Il
i■iPIliii
8 * 1
n
lit!
■ H
Gevögel«
Gioente
«n aard-
vrngren.
B A T À
klccden, agaaten, en in veel kleenighe-
den, diefraei zyn.
Behalven den overvloed van vleeich,
heeft men ’er öok overvloed 'van allerlei,
dog tneeft van zee- vifch, ais konihgs-viich,
kàôab, fchoone carper , verkensi-vifch,
fteenbraaflem, galjoen-vifch, geep, harder,
babara, fchoone zandfpiering van een
ongemeenegroote, en zeer blank, fchoo-
nc Jacob Evertzen, Goafche kábbéljaauwí
pampus-vifch, leer-vilch, bagger-buikeri,''
pees leti, of melk-viích, cabos, paling,
aal, pees-porco, zynde een kleene foort
van verkens-vifch, klip'-yifçh, negen-oo-
gen, tongen, roch, ftompneuzen, pape-
gaei-vifch, zee-katten ,sjap sjap-yifch,oe-
fters,alikruiken, garneelen, krabben, kreef-
ten, moflelen, en meer andere yíícHV De
good- en zilver-viichjeszÿn ’er mède ;flog
.afleen tot vermaak, en die men ip groòté
potten half voi water met wormpkensaan-
queekt.
NÍen heeft *er koejen-botèr (Èégen een
halve ryxdaalderj én ^buÖels boter (die
fleclit is ) tegen i 2 'fluì vers *t poti'd , eri
zoete-melk (tegen 12 ftuivers de dessen
bufièls-melk (tegen een fchelling) in overvloed
$ dog ongcmeen fchoonis het brood,
dat■ Ttttifwòorz fful^FêrsTïeéft:, éB^zeer
"blank en lekker, en van groote als een
broodje van i ftuivers in Holland;;
• ' Van gevogelteheeftmen ’er mede overvloed,
teweten, van hoenderen, ganzen,
endvogels, dui ven, ookkalkoenen, tioé-
wel weinig; dog veel tortelduiven, kaea-
toeha’s, loeri’s , perkiten, kleene mers,
en martyntjes, die fraei klappen, krop-
ganzen, reigers, en groote roof-vogels;
dog een groote menigte van glattieks, of
rylt-vogels, kleene groene papêgaeitjens,
auartels, byna als de onzen, op de rug
en vérder met bruine, aan de borii: met.
blaauwe vederén, en geele bekken,enmet
drie klaauwen aan de pooten ; dog ilaan
niet ; maar fmaken zeer lekker. Daar zyn
ook konynen ; dog niet overvloedig.
Men heeft hierook Overvloed van allerlei
groente en àardgewaflen, aangezien de
grond zeer vrugtbaaf is. En zoo men zig
met ’t gewafch des velds, zonder vader-
landze waaren (die zeer dier zyn) hier be-
helpen wil, kan men zeer lekker enbeter
koop leven, als in Holland,alzooikmanden
met kooljjonge groene turkzeboont-
jcs, enz. hier voor een gering geld heb
zien koopen.
Daar zyn allerlei zaden, alsKaapze, Su-
ratze; en Perfiaanfche, die zeer fchoon
V 4 A. m
zyn.
Men heeft’er overvloed van lekkefe kool,
Chineefche en uitmuntende fchoone groo -
te en dikkc radys, die men als knollen fnip-
peren, en by een hoen zeer lekker kan Aoven
, en die onze radys en knollen zeer verre
in vaftigheid overtreôèn. Daar is ook
overvloed van feldery»veelerlei malze falade
endivie,' karooten, kervel, fchoone Perfiaanfche
pieterzeli, turkze boonen het ge-
heele jaar byna door jong, witte en ánde- *
re boóñtjes, zeer gòede allergies (dog een
daalder,en ly ftuivers, nadac zydikzyp;
de bois) ipenagie,en veel andere moeskrui-
den, in Holland onbekend, maar van goed
gebruik, porcelyn, een foort van lepei-
bladen, roodç en witte beèc, fenkel, dille
, en wat dies meer is. IS
Onder de aard-vrugten zyn’cr fchoone
water-qaeloenen , pompoenen , heerlykc
Chineefçhe en andere geele peen ,concom-
mers, fokki fokki’s, batata’s, ajum/íma*
SuratZe (die zeer groot is) als Jayaanfche¿
taratti’s vrugten (een foòrt van ploinpen)
en andere. ’ ;
Odder de boom-yrugtén heeft men ’er Boom-
overvloed van Mangga’s, deTonkinzeen vrugten.
meet andere zöete appelen , Manggoftans,
Djártíbop^cn, Gójava’s, AnanáfTen, vee-
lerlérPirang, .Lâhilà’s, Djamboelan’s , of
Djoewàjts (een fòort van pruimkens) Ka-
tappk’s* (of lndilche lekkere amándden)
Bilimbing’s, Japanzé en Chineefche ka*
ftanien, Chineefche peeren, piftasjes, ro-
zynen, kismis (een ioort van Perfiiche
IcfferiteirT Perfiaanfche". kraak-am^ndelen
- (die ongemeen lëkkec zyn) en mecr antere
verfnaperingen, ook.idruiven, fioewel
’erdie- zeer. weinig aaógequeekt werden,
dat myns oordeels méeftdoor nalatigheié
toekoint, alzooik geen reden wete, waar-
om zy daar niet zoo wel, als in Ambon,
daar ik die zelf in overvloed gehad heb,
vöört zäuden willen.
Men hecfc’er ook bloctnen van allerlei Blocmcn.
flag, als de Bocnga Raja,, de Tsjampaka,
de gemeene Manoor -bloem, en de Moe-
gri Ton kin; de Canangan, de Camoeni,
de Kaotki bloem, de vier uuren-bloem., de
Tararti of Tratte-bloem, zynde een zeer
groote fraeje tulp, en meer andere bloe-
men.
Ook heeft men ’er veel origedierten, als Ongcdkt-
duizend - beenen, groote en kleene^ fcor- wn*
pioenen, vliegende en andere hagediflèn,
capellen van allerlei foorten ,vliegen, vuur-
vliegen, muggen, fprinkhaanen, krekels, -
fpinriekoppen, byen, horfels, kakkerlak-
ken, mieren van allerlei ibort, te we ten, ’
witte, zwarte, en roode. Men heeft ’er
ook gekko’s in menigte, alzoo dit haar eigen
land is, en donker-geelekikvorfchen
met bruine vlekken, die verkogt, en van
de Chineezen zeer veel gegeteri werden.
Een groote menigte van Kaeimans heeft an^Cfj.
men in de Rivieren,' a!s ook te land zeer rô“ Cbi’cr
vcelleguanen, egels, wildeverkens,her-beeft,
ten, veelerlei aapen ten daar onderbofch-
menfchen, die ik verfcheide gezien heb)
zeer veel (langen,veel koejen,oflen,paar-
den, bokken, geiten, bufFels; en‘ wat
landewaarc in nog zeer veel tygers (vani
wel