
6 B E S C H R Y V I N?G B- v a n
1604. Baev ten anker, daar zy vpor alle win-
P^hoe den bevreid lagen. Hy, maakte onder-
a g W luAchen eenige biieven klaar, die hy
^ '' met eenige Tsjineefen na het vafte Land
den 9 dito aan den Mandaryn van- die
Lanavoogdy zond ,. om vriendfchap ,en
Handel daar te verzoeken.
Terwyl hy nu antwoord op zyn
Ichryyens wachtte , quara den 17 ditq
h a Jacht de Sphara jCiundi op die zelve
iUieede by hem ten anker, zyndc me-
de , volgens hun bericht, door den
Voornoemde ftorm in 'groot gevaar ge-
weeib
Den 2.0 O&obcr kreeg hy belcheid
op zynebrieven>- maar dat benelsde zeer
onaangename tydingen, daar ip beftaan-
de , dat’er wel eenige lieden met den
Gevolmagtigden, die de tyding bragt,
by den Beiherder der Landvoogdy kon-
den komen, orn qnet den zelven over
den Handel te lpreken, maar dat ?y
dan een geichenk voor den zelyen, en
nog een ander voor den Onder-Konipgi
moeften brengen , *t geen niet minder’
dan 50000 Ryxdaalders bedragen moefl^
zonder eens te rekenen, wat zy nog aan
veel anderen mpeften gevep. Ook wierd
hyeindelyk door de jcomit van een Tsii-
nees Hoofd , den Toezy genaamt , die
daar met fo Jonken verknenen .was,.
genootzaakt onverrichter zake, zonder
oat zy aan Land komen konden, "te ver-
trekkenweshalven hy befloot weer nal
Patani te loopcn,. onder belofte, dat dp
Tsjineeien hem ten eerften met 3 a 4
Jonken zouden volgen , waar on^rent
de Toezy hem belooft had behulpzaam
te zyn. *•'
Eindelyk ziende, dat’ermiets opvolg-
de, zyn zy den 15 December van Pe-
hoe vertrokken, liepen na Poelo Combi,
Poelo Cidr , en Poelo Condore , daar
zy den 3 January Ao. itfoy. ten anker
quamen, nemende nog dien zelven avond
affcheyd van de Boot Sphara Mundi
die na Patani vertrok, en welke de Tsji-..
neien , die Warwyk^ van daar medegeno-
meq had , weder derwaards medenamen,
alzoo hy die reeds uit zynen dienil ont-
ilagen had.
Ondertuflchen kreeg de Heer Zee-
voogd van Waruyk^ ook uit Siam een
brief van Cornells Specx van September
1604 , verzoekende wat meer Voorraad
tot zyne Tsjinecfe Reize, ichoon hy,
by zyn vertrek , ,al met een fraye Car-
ga van koopmanichappen, en met eenig
geld, te zamen 4009 gulden weerdig,
voorzien was.
Hy verzogt dit te ernib’ger , alzoo
anders zyn Reize na T S J IN A geen
voortgang hebben zou, weshalven hem
nog 2600 Ryksdaalders van Patani toe-1
I gezondcn zyn 3 dog ’t jaar daar aan kreeg
H c t
Schip de
Sphaera
Mundi.
M o e t
o n verr
ic h t«
la a k e :
vertrck-
ken.
Specx
Reize
g aatniet
vo o rt.
hy in January Aß. . »606^, tyding uit * 607,
Siam van den zelven Specx, dat zyne
tocht na TSJINA geen voortgang ge-
nomen had, oin dat de groote.jonk»
waar mede, de Siamie Qezant nä TSJI-
NA reizen zou , door den porldg , die
in Siam op handen. was , niet hafi Icon-
nen vertrekken.. Ook quam de Koning
iq Siapn toen te fterven , diens vervan-
ger aan Specx zyn hulp wel beloofde,
te raeer, alzoo’er nu verheffing
van den nienwen Koning zekerlyk.
een Gezant derwaards e^n tnoeft; dog
van alleen die Tcoften niet könnende
drageh , was genoodzißkt Specx.
we’er by hem - te ontbieden, alzoo de
^seevoogd Comelis Sebafiiaansz.oon de-
zen "Specx'mei de zynen nfep k1 dienft der
groote Maatichappy- had; willen nemenr
waar op dus Specx uit Siam .we’er na Patani
keerdc, vervorderendc zyne Reife
met eenige Siamfe Gezanten na Bantam,
alwaar hy met .het Schip, Mauritius in
December Aq...1697. ten ankerquam.
Ao. 1607. is de Heer Comelis Afafe^ Matdicf
//Vf, die wakkere Zeevoogd , den i z Ju- S*atAo.
ny uit de Moluccos met 4 Schepen van na°Tsji-
zynj Vloot, te weten , Qrangie , Mau- na.
ntius , Erafinus, en een Jacht, waar op
z8y »blanke koppen , . 50 fwärte j eil a f
Tsjineefen van een genomen Jonk wa-^
ren,na„TSJI£iA gezald, vaavoornemen,
om eerft nä Macaüw te i^pen , om- ^ i :
[te zien, of.hy.. daar, hand^l zon, können,
krygen, en zqo zy- hem dit niet toelaten'
wilde > had hy benoten alle de Tsjinee?
fen., die hy maar, bekomen kon , ge-
vangen te.nemcn. '
Hy iiep. door de ilraat van Tagima,
den 1 July ', en'quam den 25 dito-ander
’t Eiland Lamao,.» .orotreht.eqn myl
van de Kuft van TSJINA. ten^anker,
het welk hy bevond in 2 Eilanden, ver-
deeld , en zeer gelegen f e ' i y n .o i hä
de Rivier van Tsjintsjeoe te loopen.
Hy zond teil eerften een Tsjinees na
Land, om te vernemen, o f hy däar han-
del zou konnqn krygen ; ' dog merkte
daar na, dat men geen vreemdelingen in
o f aan dit- Land hebben wilde, gelyk
hy ook zelf geen verlor kpri krvgen j
om maar wat ververfching te. koopen,
weshalven hy den 16 Augqfti goed vond
van daar in Zee ep den 1 September na
Canton te loopen j dög hy kon’er de
Tsjineefen niet toe krygen, om hem Zoo
diep Landewaart. in aen weg.te wyzcn.
Hy kreeg ondertuifchen. beriet, dat -
’er te Macauw 6 Portugeefte Schcpen,
over 10 dagen pas van Malakka geko-
men, op de Rheede lagen , van welke
2 Koopvaardy- en de andere 4 Öorlog- '
fehepen waren.
Hy febreef aan den Mandaryn van
Canton , zeilende den 3 dito na LamthaUj
T S J Ï N A .
x6o7r thau , alwaar zyh Geheytnfchryver", Ä-
brahetm vän den Brocke met nog eenjöng-
män, en met eenig geld aan de wal ging,
öm met den Mairaaryn te ipreken ; dbg
pildertuflehen belette men hen niet aß
jeen de minfte ververfehii^e Of water th
bekomen; inaarzy zogten ook uitftel om
, Oorlogs-Jonken, en de Portugeefle Schea
pen öndeituflchen klaar te maken, om ze
dan aan te taften en te verdrvven. Ab
töös den 9 dito zag by 6 Portugeefle
Schepen op hem afkomen, weshalven de
Heer Afatelitf den 10 dito beft keufde
zyne Schepen, en alle zyne middelen hier
aan niet te wagen, waar op hy dan den
13 dito van daar na ’t Eyland Sanchoam
liep, maai'vememende, imthy’er alvoor-
by was, befloot hy den 15 aito de Kuft
van T S J IN A te verlaten , al mede on-
verrichter zaake van daar we’er na Patani,
Djohor, en Bantam loopende, om nog
dx zelve jaar na ’t Vaderland te vertrek-
köi.
A^I<5“ Läng na dien tyd (’t geen al vry won-
Qjmeiis da1 is ) fchynt ’er by onfe Natie om TSJI-
Reyers- N A niet meer gedacht te z y n , tot Ao.
ioonna 1622. • wanneer de Opper-Ländvoogd,
Maauw. ¿g goedvöha den Bevelhebber
Comelis Reyerszjoon van Gouda met een
Vloot van 8 Schepeft na TSJINA te zen-
den, met laft, orfi of Macauw te veröve-
ren, o f om andei-sna de Pifeadores (ook
de Evlanden-^an^Pehoe of Tayouan ger
metMTZn väS we^^Wy tiiw r^w^t
byzonder iprekenj te gaan, ten eynde
aldaar verder te aen, ca ’t niet mogelyk
was , om in en <^> dx Land een vaften
Handel, en Vaart te krygen.
Dogregt Om defe Vloot nog fterker te doen aan-
leduit! ^‘°eyen» was’er door zyn Edelheid na
veel andere plaatzen om meer Schepen ge-
fehreven, en uitdrukkelyk belaft , Hat
zieh dezetve by de Vlöot van de Heer
Xyerszoon Zouaen hebben te voegen.
' H y vertrok den 10 April van Batavia
inet de Schepen Groningen , de Gahas,
de Engelfle Beer, Vliflingen, de St. Ni-
colaas (die na Manilha liep, om na meer
Schepen te zien) en meer andere, waar
by oaar ha de Hoop, de Bul , de St.
Krays, ’t Jacht de Haan, en meer andere
bodems, die tot een geöl van 15 Schepen
allenskens aangroeyden, gekomen zyn.
Den 22 dito quam hy voor Macauw
met deze' Vloot, waar by zieh ook twee
Engstfle Schepen bevonden, ten an-
ker.
Den 23 dito liepen ’er 3 Schepen, na-
melyk de Galias, de Engelfle Beer, en
Groningen, digt onder ae Stad, zoo dat
zy’er zeer gemakkelyk. in konden fchie-
ten , waar van zy nog dien zelven avond de
proef met yKanon-fchooten namen. Dien
zelven nacht noch liep Groningen en de
Galias tot op een Snaphaan-fchoot onder
He Stad', alwaar pfy op 3 vadem ten an- iö ii.
fcer quamen.. ,
Men had in ’t eeife befloteti , dat de
Schipper van ’t Schip Groningen met
zynpïKoopman Bpffchaart 1/an Delft, on-
<ferfteund aoor eeh^ VölkV ten eerftai nä
Land zouden varen; öm te zieh \ öf zy
de Stad niet zouden konneti beftörmerr,
maar men vönd haderhand göed dit be^
fluit' te ftaköi, en altoos aen Schjppey
van dienbodem aan boörd te laten, dndat
in Zyn plaats de Bevelhebbei'1 Reyerszootp
Zelf als Hoofd van deze ondeirtemihg aart
de wal zou gaari.
’s Morgens deftiA dito fchööt iheh met
het aanbreken van den dag alles los, ge- t
vende hen de volle laag, waar door men
het met weinig in de Stad höorde ring-
kinken. .
Als dit maar pas gedaan was, ging de
Heer Reyerszoon met 600 wakkere en uitr felezene Soldaten na Land, önderiteimd
oor 2 Jachten , die zoo dicht by de wal
liepen, als het mogelyk was, opdatde
onzen in tyd van nood hun toevlugt tot de-
zelve zouden können nemen, als medeom
de Schuyten en Boots te dekken.
De Portugeezen ondertuflchen hadden
zoo ras deze Vloot niet vemomen, o f zy
ftelden zieh aanftonds ten vollen in po*
ftuur, om hen wel te ontfängen, alzoo
zy wel zien koûden, dat daar yee|
Schepen|met gtiamen. opa vli^en..t£ymi.
’èëfï'pîSla?^»hnunncStad,was net mogelyk,
té verovèren.
Ten eynde zy zieh dan wat beter tegen
dezelvé zouden kramen verdedigen, bäd-
den zy ter plaatze, daar de onze ländert
moeften, een hegte borft-weering met’er
haaft opgeworpen, om Van daar de onzen
wel waar te nemen ; dog zoo ras zy de-
zelve zagen naderen, enmet eenig geweld
op hen aandringen, koozen zy ’t Hazen-
Ead, en namen na een Kloofter, op ze-
ere hoogte gelegen, de vlugt. Onder-
tuilchen drangen de onzen hoe langer hoe
meer op de Portugeezen, waar op zy eenige
uytvallen deaen ; dog de Heer Reyerszoon
dreef hen met een groote moedigheid
w e ’er te rag; zoo dat ny op dezèn yoet
zeer waarfchynelyk meefter vanrdàæ Stad
zou geworden zÿn, indien hen kort daar
na de luft daar toe door een zonderling
ongeval, niet was benomen geweeft.
Terwylhydusbezigwasmetdenvyand Àlzoâ
afbreuk te doen, geraakte, by oi^eluk, byongee.
de brand in eenige krayt-vaten, waar !**
door de onzen in de uiterfteverlegenheid
geraakten, alzoo’er geen middel was j bm ten raak-
ten eerften ander krayt in pkats te kry- te.
gen. Ook kreeg de vyaöd teifeond ken-
nis hier van, dewyl’er eenige bangeJa-
panfe Soldaten tot hen overliçperu,
Het befte, dat voor den Heier Reyerszoon
hier op tedoen viel, was; maar zon*
der