ZESDE HOOFDSTUK.
VErhaalyan V ongeval, den Heer Tak , en de onzen overkomen. De Heer Ge*
zantjrekt op na Car ca Soera. Zyn bedreiging aan den Keizer. Wat bericht by
.[van den Vor ft kreeg. De Vyandfteekt een deel van V Hof in brand, Kapitein-Lui-
tenayt. Greving gedood. Aanval van 150 Halters op de onzen. Alwaar-de Heer
Tak, en andere t dood blyven. Wat voor Hoof den*er afquamen. Soerapati, genegen
qver te körnen, werd betet. Bewys van des Soefoehoenans, boozen ioeUg uit eenigo ge-
fcbriften. *t Vtrhaal van Wangfanata hier over. Op wattyd dit Jcbelmliuk gefmeed
'fwierd. Eerße bewegingen daar toe. Door befiel van Ranga Cafoema. Wat de
Soefoehoenan van de Heer Taks komft oordeelde. Waar ontrewt hy werd geruft ge-
fteld. Greving qualyk door van Vliet gehandelt. Die den Heer van Vliet weder waar-
fcbouwd. Ranga Cafoema’s voorgeven, om Soerapati te vergeben» Dat op bedrog
uitkomt. De Soefoehoenan belaß Soerapati dewapenen neder te leggen. Die daar
geen zin in had. Laß des Soefoeboenans aan Soerapati rom den Heer Tak./«? vermoor-
den. Die dat niet wiliende doen, van de Javaanen aangetaft werdt dog alles was
befteken werk. De Soefoehoenan vlugt mede \ dog keerd weder. Zynewerkende geäugten
van de Heer Tak’s komß, door ingeven van zyn Ryksbeftierder. Net bericht
van den 2‘olkt die de Heer Tak’s optogt bygewoond beeft.
Ycrhaal
vaii ’c on- j
gcval» den
Heer T a k » |
cn'de onzen
overko-
xncn.
De Heer
Gezant
trekt opna
U it tr e k z e l u it
lykze Aantekening gehou-
den by den Onderkoopman,
enGeheimfcbryver des Ge-
zandfchaps, Daniel Car-
tje in Carta Soera, over
de voorgevallene moort.
y> TT TRydag den 8 February ’s tfior-
n V gens ontrent zes uuren,zoo alsik
„ * tot de togt vaardigwas. ontfing
„ de Heer Gezant een briefje van den
„ Kapitein-Luitenant Greving, ’t welk
n door zyn E. en den Raad geleZen zyn-
„ de, zoo heeft zyn E. de voortogt ge-
„ nomen,niet hardervoorttrekkende,dan
„ dat de bagagie wel volgen kon.
„ Onder weg hoorden wy eenige mus-
„ quet-ichootcn, waar op zyn E. een Bo-
„ de na Carta Soera voorafzond,met be-
„ rieht, dat wy begonden te nadcren,en
„ met laft aan den Kapitein-Luitenant,
„ en de andere overften, dat zy met de
„ twee voorafgezondene vaandels zyn E.
„ zouden komen ontmoeten, het welk
„ ontrent de groote toegedamde Rivier,
„ een weinig , o f ontrent een vierde myls,
„ van Carra Soera geichiedende, en zyn
„ E. met de verdere krygsmagt van de
„ paarden geftegen zynde, zoo trokken
„ zy gezamentlyk in goede ordre met .vlie-
,, gende vaandels, en flaande trommels, tot I
„ de vooriz. Pagar, of lievermag men het (
„ noemen, de zeer wyd en zyd met en- I
„ kele gefpouwene en reeds verrotte rot-
„ cingen of bamboezen omzette betuinin-
„ gen, van een deel zoo oude als nieuwe'j
„ opgeilagene en van die Zelyc ftoffe op-
„ gezette en met atap gedekte wachts-
plaats, en andere verblyf-plaatfen, en
,, zyn E. middelcrwyj bericht geworden
„ zynde, dat de Pangerang Tsjakra, Nin-
» grac (de zelve,die namaals A°. 1706 de •
,, Panombahan van Madura genoemd zal
„ yrerden) metde Baliers handgemeen was,
„ en de zelve egter (niet. tegenftaande hy
» een magt van 10000 man en 300 Sam-
„ panders by malkanderen, en hem bezet
„ had) doorgebroken;, in de boflehen ooft-
„ waard ontvlugt,’ eri van gemelden Pang-
„ erang nagezet waren, zoo heeft zyn E.
„ aanftonds op onze aankomft de voor-
,, noemde twee, en het na mpt ons aatr-
„ gekomen eene vaandel in ordre gefteld,
„ Na dat nu zyn E. van de voorafge- 2y" bc-
y, komene hoofden dezer vaandels kortelyk drcißin8
,, bericht ontfangen had, hoe zy met ha- Kciz«?
„ ren trein en bagagie den z dezer wel en
„ behpuden aangekomen waren, zonder
„ eenige aanmerkenswaardig ontmocting
,j. gehad te hebben , zoo heeft zyn E. den
» Opperkoopman Jeremias v,an Vliet, en
„ den Luitenant van der Mqer na 5t Hof
„ Van den Soeioehoenan gezonden^ om
„ zyn Keizerlyke Majefteit.voor ’t laatfte
„ aan te zeggen, dat hy met de E.Maat-
„ fchappy. niet behoefde te ipotten , pf dq
„ gek te fcheeren, en dat hy hem aan-
,, ltonds het hoofd, en, den verderen aan-
„ hang van Soerapati zou hebben oyer te
„ leveren, of dat zyn E. het ppaldeMan-
„ tri’s, en ’t Hof, verhalen zoude.
„ Hy belafte voorts aan Kapitein Jan
„ Leeman ,om alle de Matroozen met piq-
„ ken, vjiiJrpotten, en, hapdgranaten , by
„ hem te voegen, gelyk 00k aanilpn^
,, onder den Conftapel gefchiede. dj|
„ Ondertuilchen quamen, die ^ afgezon-
„ dene te rüg, te kennen gqvende, dat
„ de Speibehpenan, onder- voorgeven
„ van den vyand zeit na te zetten, en rar
„ verdelgen, en hem in banden der E.
„ Maat-
G R O O T
A*.i6S6. » Maatfchappy te leveren, reedszynHofil
„ verlaten had; dog dat zy den zelvenbe- J
- it wogen hadden te rüg' te keeren. '
r “ J6* » Hier op zond zyn ,E. aanftonds den 1
van de7i. » Kapitein-Luitenant Greving met4of y
‘ Vorft » oppaflers van zyn eigen vqlk weer na ’t
kreeg* » Hof, om op alles een wakehd 00g te
„ bouden, en met laft, om goede ordre
„ te ftelleh, eh om. zyn Majefteic voor al-
„ le Ichade en brand te verzekeren, mits-
» gaders den zelven aan te zeggen , dat hy
>, zieh zelven hiet behoefde in gcvaär te
„ begeven; inaar dat hy daar toe zyne
„ Mantri’s, of Ryks-Raden, gebruiken
yj moeft.
■i » Hy belafte 00k verder aan Kapitein
„ Leeman, dat hytot hulpvahdenVaän-
drig Keurbeek , en tot bewäringderar-
„ tillery en verdere krygs-benodigdheden
. „ (alzoo die vaft in de Pagar trok) aldaar
» zou bly veh poft hoiiden, en dat hy zyn
» % als hy zag,dat het nöodig was, met
„ kruit en loot helpen zoude.
De vyand | Kort daär na quam de Landvcogd
¿Sf%M ” vaD deOofterfche landen, en Japara,
Hof in » Depati Oerawan zyn Ed: zeggen, dat
brand. „ de ßaliers weer hard aanquamen, beoo-
,, ften den Dalam (o f’s KeizersHof)zig
„ onthielden, en de huizen in der. brand
» haken, ’t welk zyn E gehoordhebben-
de, belaftte, dat deGranadiersmaartot
,, nader laft blyven, en datmaaralleende
» Matroozen, met de Conftapel, en een
„ vaatje kruit} mitsgaders een dito mus«
>> -9ueck°gels, volgen zouden} waar op zy n
„ E. aanftonds beuoot met die 3 vaandels
„ gelyk ria den vyand te trekken.
Kapitein- „ Nadathy nu den tocht wät meer als
S T g ' ^ myi S ° 0lt,i aara Wnomcn
gedood. ” £ ’ , vyand, zoo men zyn
» E gezegd had, zig onthield , ,zo,o qua-
» mcn de Baiiers ondertuilchen benoorden
„ en beweisen den Dalam,die regt Noor-
„ den yan de leger-plaais.aihiec, en dier-
„ halven vlak’er tegen.over legt-invsilen,
i, en deden zulkeh ichrütkeiyltcn aanval
,i op de wagt,'die daär 30 blankekoppen
,, fterk onder < den Kapitein-Luitenant
„ Greving gepofteerd lag,dar zy alle, op
„ een man na, pverweldigd, depdgefla-
» geq» co veele deerlyk verbrand zyn.
„ De Baliers ichooten daar op met de
„ ilükken , die äldaar tot ’s iCeizers ver-
„ dediging met fchroot geladen waren, na
» ! v°'*> voor de Pagar gepofteerd
„ ttond, op welk gerügt,en >r in brand
„ fteken van eeriige huizen des Dalams,
„ zyn E. zieh töen metdetroepen gewend
” a“ wceC mden » h l begeyen hebben-
,, de, pofteerde zieh voor en bezyden ge-
„ melden Dalam , en liet braaf op diefchelmen
inbrandeh.
•Aw Bali“ ” Dc“ n u z i c ,h v a n aEteren in brand,
opdeon- ” 5n van vore.n d°or de onzen bezet zienzen.
» dc> cn cemge van 6ns volk riü rceds
J a v A.
„ haar kruit verfeboten hebbende,. zoo A’ .css. (
„ quam *t vaandel van den Luitenant A-
*> rent Vonk met eenige vérwarring op ’t
'» vaandel van den Luitenant Egel inz weñ-
„ ken, waar door zy beide eenigzins in
„ verwarring raakten,
v herftelden zieh egter wederfchie-
» tende al gedurig 6p den vyand, w^ar
„ op die ontrent 100 o f iyo man fter)?,
„ als razende tygers (nemende het waar,
,, dat de rook van ons vqlk weer tegen
„ hen aanquam, en hen in ’t gezicht waei-
„ de) ondqr ’t roepen van amok, amok,
„ eh al fehuimbekkenide, gelykelyk qp
„ önzc troepen metzulken grouwelykge-
„ weld en woede met hun lange pieken jn-
„ vallen, dateen deel van ons volk onder á»,
A vóet, en de verdere zoo in verwarring
„ raakten, dat de zelve, niet tegenftaan-
„ de alle geweld, en aannianing van hurt
„ hoofden, tot geen ftandhouding te be-
„ wegen , nog tot geen herftelling tebren-
ñ gen,waren.
% Ondertuilchen gingen de Baliers in de
„ woede met, hun pieken voort, braken
,j °nder’t volk in, zoo dat de orizen j niet
„ tegenftaande ’er ook vele van de vyand
» °P die plaats dood bleven, gedwongen
„ wierden ’t veld te ruimen, en ieder maar,
„ zoo hy beft: kpn , de vlugt te nemen.
» Eenige, die dit gezien hebben, we- Alwaar de
„ ten te zeggen, dat de.E. Heer Commif- Hecr Ta^»
„ fans in de voorgemelde rook ,en by dien e.n
„ aanval t na dat van zyne i z oppaflers
„ met donderbuflen’cral 8 onder devoet
„ lagen) door een troep Baliers omringd,
„ en op eenige plaatfen gequetft zynde,
» nog getrugt zou hebben, qm na zyn
| „ paard te wyken, maar dat hy, zoo als
» hy de hand daar aan floeg, van de Ba-
„ liers met zulicen geweld, cn door zul-
„ ken menigte overvallen is, dat hy daar
y .°P die plaats ook zyn einde vond, en
„ jammerlyk yermoord wierd.
„ ’sNamiddags wierden de verdere 6n-
„ dergenoemde Nederlandze Hoofden der
„ vaandels ontrent maar een piftoolichoot
„ van d^ar, dood gevonqen, te weten, de
P » Heer Gezant, en Gevolmagtigde Fran -
„ 901s Tak, de E. Öpperkoopuian Jere-i
„ mias van Vliet (buiten ’t Hof, in de mód-
„ per) de Kapitein - Luitenant Arnold
„ Greying, wat verder op na den Dalam
„ de Luitenant Benjamin van der Meer
„ de Luitenant Dirk-Vonk, en de prö-
„ vmoneel gemaakte -Vaandrig Laurens
„ H^fts in den Dalam.
,, Hoe veel nu van de mindere Hoof- Wat voor
» “en> Soldaten, én Matroozen, .buiten^°°ftcn
„ deze by ons gemift wierden, hadden z y>er af^tta"
„ nog niet können Ohtdekken,hoewelzy m' “ '
„ t getal op 40 koppen giften. Dever-
„ dere waren zeer vei-ftroit in de Pagar ge-
„ vlugt, onder welke de Luitenam Anri
tom Egel, de Vaandrig Frans Vogel
„ met