3 4 4 D I V 1 C Y 1’ !i 1 A N I L 1 1 1 f. It
n ie p oiltum & amp litud e rci premeret Sc confufam g au d io mentem in an*
guftiasuanimi v o t i i fu i l fm o r ' u ig e re t, Nam.fluis eft quern n o n iftarps, ter*
t e a t , quis quern n on aclmirationis fu a paY;o re fu b v e r ta t! Eft enim p r o fe d o ,
nift fa llo rM etiam jn ipfo^oonfeiefttis ro b p te admhajida fo rm id o q u a nos
exaoitet pariter Sc Jnflammet-p cujus quanto penitjus .infpexeris pomftatemi,
tan to e x 'ip fo v ene ran d * claritatis a fp e d u teligißnis f u * pnemittat horrorem.
C o n fid e ra re enim u tique debetis quanfte T itig lo r i» v ita quanflibet rnaculam
& fordes. poliuti corporis & lo n g a vitiorum tabe conereta contagia tanto-
q u e temporis tradu: mundi crimen exegptutn univisridus remedift; exp ia re ,
q u o St augeri m ercesSc crimen poflrt exciudi,, U n d e om n iscd n fum m a tjo &
flatus v i s e in martyria eft collocatus, H o c fundamenturn vitcp Sc fid e i, h o e
prafidium lalutis;, h o c vinculum libertatis & h o n o r is ; 6c quamvis lin t Sc alia
p e r q u a a d ip ifc iiu x p o f f i t , tarnen ad proxiroitatem roüneris repropaiffi pce-
nis patroeinantibus melius pervenitur. Q u a n ta enim ftt g lo r ia ponderate
hujus t vitae cupiditatibus relegatis atque ab omni animujn n atura mundique
co p im e rc io fecfregatum contra adverlkntis dilcrimcn o p p onere , n e c fievi-
tiam torquentis h o r re re , animari h ominem d o lo re quo credatur ex tin g u i, &
id fib i in augmentum virtutis.affumere quod cruciatui p u tatp rod e ffe q u ip u -
nit. N am pradurantibus licet coftis refultans un gu la recurrat in vuinus , &
euntibus flagris cum avulfa corporis parte rediens avena d u c a tu r , flat jm m o -
bilis tarnen pcenis fuis fo r t io r , ,h o c folpm fecum ipfe convolvens quod in ilia
crudeiitate carnificum.plus p ro q u o patftur Chriftus ipfe patiatur. N am quando,
ft neaaver it D om in um , p ro e o cr imen fubeat p ro quo vicifle d ebeba t, n e e
d le eft eura videri cun d a tolerate cu i v id o r ia debetur & pcena. Igitur
quoniam res fumma martyrium e f t , tria funt quae ex e o nobis propofuimus
efle d ic end a, quid f i t , quantum f i t c u i rei profit. Q u id eft e rg o m a r ty r ium !
D e lid o rum fin is , periculi te rm in u s , d u x fa lu t is , patientiae m a g ifte r , domus
vitspv q u o p r o fe d o etiam ea p c c id u n t quae in future diferimine potuiflent
torme.nta reputari. P e r h o c & teftimonium nomini red d itur, St majeftas h o minis’
redampliatur ; n on quod per fe ipfa minui p offit vel d c Icelere retrac-
fantis magnitude) ejus in fr in g i, fed qu od red u n d e t ad gloria: cumulurn , dum
cireumftrepentix populi terror impavidos animos dait d o lo r i , Sc minis fren-
dentis! jnyidiae addit ad titulum q u od tantum fibi mens crefcat 'in p u gn a
quantum fe file putaverit vincc re per quern Chriftus h omin em volucrit c o -
ronare, T u n e e rg o om n e fidei rolmr exp ed itu r , tu n c credulitas com proba -
tur , euro in fiirmoncs vnlgi atque in opprobrium v en e r is , cumque te contra
ifias populäres infiinias re lig io ft mente firmaveris, convincens feilieet a c r e -
pugnatis qujcquid fuh p erfona tua in jnjuriam Ch r iftiprop h an u s fermo jac*
taverit j u t eitm adverfo -mart moles oppofita re lu d a tu r , feriant licet flu d u s ,
& rcvplutum x q u o r idenfidem p u lfe t , tarnen h a r d immobiles v ir tu s , n e c
u n d is cireumfpumantibus adoperta fupeumbit, d one e p e r ico p u lo s vis digefta
fe fu p p r im a t, Sc fuperjacens faxis jn aperta litoris fpatia v id um sequor ev a-
dat. Q u id enim eft in illis aliud quam fermo vacuus Sc inane colloquium
Pfai.us. Sc jjianium vpluptas praya v erborum , fiput feripmm eft : Ocu/ps habest f r
iß-t- non yident j aures habmt f r non audiunt. Gravatum «ft cor inftpiens . (ornrn f tie
quando cemyerfantnr f r fanent illos. N o n enim dubium eft quin :fepc d e om -
DE L a u d e M a R t y r i î . 1 4 j
nibus dixerit quorum dura mens femper Sc;obftinata pedons feritas à devo*
tione vitali fugata diffentit, ducente dementia, furore rapiente, omni deni*
que illos immanitate vexante , qua: inftigantur pariter ac feruntur; Ut cùm
illis ad poenam fua fada fuffieerent, poenam ipfam perfecutionis agitattE erf
men oneraref. Totum hoc in laudem martyrii fpedat, totum gloriam paffio-
pis illuminât; in qua fpes fiituritemporis-cernitur, in qua Chriftus ipfe ope*
ràtur, cujus aguntur exempla. q.uS petimus, pujus.& virtus eft qua répugna*
mus. ' Et quia in hoc loco aiiquid profgrre fuppeut, fproma nirnirum eft ifta
atque admiranda dignatio, Sc quam ngc mente conçipere nec verbis vaiea*
mus implere. Quid enirii nobisnampfius potuiftet larga pietate largiri quàm
lit in fe primus oftenderet quod in aliis eotonaret Î Moitalis fadtis eft ut im*
mortales effe poflemus, Sc humanæ fortis exitum pertulit per quern regumur
humana ; atque ut nobft videretur præftiiiftc quod paffus eft , confeffionem
tribuit, martyria fubjecit:, omnia denique quibus kix opprimi poftet in renic-
dium falutare nativitatis fute meritis relegavit , humijitate praepipua;). virtute
divina. C u ju s rei quique d ign i effe meruerunt mor te carueruut , om n em
hanc mundi teterrimam labem fu b ad a morris eo n d ifio n e vicerunt- N o n enim
dubium eft quantum à D om in o eonfequanrur quifafiiti f e riPmen D e i præ-
tu le ru n t, ut in ilia judicii die meliores c ru o f façeref fanguifque fufip ;im m a-
culatos effe monftraret. Mors quippe integriorem facit y itam , mprs magis
deducit ad gloriam. S ic quotiefcupqwe lagtantibus ftipulis diftenta imbribu?
frumenta turgefeunt a c foecundæ meffes co gu n tu r d ila te , fic. quojics ferro
vitis abfeinditur, erumpentibus pampinis meftùs uva veftitUf.,. N am in & aug*
mentum proventuri temporis cedit quicqjiid injuria fu a profieit. Flammas
quippe plerunque agris juyit immittere q u o ca lore vagantis incendii çoeca
te r ra fpiramenta laxentur. Juyit leves ftipulas crepitanti ign e torrere ut fe
altiùs gravida fege s to lle re t Sc parturientibus culmis d enfior arifta floreret,
D itu r talis Sc martyrii primo c a fu s .p o ftm o d um fru d u s e ft , quimPrtOm tam
contemna t u t vitam m or te cuftodiat. Q u id enim tam eximium atque fublime
eft quàm inter to t inftrumenta carnificum d e votion e robufta cu n d am fidei
refervare v irtutem ! Q u id tam magn um atque pulchcrrimum quant inter to t
circumftantium glad ios libertatis fuæ dominum ac fidutis au d o rem repetita
fæpius v o c e profiteri ! Sc maximè ft ante oculos tuos ponas nihil deteftalrilius
e fle d e d e c o r e , nihil fôedius ie rv itu te , nihil aliud te d chc re jam p e te r e , aliud
optare quàm eripiendum efle cladibus faeculi, exuendum malis m u n d i, Sc inter
ruinas orbis jam jamque perituri aiienuin a terrena g on ta g ionc vcrfiiri !
Q u id enim tihi cum hae luce c u i lux æterna p romilïa eft! Q u id cum h o c v ira
n aturaque com m e rc io quern cæli amplitudo d epo fe it! Sanè teneat cupiditas
ifta v iv e n d i, fed quos inexpiabili malo fæviens ignis tEterna feelerum ultione
torquebit. T e n e a t cupiditas ifta v iven d i, fed quibus Sc mori pçena eft Sc du-
rare tormentum. T ih i jam Sc mundus iple fuccumbit Sc terra c e d i t , qui mo-
rientibus cu n d is ad h o c refervatus es u t martyr efle potuiffes. A n non quo*
t-idiana cernimus fiin e r a , cernimus no vo s exitus corporis d iù t r a d i , fe v ien -
tibus m orbis inexpert® cujufdam cladis e x itia , a c ftragem populatarum urbium
intuemur unde poffimus a gno fe e re quanta martyrii habenda fit d ign itas , ad
eujus gloriam nos c o g e r e etiam lues coepit. E te n im , cariffimi fia tre s , ref-
° E e e iij