
j <58 S t e p h a n i B a l u z i i
ncre, facrafaâa fcimrnt qutt fuerant adfumpta foltuia. V id e FulgentiumPla ciademlib. x,
mytholog. ubi agit de filio Syrophanis Æ g yp tii.
C a s t o r e s ] A n g l i , qui p o ll Morellium pofueiunt in fua edition« Cafior ir Pol-
/ (« , admonent oportuiffe heic reponi Caflorcs, fi tanti e ffe trem levis momenti mutare,
Sed hæc ratio nullius eft moitienti. N am & ipfi plures mutationes fecerunt in operibus
ftxndi C yp rian i quæ non funt majoris momenti. E g o v e r ö mu ta vi, quia opo r te treddere
C yp r ian o fua v e rb a , & quia apud Minu cium F e lic em , ex quo Cyprianus accepiffe vi-
d e tu r , lèriptum eft : Cafiores altérais moriuntur ut vivant. Ita etiam feriptum e lfin omnibus
Iibris veteribus tam noftris quant A n g lican is , uno excepto C a rn o ten fi, qui habet ut
editio Morellii. E t cùm ageretur de emendando Cyp rian o ex audoritate veterum libro-
ru in , neceffe erat earn led io n em revocare quam ferè omnes libri manuferipti habent.
A d n o ta t D io Caffms lib. 37. templum Caftoris & Pollucis quod Roma: era tlb liu s .C a f
toris dici confueviffe. V id e annotationes Erafnti in caput 28. ad o rum.
Æ s c u L A p I u s f u l m i n a t u r ] La d an tiu s lib. 1. cap. 1 o . loquens de Æ fcu la -
p i o , à Deo meruit fulminari. Plinius lib. 29. cap. 1. feribit ilium fulmine id um , quoniam
T yn d arid am revocaffet ad vitam. Cornelius Celfus in procemio librorumfuorum de re
medica ait Æfculapium relatum in deorurn n.umerum quia hanc feientiam rudern & vulgarem
paulö fubtiliùs expofuit. Tertullianus in ap ologetico feribit ilium fulmine vindicatum,,
id eft deum fad um . H æ c enim l e d io , quam præferunt editiones Bead Rhenani
& P am e lii, mihi videtur effe rnelior quàm ea quæ habet judicatum. E o d em fenfu Plinius
in panegyrieo ait Nervant à diis cælo vindicatum. Sic Optatus lib. 1. vocat marty-
rem vindica tum, id eft canonizatum, ut temporum noftrorum verbo u tamur, eum quem
conftabat pro nomine Chrifti tormenta perpeffum & mortem fubiiffe. A liu d in libro de
iapfis pag. 18 7 . fignificat v o x vindiçalur, ut illic annotavi. Paffio ffindi Philippi epifeopi
in toBio quarto ana ledorum Mabillonii pag. 140 . fcolqpium medicum in monte Cynufit-
ridos fnlminaiiitn èonfccratior.em tnereri à gcntilùs fecit. V id e L y lium Gregorium Gyral-
dum Ivntagmnte feptimo hiftoriæ deorunt,
O E T E IS ] N oven t libri veteres præferunt athuzis. A tq u e ita ferè lcriptum eft apud
A rn oh ium in cod ice regio. Qu amvis autern non clubitem quit) hæc le d io fallà fit, puto
tarnen mihi iicere ea uti ut entendent lo cum Paciani in libro de poenitentibus , in quo
legitur ; Æftuant indefeftis fiammarum globulis Æthna & l.kav.iadus & Vcfuvius Cam-
pamts. A t in veteri libro Carthufiæ r.tajoris fcripîum eft : Ethna Siculm & Vefevus Cam-
yanus. Reétè. Q u ip p e Æ th n a eft in Sic ilia, & V e fe v u s in Campania. D e H e rcu le exufto
vide Frontonis D u cæ i notas in libros T h eop h ili An tio çh én i ad Au to iy cum . Feftiva &
elegans eft hiftoria Herculis Su ffedani in epiftola Auguftini ad cives coloniæ Suffedanæ.
A d m e t i p e c u s ] A p u d Commod ian um , prout editus eft à R ig a lt io , legitur
inftrud. 1 1 . Admeti quôque pecora pavijfe fertur A t in libro fàndti A lb in i Icriptum eft
à primitia pro Admeti. Ovidiüs lib. 2. de arte amandi :
Cyntluus Admeti vaccas pavijß per ctfius
Fertur & in parva delittùjfe cafa.
A n t r u m e j u s ] Minucius Felix : Adhuc antrum Jovis vißtur & fepulchnim ejus
ojlendïtur. Virgilius lib. 4. georgicon : DiAceo ceeli regem parère fub antro. Ovidius lib.
3. amorum eleg. 9. Crues nutrito terra fuperba Jove. V id e H ieronymum in caput pri—
mum epiftolæ ad Titum.
V i s i t u r ] A p u d A n g e lum Politianum cap. 34. milcellaneorum icriptum eft
mutitur.
L a t i u m d e l a t e b r a ] Minucius Félix : Itaque latebram fuam, qüèd tuto la~
tuijfet, rotari maluit Lathivi. Virgilius lib. 8. Æ'.ncidos : Latiumque vocari maluit bis
quoniam lamijfet tutus inoris. Ovidius lib. i.fa fto rum : Dicta fu it Latium terra latente
dco. V id e L a d an d um lib. 1. cap. 13. H in c collis latiaris apud Varronem lib. y. de lingua
Latina.
H i c s i g n a r e ] Tertullianus in apologetico : Ab ipfo primum tabula & imagine
fignatus nummus, & inde arario prcefîdet. V id e notas Pamelii.
M a u r i r e g e s c o l u n t ] Tertullianus in apologetico ait Mauritaniæregulos
à populis co li ut deos. L a d an tiu s lib. 1. cap. 1 y. Hac fcilicet ratione Romani Cafares
N o t e a d C y p r i a n u m . 569
fuos conftcravermt ir Mauri reges fuos. Minucius Felix : Juba Mauris volentibus dms eft.
Valerius Maximus in præfatione : Reliques enim deos accepimus, Cafares ftcimus. He ro-
dianus lib. 4. ait moris effe Romanis confecrare Imperatores qui fuperftitibus filiis vel iuc-
cefforibus m o r iu n tu r , eofque qui funt h o c honore affed i dici relàtos inter divos.
D e d i i s ] H ie locus ntultùm varié & implicite Icriptum eft in exentplaribus anti-
quis. In editione quæ dicitur Gravii legitur de his omnibus , in cod ice fan d i Eligii A t -
trebatenfis ab his omnibus, in F ù x en fi, T u ro n en fi, C o rb e ien fi, Lamon ian o, & in edi-
tionibus Manutii & M o re llii, turn etiam in variis led ion ibu s pofttis in ntargine libri quo
Gravius ufus e ra t , de dits hominibus, in Sorbonico ab his hominibüs, in uno. re g io , in
T h u a n o , etiam in uno meo , aliis hominibus, omiffa præpofitione de. In Carnotenfi &
in Be ccenfi à pits hominibus'. Elig a t le d o r ex his variis led ion ib u s earn quam æftimabit
effe meliorem. E g o facilè crederem earn effe retinendam , uti retinu i, quam editiones
Manutii & Morellii præferunt, quam Rigaltius quoque fcrvavit & A ngli.
A l i Q. D i i n A T i s u n t ] C ic e ro lib. 1. de natura deorum : Si nâtum, nulli dit
ante quàm nati. E tfi onus eft deorum, interitus fit neeejfe eft.
P r o s u i s ] Quidam libri veteres & editio Morelliana habent prorfus. Ilia l e d io Peg.
videtur effe bona; Viderint eruditi critici an præferenda fit.
V e r n a c u l o s d e o s ] Ita etiam Minucius Felix.
P i c u s ] cujus corpus maculofum effe dixit Prudentius in libro p rimo adversùs Synt-
ntachum. Plutarchusinquæftionibus Romanis quærit cur Picum Romani venerentur.
G o n s i l i o r . D e u m ] Hieronymus in vita Hilarionis : Hoc fiquidem in Romanis
urbibus jam exinde fervatur à Romulo ut propter felicem Sabinafum rapturn ab ipfi) quoque
confiliorum deo quadriga fepteno currant circuit'd. V a r ro lib. y. de lingua Latina : Con-
fualia diäa à Confi, quod tum feria publica ei deo & in circo ad aram ejus ab facerdod-
bus fiunt ludi illi quibüs virgines Sabines raptot. Ovidius lib.. 3. faftorum : Fefta para
Confi, Confus tibi catera dicet. Tertullianus in libro de Ipedacuiis : Exinde ludi confua-
lia diüi, qui ab initio Neptunum honorabanit Euhdein enim ir Confutfi vocant. E t ftätim :
Quamquam & confualia Romulo defendunt, quod ea Confi dicaverit deo, utvolunt ,confilii,
ejiis feilicet quo tunc Sabinarum virginum raptum militibus fuis in matrimonia exeogitavit.
V id e D ion yfium Halicarnaffeum lib. 1. & Valerium Maximum lib. 2. cap. 4. & Plutar-
ch um in libro de quæftionibus Romanis. Narrat Liiius Gregorius Gyraldus in lyntag-
mate quinto hiftoriæ deorum meminiffe f e , cùm ingratis Romæ aetatem tereret, ad pa-
latii radices pone Anaftafiæ templum facellum effoffum fuiffe quod tum plerique C o n f i
putarunt, id eft N e p tu n i, propter frequentes conchas marinas ibi repertàs, ubi & effigies
albæ aquilæ cum crifta rubra in faeelli forniçe feu teftudine, quod tum plerique confilii
fymbolum interpretabantur , & ædem C o n f i fubterraneam fuiffe in ea regione probari
ex P . V id o r e .
C l o a c i n A m ] L a d an tiu s lib. 1. cap. 20. Cloacince fimulachrum in cloaca maxima
repertum Tatius confecravit, ir quia cujus effet effigies ignorabat, ex loco illi nornenämpo-
fuit. D e G lo a c iu a & de deabus quæ lèquuntur vide epiftolam Auguftini ad Maximum
Madaurenfem.
P a v o r e m a . p a l l o r e m ] Lad an tiu s ibidem : Pavorem palloremque fullus
Hoflilius figuravit & coluit. San d u s Auguftinus üb. 20. contra Fauftum cap. 9. Nam ir
forporalium vitionim fwiulachra Romani confeeräverunt, faut palloris ir febris.’
F E BR 1 s ] O d a v ian u s Horatianus lib. 4. cap. 1. Hinc efi ir quod Romani febricedem
fiatuerunt. Prudentius in hamartigenia :
Par furor illorum quos tradit fama dicatis
Confecraffe deas febrem feabiemque facellis.
C ic e ro lib. 2. de legibus : Araque vetusfiat in palatio febris. V id e Valerium Maximum
lib. 2. cap. y. & .Liüum G regorium Gyraldum lÿntagmate primo hiftoriæ deorum. _
F L O R A ] In ejus honorem inftituti funt ludi florales. C ic e ro a d io n e quinta in Ver-
rem dixit Floram matrem populo plebique R. ludorum celebritate placandam. Ladan tiu s
lib . 1. cap, 20. Flora, cum magnas opes ex arte merètriâa quafivijfit, populum firipfit he-
■redem, certamque pecuniatn reliquit cujus ex annuo fanore fitus natalis dies cclebraretur editione
ludorum quos appellant floralia. U b i yide notas Jolëphi Ifei, A rnob iu s lib. 7 . Exifi
. N n n n n