ipo. - L E V E
A. vçtvplg zyne groote verwagting niet.
Wort vaiL^j . Zoo ras Sjah Baboer hem begon flag te
SjahBa- levqren, geraakten zyn Olifanten- in een
J^^onheritelba re wanordre, waar door zy
^roö,.' 2yn eigen v'olk niet alleen vertraden,
maar dat groot, dog onbedreven heyr
ook zoo lchielyk op de viucht dreven,
• ^ àâS ê een llilftand te brengen,
nog teftuiten was, ylugteude „ten eer-
Iten na hunne geborgten, en latende Am-
wtk-Sjah, hunnen Vorft in handen van zyn
fän d en , die hem te gelyk van zyn leven
fen Kroon bèroofden.
_ Deze groote, nederlaag van dien vermögenden
Vorft, en deze eene overwin-
niqg van SjahBaboer, bragt zulken fehrik
en ontzag voor zynen naam in de andre
Patans en Berg-Kqningen van Indien,
dat veclenvanhen niet lang daar na zieh
van jzelfs aan hem zeer ootmoedig qua-
men onder werpeqv
.Deze eene sop gelükkig uitgevallene
Veldflag von Sjah Baboer, k g dé rechte
grond van het Ryk der groote Mogols:
want fchoon zy te voten wel hier en daar
Meefter van eenlge veftingen geweeft
w e n , had her een geheel andre
gedaante, na dat Sjah Baboer nu Opper-
Vorft vari het grootfte Deel des Lands
van Hindoeftan geworden, en alles byna
aan hem onderworpen was.
ïaboer i f e é f e w ^ reden, dat hy in ’t Ryks.
'tRyks- Aegel, ook recht tegen Mierltmoerover
Zegelte- geplàatft werd, alzoo hy voor de vok
gnover tqoiier, gelyk Mier Aimoer, yoor de eer-
.Timoer. 7fe peginner, van hun oppergebied in
deze. Landen, van. de • bedeosdaagíche
Mpg?ls aangemerkt werd, die te meer
dezen laatften voor den waren grondvei-
ter van dat Ryk houden, om dat hy de
eerfle geweeft is, die zig in Indien , en
weLte Delli, met zyn H of nedergezet,
en die plaats tot zyn Hof-ftad, enden Se*
tei des Ryks, verkoren heeft.
. Zynintre- --Na dat hy dan Amwik-Sjah zoo ge-
deinDelli.lnkkig verflagen had, trad hy zonder
moeite in de Hoofd-ftad van zyn R yk ,
daar hy als overwinnaar inhetPaleisont-
Vi??d > en daar hy ecn fchat vond,
v^,grooter. dan hy ziçh verbeeld had.
Wdke . Deze,.Stad lag in een groote en zeer
Stadnacier vrngtbarc vkkte, hoewel niet verre van
befehle- ’t.geborgte, en in ..’t midden des Lands
ven weri ajn de luftige Rievier Djemna, die niet
verre van daar hären oorfpronk heeft,
en die, na fo mylen van daar door Agra
gelpopcu te hebben, by Halabas in de
Ganges ftqrt, zynde zoo byzonder verma-
kelÿk, en bekoorlyk, dathyteneerften
overfloeg, om daar zyn Hof te houden;
gelyk zyne Nazaaten, eer zy noch die-
per in Indien doordrongen, hem daar in
nhvolgden.
Oudege-_ ___ 0_ . —B-e--h- yavl lvCJeTnU uaenzdere voordeelen wierd deze
Stad voor . een van de oudfte des Ryks
N S D E R
gchouden, en men wil datzydeHoofd- « ■
Stad van Porus , dien Alexander de Groote ^
(zoo men zege) overwon, endathetniet
verre van. Delli geweeft is, daar hy hem
flag geleverd, en gevangen genomen
heeft; om het welke nader te bevetti.,
gen, men zegt, dat’er binnen dit oud
Dellifalzoo ’t meuwe een geheel andre7
Stad is) onder veel heerlyken ObelifceWJ ■
,Grafnaalden; en andre oude gedenktee- '
;kenen, (die-men nergens zoo , dan hiev
ziet) nog een pilaar gevonden werd, die,
na ’t voorgeven der Mogolders, Siüthán
lohender, o ( Alexander de Grootè , zelfzon
hebben opgerigr, op welke men een op^
fchrift vind, ineen tnal, en letter, die7
niemand verttaan, oflezenkan, zoo dat,
zy ’er ons nog veel meer, op die zelve1
grond, van zouden konnenzeggcn,zon-
der dat wy de minile reden vmden, o'm
.daar lets .anders, dan ’t geen men zien
kan;.af te gelooven, op welke rekening7
wy mede Hellen, dat-ÄaMa; die magti-e
ge Vorft,. die door.Mier fimoer over7 7
wonrien werd ; een Nazaat van -Köning
Porus zou geweeft zyn ;- ’t geen zy waar-
fchynelyk al mede met diepikar, endat
opfchrift, dat niemand, van hun alíenle* >
zen kan, zullen bewyzen.
Daar z y n ’er diè voorgeven, dat het
Griel;« is; dog was dat waar, zoo zou* \
den wy al lang geweten ; hebben-, wat1
’er op ftaat, weshalven wy dat verWer*
pen. . . . . [ : • • . -, ,• ,
Wy zien hier dan het gering beginlel
Van dat groot, en oppermagtig Ryk vari
Hindoeftan, dat naderharid tot eeiì vari
de magtigite, Keizerryken- det Aardòaari-
poeijen, en ons gelegenheid io Siab
Baboer s navoigers geven zalj dm tc.too-
nen, tot wat top van eere een dàpperen
moedig Prins komen, en tot wat iuifter
en vermögen een veinfende Fàkier op-
fteigen, en een Ryk n0g yerder opvy*
zelenkan. 1
Eer Sjah Baboer nogtans vreedzaam be~ c- t »
zitterwasvan’t R yk , dat hy zynen Zoon
nahet, verhepen ’er nog al eenige jaa*tovcr-‘
ren> want lchoon zieh vfeéíen aan hem^^*11’
quamen onderwerpen , zoo bleven ’er i ' “'
echter nog verfeheide Koninkies over, 7
die hy met ’er tyd, en door wapenen,-'
onder zyn gébied heeft moeten breneen, "
behalven dat ’er vry wat voor zyne N a -'
zaaten, gelyk wy op zyn. tyd toonen,
overgebleven is, dat zy eerft in later ty-
den veroverd hebben. .
Na dat nu Sjah Baboer tot eenige ruft bntweipt
gekomen wäs, maakte hy zyn eerfte dcoabe-
werk om zeekere grond wetten inte voe- fchrevenc
ren, door welke hy dit R y k , zoo oe- £roi“i‘
lukkig by hem verkregen, ookzoukon*va“ s L t
nen behouden, en zyn Rinderen niet meer
zekerheit, dan hy ’t bezeten had , hakten.
Deze
G R O O T E
À.J49Î* ontwicrp hy, op den nrad van
Zcderfby Kangutiaas, die beft keurdfc ■dézelve, ’t
degroote zy Staatkundige1, ’t zy Borgerlykç, ’t zÿ
M° Ä ^ ^ f“wetten* voor den Rechter inaar m
*cv ® te voeren, én ze te óñderhoudén* alzoo ¡
zy , befchrevqn -zyndé* de oppermagt
van de Vorít * en vari die hem ftoúden te
volgehv, te r vfeeI1cheénen te bepaalen ;
hqqpyel die wetten van aíle de Volgende
Mogóls,. ais zeer heilzaam vöqr ’tR y k ,
n^evolgd zyu. ;J * ; ’
Een yan de Voqmáatníte dezér wetten
is y dát de grdote Mogol algemeen Be-
zitter * en ook Erfgenaam van alié zyne
Ingezetencn, van al hunne Landen* en
goederen, zoo wel der grooten * als der
kleenen, is* zoo dat niemandiets heeft *
dan door gunft, gifte* en toelating. van
de Vorít, die ’t niet langer* dan hy wií,
.ofte wel tot zyn dood , maár zooaanig
bezit, dat alies dan weder aan dé Vórlt
vervalt* dié ’er de nazaaten des overle-
dénen niet meer van geeft* dán hein
goéddúnkt.
Het is dan ëigènHÿk maar éeniyfrente
Van ’t gegeven goed, die zyne begunfeig-
' !de onderzaaten voor hun léven*enknger
ilietj trekken ¡ zqb dat zy veel eér vpor
verbeteraárs van ’sKeizers , dan wel voor
bezitters van hun eigen goed* moetén
aangemerkt werden. Een regél van Staat,
Waar door hy zc alie oûdër zÿn magt heeft *
ten in de bandhoud , doenae alle die klee-
he en groóte Rievieren van fchatten én
bvcrwinft zyiier Ingezetenen op zyn tyd*
|ä. tot die groóte Zee van de Mogolíche
fchatkift, door ’t uitdrúkkén van dié
ipónzen* wedérkeeren, Zonder dat zyne
grootfte ondérdaanen daar tegen dürven
kikken;
" Zy hángén alié ¿oó volftrekt van hem
’af* dat hy niet alleen bezitter van al
hunne goederen * maar ook van hunne le-
vens fe, zonder dat de grootfte hem re-
0en: zouden durVen afvordéren * alzoo
Zyn bloote wil hem reden genoeg is.
Onder de grondwetten is ook, dat de
Áfgodiíche“ Rajds * en Köningen, die
Van tyd tot, tyd overwonnen zyn, en den
haam van Köningen met hunne Landen
Verloren* de rang van Omräb's (zob
noemt. mehr de grootfte Öfficieren 'des
RykS, teh de eerfte Bedienaars van Staat)
tiiet alleen voor zieh zelve* maar ook
Voor hunne nazaaten* die in hun Vaderfc
plaats trederi* bekomen * ’t geen met de
. 'Mohhammedaaniche Omrahs, by den
Vorft vàn tyd top tyd aangefteld, zoó
hiet gelegeii is * aangezien huhneKinde-
ren m der .Zelver plaats niet volgen * en
Zy ïhet dè dood van hun Vader dit recht
Verliçzen. „l— v
' Ook is de Vorft niet alleen in *t ge-
ineen, maár ztelf in *t byzonder Opper-
richter over alles : want fchooö ’er Wel
M O G O L S ; ipV
byzotldere Richters in zyn Ryk'* en
des zelf - Steden.1 zyn* is hy nogtäns*"
om dicf R'echters zelfs ih'tootö. te 'hoü-:
den*“ge^qbn*- zieh dagclyks in een Vef-1
trek te Veftoonen* daar hy aan alle zy Ä
ondefdaaneh alsgehoorgeeít*réeht dóet*^
en hen 'yolkqmen magt geeft *;-oin * zod
zy dóór;dé Richters mishändeldzyn,áatr
hem te kamen klagen* *t geen dän dite ,
Richters,1 zoo zy fchuld; hebben, o f de
leugenagtige klagers* teil fpiegel vanan-;.
dere* wel dbed voöf den'Olifant wer-
pen* enyeitreden* o f,. na ’t hem gqe'd-- >
dunkt, qqk wel ter tteaëriàbéién.' ‘ v * .
Alle dé Omrahs moeten* op' ftrafle
dtes doods (fen wiue bÿ ziékte, dat uiï
zyn naam blykeri mpet * en zéër naauw-i
keui-ig otoderzogt werd) alle morgen
’t Hof vqor den Vqrft vérfehÿiicni eil
de pqft * die hen daaf door hem aanger '
wezen is* komen waarnemen. ' Zoo dat
maar eens nagelatenwterd zónder die wet^
tige fedèn , loopt een man', ; al was
hy nog zoo groot, levens gèvaaf * oijji
dat hÿ voor een oproerigen en wederipan-
nigen^ die den Vorft niet meer erkenqert
wilj aangezien werd* gelyk dat daar op
gemeenelyk komt te volgen * alzoo . zy *
daar na ten Hove verfchynende, w,ql wer
ten* dat zy * zonder gehoordte werdçm
of onder de voeten van den Olifant , o f
by de fcherpte van ettelyke labels, háar
einde (daar andre maar na verlangen)
zoudèn vindén * öin ’t welke dan te ont:*
gaan , zy liever alles eerft Willen opzet-*
ten, het beter kéurende, met de wape- _.
nen in de hand» dan zbo cen fchandely-
ke én wreéde dood te fterven. W v
zullen in ’t ytervolg in .Sévagi een zêld-
zaarn voorbeeld daar af zien.
Deze* en meer andere heilzaame wet-
t e n die men yölflagen yoor yt y/erk. yah wetten ’t
Ranguildas houd, deden het Ryk yan Sjah. Ryk doeti
Baboer in körten tÿd zog bloeijeri, çpblocijcn.
maaktèn dién Vorft zoo vermögend*dat
hy. niemand in het Oóften behoefde tc
wyken.
Zÿn minnëlÿké bcharideling van ingezetenen
* en vreemdelingen , maalcte heni
by beiden zoo beinind, dat niet alleen
¿eer veel Üzbecfche Tartaaren * maar
öok zeer veel Perfiaanen * aan zyn Hof
quamen * om bevordering te zoeken,die
veeten ook daar vonden , tot- zoq vçrrei
dat de Periiaànen niet, alleen de voqr*
naamfte Ampten van ’t Ryk bedienen^
maar dat ook hunne taal de Hof-paal.geworden
is. ■ be&ia¿
Door deze toëvloeijiqg váq Tártáá-g0ifchc
ren* en Perfiaanen, gelyk ook door hun* naam gaat
ne huwelyken met de Indiaanfche en an-tot d*
déré Vroüweh* zyn dé záve van ty d to t^ ^ 9
tydoVct, *
1
1