
E P I S T O L A X V I I I .
PR IM A editio iftius epiftolæ prediit ex typographia Manutii. In nullo autem eorutn
veterum exemplarium quibus utor illam reperi niftin uno.meo, in Gratianopolitano,
& in co quod iiabui ex monafterio Remenfi fenéti Dionyfii. Angli unumhabuerunt ex
bibliotheca Bodleiana. Pamelius nullum hahuiffe videtur, neque Rigaitius. |
C a l d o n i i AD C y p r i a n u m ] Hane infcriptionem, qua certa e il, addidi ex
libro meo. -u . . . '
T e m e o r u m I Ita codices Remenfis & Bodleianus, quibas confentiunt editiones
Manutii & Rigaltii. A t Mpielliana & Anglicana præferunt temporis. Quæ leélio reperi-
tur etiam in libro meo & in Gratianopolitano. ^
It e r a t o t ,e n t i ] Sic emendavimus , repugnantibus licèt antiquis codicibus &
editionibus. Emendatio certa eit. N am & Celerinus pag. 28. JdceX, te pro nomine Domini
noßri ,ter\tum. & Lucianus pag. 30. iterato recluß fumus. Sunt etiam aiia loca bis Ç-
mitia in iucubrationibus Cypriani. Suipitius Severus dial. 1. çap. 14. tennis in yinculis.
Rufinus lib. 5 . hift. eccl. cap. 16. Qn'ts eorum pro nomine Domini team non e fil Gefta
pontificalia édita ab Emmanuele Schelilrato pag. 43 1 ■ tenttts a JVlaximiano. Hierony-
mus in epiftola ad Lucianum Baticum : Adolefcens ille qui opertusßmdonefequebatm Je-
jum , quia tentus fiterat à minifiris, terrenum abftciens operimentum nudus evafit. Rhabanus
in libro de computo cap. 64. Dominum eadem vefpera tenintn à Judeeis. Redid* Nani
in evangelio Matthai fcriptum eil Judæos manus injeciffe in Jefum & tenuiiie eum.
Hinc in aélis faoéti Savini epifçopi & martyris in libro fecundo mifceilaneorum noftro-
rum pag. 47. Maximianus Aug. ait: Tarnen, patres confcripti , concedam fäcultatem ut
ubicunque inventi f uerint clirtßiani teneantur à prafeâo. Apud Ammianum Marcellinum
lib. 16. fed faßus barbaricus ridens, tends legatis adufque petfeOum opus caßrorum. Antot
ninus Coztjilastinienfis in epiiloia çoafolatoria ad Arcadium : Ecce pro homine tentur es.
Vide aéta paffionis lànéli Stephani Papæ & martyris. . *.
P r es BYT. s ubm. ] Quamvisalii aliter fendant, ego puto meliorem effe opinio-
nem Pamelii cenfentls älic inteliigi hunc Felicem vices exer'cuiffe Decimi in eccleüa cujus
c-ura commiffa erat Decirno, qui aut extorris aut tentus in carcere non poterat exe-
qui miniilerium iiium.
F e l i x et v i c to r i a ] Vêtus. Kalendarium ecdeiîæ Carthaginenfis editum à
Mabillonio : V. Idas Feb.fanäorum Felic'is, Viäoris, & Januarii.
Pro x. mih i VI NC ul i s ] Hane leélionem, quam prafert editio Morellii, quam
præferunt etiam antiqui codices, revocari debere vifuro eil. Eil enim optima: A lia , quæ
habet victims pro vinculis, non poteil eile bona.; : ■ ... i t : . . ... : . I
E x t o r r e s ] Codex Diooyfianus.& meus habest extorrentes, In eadem codice
meo fcriptum eil extorrentes in epiilola 20. pag. 29. & de extorrennbus in epiftoia 39.
pag. 52. Quo etiam modo pofumi <‘]i in editione Manutiana. I.ta etiam habuiflè. codi-
cem. Veronenfem hinc colligo quod m variis Jeélionibusex codiceiilo deicriptis in mar-
gine.exemplaire mei editionis Manntianæ nulla varia leélio appofita eil ad hanc epiilot
Jam, Extorris porro eil qui extra patrium iölum.&terram patriam ejedlus e lf Cyprianus
in libro de lapfispag. 184. Relinquenda erat patria & patrimonii facienda jaltura. iVide
Baroniumadannum 25. & in aonotationibusadmartyrologium Romanum die fecünda
Januarii. Vide etiam gloffarium Latinum Cangii. dla trüb
S ed et mu l i e r ] Editio Morelliana,- fe d & feu per fe aut per eofdem mulier nomine
Bona.'C odex Remenfis, ß .d & fuperfe opera eadem mulier nomine Ibono. Boldeia-
nus ,f id & fuper fc ir pro eodem. Gratianöpolitanus, fe d & ftp ereß aut eodem. Meus;
f d 1/ fitper fe opere eadem mulier nomine Brno. Aiterius B on s mentio; eil in martyro-
iogio Romano die 24. Aprilis. ,Sed ilia erat Rfiraenüs. Altera verb Bona .(cujus men-
tionem/agit Petrus de Natalihus lib. 8. cap. 71.:;) «rat Ægypliaca , quæ alio nomine
apudfùps /Egyptjos Cordimunda vocabatur. h ..-ir B t t ;
Q u æ c o n s c i e n t i a ] Editio Manutii & codex Remenfis, qua confcicntiam rum
commißt.
N o t j E a d C y p r i a n u m . 4 0 ;
commiCu. Morellius, qua etiam confcientia non commifi. Sic etiam in libro meo vetere.
Rigaitius, qua confcientia non commijp. Codex Gratianopohtanus , qua confcientia non
™ 4 C R I F I C A V I R U N t ] Ita editio Morellii & codex Remenfis, Sic etiam fegiturin
meo & in Gratianopolitano. A lia editiones habent facrificabant. Et poilea additur in
iifdem codieibus & in editione Morelliana , / r ipfe captt dtcere. H H H H j
C o n s il iu m ] Antea fcriptumerat confultum. Sed hujus vocis alia eit ngmhcatio,
videlicet de re deliberate. Emendatum eft :ex manufcriptisi i.
V id e a n t u r d e b e r e ] In codieeRemenfr, in Gratianopolitano, & in meole-
gitur videantur ac debeant acdpere. Sic etiam editio M.orelliana. I
S a l u t a t e NOSTROiS;] Angli monent legendum efle vefiros. Q u a conjeitura
videtur effe bona. Verum editiones & fcripti libri repugnant. , A
O p to v o s - lsS ic repofuimusex eodem codice Remenfi, cum antealegeretur: Opto
vos felicifimOs bene valere. .
E P I S T O L A X I X .
Î M P E R T I E N D AM J H a n c ledlionem reperi in quatuordecim exemplaribus an- Pa/.
tiquis. Editio Spirenfis & vetus Veneta, quamvis fint in hoc loco mendoia, monflrant
tarnen hanc leélionem effebonam. Habent enim impertinentiam. Remboltus imperttiam.
M ac u l am p r i s t in am] Plerique libri veteres & editiones \abent primant.
POTIORE v i RTt;T E j Noimulli codicesantitjuipræferuntpo/hriore.^ _
L i b r u m ] de lapfis, ut interpretatur Rigaitius. Angli contra,, rejedla Rigaltiifènten-
tia. interpretantur de fafciculo epiftolarum. Sedprofedlô erraverunt. : Quippe Cypnanus
apértiflimè dillinguit librum ab epiftolis, librum cum epißolis^iymero quinque miß.
E P I S T O L A XX.
HA N G epiftolam primus omnium edidit Morellius. Poftea Pamelius, qui fatetur Peg.
fe nullum vetus illius exetaplar habuiffe, illam recudit, eamqta ex ingenio inter-
dum emendavit. Latinius habuit duo vetera illius exemplana WM in e)us adnotatoombus
ad Cvprianum pag. ios.adnotatumeft ilium féliciter emendaffe hanc epiftolam. Quod
verum non eft, cùm difficile admodum fit earn bene emendare ob crrores qui in earn
irrepferunt in antiquis exemplaribus. Ego duo habui, unum.ex urbe Gratianopohtana,
aliud ex bibliotheca mea. Angli laudant unum Vaticanum & unum Bodleianunu.
Certè extat hodieque in Vaticano 199. uno eorum, ut opino r, qua Latinius v i\
H u ju s m u n d i ] Antea legebaturhujufmodi, nullofenfu. Angliprotuleruntveram
leélionem. Monet autem Latinius illam extare in fuis exemplaribus. Ita etiam legitur in,
meo & in Gratianopolitano. . . . . i -
S c i e b a s 1 Cùm hæc k d io habeatur in editionibus Morelin, Pameln, & Rigaltii,
turn etiam in codice Vaticano, confirment autem illam duo vetera exemplana quibus
utor, tamenetfi in meo fcriptum fit per cr-rorem feiebam, Angli tarnen maluerunt fcribas.
A t fi a tten d an t Celerinum de Luciano conqueri quod ad fe non fcripferit per Monta-
num, quern fciebat ad fe effe venturum, aliter fenfiffent. Itaque certum eft earn lectio-
nem quam nos retinuimus effe bonam. .
N am ut t i b i ] Repræfentavimus4ftic iedionem veterum iibrorum & editionum.
Angli ex ingenio, nullum enim vetus exemplar citant, fcripfèrunt : Nam ut tum quo que
de infimo tuovelfratre dicam , f i fiiero dignus, Celerinus audiretur. Sane Latinius, cum
in codice Vaticano fcriptum videret ut eft in meo Sc in vdg^Us editionibus, egen um
cenfuerat ferme uti ab Anglis excuftim eft. In Gratianopolitano Icriptum e o itum ejje
te mi/ii firibere, ut tu quoque de infimo vel fratre dicam & ç- _
. S f f