Cave ne antes ejus perfores , ne ceriiffa & ptirpunfo confecrata Chrißo ora depingas ère.
Mem in epiftola ad Furiam de viduitate fervanda : Q uid fa cit in fa d e chrifliana' purpu-
rijfus & cerujfa ! Vide in libro quarto T . Livii hiftoriam de virgine Veftali accufàta
propter cultum amceniorem. In nodibusFefulanis Matthæi Boffi extat ejus exhortatio
ad Beftfarionem ne feminea ornamenta Bononienfibus reftituantur. Vide etiam epifto-
lam fextam ejufdem Matthæi.
O c u l o s in t e ] Tertullianus in libro de virginibus velandis : Ejufdem libidinis
eß videre & videri. Sulpitius Severus dial. 2. cap. 12. Mulieris prima virtus eß non vu
dcri. Valerius Maximus lib. 4. cap. y. tradit Spurinam excellents pulchritudinis adolef-
centcm, cùm mira fpecie complurium feminarum illuftrium follicitaret oculos, oris de-
corem vulneribus confudifTe, quia nolebat formam fuam effe irritamentum alienæ libi*
Binisl Idem lib. 6. cap. 3. ait C . Sulpitium Galium dimififfe uxorem quod earn capite
aperto foris verfatam cognoverat. L ex enivij inquit, tibi tantinn meosprafinit oculos qui-
bus formam tuam approbes. Ulterior tui confpeäus fupervacua irritâtiotie accerfitus in fiifp i-
eione & ermine fubheereat neceffe eß.
S u s p ir a n d i f o me n t a ] Mirum eft quanta fit in hoc loco diferepantia in co-
dicibus manuferiptis. Du o habent fufpirandi, o<5lo & editio Manutii fperandi, unus per-
eundi, item unus flip an di, aliusßuprandi, alius denique peccandi. Apud Aldelmum in libro
de laude virginitatis fpirandi, forte pro fufpirandi. Tertullianus in libro de cultu feminarum
,fufpiria adolefcentiumpoß fe trahat. Hieronymus in epiftola ad Euftochiumde virgin
i täte fervanda : H a funt qua per publicum notabiliter incedunt & furtivis oculorum.nuti-
bus adolefcentium greges p oß fe tra/iunt. Idem in epiftola ad Geruntiam de monogamia :
Ne propofitum vidua exquifitior culms infamet. Ne oculomm nutibus & hilaritate vultus ju -
venum poß fe greges trahat.
V e l u t g l a d iu m ] Tertullianus lib. 2. de cultu feminarum : Périt enim ille fi-
mul ut tuam formam concupierit, & fa d a es tu gladius illi. Vide homiliam fandli Joan-
nis Chryfoftomi quod reguläres feminæ viris cohabitare non debeant.
N on e m e n t e s ] Quamvis feiam hoc fegmentum non extare in prima epiftola
Pauli .ad Côrinthios, ex qua ftimptus eft hie locus, quamvis feiam illud raro reperiri in
antiquis codicibus operum fhndli Cypriani, tarnen addidi, quia illud inveni in Pithceano,
cui confentit Gamberonenfis à Pamelio laudatus, & quia Cyprianus lib. 3. teftimonio-
rum cap. 1 1 . eundem locum deferibens etiam hoc fegmentum refert. Ego enim, ut an-
tea dixi, in emendandis fantfti inartyris operibus non quæro quid reperiatur in codicibus
facrorum bibliorum, fed quid Cyprianus feripferit. Videtur autem ille voluiffe fenfiim fa-
cere integrum ciun ifta addidit.
P a t r im o n io t u o ] Pamelius & poft eum Rigaltius pofuerunt patrimonium
tuum Deo fanera, quam ledtionem inveni in quatuor exemplaribus antiquis. Veteres edi-
tiones & undecim vetera exemplaria habent : Patrimonia tua Deo fanera. Le<5tionem
autem quam ego retinui præferunt duodecim libri veteres & editio Manutiana, itemque
Anglicana.
A mator i a c a n t a n d a ] Seneca rhetor in præfatione controverfiarum : Can-
tandi filtandique nunc obfeana fludia effeminates tenent. Quintilianuslib. i.eap. 2. Omne
convivium obfcoenis cantibus flrep it, pudenda didu fpedantur. Concilium Veneticum can.
1 1 . Presbyteri, diaconi, atque fubdiaconi nuptiarum évitent convivia, nec iis admifeeantur
nbi amatoria cantantur & turpia. Sic etiam in canone 37. concilii Agathenfis. Burchar-
dus lib. 2. cap. 134 hoc decretum fynodi Agathenfisrefert ex didis Augußini. Sic etiam
Juo Carnotenfis parte 6. cap. 209. A t Gratianus rede ex concilio Agathenfi. In con-
cilio Trofleiano cap. 11 . prohibentur turpia cantica. Hieronymus in epiftola ad Lætam
de inftitutione filiæ : Turpia verba non intelligat, cantica mundi ignorée. Ælius Spartianus
tradit Adrianum Imperatorem fcripfifle cantica amatoria.
F e r r u m ad c u l t u r a m ] Ovidius lib. 2. triftium :
E t latro & cautus pracingitur enfe viator.
Ille fe d infidias, hic fib i portât opem.
Quintilianus lib. 2. cap. 16. Nonfabricetur m ilili gladius. Poteßuti eodemferro latro. Tertullianusin
libro de fpedaculis : Ferrum D ei res eß. Numqidd tarnen in hominis necem
audor ißa providit !
C i v i T A S m e r e t r i x ] Nefcio quid heic faciat vox civitas. Non enirn agitur de Fa&
civitate aliqua in apocalypfi, fed de meretrice magna. Videtur igitur Cyprianus accepifte
ex libro fecundo Tertulliani de cultu feminarurn, ubi legitur : lila civitas valida qua fu -
per montes feptem & plurimas aquas praßdet. Idem civitatem etiam proftitutam vocat in
libro de refurredlione carnis. In capite primo Ifàiæ legitur : Quomodo fa d a eß meretrix
civitas fid elis. Hieronymus in epiftola ad Euftochium de cuftodia virginitatis : Ne fia t
obfecro civitas meretrix fid elis Sion. Vide Eftium in caput illud apocalypfis.
O r n a m e n t a m e r e t r i c u m ] Vide Nicolai Abrami notas ad orationem Ciceronis
pro M. Caeliopag. 491 . & commentarium Joannis Bourdeiotii ad Petronium pag. 277.
V e s t e c o r r u p t a s ] Ita omnes veteres libri Sc editiones. Et tarnen Erafmus
putabat vocem corruptas efle malè pofitam, Sc conjecerat legendum effe comptas. Paulo
pöft Cyprianus dicet hinc corruptas effe virgines, Sc mox corrupta turpitudinem faditatem-
que meruerunt.
S æ c u l i d e l i t i a s ] Quatuor libri noftri Sc unus Anglicanus habent divitias.
L u n u l a s ] Etiam mafeuli lunulas geftabant, non fane in capite, fed in calceis,
ut docet Plutarchus in quæftionibus Romanis. Nos quoque in juventute noftra portavi-
mus lunulas in calceis. Vide Ludovicum Cælium Rhodiginum lib. 11 . cap. 28.
D i s c r i m i n a l i a ] Hieronymus in apologia adversùs Rufinum , linguam verilo-
quam difcriminali acu confodiebat. In apologia Apuleii capilli dficriminandi. Ovidius lib. 3.
de arte ämandi : Longa probat fa d es capitis diferimina puri. Quærit Plutarchus in libro
de quæftionibus Romanis cur Romani nuptarum comam diferiminant haftæ cufpide.
Vide lexicon Martinii Sc glofïàrium Latinum Cangii.
A r m i l l a s ] Hieronymus in epiftola ad Euftochium de acceptis a b eamunufeu-
iis, armilla fu n t brachiorum. Sic etiam Diodorus Siculus lib. 5. agens de Gallis. Tertullianus
lib. 1. de cultu feminarum, circulos ex auro, quibus brachia artantur. Idem Hieronymus
in epiftola ad Demetriadem de virginitate fervanda, afiridas habent manicas. Vide
Cotelerii notas ad librum primum conftitutionum apoftolicarum cap. 3.
B o t r o n a t u m ] Si Cyprianus reddidiflet verba Ilaiæfëcundùm ordinem quem
tenent in libro Ifàiæ, facile hinc effet intelligere quid figniftcet hoc vocabulum. Veriim
alia verfione, utapparet, ufus e ft, aut verborum ordinem turbavit. Vide Salmafium in
exercitationibus Plinianis pag. 763. Sc in notis ad feriptores hiftoriæ auguftæ pag. 339.
Sc lexicon Martinii. Vide etiam etymologicum Voffii in verbo bonus.
D e x t r a l i a ] Numerorum cap. 3 1. annulos & dextrariaacmuranulas. Lucifer
Calaritanus in libro de non parcerido delinquentibus in Deum : Debemus vereri regni
tut diadema, inaurem etiam ö “ dextrocherium. Ubi Joannes Tilius epifcopus Meldenfis,
cui debemus primam editionem operum Luciferi, dixit dextrocherium fibi videri efle
didlionem ex Latino Sc Græco compofitam pro ornamento quodam in manu dextra.
Vide Salmafium ad feriptores hiftoriæ auguftæ pag. 251 .S c lexicon Martinii & glofla-
rium Latinum Cangii. Vide etiam Ludovicum Cælium Rhodiginum lib. 5- caPI
n a u r e s ] Infrà in hoc ipfo libro pag. 17 7. A n vulnera in fin i auribus Deus volùit.
Et iterum infrà pag. 179. Non inferantur auribus vulnera. Tertullianus lib. 2. de cultu feminarum
: Scrupulofa Deus auribus vulnera in tulit, & tanti habuit vexationem operis fu i
& cruciatus infantia innocentis tune primum dolcntis ut ex Ulis äd fenum nati corporis cica-
tricibus grana nefcio qua penderent. Hieronymus in epiftola ad Lætam de inftitutione fi-
liæ : Cave ne aures ejus perfores. Idem in epitaphio Marcellæ, auribus perforatis rubri maris
pretiofiffima grana fufpendere. Plinius lib. 12. cap. 1. A d hcec exeogitata fu n t aurium
vulnera, nimirum quoniam parum eß collo crinibufque geßari nifi ingererentur etiam corpon.
Gregorius Nazianzenus in carmine ad Olympiadem earn monet ne aurium ornatum po-
nat in margaritis. Vide Diodorum Siculum lib. 5. ubi agit de Panchalia.
C o l o r a r e l a n a s ] Tertullianus in libro primo de cultu feminarum, médicamenta
ex fuco quibus lana colorantur. Virgilius ecloga 4. Nec varios difeet mentiri lana
colores. Horatius lib. 3. od. 3. neque amiffos colores lana refirt medicata fu co . Hieronymus
in epiftola ad Lætam de inftitutione filiæ : Lanarum conchy lia quis inprißinum can-
dorem revocet !
B b b b ij