Cap. 12 .
tdita eft inter probittiones hiftoriæ gentis Arvernicæ, ubi etiam edition eil tèftamèrifum
Bernardi III. de Turfe, in quo teftatnr de utero gravidoper decern menfes. Vide etiam
Vidlorem Vitenlèmiib. 5. cap. q.Iuftoriæ .perfèçutioms Vandalicæ. Fatendum tarnen eft
ledlionetn quam eg« repudîo extare ùiquatuor antiquis exemplaribus, haberi etiam àpud
Hîeronymum in epiftola ad-Euftochium de virginitate feryanda, & in epiftola ad Helvi-
dium. At ea quant rétinui extat in novemdecim libris noftris & in quatuor Angiicanis
•Vide. Pentecontarchum Laurentii Ranirez de Parado cap. 5.
Persuasit potius] Epiftola de Jionoràndis parentibus édita inter opera Hieronyiïih
Jm im m în i ß lim t- M a ch tib a um , . q u i m a té mortem fn a d en n ß e r v iv it, f r .dum m imperium
gW im te r aggreßßus i ß , n e o ffe r ie r e t g en itricem . M a lm t f ram m t fo c ia r i fu n e é b u s , qithih
v cdw m n m a té s p b ß ß cre, Poteft Iiuic matris conftantiæ eomparari aliqùo modo alia mater,;
quas nunquam voluit dcçlarare ubi filium,qui quærebatur,occuliIFet,Kfca//w doinde
■ terrmbiis m it m o rte conftantim n v o cis egregice m u ta n t, apud Taciturn in libro lecuftdo
hiftoriarum.
. ; A dnegantis] . C od e x Gratianopolitanus -ahneg a rn i. .....
: -Per EAD. pass. mart, pergamus], C od ex Thuanusa d m an y fitg lo riam p erg a tritis,
Gratianopolitanus a d m artyrii paßionem pergam us.
Fulgebunt] Hoc fegmentum addidimus ex quatuor libris veteribus. Non extat tarnen
in Seguieriano. Vide notas ad epiftoiam 81.
Poenî HABENTES] Ita veteres editiones, quatuordecim libri lioftri, &quinque An*
•glicani. Vide notas ad extremam partem epiftolæ ad Demetrianum.
G re.mia sua] Sex libri veteres manipulas ß to s . ' •
Æterna . Reparatur] Codex Seguierianus a term ta s repraßentam r.
St ta. PKRSiCUitP:j Codex Thuanus;& Gratianopolitanus & editiones Spîrenfis,&
Moreilii b.abeut ƒ ta lejn p erß ecu tion is d ie s C h r iß i in v en eritm ilitem . Itaetiam ferme codex
fancli Amulpfai. ,
T E S T I M O N I A E X S A C R A S C R I P T U R A .
■Paß. zyp. C I qua funt loca in operibus fantfti Cypriani de quibus pronuntiari non poffit ea certè
. illins eflè, id vero in primis aflèri poteft de libris teftimoniorum ad Quirinum. Plu-
res enirn codices plus habent quam vuigatas editiones, alii mirius. Itaque, qüoniam im-
.poflibile eft d ifeernereea quse yere Cypriani ftuit ab iis quas poft ilium ä ftudiofis addita
-fimt, nos retinuimus ea quae vulgo leguntur in editionibus Sc ea addidimus quae reperta
_a nobis ftint in antiquis exemplaribus manuferiptis, nihil de nQftro addentes. Porro duo
■ tantum priores libri extant -in editione Spirenft, in veteri Vciieta, & in ca quam Rem-
•boldus procuravit. Erafmus tertium emiftt ex codice feripto monafterii Gemblacenfis.
.Sed quod probabilius fibi videri ait h o c opus non efle Cypriani, quia in illo pr<eter prae-
fationem nunquam audtor fuum ftylum exerat, quamvis id verum eflet, quod certè non
X i , arSumentum iftnd leviftimum eft, uti Sc illud quod de tertio libro.Opinatur Priorius.
JNam faneftus Auguftinus libros iftos tanquam Cypriani citat lib. 4 .. contra duas epifto-
ias Pelagianorum cap. 8. Sc 9. ut adnotavit Pamelius, qui alias quoque probationes afïèrt
optimas, ut oftendat verè eflè. Cypriani. Q u o d etiam adftruit obfervatio editionis A n -
glicanae ad librum primurn, Sc in praefatione ad librum tertium. Quibus ego addo Ful-
gentium epifcopum in fragmentis, Sc Lupum abbatem Ferrarienfem in epiftola 128. ad
regem Karolum, Sc in libro de tribus quasftionibus eitare h o c opus tanquam Cypriani.
riab iii autem unum Sc viginti exemplaria vetera horum librorum, quorum tarnen quin-
S uc habent tantum libros du9S: priores. Ejufdem porroferè argumenticum ifto Cypriani
opere eft liber de promiftionibus Sc prasditftionibus D e i j qui vulgo tribuitur Profpero.
Caetemm,admoneo Erafmum, qui profeftiis, eft fe putare hoc opus non efle Cypriani,
m initio tarnen annotationum fuarum in evangclium Joannis eitare caput tertium Sc
quintum libn lecundi tanquam Cypriani. ^ _ ( . ...} ,
S u b t il io r e ] C od e x Vcronenfis Sc Corbeienfis utillore.
r. C o gn osc i PoSSE^ Etlitip q u a dicitur .Grayii & Parpeliana habent poteß quod ipßa.
ß tq u i
fît qui pretdifius eft. Sed ego hanc leeftionem in nuilo veterum exemplariunl reperi quibus
ufus fum , neque extat in Angiican is, neque in editionibus antiquioribus. A n g li
tarnen earn rctinuerunt.
L egentibus] A ntea feriptum erat legenti tibi. Emendavimus ex codice V eron en fl,
Sc ex Fuxenfi Sc Beccenfi; legitimam autem eflè hanc emendationem oftendit etiam
præfatio libri tertii.
D erelictus est] Segmentum h o c deeft in fexdecim libris veteribus» Defiderari
etiam in plerifque monuerunt Angli.
A pud Malachiam] Ita omnes libri veteres Sc ömnes editiones. Angli ifla deleve-
runt in h o c lo co , Sc tranftulerunt poll: verba, & non ferviemus ilü, Sc pofuerunt : item
apud Malachiam : Dereliäus eft ; nullam tarnen hujus mutationis rationem dederuht.
A pud H ieremiam] A n g li admonent totam hanc periodiim deefle in tindecim
codicibus manuferiptis, deeft etiam in libro fanèti Martini Turonenfis ufque ad apud
Efaiam.
B a s il io n ] Ladantitis lib. 4. cap. 1 1 . Item Helias in libro Baftlion tertio. Alibi
Cyprianus ponit regnorum pro Baftlion. Sic plerique veteres pofiierunt regum, alii regno-
nim. Vide Eucherium in initio commentariorum in libros regum Sc fcholia Joannis T ilii
ad Luciferum Calaritanum. V ide etiarii Biblia facra ex editione Roberti Stephani»
D orsum] In editione Spirenft * in veteri Veneta, in ea quam Remboltus emifit,
ut in ocflo libris antiquis legitur corpus*
Præbe aurem] H æ c eft ledlio omnium veterum editionum. Pamelius mutavit ex
fide unius libri veteris, Sc quia apud Tertullianum lib. 3. adversùs Marcionem legitur
in aures percipe. Sanè editio vülgata Ifiias habet ledtionem quam Pamelius protulit. A t
cum verfio qua Cyprianus utebatur, diverlà fuerit à noftra vulgata, valdè probabile eft
veterum editionum feripturam eflè meliorem. Cæterùm earn confirmant tredecim libri
noftri Sc lex Anglicani.
P ræsepium] Revocavi ledtionem editionis Spirenfis, quani inveni etiam in decern
libris noflris Sc in quatuor Angiicanis. Sanè in editione noftra vulgata làcræ Scripturæ
legitur pmfepe. Veriim audloritas ilia non probat ita quoque legendum eflè apud Cy-*
prianum : nam Sc Latini feriptores dicebant olim prælèpe Sc præ/èpium»
•Væ gens p e c cAt r ix ] Ita reftituimus ex fide veterum librorum, uti etiam fèci-
mus in libro de oratione Dominica, pag. 2Ö7. ubi rationem reddidimus hujus mutationis.
M etatura falsa] Sex libri veteres habent metatura veftra.
C ata J oannem] Ita fèmper libri Veteres. Sic etiam feripfit Sirmondus, quamvis
Græcæ linguae peritus, in præcepto Stephani papæ IL de hofpitali Romano, cata Galla
Patricia, torn. 2. conciliorum Galliæ pag. 38.
Benedicti sunt] C o d e x Burgundicus juftificaniur.
D e syon proc. lex] V ide Avitum epift. 19. Sc 20.
Q uia n. permans.] Ifta & quæ fequuntur ufque ad finem defiint in quatuordecim
codicibus noftris Sc in novem Angiicanis. Deerant etiam in uno meo vetere, fèd addita
poftea funt antiquitus in margine, cùm codex ille recognittis eft & emendatus.
J uGum M. bonum] Vide annotationes Ei'afiiii ad hune locum Matthæi.
A pud hieremiam] E t hæc quoque ufque ad finem capituli défunt in tredecim
codicibus noftris, Sc in decem Angiicanis; deerant etiam in illo meo vetere in quo addita
finit in margine.
Item a. hieremiam] Défunt etiam ifta in vetuftis exemplaribus paulo ante com-
memoratis, in meo addita funt in margine.
Ubi autem vidit] H æ c Sc cætera ufque ad multitudinem Gentium défunt in codice
Burgundico Sc in Lamoniano.
C 1 l 1 c 1 u m] Hanc leèlionem præfèrunt aritiqiiiores editioiles Sc omnia vetera êxem-
plaria, nifi quod in T h u an o , ut in Foflàtenfi feriptum eft Cilium, per incuriam videlicet
librariorum ignorantium quod feribebant. Q u o etiam m od o , 11 quis hoc quoque
feire defiderat, legitur in duobus antiquis codicibus, Uno regio Sc altero meo. Pari er-
rore in codice meo 16 2. feriptum eft Cilius. pro Ccecilio, in libro de paffione fànèli C y priani
hoc modo : Temporibus Valeriani iniquißimi imperatoris fu it in Carthagihe, quee eft
in Africa, glorioftßimus yir nomine Cyprianus f qui primo quidem rhetoricam docuit, deindé
* V u u u u
Pag. 2.7$\
Cap. 1.
Cap . 2 ,
Pag. 2 .7t.
P . 2 78 . c .;.
Cap. Jo .
. .Cap. , r .
Cap. 1 3 ,
Cap. I f .
Pag. 2 8 t .
Cap. 2 1 .