cum epifcopis Ecclefiæ catholicæ communionem habere pofftt, ac proinde foris reli<5lus pereat.
F a ä u sefiautem Cornelius, inquit in epift. LU pag. 68. epifcopus de D ei & Chrifii ejus jud icio,de cle-
ricorwnpene omnium tcftïmomo, de plebis qua tune affuit fuffragio, & de facerdotum antiquorum &
bonorum virorum collegio, cum nemo ante fe fattus effet, cum Fabiani locus, id e fi, aim locus Petri
& gradus cathedrafacerdotalis vacaret; quo occupât o de D ei voluntate at que omnium noflrum confen-
ßonefirmato, quifquis jam epifcopus fieri voluerit ,fo r is fia t tieceffe e ß , nec habeat eccleßaßicam ordj-
nationem qui Ecclefia non tenet unitatem. Eodcm modo demonftrat epifeopos a Novatiano in
aliis civitatibus conftitutos, non Chrifti Ecclefiae epifeopos cfle, fed humanæ Ecclefiæ. N iß f i
epifcopus tibi yidetur, inquit in eadem epiftola p. 73 . qui epifeopoin Ecclefia a fedecim coëpifcopis
fa d o , adulter atque extraneus epifcopus fieri a defertoribus per ambitum nititur, & cum fit a Chri-
fio una Ecclefia per totum mundum in multa membra divifa, item epifeopatus unus epifeoporum mill-
torum concordi ?iumerofitate diffufus, ille p ofiD ei traditional!, poft connexam & ubique conjunfiam ca-
tholica Ecclefia unitatem humanam conetur Ecclefiamfacere, & per plurimas civitates novos apo-
flolos fuos mittat, ut quadam recentia inftitutionis f ia fundamenta conflituat ; cumque jampridem per
omnes provincias & per urbes fingulas ordinati fint epifeopi in atate antiqui, bifid e integri, inpreffu-
ra probation perfequutione proferipti, ille fuper eos creare alios pfeudoëpifcopos audeat. Hinc contem
dit etiamfi legitime fuiflent ordinati, eos tarnen pro legitimis epifcopis agnofei non pofte, quia ab
Ecclefia catholica difcefTerunt. Epifcopatum autem, inquit, teuere non pojfet, etiamfi epifcopus prius
fattus a coëpifcoporum faorum corpore & ab Ecclefia unitate defeifeeret.
II. R efd lu n tu r qui epifeopos apud Cyprianum fir e divïno à pnfbyteris diftingui negant.
Quamvis epifeopatus jura non poffint accuratius defendi, quam a Cypriano defenduntur, non
defuerunt tarnen qui ex nonnullis ejus verbis anfam arriperent calumniandi. Quod enim S. Martyr
clerum interdum in duos ordines dividere videtur, nempe in facerdotes & miniftros, ac facerdotis
ac præpofiti nomina cum ipfis prefbyteris communicat, velut in epift. lxv. Lxvili. Lxxii. & in libro
de Lapfis, inde Salmafius 6c Blondellus concludunt prefbyteros ab epifcopis non jure divino, non
diverfo facerdotii gradu efle diftindlos. Si ejufinodi ratiuncula valeret, pari jure concludi poffet ne dia-
conos quidem «Sc alios minores clericos, à prefbyteris 6c epifcopis jure divino diftingui ; fæpe enim
Ecclefia dividitur in clerum <Sc plebem. Quod fi diaconi «Sc minores clerici cum prefbyteris & epifcopis
clero comprehenduntur; quid mirum fi prefbyteris, qui euchariftiam confecrant <Sc poteftatem habent
ligandi 6c folvendi, facerdotis & præpofiti nomina cum epifcopis communia funt! Prefbyteris quidem
Cyprianus plurimum femper habuit honoris, 6c cum nihil agere foleret fine confilio cleri, ut
ipfè teftatur in epift. vi. non dubium quin prefbyteris utpote cum ipfo fedentibus, magnarft auifto-
ritatem attribuent. A t lacerdotii gradum a prefbyteris diftindlum fibi vendicat. Queriturin epift. xi.
quod quidam de prefbyteris nec Evangelii memores, nec epifeopo honorem facerdotii fu i & cathedra
refeiyantes jam cum lapfis communicare coepifïènt. Alius ergo in epifcopis ac in prefbyteris
facerdotii gradus, ac proinde epifeopi a prefbyteris diftinguuntur non folum aueftoritäte 6c cathedra,
fed etiam ordine <Sc characlere. Hanc autem facerdotii diftineftionem ab. ipfo Chrifto inftitu-
tam fuiffe ex pluribus Cypriani locis perfpicitur. Dominus nofier, inquit in epift. x x v il. p. 37. cuju
s pracepta ë? monita obfejyare deb emus, epifeopi honorem & Ecclefia f i a rationem difponens in
Evangelio loquitur <b“ dich Petro : Ego dico tibi quia tu es Petrus 6c fuper iftam petiam ædificabo
Ecclefiam meam, 6c portæ inferorum non vincent earn, 6c tibi dabo claves regni cceloium, 6c
quæ ligaveris fuper terrain erunt ligata <Sc in coelis, 6c quæcumqué folveris fuper terram erunt folu-
ta 6c in coelis. Inde per temporum èr fiiccejfionum vices epifeoporum ordinatio i? Ecclefia ratio decur-
rit, ut Ecclefia fuper epifeopos conftituatur & omnis adus Ecclefia per eofdem.prapofitos gubernetur.
Cum hoc itaque divina lege fundatum f it , See.
Multa hîc obfervanda ex quibus S. Martyris fententia mirifice enitefeit. 1 .a déclarât epifeopos
fucceflifle Apoftolis. Sic.etiam in epift. XLII. unitatem a Domino & per Apofiolos nobis, inquit, fic -
cefforibus trad)ram docet. Vid, epift. Lxix. Idem docet Firmilianus in epift. ad Cyprianum pag. 14.8.
epifeopos Apoftolis vicaria ordinatione fiicceffifle. Sic etiam in concilio Carthaginenfi cui præerat
Cyprianus Clams a Malcuia, Apoftolis, inquit pag. 337. nos fucceffmms eadem poteflate Ecclefiam
Domini gilbernantes & credentium fidem baptisantes. 2.0 Ordinationcm epifcopalem a Chrifto in-
ftitutam 6c divina lege fundatam pronuntiat Cyprianus. Quamvis enim ordinatus prefbyter in hoc
gradu aliquandiu miniftraflet, probe tarnen feiebatfibi ad epifcopalem gradum vocato aliam ordi-
nationem opus fuifïè. Nemo his temporibus meminerat quod Salmafius 6c Blondellus primis fæ-
culis uftirpatum fliifîè iinxerunt, ut mortuo epifeopo fine nova ordinatione fuccederet antiquior
prefbyter,
predyter, vel forte qui dignior videbatur, ut placet Blondello. Ne ipfi quidem fchifmatici, etfi ad
omne facinus paratiffimi, prefbyteros ad epifcopatum fine ordinatione aufi finit promovere. Probe
feiebat Novatianus prefbyter ne fimulacrum quidem epifeopatus fine nova ordinatione occupari
poffe, cum très epifeopos quos ex viliffima Ecdefiæ parte per dolum acciverat, inclufos; hora de-,
W M temulentos & Crapula oppreffos, adumbrata quadam & inani manuum impofitione epifcopatum
fibi tradere per vim cogeret, Eufeb. Hill. lib. 6. c. 43. 3.° Ex his etiam perfpicitur epifeo-
pos à folo Chrifto poteftatem Ecclefiæ gubernandæ accepiflë. Hinc toties apud Cyprianum D o-
minus facerdotes fib i in Ecclefia foa eBgén & conflituere dicitur p. 59. Hac ratione Cyprianus Cor--,
nelii epifcopatum de D e i, qui facerdotes fa c it, voluntate fufeepmm défendit, epift. LII. p. 68. & 69..
Vid. ep. tv . p. 8z. & ep. lxv. p. 113. ep. lxix. p. 12 1. Ex hac epifeopatus notione oriebatur fiim-
ma Cypriani conftantia in gubernanda & defendenda ecclefia fua, cui cum fe judicem ad tempus
a Deo datum efle fciret, pag. 122. commijfa divinitus caßrafideli virtute fervàbat, p. 141. Impreflaerat
aliorum Africæ epifeoporum animis hæc fententia. S i maims peregre proficifeens, inquit Venan-.
tins a Timifa, inwbncilio Carthag. p. 335.amicofob commendaßet uxoremfmm cußodiendam, cöm-
mendatantfibi ille quanta poßet diligentia confervaret, ne ab aliquo caflitas ejus & fanditas adultéra-,
retur. Chriftus Dominus & Deus nofier ad Pairem proficifeens fponfom fuam nobis commendavit.
Nefcio quod facerdotium Rigaltius & Baluzius diaconis affingunt in fuis Obfervationibus ad hæc
Cypriani verba: Item prejlyteris I f diaconibus non défait facerdotii vigor, epift. x v. Cyprianus hoc loco,
facerdotii vigorem nequaquam prefbyteris illis & diaconibus àttribuit, fed potius a fc in iflis objur-
gàndis adhibitum demonftrat; idque ex his quae fequuntur atque ex totius epiftolse ferie perfpicitur.
Neijuc huic Rigaltii & Baluzii'opinioni favet quod Cyprianus. abfens in epift. xm. decernit, ut qui
libellas à martyribus acceperunt, i f prarogativa eorum apud Deum adjuvan pofiunt, f i incommodo ali-
quo I f infinnitatisper'tculo occupaitfuertnt, non exfpedaiaprtsfentia nofira, inquit, apudpreflryterum
quemcumque prafentetn, vel f i prefiyter repentis ‘non fu erit, I f urgere exitus experit, apud diaconuni
moque exompbgefm déliai fo i facere poßmt ; ut mam eis in ptmitentiam impofita reniant ad Dominum
cum pace quam dari martyres' litteris téd nos Jadis dejideraverunt. Non immoi abor in hac ex—
plicanda : difficuitate, quæ nimium ardfe cum fequentibus fæeulis conjuncfta eft, quam ut hoc loco
examinari .poflit. Sed ut a Cypriano non difcedam, nnum eft quod obfervatum velim, nequaquam
ab iilo hanc provinciam diaconis committi, ut pcccatorum confeflionem excipiant & pcenitentiam
imponant. I hcc enim fiait illis temporibus difciplina, ut nemo ad pacem admitteretur ne in extre--
mo quidem difcrimine, nifi qui ante morbuni peccant cxmfcflus fuiffcL, ac pcenitentiarti poftulaf*-
fet , ut teftatur Cypriantis in epift. LU. Quamobrem præfcripta apud diâconum cxomologefis in
mortis articulo, non erat peccatomm confeffio , quæ apud facerdotes antea fieri debuëraq nec proinde
cum diaconis communicatum fuit poenitentiæ imponendæ munus. Quod autem ab eruditis vins
jainftnftnm obfervatum eft, dupiicem elfe exomölogefin, id confirmàtur ex Cypriani epiftolis
in lapforum caitfa fc r ip Ä in primis ex ep. XII. ubi ait exomologefin fieri infipeda vita ejus qui agji
ptmitentiam. Ex quo patet exomologëfin, quam abfolutio proxime fequebatur jam probata & finis
fpeétatâ lapfi poenitentiâ, diftingui debere a confeflionepeccatorum poenitëntiam ipfampræcedente. -
I I I . Prim ants ecclefia Romance à S . Cypriano fem per agnitus.
Sic epifeoporum jura défendit Cyprianus, ut legitimum Romanse fed is primatum agnofeat. In
diffenfione quam habuit cum Stephano, fiepe queftus eft quod Stephanus primatu fuo nimiürn côn-
fiderét, fed de ipfius auéloritate litem non moyit. Sic enim-tacito nomine Stephanum perftringit in
epift. LXXI. Sedttec Petrus, inquit, quem primum Dominus elegit, I f foper quemfundavit Ecclefiam
fuam, cum fecum Paulus de circwncifiume poßmodum difeeptaret ,vindicavitfibialiquidinfoleiiter aut arrogtm-
ter aßumpfit, ut diceret fie primatum lenere i f obtemperari à novellis i f poßeris fib i potius oportere : fic
etiam Firmilianus jufte indignari fe dfeit in Stephanum, pag. 148. quod qui / c de epifeopatus fu i loco:
gloriatur,Iffiefoccejjioncm Petri tctiere cotitendit, foper quem fundamenta Ecc/êfite collocata Junt, mttltas
alias perras inducat, I f ccclcßarum multarum nova otdificia conßituat, dum eße illic baptifota Jj/a autlo-
ritatc défendit. Et pauio poll : Stephanus, qui per focceßionem cathedram Petri habere fe pmdicat, nullo
tidverfus hceretlcos %elo excitatur. Agnofcit ergo Firmilianus in Stephano altiorem quemdam dignitatis
gradum, & dum in eo congruens dignitati fludium fidei defiderat, Petri primatum fatetur fuccef-
fione ad ilium -peiveniffe. Petri ejufque fucceflbrum primatum fiepe alias commendavit Cyprianus.
Petrus tarnen, inquit pag. 123% foper quem tedilicata ab eodcm Dotninojiierat Ecclefia, unus pro omnibus
loquens I f Ecclefia voce refipondens ait: Domine ad quem ibimus: Vid. pag. 123. Und F.cclefia a Domino
fuper Petrum origine unitatis & rationefrndata ,p .i 25. Elam Petro primum Dominus foper quem