E r waren verschillende soorten van rekenmunten.
Enkele soorten werden gerekend bij marken — andere
soorten bij ponden. Het gebruik van mark en pond bij
een en dezelfde rekenmunt komt in de i4 e eeuw en later
niet meer voor.
De schelling werd gebruikt en als onderdeel van het
mark en als onderdeel van het pond. Hij was, als
bevattende 12 penningen* het twaalfde deel van het'
mark zoowel als het twintigste deel-van liet pond.
Bij den aanvang der i 4e eeuw-waren er in Holland en
Zeeland Verschillende rekenmunten in gebruik en>weJ'
de volgende :
de Gro o te T o u r s c h e p enn ing , naar de middel-
eeuwsclie aan het fransch ontleende schrijfwijze door-
gaans Groot T o u r n o o i s c h , ook wel kortaf Groot
genoemd,
de Engel sche p en n i n g , dikwijls<ook Ster l ing
genoemd, , ,
de Bra b a n t s c h e p e nn i n g , |
de Hol landsche penning)-
de Pa r i j sc he penni ng, naar de middeleeuwsche
aan het latijn ontleende schrijfwijzedoorgaans penni ng
Par i s i s genoemd,
de Kleine of Zwar te Tou rsche penning, dikwijls
eenvoüdig penn i ng Tou rnooi s ch, meestal’ Zwar t
To u r n oo i s c h of kortaf Zwa r t genoemd ,
de Mijt,
en voorts nog verschillende plaatselijke rekenmunten,
die hier buiten beschouwing kunnen blijven.
HetVerschil tusschen de bovengenoemde rekenmunten
was enkel en alleen een ve r sc hi l i n waarde. De eene
penning vertegenwoordigde eene grootere waarde dan
de andere en wel in de volgorde zooals ik ze hierboven
heb opgenoemd. De Groot Tournooisch was de meest-
waardige, — de Mijt de minstwaardige rekenmunt.
Längs geleidelijken weg was uit vroegere toestanden
tusschen de waarde der verschillende rekenmunten
eene eenvoudige nu on v e r a n d e r l i j k e eVenredig-
l ieid geboren, die door heele getallen is ui t te drukken.
De Groot Tournooisch Was en bleef namelijk in waarde
gelijk aan :
3 Sterlingen of
4 Brabantsche penningen of
8 Hollandsche penningen of ,
12 Penningen Parisis of
16 Zwarte penningen of
24 Mijten
waaruit volgt, dat een Sterling in waarde gelijk was
aan :
4 Penningen Parisis of
8 Mijten,
.€«»• dat een Brabantsche penning in waarde gelijk
was aan :
2 Hollandsche penningen of
4 Zwarte penningen of
6 Mijten
— dat een Hollandsche penning in waarde gelijk
was aan :
2 Zwarte penningen of
3 Mijten
en dat een Penning Parisis in waarde gelijk was aan
2 Mijten (1).
(i; De beste bron ter vergelijking mijner opgaven is de uitgaaf van
Dr A. G. H a m a k e r , De Rekeningen der Grafelijkheid van Hollan.iy 1875-
1878 en De Rekeningen der Grafelijkheid van Seeland, 1879-1880.