1713* den| • zynde 7 a S in *t getal, en ..de Men- e 1 fchen-eeterjgr linker. Daar na zagen wat
verre voqruit hct hooge Land van Ban-
t am ^ jS p
Jamtne Nanning van 4er Meer, was on-
ze^bipper , de Opper-Stierraan van ons
Schip was genaemt parent van der Sprang,
de Qnder-Stiertnan Mattheus Grafweg,
de Derdewaak Pieter van Pavia, den Op
per-CHirurgyn Pieter Everaarts, en Willem
de Vlugt was onze Seür.
's Woensdags ’s avonds den 29 November
quamen w y voor ’ t Hooge Land van
Bantam ten anker, en wierden gemonftert 4por de Heeren Raaden van Juftitie, Mr.
JDideril^Darvc, enMr. Jzaac Maßes , by
zieh hebbende den Water-Fiieaal, de Heer
en Mr. Cornells Beerendregt, denKoopman
en Secrctaris der Juftitie, Mr. Gualter
Schutte, den Koopman en Caflier der 5qL
dyen j de Heer Abeleven, de Bode van den
Raad van Juftitie , N. Sonderberg , en
Bemardus Coofagroen , Clercq ter Secretary
van Juftitie.
.Jßonderdag den 30 dito hadden zwaare
rggen, dreven zoo w a t , hebbende Poelo
Babi ter rechterhand, zynde na gifling een
a twee mylenjang.
’sMiddags quam deVloot voor de Bogt
yan Bantam ten anker, vlak voor ’t groot
Eiland Madi, leggendeeen halve myl ruym
Y a n ons ter linkerhand, en Bantam ontrent 2
en een halve myl, ’t geen w y vlak zagen,
Zynde de Bogt v ry groot, in welke legt
Poelo Madi Beiär, pF ’ t groot Eiland Mar
di, en dan het klcene Eiland Madi ontrent in
midden der B o g t, gelyk ook.de Logic,
die wat meer naBatavia, e>f de Peperberg,
toe legt , en is aan weerzyden de? Bogt
zeer hoog Land.
Poelo Pandjang, o f 't Lange Eiland,
Jegt na *t Zee-gebergte, o f ontrent dat hoog
Land, dat na ’t Princen-Eiland legt.
Heden Pitsjaarden de Scheeps- o f Vloots-
Raads-Perzoonen.
Zag de Peperberg klaar leggen , zynde
van gedaante en hoogte als de Berg van
Ternate.
Poelo Madi Kitfgil lag ontrent een en
een halve myl van de Lo gie, en het naa-
f t e t r aan.
N o g zag digt aan de w a l, tuflehen Poelo
Madi en Poelo Pandjang, eenige klee-
ne- Eilandjens. Gis dat Poelo Pandjang
een myl lang is , en ’ t legt dwars van de
Noord-zyde der Baey na Zee toe. v
| Vrydag den eerften December gingen
weer t’z e y l,, pafteerden ’ t Land van Bantam
, hadden ten 4 uuren ter regterhand
’t Toppets-hoedje, dog zagen aa die zel-
ye zyde ’t: Land ,van Lampon zeer verre
en hoog, en ter, regter ook. Slebezee pas daar
yoor tut na Zee toe.
T e r linkerhand aan Bantams zyde: paf- i
fcerden w y het Pftäng-Edand, hebbende
in ’t midden boven opeen zWäafen boom, 1713.
en daar na zagen en pafleerden w y een
kleen Eiland , ’ t Geertruy ’ s , Eiland ge»
naemf.
’s Ävonds ten 7 uuren, pafleerden w'y
ter linkerhand , ontrent fty f drie quartier
uurs aan deze zyde van ’t. Brabants-hoed-
je , het Brouwers zaodY een droogte, en
lieten Dwars in de weg ter rechterhand
leggen i ftrekkendeeen half myl na de kuft
van Lampon , en ’t- geen. een groot half
uur lengte, cn in *t midden na Batavia ’s
kant een hoogte heeft • r- j ; ; p ? : "r-‘ 1 ‘ ?
t Brabants-hoedje, is een zeer Idech Ei»
landje, by na als Poelo Mandalique b y Ja»
p a r a , - ; v . *7
Zaturdag den z December zeilden
w y ter rechterhand voorby.» Slebezee en
Cnu»tao,:.Ä.yndc een myl::van een gelegen
, en ter linkerhand; pafleerden w y
de detde en tweede hoek van Java.
’s Morgem ten 10 uuren zagen w y het
Princen-Eiland. Avanceerden tegen den ,
avond tot on^ieot 5t zelve, alwaar de ICyk-
uyt yan onsr üffcheide , hebbende gedagt
van daar nog een letterkeh aan al de vrien-
den, die my uitgeley gedaen hadden, a f
te vaardigen , gelyk die 00k klaar had,
dog onze Schipper zeide,dat hy de Schuyt’er
niet om kon mtzetten, en dat het te veel verleiten
zou 'y dog had het yoar hem ge-
weeft, dat had geen verhindering terwe-
reld bygebragt, fthoon nog zoo fchade-
ly k voor.de.Compagnie. Dierhalven wierp
ik myn Brieven in Z e e , moeyelyk zynde
, dat ik zoo veel moeite te vergeefs gcdaati
had.
g Scboteroog was naet de Gecommitteep
den , gelyk ook ’ t Scheepje.Pieter en Paulus,
äl voor Bantam van oiis gefcheiden.
Donderdag den 3p November 's nagts
kregen w y de ftroom fterk tegen; waar
door w y op Zondag den 3 December nog
.al a f en aan ’t Princen-Eiland waren, hebbende
dat ontrent 3 mylen ter linkerhand
van ons, en Cracatao ter regter; dog wat
dieper de Straat in , zoo ontrent 4 myk
Het Princen*Eiland gis 3 mylen lang hfet
te zyn , heeft na de Javaanfche wal toc ^ c®-
een fpitzen Heuvel als de Goenong Apk
en dan een continueerend hoog en allengs-
kens na Zee toe al verlagend en dan weer
ryzend Gebergte, ’t geen dan^üengskens
in Zee daald; dog legt die.Goenong. Apt
wat agter -dat ander Gebergte na Java ’s
wal toe. En agter die Goenong Api
nog een hooger Gebergte, ’ t geen
va toe allengskens in Zee loopt. - u
Buiten de Straät Sunda.geraakten w y in Geräken
de ecrfte wacht, en ’s: maensdags den 4 5uiIen
dito kregen w y eemzwaar Travaad ten 8
uuren , en. ten 11 uuren dee Äbbckerk4
fchooten ; waar na deAdmiraal ZeyndSe
om te Pitsjaaren, hadden ook zware dbn-
der en ■ blixem by dat Travaad. In ;de
S . .Hon-
1713; i Hondewacht vernamen mede zware regen,
donder, en blixem, en dreven döor ftil-
te malkanderen geduurig ophet lyf. Men
vond een lek in Abbekerk, ’c geen ten
eerften geftopt wierd.
Dingsdag den y December kregen wy
cen fchoohen Zuyd-Ooften wind j leyden
Zuvd-Weft tenWeften aan, dog de wind
hiejd maar tot den middag aan, en toen
( wierd het f t ii, hadden 's' nagts r ie ften
Trävaden.
i'-' Wbensdag den 6 December 1713. con-
tinueerde de regen met trävadig weder,
kregen in de wind en ftilte,’met buyen
den. ganichen nagt over ; en alzoo de re-
genbüyen met viaag op vlaag continueer-
den, zoo raakte een Schip van fde Vloot
af.
Donderdag den 7 dito, was het ftil, en
in de wind , tot vrydag to e , zagen het
Schipweder.
Vrydag den 8 dito waren w y op 7gra-
deu Zuyder breette, -en ontrent • 37 mylen
huiten de wal, kregen wel drooger weder,
maar liepen al b y de wind heen met
flappc koelte, waar op ’s nagts zware ftilte
volgde.
Zaturdag den 9 dito was ’t nog al ftil.
nog ligt was: want had het wat later o f,17 1 S'
duyfter geweeft, de ganiche yio ot zou
’er zieh op verzeild, en veel Schepen ge-
vaargeloopen hebben van’cr op te plyven.
W y waren’er (gelyk den 17 zien zullen)
ontrent twee mylen a f , zagen ze klaar
leggen , zoo dat w y , die te voören de
wind fchoon hadden , nu al v ry wat af-
höuden moeften. De wind was nog Zu yd-
Ooft, en de Cours Zuyd-Weft ten Zuy-
den, kregen hier wat ruwer w e e r , het
geen ’ s nagts in een halven ftorm üit den
Zuyd-Ooften veränderte ; waar door ik'
twee dagen hier heel Zeeziek was.
Zondags den 17 December conti-
nueerde die ftorm nog a l , zoo dat w y
met de Marszeylen op de rand zeilden.,
Hadden zeer Jiolle Zeen, waar door een zware
lpat waters op ’t half Dek overkregen.;
Op de middag veranderden w y / öp hfet
Zeyn vian den Admiraal met een Zeeuw-1
lche Viag, de Cours van Zuyd-Weft ten'
Zuydeii tot Weft-Zuyd-Weft, enbevon»
den, dat w y waren op 12 graden en 40 riii-
nuten Zuyder breette ; en op de uengte
van 1 17 graden en 22 minuten ; zagen
veel Zee-Meeuwen , die bbnt, groot vanJ
lichaam , en zwart van vlerken waren,
cn was de bevonaen breette 7 graden en
37 minuten. • ;
- 2Londag den 10 dito bevonden w y te
I zyn op 8 graden en io minuten, alw'aar
de Zuyd-Ooften wind , dög flap aan, be-
gon ; loopende al weder na ’t. Weften,
waar op de ganiche nagt ftilte'volgde. ,
“ 'M a^ d ag t q i i x- dito^>eyonden w y ons
o p 8 g r a d e n e n 2,0 m in u t e n en . d e w i n d
w ^ r A u y a - tX it, aog tlap j höewel'te-
gen den avond wat fterker; dog moeften
toen ’ t Schip Ryflel inwagten.,
. Dingsdag den 12 dito waeyde de wind
Z uyd -Ooft ichoon door, en waren op
8.gräden en 47 minuten.
Woensdag den 13 dito hadden een
ook vernamen’er eenige, die ipier-wit,
als mede een groote fchoone, en eenige'
kleene zwarte Vogels , ’t geen al een z
twee dagen geduurd had , en in ’t ge-
meen een teeken is , dat men zieh niec
verre van Land bevind. Ontrent v y f uuren
’s avonds zagen'\vy , tot ons groot
geluk, nu eerft ( bevorens vergift zynde 'Ejiatt(jen
dootv-de-contrarie* ftroom in Zee ) drie van t'allen
de Kokos-Eifänden zeer klaar twee my-1 geluk
len van ons afleggen, zouden'er alle vlak bydag,
op geloopen hebben, zoo ’t donker geweeft
was ; dog de Amazone d^e een
ichoot, en daar op zagen w y ze , bevin-
dende, dat het laag Land was. W y hadden
dezehnagt hardweder; \ geenMaanlchoonen
Zuyd-Ooften wind, en waren op dag den 18 .dito tot ’s avonds ten zesuu-
9 graden en 49 minuten. ' ren aanhield; hadden eeii ichooric voort-
Donderdag den 14 dito, de wind Zuyd- gang , .de wind Zuyd-Ooft , de Cours
Ó o ft, waren óp de breedte van 10 gra- " ’
denen 28 minuten, zynde op de lengte
van 120 graden en 28 minuten, en zeyl-
den met de Cours van Zuyd-Weft ten
Zuyden. ■ *' • •
. . . Vrydag den i f dito de Cours Zuyd-
W e ft, de breedte, van 10 graden , en 73
minuten.
Zaturdag den i<S dito waren op 11 gra-
den'en 76 minuten, bevonden dat het Zuy-
delykfte Kokos-Eiland op 12 graden en
20 minuten lag , en het Noordelykfte op
n graden en 18 minuten, zoo dat wy ze
’ s ävonds ontrent 7 uuren met zeer dyzig
weder by na alle (gelyk nader zien zullen)
pafleerden , meinende , dat w y ’er
wel 70 mylen voorby waren, dog waren
zeer vergift , ja ’t was een geluk,dat h c t1
IV . D e e l .
Weft-Zuyd-Weft ,en zagen nog bonte V o gels
van de Kokos-Eilanden; • Miften ze- Miflen
dert gifteren een Schip ( te weten Abbe-
kerk) zoo naderhand bleek.- : ^ Ci
Din^dag den 19 dito zagen w y deZon
weer , liepen met een moye Zuyd- Oofter
koelte 'Weft-Zuyd-Weft aan , . dog kregen
kort ’er aan weer Storm-buyen den ganichen
dag döor met veel regen, vernamen
nog alVogels,en waren op de Zuyder breette
van ¿3- graden en f minuten, lengte van
1 ly graden en 2 fminuten. Het ftormend
weder hield met zware regen nog al aan
tot Woensdag den 20 dito ’s. morgens,
wanneer het opklaarde, en liepen w y in dit
etmaal met een Zuyd-Ooften wind en
Weft-Zuyd-Weften Cours , 36 mylen*
beyindende ons op de breette van 1 4 gra-
V z den,