Ondcr .
w a tK e i-
z er je fu s
is g eb o ren.
20
"5 7 houtvoéten is; aän den'anderen.ge-
I’ hegt, op te bou wen , om . zieh alzoó
?? vàn die woefte Volkeren te fepareren ;
»maar gemerkt de Duivel eçn Vader der
: "leugenen is, en in ’t gemein , zee»du-
»bieus iets voorzegt; zoo begreep de Row
in g deze Prognofticatie niet : want zy
"gaan voort, en getuigen , dat na ver-
55loop van 31 jaren, wanneer hy 37 jaren
"geregeerd had, en aflyvig wierd, zyri
î’ Soon, Huye genaamt, om zyn dartel en
»onbehoorlyk leven , van den Hertog
VTsjao-Cao wierd omgebragt, en de-
"ftrueerdedoen, volgens devoorzegging,
"het ganfche Ryk.
- »Vele van onze Europianen zullen ap-
» parent het contrary fchry ven, alhoewel dit
»volgens de teneur van hunne caraéters uit
" hunne Chronyken overgezet is, waar aan
»ik my derhalven vaft houde.
"Dus wierd het Tsjineefche Ryk als
’’ dwalende van zynenKoning bevonden,
"waar door dit 6 Geflagt, onder den naam
"van Stin, maar 4 fucceffive Hcerfchers
"gehad heeft, na welken tyd eene Han-
" ta-Oco, zynde wel fcherpzinnig van yer-
"ftand, dog gering van .conditie, eneen
"Scheepsgezel geweeft, doorgrooténaan-
" hang zig als Koning yerklaarde., en de
"zevende fàmilie, onder den Tytel van
* Han , fiindeerde, by welkers SuccefTeu-
"ren onder dat huis,by de Regering van
"den 11. Koning Nigaytre in Zyn lagt-'
"fte jaar , o f in ’t 4z. van Äuguftu?,'
"wanneer ’t hier alomme in vrçde was.
"de God en Menfch 'Jefus yan de maagt
* Maria geboren is, Zy getuigen, dat
"de Son, te dier tyd geëclipzeert, of
»dat in Aquarius zig een Comeet ver-
"toont heeft , ’t welk die uitmuntende
"Star, ja die treffelyke tong des Hemels,
"als Auguftinus zegt, geweeft js , die
"boven Bethlehem aan ’t firmament des:
"Hemels de Geboorte-plaats van Je fus
"verkondigde. Men zegt, datdezepkats
"Xenti genaamt is , en zig meeft Ooft
"en Weft van een vertoonde, en dat
" z y ongevaar 4 uuren, of 60 graden,
"in den Meridiaan verfchild ; maar hier
"werd tegen ingebragt, *t geen Orígenes
" ichryft, dat d’Ægyptifche en Chaldêfche
"Starkundigen na ’tjoodfcheLand gereift
" z yn , "qm die woifderbare Ster, byChry-
" fofiomus voor een Engel des lichts gehouden
, te -aanfchouwen. Derhalven
"kan dézelve niet zeer boven den Hori-
"zont hebben geftaan, of zoude anders
"w e l van de gebuuren hebben können
" waargenomen werden.
" ’t Gene hier aan feild, zullen wy met
■ j lyden en ftçrven Chrifti ,■ wanneer
"de Son tegen den loop der Nature ver-
" donkerde , klaar bewyzen, en toonen,
dat die Volkeren van die waartekenen
^met onkuridig gebleven zyn, waar van
»tonne Chronyken onder den r4 Konto, 1717.
' aldus fchrÿven : In ’f 7 Skf
?de?.ro9ne, en rydig van ornen regelnden
Koning , wierd een groote êh .
noit meer belpeurde, duifternis aan de
„ , n m den Stier gezien, i.n fomma onder
dezen Koning zyn Regering heeft Chri-
itus geleden, en is geftorven.
k*er toe onder den ry Koning
Mintie hadden deze., volken nog geén
"andere Sede ,. o f Wet gehad , die beh
„tot de deugd aanzettedeals’c geen, ài
ruim 300 jaaren geleden , hen onderdén uQ
» r l * ° z gu T ’c i W m Tsim. door
„ ^ valiche Leeraars gelesrd was; zeg- fteWetgende
met name Mette , dat alle; men- gevcrs-
» f e \ ^ nder zieh:zouden
lief hebben, en veel liever fterven , als
M der menfehen , of malkanders -vyand
„^ n . Waar uit toen is.r. voortgekomen
„ de vuue en grouwelyke Sodomittfelfc
zonae : want de mannen hi0gen:mal-
5J1 2 eren ^ ^^den in ftinkende wel-
luften ,a p ’t ly f .^Zyn wederaarty
Japchu leerde, dat de menfehen maar
hen zelven zouden Heven % eij geen
"moeite met anderen hd)ben * ja zoo hy
Mjnet een hair van ’t hoofd alle menfchèri
»1 J ^ Z9nde; het niet wil-
len doen; maar hie/na, ik en weetniet
^.door wat geeil der Prophetie , in de
boigerlyke Steden, ,en YJekken, komeö
¿d ^ f gerügten toedezen Koning', dacin
» i- jeften een grooté Wçc, g«lccrd wierdl
tot deugd m z a l ¿ t í
"D e Koning, hier toe genegen, heeft
„een wys en verftandigmenfch, met.na-
Map Naugan, nevens nog i $,man-
^:nen, afgezonden, om deze.Wet te gaan
„ “ halen, op datze.in Tsjina mögt wer-
..den mgevoert.;; dog: dézen zyn meen
^togdunnge reize m >t RykTrenchoih
bIndien leggende, aangekomen, alwaar
^zy.zyn onlnüig geworden, om verder
n te reizen, en.een-zêteft vslfchçSeite,
.^genaamt R e e , meinende,,-dat het de
.regte en by hen gesogte was, aaneenö-
„ raen leihen. Nevens hen nu hehben
^zy een Difcipel van.idie andere, Hmim
genaamt, met 4z daar. over gefchreyen
„lengentalige boeken en een groot ße-
^fchildert beeid, nade,gewoontevanhun-
neAfgodcn, geobtineert, en- zynalzoo,
; na 3 jaaren uiälyvens, weef byhunnen Hata-
Koning, en m hun Land , eekoma ',oercn
,die terftond dit beeid aangebedett"An
»belaft h«ft,
mniph Tsjina, maar ook, in Tónkiñ T#u.
Cambodia, en Siam , gelyk zy daar van J 0"?'*'
„kondi n°S fchemerkIlgthebben,tever- S ” en
»r>v^n’ r • Siam, 16 ,
« t i - ^ 1 ^iaaren m Chrifti eeboorte Jaarna
geichied » en heeft van'dien tyd af tot nu
” toe die Afgodifche Seile ztdken voort-f'6°or‘
” g>”S •’
ijif. gang
Hun ,
zddzame
gedag-
tenpYcr
de on-
ßerflyk-
eidder
Ziel
HunGe-
loove
over de
Opitan-
dinge.
HunGe-
beden en
befwee-
rägen
ten bellen
der
dooden.
Zyn P y .
tbagori-
ften.
ö ¿ gekregen, dat nu hier in de Pro-
" vincie Maakcin over de 1300 van hünné
"Tempelen , of 'Pagoden , geteld Wer-
"den.
"DezeWet is eerft rta den naam van
"haré Patroneflé genoemt; dóg uit een
"oude Seéte geiproten, met name Tautu,
"welk froordzy in twee namen verdee-
»len. Éerftdyk betekeht Tau eenige Vui-
"ligheid o f verrotting der Papen. Zu
»daar mede drukken zy üit verfcheide letzteren
van dezé ofgéné geleerde mannen,
"die nagt en dag over deze boeken te be-
"fchryven zig róemelyk gedragen hebben.
"Deze hebben eerft vele viflch'en, en met
" namen den vifch Tnkoan , als Goden in
" ’t water, aangebeden ; dog by verder
"onderzoek verdeilden zy die wederom
" in de. namen vsui Nuytan, tnVaytan,
"met het wöord Nuytan, dat ook Ctn-
n cin geiioemt werd , een vermengingvan
"inwendige Geeften , dat de Ziel is , te
"kennen gevende.
v »Want zy geldötfen, dat, zoo ’s men-
"ichen Ziel hem met de dood is vergezel-
»fchappende, dat dan de Ziel by ’£ af-
»wezen des lichaams onfterffelyk is , ea
»daarom gebrüiken zy ook deze tegen-
»ftellingeri mét dé navolgende' woorden,
»Cii» het zaad , K i den ádeín-, Xin ’t her-
"te. -En aangemerfctzy zeggen, dat het
"herte de wortel van den aaem, enden
» adglL^d&JESSgl van ’tzaadis^zoozal
d te tiv a d em , e n d e n a d e r a .
’»tot ’t .hert der menfehen zyn keer moe-
"tehhemen: want iy beveftigen het met
"hét tweedé wbord^ Vaytan, of zeggen
"zulks dikwils met het wöord Lienfien,
" waar inede zy meiifchen lichaam on-
»telbare toebehoorigheden ontrent de na-
»tuurlyke gedeeltén körnen toe te eige-
»nen.
- »Van d’Opftanding gelooven zy, dat,
»na de fcheiding der ziel van ’t lichaam,
" z y in cen plaats; Tarfyen genaamt, ver-
^huift, alwaar zy zoo lang blyft,tot dat zy.
" Weer in ’t een of ’t ander lichaam ver-
"huizen zal.
" Hierombeftroyenzy ook de dooden met
"SöUt, geloovende, dat ze hier door geen
"verrotting onderwoipen zyn Zy bid-
" den en roepen door íupplicatien en ofíer-
" handen ook voor de dooden en fie-
"ken , en befweeren de booze geeften door
’ ’ duivelfche Charafters, 'die zy Soxiu noe-
" men. Tweemaal daags doen zy met hun-
» ne onderhoorige Paapen in hunne Afgodi-
»-fche Tempelen om dén Autaar een
» Ghoor-gezang , waar in de Prioor voor-
"gaat, en eeten ook rÄet, wat leven ont>-
"rangen heeft.
’’ Tot dezen tyd toe bleef’t Tsjineefche
"R y k nog in goede voorfpoed, hoewel
*,3t veel -rooving onderworpen was tot
"den 13 Koning Nikom, uit het twintig.
"fte Geflacht Zun ', dat Ao. i i p y .’er. is
"geweeft, eti werden by deiinie derKo-
Û ningen in hunne Ghroiiyken | zedert deti
" 1 5 Koning Niutie ,. daar wy hier voor
"b y opgehouden hebben , nog pp Ko-
” ningen tot den ia Koning van het
” io Geflagt gefteld * - wier naam*, en
ftamhuizen, wyhier voorby gaan,en over-
"trederi tot der Tartaren y -iétórie die van .
"Niuche^welke önder deft naam Kin, het Deyeroi
"noordelyk deel des Tsjineefchen Ryks in ya"^ s:{.
"pöfleflie nanien, hunnen ftoel veftigden in na (jpQr
"de Prövintie Hönan, gouverneerden al- deTar-
" z o o , geduurende den oorlog tegen de taarcn.
” Tsjineezen, die gefubjungeerde Provin- ^ *
" tie 30 jaren, wanneér a& weftelyke Tar-
” taren,. onder den naam Juen , uit de Mo-
" narchy H iu , die al 18z jaren geftaari
*’ had, en Ao. 1043. in Tartaryen was ,
’ ’ opgeregt gèweeft , quamen, en dreven
” de Ooft-Tartaren van Kin uit Honan;
’ ’ nemende hunnen Koning gevaogen, eñ,
"na gedood te zyn, zyn ftoel.in ppfleffie. ,
” Dit. is Ao. 1Z75. geichied , in wel- Marens
’ ’ ken tyd onder deze bende Hopilie , ^ y US .
" (wy noemenze dus , om dat hun Ko- h¡¿;
” ning en \Teldheer z o q genaamt wierd) gekomen
” een Venetiaan j Marcus Paulusz.en ge- Ao. 1275
” naamt ; ; door het Zuidelyk deel der
" Prövintie Xenfi met hen in Tsjina ge-
"komen is, weshalven wy hiçr een-wfei- .
"nig tot beter berigt aanroeren zullen;
» waar uit de t misvçrftzsiieO'; van ’t ge- r
"zogte Ê^thay> ,:^-.Gambalu;, ontftaân
"zynf-* •• '• i-y-’.- v
” Deze Pater Venetiaan* is dan onge- BericHé»'
” twyffèld uit India hier in ’t Zuidelykfte van waar
"deel Xenfi, dat qualyk dé 30 graden ^7 .
’’Noorder bréette beryken kan, aange- ç aat^ !*
’’ komen, om dat hy met eens mentie van ¿n Cam-
"de groote muur maakt, die hy anders baloe, .
v by contrarie, noodzakelyk moeft gepafi-
»feert zyn, of gezien hebben, egterdoor ce
"de extreme koude, die hy aldaar ont-
"moettede, zoo heeft hy calculaàe- ge-
” maakt ontrent den Noorder pool van fô
’’ graden geweéft te moeten zyn ,,’tgecn
"ook niet .vreemd is, te meer alzoo dit
’’ Tsjina’s Glimaat van 30 grade%Noordev Sware
’’ breette met onze Europifche' Noorder
’’ Landen van 50 graden wel mag verge- ^ogn-
’’ leken werden. Ik heb zelfs in de Stad den ,
»Nanking, lèggende op 3z en een halve Noordef
" gràad, den Z4 November met Pater breettel
nEmanuel de Koolen, en andere Krui-*
"den, meer als drie voeten dièp onder de
"iheeuw üit' de aarde gehaald. De Bin-
"newateren lagen töebevroozen, en de
"boomen in ’t geheel van hare lommer
» beroofd. Op de zp en z8 graden, on*
"trent de Hoofdftad van de Provinüe
’’Kianfi, was het in de maand Decem-
” ber, döen wy dàar voor by reisden,
"vennits de harde wiiid, gemengd met
"Hagel en fneeuw, zoo bitter koud, dat
C 3 i,niet