*v} P R 'Æ F A T I U
.cludum ab Agrippino morem, aim paulo port exaraiflèt, aCypriano révocatüm fuiflè. Scd id
Omnino pugnat, ut obfervavit Tiilemontius, aim his Cypriani verbis ex epift. ad Jubai. Quahdo
exinde f nempe ab Agrippino) ufque in Jiodiertmm tot milita hcereticorum in prmnnçiis noflrts ad E c-
clefiam converfi, non afpemati fin t, neque cunftati, imo & rationabiliter & libenter amplexi fin t, ut
Javacri vitdits & fialutaris baptifmigratiam confequerentur. Sed fi Cyprianus confiretudinem jam fta-
biiitam défendit; novam certe Agrippinus induxit, ut tot locis obfervat Auguftinus in iibris de
Baptifmo. , ' ! 11 V r I •
His teftimoniis plurimum addit ponderis ledarum confenfus; quæ acceptum in alns iectis bapti-
fmum iterare non audebant. Quis non videt tot ecclefiarum totque fedtarum cönfenfum' non ab
alio capite & fonte quam ab Apoftoiis fluxifle, in re præfertim quæ maximis obftruda difficültati-
bus, nec Scripturis aperte indicata, nec ullo Ecclefiæ .decreto confirmata ita tarnen cathoiicis 6c hæ-
reticis explorata erat, ut contraria opinio gravis error videretur. Nömquam fane poft Apoftolos tam
firma perfiiafio infcuipi animis potuiflet nullo interveniente univerfæ Ecclefiæ decreto ; fed potius
hærefis odium 6c juftiflima cautio, ne aut hominibus non baptizatis, euchariftia daretur, aut infantes
in hærefi baptizati fine vero baptifmo morerentur, neceffitatem iterandi baptifmi piurimis attu-
liflent.
V I . Q jtib iis potijfltnuni rationibus fe fe S . Cyprianus defenderit. N ec facram enta a malts
in Ecclefia adm iniflrata, nec traditionem rejecit.
Quamvis jfuam Ecclefia de hæreticorum baptifmo dodrinam ex ipfo Apoftolorum ore acceperit;
fatendum tarnen eft non fuifle hanc traditionem ex illo genere, quod omnium auribus quotidiana
prædicatio inculcaret. Nemo umquam Ecclefiæ fententiam de Chrifti 6c Spiritus fàndi divinitate,
de mutatione donomm in corpus 6c lânguinem Chrifti 6c aliis ejulmodi rebus fine furnrna negligentia
ignorare potuit, aut fine fummofcelere impugnare, quia his dogmatibus Chriftianörum aures in
omnibus ecclefiis circumfonabant. Utrum autem hæreticorum baptifmaratum necne habendum eflet,
id obfcurari Sc die obfolefcere potuit in multis regionibus, in quibus recipiendorum hæreticorum aut
nullus erat ufus aut admodum rams. Quaremirari nondebemus, cur hacin repræftantiflimi viri erra-
verint. A c veritas quidem facile inveftigari potuiflet, fi confultæ fuiflênt antiquiflimæ ecclefiæ, quæ
numquam hæreticis caruerant quos oppugnarent, aut redeuntes in Ecclefiam reciperent; quàlis erat
imprimis ecclefia Romana; cum vetuftiiïimos quofque hæreticos conftet in hanc urbem fefè contülifi
ib. Sed hujus cautionis prætermiflàe leviïfimam culpam fiiftinet Cyprianus, qui confiietudinem rebapti-
zandi non induxit in ecclefiam fuam, fèd deceflbrum fiiorum audoritate conftitutam reperit.
Rationum momentis, quibus utebatur Cyprianus, tantum ineft fplendoris, ut fe Auguftinus fola
Ecclefiæ audoritate in contrariam fententiam adduci fateatur. Nec nos ipfi, inquit 1. 2. de Bapt. n; J.
taie aliquid auderemus afifierere, nifi univerfiz Ecclefice concordifiima audoritate firmati ; cui & ipfie f C y prianus)
fine dubio cederet, f i jam illo tempore qacefiionis hujus veritas eliquata & de dar ataper plena-
rium concilium folidaretur. Hoc autem potiffimum argumento nitebatur Cyprianus; hærelês, cum.ab
Ecclefiæ imitate abfciflæfint Sc ex mortuis confient hominibus, non pofïèfandificare, remiflionem
peccatorum Sc Spiritum fàndum dare. Quis autem potefl dare, inquit in ep. LXX. quodipfie non habeat!
aut quomodo potefl fipiritalia agere, qui ipfie ami fierit Spiritum fiandum! Sc in ep. lxxi. Neque enim àcci-
piunt illic aliquid ubi ni/iil efl. Et paulo poft : Manifeflum eft autem eos qui non fiunt in Ecclefia Chrifti
inter mortuos coinputari, necpofifie ab eo vivificari alteram qui ipfie non vivat.Six. his & aliis ejufinodi te-
.ftimoniis nequaquam id ftatuit Cyprianus, quod ex ejus verbis confèqui exiftimarunt eruditomm non-
.nulli, necefTariam efle fingulis miniftris fanditatem, ut làcramenta valide adminiftrent. Loquitur de
univerfa focietate, non de privatis; Sc quemadmodum Ecclefiæ catholicæ fàcramenta, dum à malis
adminiftrantur, vim ftiam Sc effedum retinent precibus fandorum Sc gemitibus columbæ; fie apud
hæreticos, ubi omnes mortui fiint, facramenta fiio effedu defraudari ac nulla prorfiis efle exiftimabat,
.cum fibi perfuadere non poflet columbam, ut per malos miniftros in Ecclefia catholica, ita per hæréti-
cos Sc fchifmaticos in hærefi Sc fehifmate baptizare. Sic explicandam Cypriani mentem ex pluribus fo-
.cis per^jicitur. Qiiomodo autem mundare, inquit iri ep. LXX. & fiandificare aquam potefl apud quem Spiritus
fiandus non eft! . .. A u t quomodo baptisms dare alteri remififiam peccatorum potefl, qui ipfiepeccàta
Jua deponere extra Ecclefiam non potefl, Sc in ep. LXXIII. p. 132. Numquid de Ecclefice fontibus rigàre
potefl, qui intus in Ecclefia non eft. Fatetur paulo poft hæreticos, f i Ecclefice devoti & in Ecclefia confli-
tuti Junt,poJfie & baptifimo ejus & cceterisfialutaribus bonis uti. Denique in eadem epiftola p. 13 3. conde-
ptis verbis malos qui in Ecclefia funt diftinguit ab hæreticis. Porro aliud ^ in q u it, eos qui intus in Ec-
clefla fiunt de nomine Chrifti loqui, aliud efl eos qui foris fimt & contra Ecclefiam feteimt in nomine Chrifti
baptizare.
P R sE FA. T IO. xvij
laptiiare. Quare qui hcereticis patrocinantur non idpreferant quod Paulus de fratribus pofiuit, fiedoflendant
fihceretico aliquid concedendumputavit, aut fifidem & baptifima comm probavit, autfipeifldos&blafiphemos
remifiionempeccatomm accipere extra Ecclefiampofifie conftituit: eadem habet Firmilianus p. 140. Hinc
obfervat Auguftinus lib. 4. de Bapt. Cyprianum diftinguere inter eos qui mall foris fiunt, & cos qui
intus mail fiunt; ac pluribus demonftrat minime fequi ex hac diftindione, ut Ecclefia foris per hte-
reticos non baptizet, quemadmodum per malos intus baptizat.
Si petita a Cypriano e Scripturis argumenta non omni verifimilitudinis colore deftituta funt; at
qu£e objedas ab adverfariis traditioni refpondet, ea tanti ingenii luce prorfus indigna. Humanam
traditionem appellat, quod nullius concilii audoritate conftitutum in maximis quibufque ecclefiis
fijmmo confenfu obfervabatur, nec in ipfa Africa ante Agrippinum obfemri defierat. Cum autem
ei objiceretur: Q uid ergo fie t de his qui in preeteritum de hcerefi ad Ecclefiam venientes fine baptifmo
admifii fiunt! fic refpondet in epift. ad Jubai. Potens eft Dominus mifiericordia fiua indulgcntiam dar
e , & eos qui ad Ecclefiam fimpliciter admifii in Ecclefia dormiemnt, ab Ecclefice fiuce muneribus non
fieparare. In hac re/ponfione caritatem Cypriani 6c animi moderationem facile agnofeas; fed quod
ei objiciebatur, cum 6c adultos & infantes complederetur; ipfe de adultisfefe, ut poteft, expedit;
at de infantibus in hcerefi baptizatis 6c in Ecclefia fine novo baptifmo ante ufiim rationis morientb
bus ne verbum quidem proloquitur. -0
Quamvis autem objedte traditioni minds;belle refponderit Cyprianus, non idcirco tarnen tfadi-
tionis audloritatem floccifecii;. Nufquam exprimit aut elicit, quod ei Simon Goulartius in noti’s ad
epift. LXXIV. & multi alii Proteftantes affinxerunt, I ? Omnem evangelicam i t apoßö'licam traditio*
nem ejfe qwzrendmn in Evangslinrq.Aäis mit Epißolis. ’StA Omnia ilia qua non pojjimt in Ms lilris re-
periri rejicimda'&tgniemnmda.ejß. \-<'
Non videtur cceiiim terra longius diftare, quam Cypriani fententia ejuftnodi commentis. t E x
ejus de Ecclelia: infaliibilitate teftimoniiSj quse ftipra retulimus, per/pici poteft an aliam fidei regu-
lam non admi/eiit, quam Scripturse contextuma traditione feparatum. z.° Cyprianus & Firmilianus
nufquam queruntur, quod traditionem Stephanus, ut fidei reguiam, opponat,1 Fatentur hanc traditionem
de baptifmo hsereticorum non iterando obfervandam efle y fi ab Apoftoiis orta fit; fed
ortam negant ab Apoftoiis, quia haeretiei, qui fub Apoftoiis rediere, jam in Ecclefia baptizati fuel
rant, epift. lxxiv. & lx xv . Addit Firmilianus eos-tjui Roma funt non ea in omnibus obfervare quat
ß n t ab ongqne trad it a . veluti circa celebranfm^ .dies Paßlus; ex quo facile intelligitur quid de tradi-
tionibus non feriptis fenferit Firmilianus. 3.° Objeifts aß aJverläriiS träditioni aliam opponit Cyprianus
de qua ex utraque parte conveniebat: Nec quifquamdicat, inquit in epift. ad Jubai; pag. 133,
quad accepimus ab Apoßolis tyoc fcquimur , quande Apofloli non nifi unam Ecclefiam irqdiderunt &
baptifima mum ,: ijwtknon nifi in eadem Ecclefia fit conflitutum ; & neminem invemamus 'ab Apofloks,
cum apud hamicos bapti^atus ejfiet, in eodem baptifmo admifium ejfe (r communicajfe, ut vtdeantur
Apoftoli laptjfvta. hareticomm probdjfe. Et in epift. lxxiv. p. 14.1. Quod & nunc facere oportet D ei
facetfieips pratepta divina fervantes yut f i in aliquo nutaverit & vacillaverit veritas, ad orifmem di$
minicam i t ad evangc/icam atque apofiolicam traditionem revertamur, (T hide furgat qflus nofiri ratio
undefir ordo:fir orjgo\furrexit. Traditum efl enim nobis’’, quod fit uiius Deus, i r Clirifius unui, £r
unafpes, & fid e su n a , & una Ecclefia & baptifima mum &c. 4.» Adeo Cyprianus-& Firmilianus
traditionem a Scripturis non diveliunt, adeo nefas efle ducunt ab Ecclefiae audloritate in' interpre-
tandis Scripturis difeedere, lit hsereticorum baptifina irritum efle hot etiam iftgiimento pugnent,
quod haeretiei nomen Patris & Filii & Spiritus fandti atque etiam ipfiis interrbgätiönes^ A fdis remfi-
jionem peccatorum & vitam atemam perfianAam Ecclefiam, aiiter ac Ecclefia inteipretarentur' pag
1 3 1 , 1 4 5 . 1 5 4 . r ■ " 6'
V II. Confirmatipnem non confiundit S . Cyprianus cum impojitione manuiun in lucre tic os
redeuntes. Confirmationem inter .facramenta numeral. .. .
. .Non levis hie quseftio excutienda, utrum Cyprianus co errore laboravorit, quem er a muftis
affingi video, ut impofitionem illam.manuum, quam hairetici redeuntes äecipere folebant, Confir-
rnationis iiici amentum efle erederet. Eruditi viri Natalis Alexander diftert. 11. fire. & auclor novseedi-
tionis litterarum fummorum Pont, feite illi quidem demonftrant impofitionem' manuum in bsereti-
cqs.iedeuntes longe diftare laeramento Confirmationis; nec Stephaiium Papam Confirmationem iterate
voluifle, cum fatis efle contenderet manum hsereticis redeuntibus imponereput aeciperent Spi-
ntum laniftuin. Sed iidem Cyprianum exiftimant adverfariorum fententiam minus intellexilfe, lic-
que cum illis pugnafle, quad Confirmationem in lucreft acceptam iterarent. Proferuntur adverfus