne händen te
»bekomen^ maar tevergeete. OokSäende
»hoe namehdykj hier niet een ftuiver te
»verhandelen valt, herft begeerd, datik
» hem zou toeftaan, dat hy uit Tsjina zy-
»ne «©yerjaarige reftanten zoude mögen
»gaan halen , en daar toe wilde toelaten,
»dat hy 7 a 8 Jonken hier mogthuureq,
»koopen, met zyn volk mannen, en ärr
»meeren , en zoo voortzenden, dat hem
» (als op andere jaaren is gefchied) affloeg.
» Dog aangezien dat hy daar over zou
„ (gelyk wel vermetelyk hem vanteerd)
»in.Japan veel waters vuil maken.^..naet
»valfche klagten, op dat- gy niet zoudet
»onzent halven hebben te verantwoor-
G 3 den,