a D E B O N O PU
lion volnptatem novam quærat, fed extraordi-
naria Sc portentolæ çontra ipfem naturam ex
■vins per viros monftra conquirat.
Sed enkn pudicitia locum primum in Vir-
ginibus tenet, fecimdum in Continentibus, ter-
tium, in Matrimoniis., Verum in. omnibus glo-
riofa. eft ciun.gradibus luis. Nam 8c Matrimo-
nioruin fidem tenerç laus eft , inter tot corporis
bella ; 8c Matrimonio de continentia. mo--
dum ftatuifle, majoris virtutis e ft, dum etiam
ücita rcjiciuntur. Certe ex utero femflitatem.
cuftodifiè, & infantcm fe ufque in fenedutem
iji ftia ætate tota tenuifle admirandæ utique potential
eft : nifi quod Mandas corporis leges
non nolle,'magis felicitatis eft, notas jam vi->
oifle, virtutis eft ; fic tamen ut 8c virtus ifta-
de dono Dei veniat, licet fe in membris ho-
minibus oftendat.
Pudicitiæ , fratres , «antiqua præcepta funt.
Quare antiqua dico l quia cum iplis homini-.
bus inftituta feint. Nam & ideo vir ferns fenii-
næ eft, ut præter cundem aLtcrum nefeiat, 8c
ideo viro reddita eft mulier, ut fiibj.e&Q quod
fuerat ei proprium, nihil requirat alienum. Sic
Sc duo, inquit, erunt in carne una, ut in unum
redeat quod unum fuerat, ne feparatio ftne reditu
occafionem præftçt alterius. Inde & Apofto-
lus. : Caput mulieris pronunciavit virum , ut
conjundione duorum pudicitiam probaret.
Nam ut alterius caput membris aptum non poteft
efte, ita 8c alieno capiti membra non feia :
caput enim feiis convenit membris, 8c membra,
capiti fiuo; utraque naturali fibula in concordia
mutua eohærent , ne qua oriente difeordia de
divifionc membrorum padum divini foederis
rumperetur. Addit tamen 8c dicit : Quoniam
qui uxorem foam diligit, feipfeim diligit. Nemo
enim carnem foam odio habet , fed nutrit &
fovet earn, fiait 8c Chriftus Ecclefiam. CarL.
tatis aim pudicitia ex hoc magna præferiptio,
fi uxores diligendæ feuit à viris feiis ficut &
Chriftus dilexit Ecclefiam ; 8c ita uxores ma-
ritos debent diligcre , ut Ecclefia diligit
Chriftum.
Hanc fententiam Chriftus quando uxorem
dimitti non nifi ob adulterium dixit : interro-
gatus, tantum honorem pudicitiæ dédit. Hinc
nata eft ilia fententia : Adultéras non finetis vi-
vere. Hinc Apoftolus dicit : Hæc eft voluntas
Dei, ut abftineatis vos à fornicatione. Hinc 8c
illud dicit : Membra Chrifti , membris mere-,
tricis non die jungenda. Hinc traditur fàtanæ
in interitum carnis, qui proculcato jure pudici-.
tiæ, vitia carnis exercet. Hinc merito regnum
coelorum non tenent adulteri ; hinc eft omne
peccatum extra corpus effe , folum adulterum
peccare in feium corpus : hinc ceteræ præcep-?
toris auéloritates, quas nunc recolere omnes
non eft necefte, apiid vos præfertim qui illas
noftis frequenter & facitis, quæ licet deferipta
D I C I T 1 Æ, iv
non Tint, queruli tamen de his non potefti$
e(fe. Adulter, enim non habet excufationernf
aut habere potuit, quia ducere licebat uxorem.
- Sed ficut matronis jura præferipta funt,
quæ ita feint nexæ, ut divelli inde non poffint.
Virginitas vero, 8c, Continentia extra, ju;> omne
feint ; nihil ad virginitatem de matrimoniofiini
legibus pertinet, aititudine lua tranfeendit omnes.
Si ulla prava hominum aula leges feiper-
gredi conantur, virginitas æquat fe Angelis :
fi vero exquiramus, efiaiii excedit ; duin/in
carne lutflata vi&oriam etiam contra naturam
refert, quam non habent Angeli. Virginitas
quid aliud eft quam futuræ vitæ glorioià mc-
ditatio l Virginitas neutri fexus eft : virginitas
eft perfeverans infantia : virginitas eft vblupta-
tum triumphus : virgipitas. filios non habet, fed
quod plus eft, fiiiorum contemtum habet : non
habet foecunditatem, fed non habet orbitatem:
felix quod eft extra partus dolorem, felicior
ajatein quod eft extra funerum fiiiorum caiami-
t-utem. Virginitas quid eft aliud quam foluta li-
bertas ? maritum non habet dominum. Virginitas
affccktionibus omnibus foluta eft : non
matrimoniis eft dicata, non feculo, non libels.
Perfeaitionem non poteft timere, dura il-
lam de focuritate poteft provocare.
Sed quia pudicitiæ nobis breviter feint expo- /
feta præcepta , jam pudicitiæ ponamus exem-
plum. Plus enim proficitur, cum in rem pra>
fentem venitur : nec de virtute dubitabitur,
quand© quod præcipitur, exemplis etiam figna-
tur. ExempIuni pudicitiæ à Jofeph coepit. Ado-
lefeens Hebræus generofeis de pâtre, generofior
de innocentia, ob invidiam revelationuin clif-
traélus à fratribus Ifmaeiitis, in domumdcve-
nerat hominis Ægyptii ; obfequio 8c innocentia
& tota fervitutis fide facilçm & benevolum
in fe animum fui provocaverat domini, cujus
fadem tarn fcrmo liberälis, qùam ætas omni-;
bus commendaverat. Sed ifta generofitas ab uxo-
re domini aliter quam decebat accepta eft : in
domus parte fecreta, 8c fine arbitris, alta & fa-
cinoribus accommoda ; putavit fe pudicitiara
adolefcentis incontinens mulieris impudicitia,
mine promiffis, nunc minis pofle foperare. Et
cum retentus eft veftîbus , eo qùod moiiretur
fugam, propter tânti faeinoris audaciam ipfas
veftes relinquehs, 8c corporis nudi firiceritatcm
habitums innocentiæ teftem; ad crimen irapu-
dicitiæ feiæ imprudens mulier adjicere non du-
bitavit calumniam : 8c ccteris 8ç marito, fqua-
lida 8c fervens, foreto defiderio feio, conquena
eft dolore fimulato, quod Hebræus adolefcens
vim fibi molitus fuiflèt inferre, quam ipfe co?
nata fuerat inogare. Maritalis üfrdor rerum inl-
cius, 8c uxoris acculàtione graviter inflamma-
tus incenditur. Pudicus vero juvenis, quia de-
lidto confeientiam non mifeuit, in iriium car-
ceris tioiditur. Sed fola non eft in carcere pur
dicitia ■'
v D Ë B O N O
dicitia : nam eft ctmi Jofeph Deus, 8c nocen^
tes dantur in manu ejus, quia innoccns fuerat.
Somniorum præterea obfoura difloivit, quia
lpiritusihtentatione vigilabat ; 8c per dominum
Jiberatur à vinculis. Q.ui in domo minor cuiii
periculo fuerat; regiæ domus fine periculo do-
iilinus effeélus eft : generofitati feiæ redditus,
fiu(ftum pudicitiæ 8c innocentiæ, Deo judice,
à quo meruerat, aecepit.
Sed non minus ex parte diverfa, aliud no-
bis pudicitiæ fimile de continentia feminarum
exoritur exemplum. Fuit, ut legimus} Sulàrina
filia Heîciæ., Uxor Joachim pulcherrima, pul-
crior moribus. Hanc nullum ad decorem com-
mendabât fpecies ; fiitiplex enim erat. Excolue-
rat pudicitia, 8c cum pudicitia fola natura. Hanc
è fenioribus duo cceperant deperire, nihil me -
mores nec divini timoris , fed nec feiæ annis
jam marcefeentis æiatis ; ita illos in flagrantia
tranfuftæ juventutis incendia, redivivæ libidi-
nis ftamma revocabat : Pudicitiæ latrones amo-
î'em profitentur, fed oderant. Refiftenti minan-
tur calumnias, adulterii fe dicunt accufàtores
voto adulteri; Inter quos libidinis feopulos au-
xilium de Domino petebat, quia viribus corporis
repügnare non valebat. Et exaudivit de
coelo clamantem ad fe pudicitiam Dominus ;,
8c cum iniquitate opprefia duceretur ad poenam,
vidit inimicorum ïiberata vindieftam. Bis vier
trix, 8c in periculo feio tam funefte toties con-
fepta, 8c libidinem evafit, 8c mortem. Infinitum
erit fi exempla profequar plura : his duo-
bus contentus fum, præfertim cum omnibus
fit viribus per iftos pudicitia defenfa.
Non ilios emollire potuit in vita generofi
finguinis memoria quæ in quofdam licentia
lafeiviæ eft miniftra : non decor corporis, 8c
apte pofitorum figura membrorum, quæ fiig-
gerit plerumque ut, quafi flos quidam, prope-
rans velociter tranfituræ ætatis, porreéla volup-
tatis occafione pafeatur : non anni primi viren-
tis, fed majoris ætatis; cum rudis adhuc languis
æftuans, naturæ flammas accendat, 8c in medul-
îis verlàta cæca incendia ad remedium, verum
etiam per periculum pudoris itura : non ulla
latebrarum 8c fine uilo confeio, quæ tuta qui|
bufelam putatur , occafio ; quæ maxima vis eft
admittendi fceIeris,çumdeIiberationibus occur-
rit impunitas. Non pofita neceffitas de auefto-
ritate jubentium , 8c in temeritate participum
atque fociorum; quo genere franguntur etiam
læpe redla confiüa. Non præmia ipfà 8c boni-
tas, non acculationes, non minæ,non poenæ,
lion mortes ;; nihil tam fævuni , tam duruin ,
tam trifte, quam cecidiflè de alto pudicitiæ gra-
du. Digni tanto judicis divini præmio, quo-
runi alter regio fiene tfirono illuftraretur, altera
concordia mariti dotata inimicorum mor-
tibus redimeretur. Hæc feint 8c his fimilia
femper nobis ante oculos exempla ponenda j
his paria diebus noiftibufqifè mëditàndl
Nihil aninlum fideleni fie ddetftàt',' quaiti
integra immaculati pudoris confeiehtiâ; Volup-
tatem viciffe , voluptas eft maxima : riéc ullâ
major eft vi(ftoriâ, quam ea qliæ dé cüpiclitati-
bus refertul1. Qui hoftem vicit, fortîôr fuit,
fed altero; qui libidinem répreftit, feipà for-
tior fuit : qui ihimiciitti proftravit > externuni
hoftem pereuffit; qui cupiditatefn dépreifit, hofe
tem domefticum fuperavit. Malum onine fâ-
cilius vincitur quam voluptas : quia iîlüd quic-
quid eft, horrldum eft ; hoc biàndttm èft. Nihil
tam difficile Oppriniitur, quam quod per
illud arrhatur. Qui cupiditâtes 'tollit, 8c me-
tus fliftuiit; nam ex cupiditâtibUs metus veniunt.
Qui cupiditates vincit, de peccàtô triumphat :
qui cupiditates vincit, malum généris humani
feib pedibus fuis jacere ofténdit : qui cupiditates
vicit, pacem fibi perpètuàm dédit : qui cupiditates
vicit, iibertàtëlil fibi, qtidd etiarii eft
iilgenuis difficillimum , rëddît. Méditàndâ ergo
nobis, fratres, ut res doceiit, femper pudicitia
: quo facilior fit, nuilis artikis confiât.
Quæ enim ilia confuhimata voluntas, quæ nift
impediretur, longe eft, fed noftra eft : ita noii
eft acquirenda, fed fovenda quæ noftra eft.
Quid enim eft aliud pudicitia, quain mens
honefta ad euftodiam corporis data; ut fexibus
redditus pudor, feveritate fignattis, fideni honoris
de incoriupta fobole fervaret l Pudicitiæ
auteni, fratres, competunt 8c cogniti feint in
primis divinus pudor, 8c præceptorum fin (fia
mqditatio, 8c animus propenfeis ad fidem, 8c
mens attonita ad fàcram religionem : deinde vi-
dere , ne quid in fe ultra modum feuiptum,
ultra honeffiitem produélum , ne quid prodi-
tuin, ne quid artefucatum, ne quid ad irritan-
dos , aut redintegrandos dolos lenocinatum*
Non eft pudica quæ affeélat animum alterius
movere , etiam felva corporis caftitate. Longe
abfent quibus pulchritudo non ornatur , fed
proftituitur. Nam foliicituHo de puJeliritudine,
8c male mentis judicium 8c deformitatis eft.
Sit natura corporis libera, nec divinis operi--
bus inferatur vis. Semper eft mifera, quæ fibi
non placet qualis eft. Quid capillorum muta-
tur color ! quid oculohim éxtremitates feiffuf-
canturi quid facies artibus in diverfem formam.
convertirai- ? quid poftremo Ipecultmi confoli-
tur, nifi quia ne ipfii fit timetur ? Cultiis etiam
mulieris pudicæ pudicus fit : adulterium fide-
lis nec in coloribus noverit. Veftibus aurum
intexere , quafi pretio eft veftes corrumpere.
Quid intér fila ftaminum delicata, rigida faciunt
meta!la1 î nifi ut fluentes humeros premant, 8c
luxuriam infeliciter animi jaélantis oftendant J
quid eu ni" cervices peregrinis lapidibus urgen-
tur , & abfeonduntiir ; quorum pretia- etiam
fine artibus Kalendariuin cujufvis excedunt \
Non ornatur mulier, fed vitia millieris'often-
. b