
2j8 D i v i C v p b i a n i L i b er
invidetur fucceffu m c lio r c p r o fe c e r it , tanto invidus in majus incendium ii-
voris ignibus inardefcit. H in c vultus minaX, torvus a fp e d u s , pallor in fa c ie ,
in Iabiis tr em o r , ftridor in d en tib u s , verba ra b id a , effranata conVicia, manus
ad cædis v iolentiam p rom p ta , etiamfi à g la d io interim vacua , o d io tamën
fùriatæ mentis armata. E t id c irco fpiritus fan d u s dicit in pfaimis : N oli gelare
■bene abibulantem in via fu a . E t iterum : Obfervabit peccator juftum , à ” ftrid e-
b it ad. am dentibus fu is. Deus autan irridebit cum , quoniam providet quia veniet
dies ejus. H o s beams apoftolus Paulus defignat & dénotât dicens : Venenum
afpidum f i b Iabiis eomm , dx os eomm malediSione dx amaritudine plenum efl.
Ve/oces a d effundendum fanguinem pedes eomm, contritio & calamitas in viis eomm,
qui viam pa d s non agntm m nt, nec ejt timor Dei ante ocn/os eomm. Multô malum
ievius & p ericulum minus e ft cùm m embra g lad io vulnerantur. Facilis cura eft
n b i p laga perfpicua eft, & c itô adfanitatem m ed elafub veniente perducitur quod
videtur. Z e l i vulnera àbftrufa funt & o c c u lta ; n e c remedium cü ræmed entis
admittunt quæfe intra confcientiæ latebras coe c o do lo re clauferunt. Q u icu n q u e
-es invidus & m a lign u s , videris quàm fis eis quos odifti infidiofus, p ernicio fus ,
infeftus.-Nullius m agis quàm tuae falutis inimicus es. Quifquis ille e ft quern z e lo
p erfequeris , fubterfugere & vitare te potferit. T u te n on p otes fuge re . U b i-
cu nq u e fixeris, adverfarius mus tècum e f t , hoftis Temper in p e c lo re tuo e f t , per-
nicies intus in c lu fa e ft , ineludabili catenamm n exu liga tus & v in d u s es , z e lo
domin an te captivus e s , n e c folatia tibi ulla fubveniunt. Perleverans majum
e ft h omin em perfequi ad D e i gratiam pertinentem. Calamitas fine rem ed io
e f t odiffe felicem. E t id c irco ; fratres diled tiffimi, huic perieulo confulens
D om in u s , ne quis ze lo fràtris in laqueum mortis incUrreret,; cùm eum difci-
p uli inter rog arent quis in te r illo s m ajo r e f fe t , Qui fu e r it,in q u it , minmits-in
otmibus vobis, hie erii magnus: Am p uta vit om n em æmulationem refponfo fu©,
om n em caufam & materiam. mordacis invidiæ em it & ablcidit. D ilc ip u lo
C h r ift i zelare n on licet, n on lic e t ihvidere. Exaltationisapud nos non p o te fle ffe
con tentio . D e humilitate ad fiimm a cre fc im us , didicimusundeplaceamus. D e f
nique & apoftolus Paulus inftrueils & monens u tq u iilium in a ti C h r ifti lumine
tenebras noclurnæ converfationis evafimus , in fàd is atque in operibus lu-
minis ambulemus , feribit & dicit : Nox tra n fv it, dies autem appropinquavit.
Abjicianius ergo opera tenebrarum, dx induamus arma lucis. ’TanquOsn in die decenter
ambidemus, non in comejfationibus dr" ebrietatibus, non in concupifcentiis dx.
impudicitiis, non.in certaminikus dx zelo. S i recefferunt de p e c lo re tu o tenebrae ;
fi nox inde dilcufla e f t , fi ca lig o deterfa e f t , fi illuminavit fenfiis tuos fp len-
d o r d ie i, fi h om o lucis e lle coe p ifti, quae Hint C h r ift i g e re ; quia lux & dies
C h r iftu s eft. Q u id in ze li renebras ru is , quid te nubilo livoris in v o lv is , quid
invidiæ ccecitate om n e p ad s & caritatis lumen extinguish quid ad'diabolum
cui.renuntiaveras redis, quid C a in fimilis exiftis ! H om ic id ii namque facinore
c o n ft r in g i éum qui zelaverit & o d io habuerit fratrem fuum declarat Joannes
apoftolus in epiftola fua dicens Qui fratrem fim m o d it, homicida-eft dx.field
s quia otm is homicida non habet in fie ritam manentem. E t itentm : Qiii d ia l
fie in luce ejfe , dx fratrem fiu m odit , in tenebris efl i f que adhuc, d x in tenebris
ambidat, dx non ficit quo eat ; quoniam tenebra exccecaverunt oculos ejusj Q u i
o d i t , inquit, fratrem fu um , in tenebris ambulat, & non feit q u o eat. It enim
D Ë Z E L O E T L 1 V O ft Ë. 2. JC)
nefeius in g e h e n n am , ignarus & ccecus præeipitatur in poenam ; rÉCedens
fcilicet à C h r ifti lumine monentis & dicentis': Ego Jinn lumen mimdu Q ui nie Je* f>
fecutus fu e rit, non ambulabit in tenebris, fe d habebit lumen vita , Sequitur autem
C h r iftum qui præceptis ejus in fift it, qui p e r magifterii ejus Viam g ra d itu r ,
qui v e ftigia ejus atque itinera fe c la tu r , qui id q u o d C h riftus & doCuit & fe cit
im ita tu r , fecundùm q u o d Petrus quoque hortatur & m on e t d icens : Chrflus i. Pa, î.
pafftis eft pro nobis ,relinquens vobis exemplum u t fequam ini veftigia ejus. M em i-
nifle debemus quo voc ab u lo p lebem fuam Chriftus ap p e lle t, q u o titulo g re-
g em fuum nuncupet. O v e s n omina l m i t innocentia chriftiana ovibus æque- J°a‘ ,0‘
tur. A g n o s v o c a t , u t a gnó rum naturam fimplicem fimplicitas mentis imite- Aimh. 7.
tur. Q u id fub veftitu o vium lupus la tita t, quid g r e g em C h r ifti qui fe chrif-;
tianum mentitur in fama t! C h r ift i n om en induere & n o n p e r C h r ifti viam
p e rg e re quid aliud quàm prævaricatio eft divini n om in is , quàm defertio iti-
neris falutaris, .cruando ipfe d o cea t & dicat eum ad vitam venire qui mandata
fervaverit & eum effe fapientem qui verba ejus audierit & fe c e r it , d o d o r em Mauh /j/.
quoque eum maximum in r e g n o cælorum voc ar i qui fe c e r it & f i c d o cu e r it ,
tu n c prædicanti p rofù tum m qu od b en e atque militer prædicatum fu e r i t , fi
id q u od o re p rom itur fad is fequentibus implcatnr. Q u id vêi'o infinuavit ere- Mauk /.
briùs difeipulis fuis D om in u s , quid inter falutaria monita & præcepta cæleftia
cu ftod iend um magis fervandumque mandavit quàm u t eadem d ile d io n e qua
difcipulos ipfe dilexit nos qu o qu e in v icem diligamus ! Q u om o d o autem v e l Joa. 13. //.
pacem D om in i v e l caritatem ten e t qui intercedente z e lo n e c pacificus p ote ft
e fle n e c cams ! Id e o & apoftolus Paulus cùm pacis & caritatis mérita d ep ro-
m e r e t , ciimque afleveraret firmiter & d o ce re t n e c fidem fibi n e c e le em o ly -
nas n e c paffionem quoque ipfam confefloris & martyris profituram, nifi caritatis
fcedera in teg ra atque inviolata fe rv afle t, adjecit & dixit : Caritas magna- en. 13.
nim aeft, caritas benigna e ft, caritas non gelat. D o c e n s fc ilicet & oftendens eum
■ polie caritatem tenere quifquis m agnanimus fuerit & b en ign u s & ze li ac livoris
alienus. Item alio lo c o cùm m on e re t u t h om o jam fa n d o fpiritu p ie -
nus & nativitate cælefti D e i filius fad u s n o n nifi fpiritalia & divina f e d e tu r ,
p on it & dicit : E t ego qtiidem , jra trts , non potui vobis loqui quafi fp irita lib u s, 1, Car. 3.
fe d quafi inf'antibus in Chrifto. L ablevo sp o ta vi, rim cibo. Nondum enim porera-
tis , Jed. ncque mmc potcjtis. Adhuc enim eftis carna/es. Ubi enim in vobis getus
d f contentio d f dijfenfiones fu n t, nonne camales eftis d? fecundùm hominem am-
bulatis ! O b te ren d a fu n t , fratres d iled iffim i vitia & p e c c a ta carnalia , &
terreni corporis infèfta labesfpiritali v ig o r e calcanda ; ne dum iterum ad v e teris
hominis converfationem revolvimur , lethalibus laqueis implicemur
ap oftolo h o c idem p rov id en te r & falubriter præmonente. Itaque, in q u it,fra - g ^ .s,
tres,- non fecundùm camem vivamus. S i enim fecundùm carnetn vixeritis, incipietis
mori. S i autem fp iritu opera camis mortiftcaveritis-, vivais. \Qiwtquot enim fpiritu
Dei.aguntur, hi filii Dei fu n t.. S i filii D e i fum u s , fi templa ejus effe jam ece-
p im u s , fi ac cep tp fpiritu fa n d o fa n d è & fpiritaliter vivim us , fi de terris o cu los
ad caelum fuftu limus, fi ad fuperna & divina p lenum D e o & C hrifto p e c tus
e re x im u s , n o n nifi quae funt D e o & C h r ifto d ign a fàciamus ;~ficut &
apoftolus excitât & hortatur : S i confurrexiftis , in q u it, cum Chrifto , qua fu r - Coisg. 3.
fum fu n t .q u o tité, ubi Chriftus eft in dexter a D ei fedens; qua Jurfium Jim t fd p ite >
. K k i j