
Jt U> lit iZt iLi il/ !lr Ü> Itr iLr lir »L iJ> tl* ib iLr il» ILr J> ^ *t* *■?> <£f >-P V V *t* U/ •** Wl> *J> il/ lii ip »lv J> il/
5É â â l S l l l S M . i Æ â l c i l # S l æ # l £ i l J l i S â S s m æ M a
K ü ? * v v i * .»Vî * -yTt ■« V & V*vV. r a j t j . » *■ * 4B K ' *!■ ■ .* .'
P R Æ F AT I
ƒ» qua pojl enumeratas Sandli Cypriani operum editiones,
de S . Adartyris doclrina pluribus differitur.
AD hanc præfationem aggredienti nee S. Cypriani laudes perfequi neccflàrium videtur, nec Ba-
iuzii laborem commendare. Confpirans omnium in Cypriani admiratione confènftis, favoris
aucupia non defiderat : editori fuffragatur eruditionis fama & plurima in antiquis fcriptoribus eden-
dis & emendandis induftria. Multa quidem exilant Baluzii laborum monumenta, nec cuiquam fere
concedit, qui rem litterariam audtius ditaverit; fed præterquam quod ad hoc extremum opus longo
ufu exercitatus acceffit, numquam aliàs videtur operæ & iabori minus pepercifïe in vetuftis codici-
bus undique comportandis & evolvendis. Jufïus hac urbe abfcedere anno 1710. confilium edendi
Cypriani non abjecit, nec intermifit iaborem, quem tarnen redux fub finem anni 17 13. novo co-
natu repetiit, ac tandem typis ccepit mandare anno 17 17 . Jam prelum abfolverat genuina Cypriani
opera ac maximam partem Baluzii annotationum, cum eum utiliter laborantem vita defecit die
28. menfis Julii, anno ætatis 88. Chrifti 17 18. Mortuo Baluzio non fine litteratorum omnium
defiderio, novæ hujus editionis opus diu intermptum pependit; fed anno 1724. R. admodum P.
dommis Dionyfius de Sainte Marthe Superior generalis congregationis fandli Mauri, pluribus ro-
gante Typographiæ Regiæ Præfedlo, rem uni ex fuis commifit, qui libenter oneri fucceffit, 6c ab
alio adjutus telam à doéliffimo viro nondum abfolutam pertexere conatus eft, cum iis edendis 6c
emendandis quæ Baluzius intaéla reliquerat, turn vero, ut in pluribus aliis Patribus percommode
facflum eft, uberius de rebus geftis Cypriani deque illius docflrina diflèrendo. Ut promiflis /âtisfiar,
nonnullæ S. Martyris fèntentlæ in hac præfatione, quam vita Cypriani proxime fequetur, æquis
ponderibus examinandæ hint ; fed antea variæ illius operum editiones recenfendæ videntur.
Variæ operum Cypriani editiones quæ in ipfis typographiæ incunabulis adornatæ ac poftea
pluribus in locis repetitæ funt, quanta fuerint hujus fcriptoris legendi fludia declarant. Tres anti-
quiffimæ memorantur: Romana an. 1471. per Conradum Sweinheim 6c Arnoldum Pannartz. Ve-
neta, an. 1471* per Vindelinum Spirenlem ; turn quæ dicitur innominata, quia nec urbis nec ty-
pographi nomen adfcriptum. Teftatur editor Oxonienfis ufum fè elfe tribus editionibus. A d marnim
habuif inquit, editiones vetufiijfimas, Spirenfem anni 1471- innominatam cui nec patri a nec cet as ajfi-
gitur, necnon illam Remboldi a?ini 1 y 12. fed tarnen editio ilia, quæ Spirenfis vulgo dicitur, non Spiræ,
fed Venetiis excufa, ut jam obfèrvarunt eruditorum nonnulli; 6c eorum errori, qui illam Spiræ at-
tribuunt, locum dédit nomen Vindelini Spirenfis,à quo perfetfta fuit anno 1471. Nam Joannes Spirenfis
mortuus eft Venetiis anno 1470. ejufque officio 6c laboribus in eadem urbe fucceffit frater
Vindelinus, cui proinde debetur hæc editio. Id patet ex his verfibus, qui ad calcem editionis libro-
rum de Civitate Dei ab eodem Vindelino adornatæ leguntur :
Q ui do cuit Ven et os exfcribi pojfe Joannes
Aîenfe fere trino centena volumina Plint,
E t totidem magni Giceronis Spira libellos.
Ceperat Aurelii: fitbita fe d morte peremptus
Non potuit ceptum Vettetis finire laborem f
Vindelinus adèfi ejufdem frater & arte
Non minor : Hadriacaque morabitur urbe.
M. C C C C . L X X .
Ex his maxime dubium videtur quod ait poft nonnuüos. alios eruditus audlor Annalium Typograph.
torn, i . Vindelinum in Germaniam abiiflè 6c anno 147 1. Bartholdi opera ibi edidifïe. Recenfet idem
(criptor libros à Vindelino Venetiis an. 1 5 7 2 .6c 1577. editos.