94 J À V A A N S C
• 1703. - HedcniiependeChineefenraethunnen
4$god,onder’t kloppen op hunne be k kens,
en met vaaten om , dat men door den
, voorzitter en Ouderling, en den Heer
Baillu zal tragten te beletten, alzoo zy
dat zelf onder den dienft deden.
» Den 17 December vericheen hier als
Predikant, per Nichtevecht,D. Engelbert.
François, le Boucq , ' van Amitet-
ctom.
Ö. StaSi- - Ook was D . Stampioen by Extraófc van
pioenna <jen 14 dito na Timor * om die Kerk tè
D^Andrc bezocken , belaft te trekken, D. An-
na Tema-¿fa na Ternate, en D. Spandau na Amte.
D. boina beroepen;
S p a n d a u
na A m - * .
b o in a . ,1S:, > | ’ 3 7® 4 *
A . 170 4 . . .
D. Andrej Den io Januari bléek, dat D. Andre
na ’J Va~ die niet genegenha Ternate te gaan, na’t
der an y aderland vertrekken zou, en isderhal-
- ven, by haar Edelheden Extrait van den
D.van 10 dezer, ’D.WtllemvanWelyàex'^oasàs
Welyna beroepen.
cruae. Den 3 Maart verfcheen hier,per Kat-
tgjidyk D. Nicolaus Groenewout, als Predikant
van Amfterdam.
fatemi Ook deed Helena van Bantam, voor
van Ban- dezen Sangka genaamd * een fmeekfehrift
tamszaak. aanbieden, waar op agt geilagen zynde*
vond de vergadering goed dit haar Edelheden
voor te dragen, met verzoek van
die vrouw in hare befcherming te nemen*
en tegen de vervolging van den Koning
van Bantam, en andre Mohhammedaa-
nen, in haar-gelooye to dekken,,.alzoo
¿y bevorens welMòhhàmmedaans, dog
nu op haar belydenis gedoopt, ten A-
vondmaal toegélaten ; ën ook öiet een
Chriften hier getroud was, en daar over
alleen van dien Koning gezogt werd,om
haar in handén te krygen* gélyk hy haar
ëindclÿk met geweld na zig getrokken*
en jammerlÿk geplaagt heeft, zonder
dat zig haar Edelheden hare Zaak aan-
trolcken.
De Heer Den 14 April is de overleden Heer
de Wilde, Gommiflarispoliticq, Jacob van Dam,
Commif- door den Heer Herman de Wilde, Ordi-
^rup°j- nariS Raad Indien, volgens Extrait van
den 28 Maart, vervangen.
D.Groe- Den 21 bleek* dat D. Groenewoud nà
newoud dé Weftkuft gaan zou, om dâar de H.
***„? Sacramenten te bedienen.
D.Stam- Den 8 September quam D. Stampioen
pióenna van Timor, Soerabaja, enjapara weder
Malaçka. hier. En wierd den 29 ditonaMalacka
beroepen, gelyk dat by Extrait van haar
Edelheden van den 2 f dito quamtebly-
ken.
D.Fcy- Den 13 Oitober verfcheen hier D.
lingiu* uit Feylingius uit T ernate, met verlof der Re-
Tematc. geering aldaar, en met behoorlyk Ker-
kelyk ontflag, na dat hy daar 6 jaaren
met vrugt en ftigting gelegen had.
I E Z A A K E N
Den 10 November verzögt Andreas -tyc&i.
Lamberías Loderus aan deze vergadering,
en aan haar Edelheden, om ’t Ö. T . en^ge^.
’t Pfalmboik in ’t Portugees te drukkeQ; geflaagen,
dog iS afgeflagen, ota dat ’t O. T . nog
nier nagezien, en ’er nog geen gebrek
van Pfalmboeken was. Waar uit te gelyk
bleek * dat dat fchoon en nut werk
van D. Ferreira maar bléef leggeri‘Verrotten,
, zonder dat haar EdèlKeden tot
het nazien o f drukken laft beliefden te
geven.
Den 24 dito bleek, dat de Heeren DeMà-
17nen , op ’t aanhouden van de Claffis v^ö
Amfterdam over *t nazien van D. Leydek- te zien.
kers Bybel door D . van der Vorm, en
wegens ’t drukken van dien, geliefden
te antwoorden, dat het een noodig werk
was, en dat ’t zelve* na ’t overzien zoii
gedrukt werden : waar op in aanmer-
king gekomen was, of men haar Edel-4
heden niet om ’t nazien zoo van dit werk*
als om dat van ’t O. T . in ’t Portugees*
behoorde verzöeken* gelyk daar op befloten
iS.
Den i December verfcheen Hier D . D.Groe-
Groenewoud weer van de Weftkuft, erinewoud
feverde een bericht van zyn togt over. va" de(,.
Den 19 dito is D . Theodorus Zas ovcr-w n 7a *
leden, hebbende hier over de jojaarge- dood.
ftaan;
Á. i jò f . Â.I70SÎ
Den i f January vonden haar Edelheden
gpedaan den Kerkenraad bekend te
makeh , flat , aangezieriTnog noit 2Íon-
dags in dcPortugeíché Buitén-Kerk ge-
predikt was , zulx voortaanten minften
eens gefchieden zou.
Den 19 dito bleek* dat dé Kefkeri-Veraoek
raad van Amboina * by hun ichry vens van aan D.vari
den i f September A. 1704. verzogt *der V°rln.
dat D. van der Vorni de Pfalmen in Rym
wilde brengen * waar op men goed vond
zyn Eérw: daar toc te veïzoeken, die ’t
ook aangenomen heeft j hoewel; dät
A. 1Ö98. door zyn Eerw. aangèboden,
dog (zoo ’t my toefchynd) zedert doör
ander werk belet, blyven ftëken was.
Den 2 Februari yerícheén hier d&Ii-Bartod
Krankbezoeker Cornelis Windraat-, petya“Ma‘
Overryp van Rotterdam ; én den i 6 di- ac a*
to D. Bartòu wettig van Malaçka. • S
Den; 2 f April bleek-ook , dàt haâr
Edelheden, volgens Extrait van den 19
dito hier bëroèpën hadden D. Joannes,
Marens * in de plaats van D. ZaS, Dg
Gerard Hey$ tot derde Portugeefche, en
D. Colde dehorn tot tweede Maieutiche
Predikant j dog de twee laatften in dier
vtíegé* dat zy gehouden zulieh zyn by
vertr&k, ziekte, o f verfterf van hunne
Medebroeders , den gemeenen dienft iri
beide de taalen te doen, en dat ook beide
Van den G O D
t705. de de Maleytfchö Broeders de- Reede,
dat nu zedert een geruime tyd door nie-
-taandgefchied was, zollenmoeten waar-
nemen, te w.eren, wanneer ’eßgeenbui-
ten Predikanten zyn.
DcPortu- - Ook vonden haar Eddhedèngoed, dat
geefche de drie Poitugeefche Predikanten ten
Prédikan-minften mede eens. Zòndags in ’t Duits*
Dutete* ,vo%ens ri befluit van den 13 Januari des
prcdikca. vboricden jaars , zouden moeten prediken.
der Oòk hebben haar Edelheden toen D.
der Sluis. op Qnraft geplaatft ,enom
Onruft. redenen goedgevonden D. le Boucq op
D. le Batavia te houden, om Portugees te lee-
Böucq op ren enomder zieken Predikanten beurt
Batavia. ’ k waar te nemen.
Daar benevens zoo was D. Coop agt den
uri al eenige tyd , op. zyn verzoek aan de
Heeren 170?»* * Emeritus gemaakt, trek-
kende alleen zyn Soldy, dog geen buiten,
VQordcelen.
DeDuit- Alle deze beroepene Heeren namenop
iidw dienft die Voorwaarde hün beroep aan, en vona
ppgelegtnde vergadering goed, dat D. Hey alle
‘ zpndag eens in ’t duits prediken zöu, ’t
Zy buiten* ’t zy binnen , zoo als zyn
beurt viel* dat te meer aan Hem is op-
gedragen, om dat D. D. op den Akker,
en Thornton, door een dienft van lange
jaaren ’aan ’t Portugees gevvoon, verklaar-
den niet in ftaat te zyn, om duits te prediken,
en datzy, zulks moctende doen,
Zig daar over zeer bezwaard zouden vin-
den. Een laft van haar Edelheden, die
; Zeer wonderlyk en niet tebegrypenwas,
s d i ë isr s ' f . '
te tyn * ’en dat hem Véel betör Wat ver- ‘
ligtipg. dan bezwaring in Zyri rdienft ÿ ç i
lyken zou* alzoo de zwakhedeü dès öri-
derdoms hem nu al aangrepeU.
D. Thornton nu 14 jäaten dit gedaán*
én zedert veel ziekten, hertkloppingeni
enz. önderhevig geweeft hehbendé, zei*
ue dit mede hem voHlagert ointaogelyk
te zyn* weshalveri verzogt daàr'àf ver*
íchoont te zyn, te meer * alzoo zyn Eerwi
zieh A. 169ï . voor de Portugedfche taaí
verklaard had , en haar Edelhedfen toen
genoegen daar medenamen, hoewél zyri
Eerw:mede aangenomen Wás,omDuitích
te prediken.
Den 22 Jrini wierd D. Groetíekvoud, b v ¿
Extract Van den i6 dito, ais Prédik'antnewoúd
van den Treyn op Java aangeftéld. _ Treyns-t:
Men kreeg hier nu òok berigt vari 4t>reai1^
Jafeapatnamlche Studenten , door D.
Sinjeu 3 : maand onderwezen, alsReétor
van ’t Seminarium, en den 4,9 April doori
zyn Eerw; in ’t by wezeri" vàri véel federi
der Regeering, en des Kerkfenràads vari
Colombo, ondervraagt, waär over haar
Edelheden *t oordeel van dezén Kerkenraad
verzogten j diezeyden, verbaaftte
ftaan, dat Inlanders in zoo körten tyd zoó
verre gebragt waren, oordeefendc dat zy
uit vorige önderrichtingen van andre veel
moeften öpgel^t hebben. Ookzeyderi
zy , dat die ordre vàn òridérwyshen wat
duiiter en onordentelyk voorquam, alzoö
verfcheide dingen uit de natuurlykè
Godsgeleertheit door hen verklaart wier-
den, die alleen uit de geopenbaarde
van imand zoo veel jaaren aan een andre Godsgeleertheit taoeften bewézen wertaal
gewoon , weer een nieuwe te ge-
bieden, als o f dat zoo in hun vermögen
ftond.
' Dog den 8 Juni bleek * dat haar Edelheden
by Extrait yan den 29 May daar
by beliefden te volharden* belaftende*
dat ’er by beurten in de Nederduitfche
bn Portugeefche Kerken Zoii moeten gepredikt
werden, dat de Predikanten dier
Kerken zieh van beide kanten daar toe
zouden moeten bequaam maken.
En dat ook D. Hey zig binnen ’t jaär*
of nog eerder * tot het prediken in *t Por-
Portugecsj-ygggg ^ hebben te beneerftigen.
IXD.op D. D. op den Akker en Thorntonzei-
denAk- den daar toe wel gewillig* dog onbe-
quaam, en dit hen onmogelyk te zyn 5
ook was D. op den Akker uitdmkkelyk
hier in de Portugeefche taal engeroeyp-
te beroepen, gelyk dat by haar Edeflie-
den befluit van den i-f Jidi A.
ken kon 5 behalven dat hy toepook zelf
©na een halve Duitfche beurt verzogt had *
en hem die toeo geweygerd was , om zig
alleen in ’t Poitlagees te beneerftigen,
het welk hy nu iy jaaren aaneen gedaan*
en reeds .f8 ¡jaaren hebbende , zoo
rieyde zyn Eerw : daar toe nu niet in ftaat
D.Heh
belail
jkereti
Thornton,
on-
vermogen.
Jdfen.' L
( mèÿhdën * dat het ook béter we-
zen Zou, zoo D . Sinjeu hen volgens ee-
nig bekend Sy ftema, als dat van Burmani,
onöerwezeh * en zig daar aan gehouden
had* leerende hen alleen de gronderi*
en de gefchillen ’er aflatende. '
Ook bleek by ’t Extras harër Edel-Haàr È1;
hëden vari den ¿1 Augufti * dat zy * niet-delhedcri;
tegenftaande alle voorweñdingen van D .^T^ bj,
D. op den Akker en Thofntons onvermo-fl^3^
gen* egter by hun befluit j-dät zy zoo
wel Duks * als Portugees, prediken zou- ,
den , Volhardden , in verwagting, dat het
die broedërs aan geen luft nog béquaam-
heit ontbreken zal* ota dit húnbevelojí
te volgen;
Op den Akker zeyde daar toe zyh beit
te zullen doen, bbriiigende egter nog-*
maals ’t vorige aangehaalde.,
Thomtoit veiklaarde* dat hy häat E-Ajitwooit
dçlheden dé Waarheit gezegt had, en nogvan Ö. D.
’t zelve zeyde* lk°.nbe®de zig niet genoeg°P ded
verwonderen, hoe haar Edelheden kon-™^1’,***
den goedvinden de twee otídfté Predi-tort.0m'
kanten dezer Stad bóven andre te be-
zwaareo, en dat zy riiét ëede wildèn be-
veftigen , daar toe niet in ftaat te zyn*
w