welke men driederlei ibort ’eij kend.
1. Tyger van groote als een kat.
2. Een foort van groote als een kalf.
M De Koninglyke tyger,die,behalven
de ftaart, y voet lang, en vöethoog, en en
vervaarlyk dierom aan te£doen is.Men heeft
’er ook de Rhinoceros, van welke nu en
dan wel een afgedwaalde zieh ontrent de
ftad komtvertoonen, waar van ook in opzigt
van de tygers, nog veriche voorbeclden
zyn, alzoö.’er A°. 1706 o f .1707 nog een
in een thuin pas buiten de nieuwe poort,
en nog eens in een ander ontrent de Son-
tar» gevonden en gefchooten is.
DERDE HOOEDSTUK .
VErßbetde yergadermen., De eerfte vergadering, en wat daar in verriebt Vieri
m m t m uder em < e 'm m * » z-m w m ,
I # IVanneer zyn Edelbeid gehör ge,ft. Zyn mag,. 1 J R
en baargedrag by eemgbezoek, dat zy ontfangl. Gevelg van zyn Edel-
beidsdagter. Peft van zyn Edelbeid, en de andere Heeren, ontrent bet befibtyven
det Landvoogdyen. Hel ¡even van den Heer Opperlandvoogd Pieter Both. Zyn eer-
¡te logt A“. ip q ■ als Zeevoogd. Zyn tweede logt als Opperlandvoogd A°. 1610
, j‘ ve” afgebeeld. Zyn dood A”. 1614. ontrent Mauritius. Het ¡even van den
Heer Opperlandvoogd Gerard Reynft. fßerd den 10 December 1614 als z e Opper.
landvoogd voorgeßeld. Zyn dood, den io December 16i f vongevallen. Zyne af-
bteldsng. Het leven van den Heer Opperlandvoogd Laurern Reaal. Die A°. 1616
du wserd ,618 afgmg En A.. ,619 na % Vaderland vertrok. rerdere zaken, tot
loj van dezen Heer bygebragt. : . - -
d;Us verre nu van deingezetenen,en
wat verderfotdie ftad behoort,gc-
Iprokcn hebbende ,zal het tyd wer-
den, om te zien, hoe zy beftierd werd.
• 1)626 aanzienelyke cn van alles wel voor«
ring«. 51Cne ftad W6rd door vei^^“ de beftier-
ders, en veigaderingen geregeert,beftaan-
de in deze navolgende:
1. Die van den Opperlandvoogd en de
Raaden van Indien.
2. Van de Raaden van Juftitie ofte des
Gerichts.
3« Der Heeren Schepenen.
4. Der Heeren Weesmeefteren.
5. Der Heeren Heem-Raaden.
6. Der Heeren CommifTariflen van de
Kleene- en Huwelyk-zaaken.
7. Van de Heeren Boedel-meefters.
Waar by men die van de Krygs-Raad
Z011 können voegen,zoo die een vaftezit-
ting had.
De eerfte vergadering van ganfeh Indien
is die van haar Edelheden, waar in
De eerfte
▼ergadering.
cn , --- 1' * ““** w«uu iu
wat daar indc Opperlandvoogd. voorzitter, en de
verricht Dire&eur Generaal van den handel van In-
werd: dien de tweede is, beftaande voorts uit
v y f ordinaire Raaden, die na hun rang
volgen, encen belluitende ftem hebben j
waar bydan nog eenige extraordinaris Raden,
alleen maar met een raad-gevende
ftem, gevoegd werden; dog by ’t fterven,
ofvertrek vari een ordinair Raad, krygt
de oudfte buiten-gemeene Raad, een be-
fluitende ftem, ter tydtoe, dat’er een ander
komt. .
Ry deze vergadering (die, volgens be-
fluit harer Edelhedeo van den 1 i Oktober
i6 fo alle dingsdag,en vrydag.ten vieryu-
ren na de middag vergaderd, werden, alle
de groote zaken van de E. Maatfchap-
py verhandeld, en zelf plagten zy in de:
eerfte tyden (gelykmyAo. 1639 nog klaar
by een brief van een Bewindhebbej-aan
de Heer van Twift bleek) ook deordina-
ris Raaden van Indien te makenj dat de
Heeren XVIIen. naderhand aan zieh be-
houden hebben.
Alle ampten werden vergeven, cn alle
gezariten; brieven van ftaat, enz. door dien
Raad gezonden en ontfangen, ook alle Bui-
ten-Landvoogdyen (daar ieder ’er een b f .
twee voor zyn deel van krygt) door harn-
Ed. Ed. befchreven, welke beichryvin-
gen dan in vergadering nagezien ,enzom-
tyds wel wat hartelyk,, na dat de Opperlandvoogd
Icherp van pen, en aard is, ver- '
beterd werden j hoewel zulk een Heer ook
, wel ziet, aan wien hy die doet, alzoo die
genen,die onderde Raaden hunnezaaken
wel verftaan, dit niet dulden zouden , te
meer, alzoo my bericht is, dat die door-
gehaalde fehriften in de geheime fchryf-
kamer als ilapers blyven leggen, waarby
dan zulke Heeren als eeüwig gebranci-
merkt zyn.
’s Avonds ten 7 uuren werd ’er op de
zaal een gebed, en dan te gelyk door zyn
Edelheid, en de verdere Heeren bericht
van ’t voorgevallene op dien dag gedaan,'
en over dringende zaken dan ook wel be-
fluit genomen.
Gelyk nu Batavia een van de grootfte Voor-
koopfteden der ganiche wereld, en tege- naamft=
lyk als het middelpunc en het hart van den
Staat
É A T
Stáat der E. Maatfchappy is, alwaar het
bloed en alle de fappen, die hetgrootlig-
chaam, mitsgaders de aderen en zenuwen
van dezen magtigen Staat alomme doorftni-
len, en in een bloejend wezen houden,
toebereid cn vervaardigd werden, alzob
is het ook het grootfte werk van haar E-
delhedcn dagelyks op zyn tyd te bezor-
geo, dat de Ichepen met de nodige en ge-
eiiehte waren na alle comptoiren afgezon:
den, of van de zelve met de aangekome-
ne ftroomen van goederen,enallerleiaan-
\ gebrägte waren ontfangen werden, om
dan ieder foorte der zelve weer, daar zy
getrokken zyn, en de nieeftewinftevoor
dé E. Maatfchappy geven, af te zenden :
want dit is het algemeen pakhuis van Indien
daar men pakhuizen niet alle lborten
van ipeceryen, kleeden, en ook allerlei
vöorraad van graanen, dranken, enz. voor
ganfeh Indien heeft.
Wanneer De wyze nu van verzenden der fche-
o'n\ofrCr^en ta6t ^are waren, mitsgaders het te
geft^ied ' ru.S ^omcn der zelve van de comptoiren,
mitsgaders de tyd van ieder bezending,
zullen wy hier kortelyk voorftcllen.
‘V In de maanden van May,Juny,en,des
noods, ook in July,' zend men gemeene-
lyk de fchepen na Japan, hoewel ’er in
April ook al een over Siam, om huiden,
rocheyellen, enz. vertrekt, en ook wel
een over Malakka met de aldaar geéifch-
tegoederen, en met de Bengaaliche, en
eénige andere, daar voor Japan gefchikt,
waar nevens zy ook wel gewoon waren
op Tonkin aan te gieren,om dezyde,die
zy daar innamen, in Japan ter markt te
brengen.
De voornaamfte Japans-vaarders vertrek-
ken egter in May of Juny, die dan ook
regt toe na Japan ftevenen, medenemen-
de veeferlei ioorten van vaderlandze ftof-
fen , roche-velfen , gom-lak , namrak,
katsje, allerlei kuft-kleeden, Bengaaliche
armozynen en lywaaden, mitsgaders, ka-
neel, péper, nooten-muscaaten, foelies,
nagelen, bloed-coraal, mitsgaders allever-
dere-waaren, die in die tyd daar getrokken,
o f geeifcht zyn.
Van deze waaren werd inkoops wel
voor 13 o f 14 tonnen gouds derwaards
gevoerd, die by een redelyke markt wel
140 tan honderd aan winft konden uitle-
veren, hoewel die winften nu vry minder
zyn.
Zomtyds eaat ’er in ’t laatfte van July
nog wel cen fchip m?t eenige dan eerft aan-
gelande vaderlandze goederen, om die,
dan ook daar met winft te verhandelen.
A V j A*
Vtrzeading der fchepen uit Japan;
Op den 1 y of 20 van Oktober, vertreib
keti de lcheperi vän daar weer na Batavia*
zynde een grodte maand op die reize, eef ’
[yds (dog nu niet meer) goude coebangs,
kämfer , lakwferken , porcelynen, zyde
ftoffeti, zyde koülleri, ■ bali’s met iacki,
milo, connemon, confitiiuren, zeer veel
köper-kiften (wel ten getale van 7 o f8000
ieder. van 124 poiid) thee, aluin, radix
China, fpeaüter, efi vericheide Chinee-
fche ftoften, daar'by bezending uit China
geköraen, mitsgaders tin van Malakka
medebrengende, al welke goederendari
weer in Bengale en op de kult in February,
en wat later in Süratte en Perfien ver-
tierd werden , van waar die fchepen dan
in Maart weer na Batavia keereh, uitge-
nomen dat wel Zomtyds een Bengaals-vaar-
der van deze fchepen met eenige zuiker,
groove lywaaten, Moorfche kleederen,
enz. in ’t begin van February ,enook wel
nu en dan eefi Surats fchip na Perfien gezonden
wierd, die dan in May weer op
Batavia komen,netop detyd,datdefchc-
f^öUitfiewUL^^n.aangglegt yygf.deq..
Bezending na de kufi van Choromandel.
Na deze kuft werden de fchepen vari
April af tot in de maand van Auguftusaf-
gezonden, van welke zommige wel op
Ceylon aangieren, nemende vanjafnapat
nam faye, areek, sjangkos , kaneel, pal-
meerhouten, en gefchildcrde kleeden me-
de, o f zy loopen ten minften dat land in
’t gezicht, om door de weftelyke winden
niet verdreven te werden, waarom zyge-
meenelyk tot aan Punto das Pedras, en
dan verder tot aan Nagapatnam ftevenen ,
daar zy dan op de eerfte plaats van de
kuft .zynde , verder , na Tegenepatnam,
Sadraspatnam, en Paleacatta Zeiten, om'*
na de geeifchte waaren op ieder eomptoir
geloft te hebben, daar de gereedleggende
pakken met allerlei kuft-kleeden en lywaaten
(na voor af zieh met puin, en andere
kuft-fteen-werken wel geballaft te
hebben) in te nemen, als ook indigo, falpe-
ter, ftaal, enz. en' voor al juweelen, op
de Zuider comptoiren ingeladen, in September,
of in ’t begin van Oitober, na Batavia
te vertrekken, zynde ontrent z o f z i
maand op de reize.
In ’t laatft van September, of in Oktober
vertrekt nog een fchip na de kuft op
Malakka, alwaar zy dejapans-vaardersaf-
wagten, om die hoofd-zomme na de Kuft,
Bengale, Ceylon, Suratte, en Perfien te
brengen, van Malakka gemeenelyk in December
vertrekkende.