7t Z A A K E N v a n
1628. eenige zaaken, waar ontrent h y onichul-
dig- w a s ; te laft gelegt zynde, h y befloten
h e e ft , ten einde h y in ftaat z y n mögt
°m zieh zelven daar over voor den K e i-
' Zer te verantwoorden , om de Japaniche
taal (g e ly k h y 00k gedaan heeft) te leer
en ; waar op h y A o . 1632,., ontrent het
midden de s ja a r s , na Japan, om zieh van
die blariie te zuiveren, verrrokken is ; dog,
>Zßo ras h y daar aangekomen w a s , 5 iaa-
rcn tot Firando ( zonder in Jedo te körnen,
en zonder oit de reden daar van te
weten.) gevangen gehouden, en eindelyk
Zoo, als w y gezegt hebben , ve r loft, en
ten eerften ( zonder daar nog eenigen tyd
met een L y fw a c h t b y zieh gebleven te
z y n , g e ly k ' men al mede tegen de waar-
heid voörgeeft) met onze Schepen, na ’C
afflaan van zyn verzoek, om den Kei- 1628.
zer te gaan bedanken, na Batavia gekeert
Daar op vertrok de Heer Nuyts Aö.
I I: 1 118 ’t.Vaderland, zonder dat
verder iets van zyn zaakvernomen hebbe.-
Hoedanige zaaken hierin Tayouanon-
der de Regeering van de Heer Putmans
voprgevallenzyn, is my onbekend, alzoo
'lkdaar vangeen eene letter aangeteekend
vind, maarwel, dat hy hier Landvoogd van »
Ao; 1629. totÄo, 1636. den 15* November
geweeft'»_en doe met ’t Jacht Bredam, en D e Heer
I oe r luyt Warmond volladen van hier na Putmans
Batavia , en in dit zelve jaar noa als Bevel-
hebber der Vloot na ’ t Vadcrfand gcaçUd Ï ' 3
Z E V E N D E I I O O F D S T U K.
DEJ u ' ,^ ' T j av U% Vl’7 "’£ «H i llP u t tM n sÄ » , i6 36..a/, » y * Landvoogd.
, . 1 i l c Traudemus Landvoogd h ie r . Brief v . i d en H e e r T A -
e Gouverneur V/ Edand Kelang. E n h AntwoordV „f.
f l JIIZJa è ° i i 43' ^ d v o o g d . D e H e e r Caron Ao. ,644. a r t ß e
jümdvoogd. D e H e e r Over-Water Ao. 1646. negende Landvoogd. D e H e e r Ver-
Ä ° - & Î Landvoogd. Sm e d e t o e le i d e r Tsjineezen h ie r Ao. i 6 f i , cm
eta.’ I a A U £m ’ £tm V £ werd- D t Hnr G m r Ao. i6 ra.
S w oe ^ f l l S STe S S I n -f Fonn°ra £nv"f'm W - M K T I Z V f * landvoogd. Coxmjaas toeleg. Dae men ¡euren te vdren
'V ad e rh n d *« * . De Heer Coyett, en de, Raads Jchryven niageiccfd.
Z ? ^youan Ao. 1660.ßevnden. Die hier nie! Jede ^ dan dwarsv
Z Z c 'Z keerde. Coxinja tafi Fonnofa A 0. 1661 aan. Brief
de Heer Maatzuyker aan Coxinja. ’f Verder hier voorgevallene. De ware redenen
van Formaia’s verlies. Hoe men J e , den Heer Coyett Jnndeld heeft. V b e M
vm zyn B ^ iffim en t omflagen werd. Hoe lang Formoia hy cns beraten is Hce ’ t im t
r,7 ’ “j °m tn.™“ G o ^ ja »<“ ' aangelegenbeid ^»Fonnofa. j Waaren, hier
v a l le n d e ( en hier getrek^en. 1 ,yit der Landvoogden v a n Tayouan..............
D e Herr
v an der ■
Burg v er-
vingden
H e e r
Putmans
A o . 1635-
als v yfd e
Land-
A o . 1641
d e H eer
T r a u d e - ,
niüszef-
d e L an d v
o o gd
hier.
" É ' V E Heer P u tm a n s wierd À o . 1
; p in November door de Heer J o -
J k M h a n v a n d e r B a n g Buiten-gemeen
Raad van Indien, als v y fd e L an d v
o o g d , vervangen.
W a t deze H e er alhier verricht heeft,
ism y medeonbekend, g e ly k o o k d e rechte
t y d , wanneer, o f w aar, zyn E d . over-
leden i s , hoewel het my toefchynd, dat
z y n Ed . A o . 1640. geftorven is.
H y wierd A o . 1641 door de Heer P a u lu
s T r a u d e n it t s als zeide Lan dvoogd, ver-
vatwetr, die ’er met den Sergeant Majoor,
d e Heer J o a n n es L am o t iu s^ toen met negen
fchepen na toeging.
H o e lang ’er deze H e er gelegen , o f
w a th y hier verricht heeft, b lyk t nergens,
danalleen dat h y Ao. 1641. dezen B r ie f aan
den Spaanfchen Gouverneur op Kelang
ichree f, die w y met z y n Antwoord hier
volgen laten.
Aan donfalo Portilia, Gouverneur van
de Spaanfche Fortreife op ’ t Eiland
K e lan g , in Tayouan.
A Lz.00'Wj een beßante Krygsmagt, zoo B r ie f ras
X i te Water, als te Land , uitgezet heb- de»Heer
ben9om V E . Reßdentie-flaats Lafanüßmo.
gelegen of ’ i Eiland ‘ Kelang, ’ / zy by ac- den
coord, o f hofiile Proceduttren, te intercipie- Spaan-
rent en meefier van V zelve te werden, zoo ^ en
hebbe V E . , ha ’ / gebrui^ van de ebrißely- ^ , “ 0 ? ”
ken aard, by dezen •willen waarfchouwen, ’t Eiland
en inflmeren, d at, ingevalle V E . met d e zy - Kelang.
1 nen, orider zoodanige Capitulatie, a ls voor-
fiellen en met de onze accordeeren moogt, be-
geerd uwe fortificatie Lafantifßmo, Trtdni*
dad, en verdre ßerhten op Kelang, te verla••
ten, wy aan onze bant met V E . en de zynen,
na V gebruik des oorlogs , in alle reßclyßheid
genegen blyven te handelen; anderzins zu llen
genooazaakp Wezen met V E . , en de zy nen
, na ufantie , wanneer men diergelyke
afiien ßormenderhand yolbrengen moet, te
handelen. Wild dan, E . Heer, op V E . ge-
legenheid letten, om bloedfiorting te vermy-
den,
T A Y O U A N o f F O RMOS A . 71
1636. den, en ons hier op uwe meining in*t kgrte,
om geen veragtering in tyd te hebben, laten,
1yjeten, en weefb God bevolen.
In ’ t F o r t Zeélandia, den 26 Augufti
Ao. 1641.
(O n d e r ftôpd )
U E . Vrierid, J
" ( E n was gèteekend) j:
Paulus Traudenius.
jfîet antwoord hier op was dit navolwoord
hier op.
■ A a n d e n G o u v e r n e u r in T a y o u a n . §t
U E . Br ief van den 26. Augufii van dit
jaar hebbe wel ontfangen, en d e n in -
houd gelezen, en antwoordc ■ na d e Wet van
goedè Chrifienen, en op myn e e d , d i e ik^ aan
den K o n in g g e d a a n h e b b e , e n m a g nog b e -
g c e r e ik^ n ie t t e lev ercn ,_ ^tgeen V É . e ifih ,
te weteh, dit Ka ße e l, alzoo en myne
Soldant en, gèréfolveerd zyn ons te difenaee-
ren : wànt ik^gevjoon ben Legers te zien van
groote magt, en Hebbe met diergelyke diver-
ß h e reizen gevogten in Vtaanderen, als. ooJ^
op andere plaatzen. Alzoo vermoeid u niet
mybrieven te fchryv.en in, zulken begeeren,
- en teder een z je hem te weeren., Wy zyn
Chrißen-Spanjaarden, en God is onjen be-
fihermer, daar dan gelooven wy. God be-
yvare u. . V i t ons principaal Kafieel Salvador
denö.jSepfcmber 1641.
En was onderteekend f f ' -
: (donfalo Por tilio.
* D a r w y hier egter naderhand meefter
. van geworden z y n , b ly k t hier n a , alzoo
ZD.Maßus, nevens anderen , maar pas van
te vooren , eer Coxinja Formoià innam,
:van daar na Japan, en behouden op Batavia
geraakt is.- O o k heeft de Heer Bort
het zelve daar na , o f A o . ïd 6 y . w e l weder
ingenomen en z o o h ia n onder Kapiteyn de
Bitter hier in beZettihg gelaten ; a o g voor
■zoo ven-e den Handel aanging, hebben w y
daar niets, dan laft , aan gehad, weshal-
ven ook alonzen omilag van daar A o . 1668.
g e lig t , en naBatavia gevoerd, en onzeVe-
ftin g daar geflegt is ,' te meer, d ewy l onze
Handel op Tsjina niet opnam.
D e .H e e r V o rd e r fchynd hy m y tot hier A 0 .16 4 3 .
le M aire, g e l e g e n , en toen den H e er Maximiliaan le
A o . r 643 Maire tot zynen vervanger gekregen te
•Laud hebben, die, als zevende Landvoogd hier
voogd. gekomen zy n d e , tot A o . 1644. geblevenis.
D e H e e r H y w ierd toên vervangen door den Heer
Caron Francois Caroh-, Gemeen-Raad van Indien,
A0.1646 ¿¡g hier als agefte Landvoogd vericheen. :
m m Ik z ie , dat z y n Ed . den z y O fto b e r
A o . 1646: met de F lu y t Overfchie een
zomme van f 12916—12—4
Aan Hennepe Lywaad en, buiten welke
IV . D e e l .
agtfte
Landvoogd.
zy n E d . nog aan Gilams , Qiunamie Z y - 163,6,
d e , Rhinoeer-Hoorns , PoederfZuyker,
R a d ix T s j in a , Galiga , Sap pan-Hou r,
Bufiels-Hoorns , Tayouanfchc! Harte-vel-
le n , Elands- en Koeyeri-Huyden, eert zom*
me van ^ . / 2 78 3 6 - 15—1
N a Japan zond.
•. H y bleef hier tot in November A o . Q ^ ccr
16 40, en is toen vervangen door || Japans -t water I
Opperhoofd ,, de H e e r Pieter Ahtoniszoon A0.1646
Over ’ f Water, die hier als'negende Land* hegende
voogd verftheen. ’ r v q Ä .
W at zaaken door dezen Heer hier ver- 5 ’
rieht z y n , b lyk t h iy n ie t, dan dat ik zie;
dat h y Ao. 1647. den 28 September m e t ’ t
Schip Hillegäartsbeig een zomme van
f 17800—14—8
Aan vericheide Waaren.
E n den i40 6 to b e rd a a r aan m e t ’ t Schip
d e jö n k e r / 214808—15*»«
. E n m e t ’ t WittePaard i6a».o
N a Japan overzond.
E n dat h y den 31 O fto b e r dezes zelven
jaarsmet Hillegaartsberg van daar. w eder
een zomme van f 12 58 6 8 -6—1 1
Ontfing. ' r
H y bleef hier 'tot A o . i 6 y o , en is toen De Heer
vervangen door de Heer Ntcolaas Verbürg, y erb9r§
die hier als thiende Landvoogd verfcheen; ^ n d e 0
Ik zie, dat de Tsjineezep. van Formoia Land-
¿en 7 September A o . 165*2. een groote voogd.
maaltyd aangerecht, en waar op z y v<?or^ | n° odc
genomen hadden , om a lk :de voornsrim.
f t eHolland ers te n o o d ig en , ¡S J I toeleg, neezen
om hen na de maaltyd t ’h u is , o f na hierAo,
de V e ilin g Zeelandia, te geleiden, en b en 1<55i *
dan alle n ie t alleen den iials te breken;
maar met eenen ook in de V eiling/me t
geweld in te dringen, en zieh dus meefter
van alles te maken.
D e uitvoerder van dit gruwehftulc zoii
zeker Tsjineefch Ho o fd , Fayet genaamd, .
en Overfte van Smeer-dorp, twee mylen
van Sakäm geweeft z y n ; dog P a u w , o ok
een Tsjineeich O v er fte in de Stad , b y de
V eftin g Zeelandia alhier; en Broeder^ van
den voornoemden Fayet , zag hier veel
zwarigheid in ., raadde dit zynen Broeder
f t e r k a f , en g a f ’er ( alzoo. dezelve. na hem
niet luifteren , en hier mede door w ild e )
nog tyd ig leennis» a f . '
H y hadr, reer hy binnen komen koh, Die tydig
zeer veel fporlihg- met den Sergeant van or.tdckt
de W a c h t , die hem niet toelaten wilde, w*crd*
om , volgens zyn verzoek , b y , den Heer
Landvobgd Verbürg te gaan, tot dat h y,
zeggende; dat’er het letfen en welvaien
niet alleen van dien H e e r , maar ook van
alle de Hollanders, van a f h in g , eindelyk
nog maar pas.tyds. genoeg den ganfehehu .
aanilag aan z y n Ed . ontdekte. . ||
De* Heer Verbürg dit', met de uiterfte
verbaaftheid, van Pauw verftaan hebben-
d e , zette hem voor eerft in h^ ten is , en
ondertuiTchen. een G eweldig e met 8 man
K I na