
i £ J A V A A N - . S C
¡ É L Den ^ 0 verzogt D. JmasAarts-
zoan y weder, zyúe bevordering tot Bre-
dikant, alzöo nu lang Proponent ge-
weeft was , o f dat men hem anders wilde
toettaan ha ’t .y.aäerland te gaan. Men
I ^ ° 0 ^ e fe iik Sm M . hier over te fpre-
hpn.'
Na Suiat--- Dfe"j'i. dito ist»! ?ertmkt,<m eoed-
S s s ä to iB a zyn £4. mptdeiVloot,. na
S uralte gckiirtpvcrtrekken.
f e j to h U S N 2. Sep«anber was Janmtjs,R,y.
y H U M R wel bereid , om zöndags’er aan
netiHfirg ^ ppenbare boete te.bêtuigen, en zig met de
uytge- ger.xente te verzoenen , dogdi: wierd
fteld. |>y:;zyn Ed. uitgéíleld,tbt.dathyjtfwe-
ten de Heer Eroü'wer \ die nu.;Qpper-
Çàndvoogd was! bien over met de Heer
Sftcx zou gefproken hebben.
D. H ew . ; jOnderttäebsn .was ou 0 . Heurnius
ä l l l ™ de K u ftweer- hier in dp tógade-
ring verfchenen ¡ had de Kerk aldaar,
döor D. Melin#us yver zeer wel beyon-
deii s verzogt verder de voorfpraak ' der
Vergadering tot herftelüng in zynen
^enft alhiet, dat zy hem belpofden aan
zyn Ed, te vçrzpéken., die ook aannam
. tnbt de Heeren Raaden’er Over tc zullen
l^rekcn.
S Ä ™ -, *o. September ontbood zyn Ed.
Ed. met ^ de Predikanten bÿ zich,enzeyde, dat
de Predi- hün uöeekichrift van den zo. dito wat
kauten.. ,te fcherp was,verklaardcdat hy zighou-
• den zou aan de inftruftic der Heeren
'rM e e fte r s j dog alzoo’er D .Heurnius niet
f— -by was, is dit .weer uitgcfteld. .
rrl ^ n j,ditq^ quamen zy weer alle,
met, D. Heurnius voor, beide de Qpper-
Landvoogdèn en Raaden , zeggende, fiat
Zy'by *rvorig' beïïotérie blevcn vblhar-
„ den, en dat zy op’t' ImeekfeHrift fchnf-
ü i '-.a zoude antwoórdén , gelyk zy den
ks 1z.;"dito' oök'döden;, "waar in zyn Ed.
. zeyde, dat wy ons na .de Schecps in-
fmiftien richten zouden , en hem maar
ons oordeel over ’t verzenden van een
Predikant te kennen zouden geven.
De Kerkenraad betuigde den 13. Van
haar recht niet tc können afftaan om
Predikanten te beroeperi , om;redenen
bevpvens reeds gegeven, waar by zyook
den j 5. bleven volharden, waar over zyn
Ed. D. D. Heurnius, de Roy enMr.Dunaus
zeer hard bejegende.
De Heers :'r; Den 17. dito is D.Rogerius een fchrif-
laft door de Heer van der Burg,
Conimif- bu CommiiTarispoliticq, bchandigt,om
\ faris PoU-^g uit naam Van zyn Ed. op; ’t Schip
tieq. Weefp in zync bediening tc vervoegen.
riils^aêe" ? : Die van den Kerkenraad, raadden hem
de Kuit. van z7n ®d. een vafte gemeynte te ver-
"zoeken. Ondertuflchen hebben zy hem
JgjL. , op Paliacatta geplaatft , zoo hy van zyn
igj Ed. bclaft wierd daar te blyven, 'cn be-
rfteldcn>hem daar toe ook een beroeo-
•brief. *
H E Z A A K E N
Dqn 13. dito verfeheen hier uit ’tVa- 163*.
derland Alonfe Bourgeois, met’t Schip de ktaÄkbe-
Leeuwin ». bfiiet magt van den K e rk en -“ et maa
raad van Amfterdam om. tc doopen , dat om te
hier verboden wierd. h >• . iàiipzk’ doopen.
. Den „14. Oftober ftelde de Heer Brouwer
VQor , v, pf ’t niet npodig was een in-
zameling van penningen te doen tot het
maken van een Maleytfche.Kerk 5 dog Maleyts
de Kerkenraad oordeelde i het beft, d»t^er s
men ten 7. uuren Malcytfch predikte in Sp^dikt.
de Duytfchc Kerk.
Den z i . Odtober gaf de Heer van der
Burg tc kennen, dat D. Heurnius van de D. Heur-
fchorzing van zyn dienfl^by haar Edel-niusver-
hedenrontiiagen, en volkomen herfteldzoend-
Was.’-, „Q f; - - i;
D. Candidius werd als vierdePredikant Candi-
yau Batavia » op aanbeveeling van zyn ß f .4^
Ed. fipor den voorzitter voorgedragen ,p3e^. e
en eenparig verkoren, waar op men zyn kant.
Ed. goedkeuring verzoek.en zou. | - >
^.yßuas Aartrzotìit y, tì.aandp np zyne -Aarts-
beveftiging als Predikant, zou nu medezoon’
inde Vergadering zitten. Hy fchynd in ’t
volgèode Jaar na Ternate vcrtròkkcn te
zyn, alzoo hy’er’A. 1633.. in D. Schotte
’s plaats al was.
Den z i . December zogt zyn Ed. de
zaak van Jannetje Harns al weder uit teOpenbarc
ftellen, dog liet egter eyndelyk aan den ^°eteT
Kerkenraad over , om hier in jtc d o e n 1$^
Zoo als ’t behoorde, die noodig oordeel- Hams,
de dat. dit openbaar gefehieden moeft,
gelyk zy aannam twee dagén daar na te
doen. , -¡i
vQqk bleek uit een bri.cf doprD.Heurnius
aan D. ¡Valteusm ’t Vaderland, dat’er
nu yoo. Ledematen op Batavia waren.
A. 1533.
Den 6. Januari vond men goed zyn A. 1633,
Ed. vopr te dragen de noodzakelykheid
van ’t oprechten van een gezelfchap van
eenige Nederlandfche en, Mixtice jon-
gens tut Krankbczpekers en Proponenten.
Den 17. droeg de voorzitter uit nqqni
van zyn Ed. de Heer Brouwer voor, de
groote hope van bekeering, die men in
Amboina wegens de Alfoereefen van Ra-
dja Sahoelau,en anderen, had, weshal-
ven men dienftig oordeelde een bequaam
man daar na toc te zenden, dat D . Heurnius
, mits openblyving van zyn plaats
hier,aannam te gaan waarnemen,*tgeen
haar Edelheden byzonder bchaagde.
Den 3. Februari verlchcen hier D. Mo- D. Moli-
linaus van de Kuft van Choromandel metnaeus tic;
een getuigenis van de goede ftand der enP Ro~
Kerken aldaar, en dat D- Rogerius daarf^Kulh1*
in zyn plaats gebleven was. ^
Den 10. dito zie ik , dat D. Junius in
Tayouan leggende , om nog een Predikant
op Sinkam verzogt.
D . Mo-
Vàn den G Ö D
f w D. Moïinoeus bood zig by zyn Ed. aan,
om hier de Portugeelche dienft waar te
nemen. Dog die wees hem na den Ker-
kenraad , die dit ondienftig oordeelde,
alzoo’t maar tot afbreuk der Maleÿtièhe
Kerfe ftrekken zou,weshalven menmaar
by de Maleytiche (waar over al veel re-
deneringen tulTehen de drie vorige Öp-
per-Landvoogden , en den Kerkenraad
gevallen waren) Volgens vorige beiluyten,
zoude blyven.
D. Candi- D. Candidius wierd den f . Mayopze-
Tayouan.^6 voorwaarden, by zyn Ed. goedge-
‘keurd j na Tayouan beroepen. Dog dat
hy. by zyn te rüg komft hier weer Predikant
zou zyn, gelyk hem den z8. dito
dit ampt zeer plegtelyk opgedragen is.
Ook verfeheen nu de Krankbezoeker
Julius Ruelius, vntt ’t Schip Middelburg;
^ ^ ertrecht verfeheen hier den zz ju -
S ^ n i weer uit Sitfatte * én prees den Heer
hucaszoon- ook zeer1 als een vöorftandef
van de zaaken van den Godsdienft.
Den 21. Juli quam hier van Enkhuy-
■ fen Jan Janszoon Priferius, met’t Schip
Venhuyien.
D. De.,. , ; P , de Roy verzogt ook, wegens gefta-
i^ - t -d ig e ^ a k h e id , zyn ontflag na ’t Vader-
* land-, als mede j dat h y , by ?t ichryven
aan de Claflis van Walcheren en Aráftér-
dam ,'in eeñ van die Claflen geplaatft
mögt werden 3 om zig te beter vaU zyn
oordeel ontrent de Indiíche zaaken te
können bedienen 3 dat hem alles toege-
ftaan is.
Men vond den 18 Augiifti <5ok goed,
dat, by ziekte;van een Predikant, ofan-
der voorval van oneenigheid, &c. met
eenige Ledematen, een Buyten-Predi-
kant j in ’t Vaderland beveftigt zynde,
'dan hier ’t Avondmaal zpu mögen waar-
nemen : want Dankaarts b en de Roy
zieh, en Candidius en Heurnius na Tayouan
en Amboina zynde, zoo was’er
geen ander vaft Predikant hier,
b. Moli- Op den zelven dag is D. Molinaustot
p S vafte Predikant van Batavia by den Ker-
kant hier.kenraad gekoren , dat haar Edelheden
i goedkeurden.
D. Schot- Den 6 Oftober verfeheen D f Petrus
Ternate Schotte , uit Ternate hier in Vergade-
D. Johannis Heemßede in Amboina,
verzogt zyne verlöfling van daar, die den
z i dito, toegeftaan wierd. Ook ver-
zogt men D. Schäfte, zig hier langer in ’t
Land te willen verbinden , dog hy was
daar toe onecneeen , alzóo al een*'Jaar
over zyn tya haa gediend.
D' Vet- Den" 3 November is D. FertrecbV, als
S S veryan§er van D - Heemßede, na Amboi-
na beroepen-, en den 10 goedgekeurd.
Dienft' Ook zie ik , dat de Buyten-Predikari-
der Büy- ten in dezen tyd de huysbezoekingen
«Santen me<^e waarnamen nevens de vafte Predi-
IV. D e e l .
s ö i e isr s T . ¿>
kwiten , en dat ook de nalatigheid in *t .16 0
hopren van Gods woord iemand pnweeir-
dig maakte oiii ten. Avondmaal te gaan.
Den 8 December', nam D. Schotte de
Reede waar.
Ook zie- ik itt’t volgende Jaar gevallen Teedef-
van perzoonen, hier vah ’t Avondmaal ge- °ß‘
Kouden, om 'dat zy tfe veel by iemands
vrouw verkeerden; o f zig maär eensmaal/ „
dronken'gedrönkenhadden, waar inzfelf
de algemeene Ontfänger; en andere van
aanzien 3 niet verfchoond wieirden.
A. 1P34.
Den 30 Maart zag men inet verwon-A. ifofc
dering j dät de Heer Opper-Landvoogd
Brouwer , geen Lidöiaat was j die daar S l i d -
over zou werden aangefproken. maat '
Den 3 April bleek ‘¡j dat D. Dankaarts^-
overleden , 6rt äan den KrankbeZoeker ¿aaiJ
Jan Janszoon toegeftaan was te propö* 00 '
neeren, dat hy tot gertoegen gedaän had.
Vermits nu, by de dood van D. Ban-
kaarts, in deMaieytiche Kerk niet kon
gepredikt werden, alzoo Di Molinaus ,
nog D. Schotte däar toe niet in ftaat waren
5 200 zou D. Molineeus den 14 May
een Portugeefche predikatie dden, alzooD.Mofc
hy f jaaren ih die täal öp de Kuft gepre-
dikt fiad. En düs zoü meri de eene zon- SSnt '
däg in de Maleytfche, en de’andereZön^
dag in de Portugeefche taal prediken j
waar tegen men egter nü niet opperde
(gelyk wel te voren) dat ’t PortugeefcH
tot afbreuk der Maleytfche Kerk dienen
zoude j dat my maar-äls enkelö nyd legen
D.Mblinxus \ die meri die eer bevo-
rens misgunde, voörkomt, en dat men
dien neerliigen Heer nu niet verder had
können beletten , ' alzoo hy nu mede wat
meer te zeggen had, en hier maar alleeii ♦
nu van de vafte Predikanten was. . ,
Den iy Junius verfeheen hier D. Sa- Carfei
muel Carreiter, met ’t Schip FredrikHen-11*1 ^
rik y .van ’t Claflis Middelburg, als ook IP
Marinüs Gideons van den Hauten, vän Middelburg,
met’t Schip ter Veer.
Men kreeg,by fchiyvens van D. Heurnius
en Vertreeht, berigt vandCdöodvan
D . Clarenbeek, en D . Baßiaanszoon in Ban- S Clä-
da, A. iö 33. al overleden. renbeek
De Proponent Ahajtlerus Hogeßeyn
die al eenige Jäaren iii Surätte gelegen zoon o-'
had, wierdvan D. de Roy , enook van verlcdea«
de Heer Dlrefteur J. van der Graaf, aldaar
ftfcrk äan deze Vergadering aanbe-
volen 3 die nu op Batavia fchynd gekb-
nieh te zyn.
Na Juni lee'ft men niet meer van P . Ö. Sdiö^
Schotte , die omtrent deze tyd zäl över-i6.0-®^
leden zyn. ■- Wau
Den z 9. dito ■wierd aan Marinus Gi-
deonszoon van den Houten een text gege-'
Ven? om te proponeren , en den 13 Juli
was door zyn Ed. voorgeflagen, om den
zelven, Hogefieyn* in Jan JanszoönPH
G fer tust