7» B E S C H R Y
À\rj98; Zy kregen.ook eenJEdelman aan boord,
Daar zy die hen met alleen de gelegenheit van I t
cen zeer. gañích beleg, maar ook verhaalde, dat de
oudcn. lCp -.va£jer van den tegcnwoordigen Koning van
mofeen)' Balamboang nog léefde, die een zeer oud
■ Vor ft was, en zieh nu watlandewaardin
- onthieldj ’ook iprak hy verder van een
£hip byna even eens van maakzelalsde-
v ze fchepen, dat over tien jaren daar geweeft,
en na allen fchyn, geen ander dan
dafcjvan Thomas Candifch was, weshalven
?y op een goede grond oordeelden,
dat dit ook de zelve Koning zyn moeft,
van welke Candifch getuigde, dat hy toen
al over de 150, en dicrhalvcn mi over de
160 jaren’ oud was.
VerzeUcn Dog alzoo de ververfching der onze be-
^tfdäarnä ^011 °P te r^ enî zy? onze fchepen van
Holland. •f 03 c Eiland Bali verzeild,den 27 di1
to aldaar ten anker gekomen, en verder na
Holland vettrokken.
Van Nek's Na dat nu onze Zeevoogd Jacob Cor*
ko tóftop neliszoon van Nek^Ao. 1598. den 1 May
zyn^crug- raec aSc fchepen naar Indien t’zeil gegáan,
togt. den 2d November voor Bantam gekomen,
en met drie ichepen weer na huis
vertrokken was, zoo waren ’er v y f van
zyne fchepen nagebleven, van we lke ’t
een mede voor Hollaed afgeladen, en der-
DcZee- waards gezonden wierd} dog de vier an-
dere. Amfterdam, Zeeland, Gelderland,
w a iw y . cn (Jtregt, zyn den 8 January 1799 on*
der denZeevoogd Wy brand van War wyk
na de Moluccos geftevend.
Gierd op Zy quamen den 13 dito voor Jakatra,
^ban cn ¿en ai d¡to voor Xpeban ten anker.
- Zy gingen daar aan land, wierden zeer
wel ontfangen, en de Koning had: ook
voorgenomen by hen aan boord te ko-
roen, latende den 24 dito aan de onzen eerft
zyn palcis, en alle zyne heerlykheid van
vrouwen, paerden, olifanten, honden,
tortelduiven, endvogels, de Ren-fpeelen,
en ftryden in ’t ren-perk, ettelyke malen
zien, zonder dat hen’t allerminfte leed
overquam, datai vreemd.was, zoo men
maar bedenkt, wat daar drie jaren te vo-
ren met die van’t fchip Amfterdam voor-
gevallen was.
Die daar Zy gingen van daar den 24 en 26 dito
wclontfan- t’zeil, dog de Zeevoogd, en Gelderland
gen, waren ontrent Madura ten anker gekomen.
De andere twee ichepen quamen
den 27 voor Joarran, alwaar zy den 28
nog een geiehenk van dei1 Konings breeder
voor den Onder-Zeevoogd, enden 31
nog een ander van dien Koning voor den
Prins vah Oranje, zynde een koftelyke
kris (diens geveft met ’s Konings beelte-
nis in’t gout, en met veel juweelen pronk-
te) en twee koftelyke, en fraeje fpiefl'en,
Do y kregen..
ArSbaja* , Dndertuflchen hoorden zy den 30 dito
qualyk ge-’s P^Sts » dat ’er wel veertig man van
handelt den Zeevoogd, en van 5t fchip Utrecht
wcrd. -
V i n g e vañ
tot Arosbaja gevangen genomen Waren, a ».
* Den icn February 1799 zogt men deze
gevangenen (zelfs ook door oehulp van
een verlôochenden Portugees, die de voor-
noemdc geichenken aan boord bragt) wel
te loflen} dog dat wilde nict gaan, aan-
gezien die Koning hen al te veel rantzoen-
geld eifchte.
Onder dezegevangenervvvaren verfchew
den van onze Opperkooplieden (ot Com-
miezen) en onder de zelve (gelyk wyna-*.
der zien zullen) ook Schuurmans.
Na dat’er bevorens al een chaloep, met
Ryft geladen, op den droóge geraakt, en
dien nagt daar gebleven was,ging ’er ’s morgens
een ichuit zien waar zy bleven ; dog
hoorende, dat ’er nu maar na een os gewagt
wierd , die de Koning aandenover-
ften fchonk , zoo ging hy daar op weg,:
dog,na de fchepen roejendc, was hy van
hen gedwongen weder te keeren, waar
op zy de vlagge van de chaloep namen,
om die aan boo.rd hunnen nood te doen zien,
dog de Arosbayers zetteden die weer by
om die van de fchepenf te misleiden.
Daar op gaat Sçhuermans met nog drie
man in een Parahoe, om ook te zien waar
zy bleven. ( Men haalde hem in ’t eerft
in; dog zy namen daar.na zyn ¿egen, en
hoed, en de anderen mede ontwapend zyn-.
de, wierd ook hun geld, en zommigen hunne
kleederen mede genomen. j Ten eerfte
naderde de Koning a l ’t geweer, dat hy
in de chaloep vond. .•
Men verzogt den Koning, dat men hier
af na boord kennis geven . mögt , dat hen
toegeftaan wierd.
De Zeevoogd , dit verftaan hebbende,
zond een fchuit na den Onderzeevoogd, om
hem te waarichouwen, welke ichuit de
Arosbayers mede meenden magtig te worden,
zoo die van ’c fchip Utrcgt dit,door'
*t nazenden van hün chaloep, niet belet
hadden. Ondertuflchen quam de On-
. der-Zeevoogd met zyn makker mede daar;
,Zy eifchten voor deze 40 man,detwec
zwaarfte ftukken gefchut van den Zeevoogd,
benevens ettelyke lakens,fluwee-
len, en nog duizend Ryxdaalders tot
rantzoen-geld.
De Zeevoogd zeide, dat hy hen geen
gefchut kon, maar wel eenig geld wilde'
geven ; dog zy kondfen malkanderen daar
over niet verftaan. Eindelyk kregen zy,
door gunft van den Zeevoogd der Arosbayers,
de.fchuit met 8 o f 9 man los, dat
hen ook, zoo ras zy vertrokken waren,
leet was.
Zy bragten dierhal ven ’t ander volk eerft
in een dörp, cn wierden daags ’er aan alle
(uitgenomen Schuurmans, cn eenige anderen)
in een fpelorik boven op een berg
gebragt, daar zy ’t zeer quaad hadden.
Na dat onze Zeevoogd te vergeefs ver-
icheide middelen in.’t werk geftelt had,
'G R 0 o
om hen te'verlolibn , ging hy den 7 February
met 170 man 'na ;lärid , ¡ál Wäär ééh
rfelle ;fchermützeling' voarviél», 'afeóo -de
vyand mee metaale 'bailen, roerá, 'en py-
•íen zeer fterk fehoot.
no^'fen begon het fél té waetwfnug611
dcn » ’c gcen ooraaak'Was dat zy Weder na I
man. boord moeften - keeren ^ dög,een '•ihhoot J
wegs van lánd zynde, íloeg de chaloép
van den Zeevoogd met 36,en de-feokvan
-Zeeland mct xa man óm, zónder ikt dife
genen,die in de andefechaloepèii Waffen-,
-eenige bulp konden töebrcngen. -Zbm-
'migen verdronken hier-, anderen w'ierdéh
doodgeflagen , ?en eenigen,dieaáñ de eéné ;
kant aan land gcraakten , W-iferdebdòóf deh
-verloochenden Portugees van Toebán ver- ■
•beden , om ze in ’t leven té latón. Zy
-quamen dieihalven hy hen, moeftén-'khife- •
den, en men leide-ben, ten tófcen dat zy
•hen die genade van ’t íevén ibeWyZenéóü-
iden^ -een 'hand Vói tónds öp ’t-hòdfd:, ñtóár
die aan de ándele kant aan ’i: land ¿Wom men,
wierden alle gekrift.
Daar bleven ¡in *t geheef v y f en twin-
tig man, vyftien van den Zeevoogd-, eeh
van Jan Martenszoon-, en nfegè-tì vah het
fchip Zeeland.
Skchuf11 (^ac ;,lu .a^e deze geVangèhen daar
lyk.C i' 2ecr veel ongemakken uitgeíKah haddéri*,
wierden zy-, eenpn vytóg mannen fterk ,
den SMito voor twee dttiZefìdfttìkken vàri
agtea , o f de 'morde van dien, gelbft, kry
gende den 14^1 hun vblk, Op twfee rhan
na, die aan land bleven, weer aan bbO’rd,
waar op zy nog dien Zelven avbnd van
daar na Ámboina vetzeildén.
Twee van deze fchepen, in Banda geraakt
, vertrokken van daar Weer na het
Vaderland ; dog Amfterdam ? "en Utregr, I
die in Amboina en Ternate geweeft wa>
ren, vcrzeildfen- van die làatfte ftad den 19
Aupifty 1799-na Java, quafiieñ den 13
November -voor Jakarta, eri deh 19 ditb
voor-Bantam, van waar ty den 21 dito
weer na Holland keerden.
Verdcrc Nà dat Jacob Cornelisioon Vali Nek den
onzer Zcc-^ i6öö voor dè twefede tó a a lfnet
voogden ichepen na Ooft-Indien gevären was,
op Java, vne ik wel, dat hy met Amfterdam, Delff,
en Gouda, op deñ 30 Màart ì6òl vóoí
Bantam ten ankef quam, ett zòo ila Ternate,
en van daar Weer na JaVá (daár hy
maar eens op deft zy Atigufty ankèrde) eft
van daar na huis geraakt is, en datdfcdrie
«ridere, Dordregt, Haarlem, en Leiden
(die. onder Weg deri t o Oftober .1600 van
hem afgefcheideri waren) deh 9 Augu-
ftus 1601 mede, en den 17 November
1603 weer voor Bantam fen anker gekomen
zyn, dog ik zie niét ,dátzy ergens an -
ders op Java aangeweeft, of eenige verde-
■jx ontraoeting gehad hebben.
c ._Dcn 6 April 15-99 's dé Zéetoodd
Steven van der Hagen, met de fehepén
J ;A t A . 7 9
de Zon, dejMaan, en de Moi'gcndar. A*..¿CÓ.
tiit Texel gezeild, en A°. 1600 voorBaO'
' täin gekomen ; dóg by zyn togt na Amboina
"nergeris op Java aangeweeft. Hy
quam den 19 November weer voor die
Itad, eh vertrok met die fchepen dea 14
January 1601 na ’t Vaddrländ. ' ;
Ik z ie , dat de Zèevoògd Jacob van
Heemskerk itègeri die van Daraak flaande,
ägnen man vferlooft, fen öntferitdertig ge-
vangeris van hen weer beqüam;egter kon hy
•zyne gevangènén niet Weer lös krygen. ’
Dt Zèevoògd Wolfert iHermanszoon
met vyf Ichepen, Gelderland, Zeelandia,
'Utregt ,. de Wagter-, en- een Jagt den 23
April -i 601 «it Texel gezeild ; is den 21
December 'ontrent Bantam ten anker gé-
körrien, en, ha op den z January 1602
Don Andrea Furtado de Mendoza in ’t ge-
zicht van deze ftad :gfòotéh hòon aahgfe-
daan te hebben, den 3 dito öp deze ree-
dè rfièt veèl feere ontfahgèn, van Waar hy
den i z dito na Jakafra lifep, daar hy an«
ker<3e,»e” fot(^cn 17 lag >gaande dièri mör-
gen t’2eih Hy quam den 20 oòk öp dfe
reede van Toeban, daar hy mefendè te ari-
keren; dog kon het’er. van wegen deh
wint nifet houden, maar by zyne te i*ug-
reize uit Ternate en Banda , quà'm hy-den
6 July hier teh anker a i bragt dien fói-
ning gefcheükeh van den Prins vàn Oràft.
jfe , die hem zeer aahgenaara Waren.
Van dàar den 13 dito verzeild zynde
(tferWyl dàar van den p af, ’t ichip de Witte
LeeuWj waar op de' Zeévoogd JàcoB .
Heemskerk was, nevens ,’t fchip Alki
maar,eh een prys by hen gelegen had) ft
hy met zyn byhebbende drie fchepen deh
i 8 de E-eede van Jakatra, chtbfc
Bantam den 1 Auguftus tenarikfer geko-
taen, cn den 27. dito na ’t vaderland vfef-
trokkeh.
? Dus quam öofc-de Zeevoogd Jöris vàh
Spilbergert den 7 May 1601 niet de fche-
pen,dfeh ’c Schaäp, eh V Làni uit
Zeeland^geioopen, den 27 April /6ö3 öp
de Reedevan Bantam, van waar hy den
48 AUguftus met’t Schàap, ’c Lam, dè
Efendragt, en de Maagd van Enkhuizen,
na t Vaderland vertrokken, daar op St.
Helèen nog de boot de Jager bygekomen
De Zfeèvoogd Wybrand van Warwvfe
f n .*7 Juny i6c2 uitgezeilt, o u L
den 29 April 1603 voor Bantam, daar dò
fchepen Zinkzee, de Hollahdfche Tuin
en de Gans, zynde Atsjien-vaarders, den
7 April 1609 ook quamen, om na ’t Va-
derland te gaan.
Dih i^ Auguftus 16,3 quam fchip
der Goes van Ce.loh meäetotBaÄtam op
de Reede; van waar -in October Mau-
ntrns éfi Erasmus van Rotterdam tìà Hoi-
länd zeuden. v
Warwyk vertrok den Ir November
weer