
P r o s e q u e n d i ] Ita nos reftituimus fecuti aucfloritatem vetufti codicisRemigiani,
cum antea legcretur perfonandi. Et certènoftra ledlio femper melior apparebit.
P e r h ib e n t e m ] Codex F uxenfis, perhibentem at que reddentem.
I n ip s o i n t e r i t u ] In editione Manutii, cui prima editio iftius epiftolæ tlebe-
tur, & in editionibus quæ poftea fecutæ funt iegitur imerritum. Quod cùm vir dodtiffi-
mus Dionyfius Petavius exiftimaret elfe mendolum, cenfuit in notis ad Themiftium re-
poni debere inter idus. Quæ conjedlura videbatur ei loco admodum convenire ; eamque
ego valde probabam, præiértim cùm ea confirmai! polfe videretur audloritate etiam C y prian
i, qui fcribit in epiftola 54. pag. 7 1 .fa b idu mortis , in epiftola 6 j . pag. 113. fub
idupaj/ionis, ut apud Pentium quoque djaconum in vita ejus, in epiftola 81. pag. 165.
fub idu agonis, & in calce libri adversùs Demetrianum pag. 224. yâÆ ipfo exitu vita . Ve-
rùm inventa lèmel vera ledlione, non opus eft uti conjedluris. Ledtionem autem à me
reftitutam reperi in eodem libro Remigiano. Eandem habuifle Anglos in fuis codicibus
lads confiât.
Q uam ju d ic i s __ fu is s e ] Segmentum iftud deeft in tribus antiquis codicibus,
in Remigiano nimirum, in Divionenfi, & in Sorbonico.
N on e x is s e ] id eft, non exceflilfe à vita. Ipfe Cyprianus in libro de mortalitate
pag. 234. Pad timet'ts, exire non vult'ts. Hinc exitus pro morte fepe apud eundem C y -
prianum.
E t q u i PL. DIL. a n im am ] Hæc, quæ extant in editione Manutii, & défunt in
Morelliana, Pamelius confilio potiùs quàm audloritate prætermifit, quia non reperiun-
tur, ut ille ait, neque in Græcis neque in Latinis codicibus. Sed ego in emendandis Cy-
priani operibus non quæro quid reperiatur in Græcis & Latinis exemplaribus facrorum bi-
bliorum, led quid Cyprianus leripferit. Extat autem hæc fenteritiain duobus antiquis codicibus
fandli Remigii Remenfis, in Sorbonico, & in Fuxenfi , id eft in omnibus ferè codicibus
antiquis. Etenim fex tantum epiftolæ iftius antiqua exemplaria habui. Extat etiam
in quatuor antiquis codicibus laudatis in editione Anglicana.
(j,i>io h a b u e r in t ] ItavetuscodexRemigianus,Sorbonicus,Diyionenfis,Gra-
tianopolitanus, & Fuxenfis. Ita etiam editio Manutiana.
P a t r e s e o r .1 Hæc défunt in codice Remigiano & in Fuxenfi.
P o t e s t A T E s ] Iidem libri veteres habentprajides.
V ic t im Æ1 Ita etiam in epiftola ad Fortunatum de exhortatione martyrii cap. 6. &
lib. 3. teftimoniorum cap. 18. A t très codices noftri & quinque in editione Anglicana
laudati praferunt accifonis, Fuxenfis jugtilationis. Vulgata editio epiftolæ Pauli ad Romanos
occifonis. Sic etiam citât findlus Auguftinus lib. 1. retradlat. cap. 7. & lib. 4. de
dodtrina efiriftiana cap. 20. Item Primafius. Vide annotationes Erafini in hunc locum
Pauli.
S u p e r v in c im u s ] Cùm viderem pro hac voce, quæ Latina non eft, feriptum
d ie fperamus in codice Remigiano veteri, in Gratianopolitano, & in Divionenfi, turn
etiam in quinque quorum varias fedliones extant in editione Anglicana, hue valde inch-
. nabat animus ut vocem minime Latinam expungerem, earn quæ Latina eft lubftituerem,
prælërtim cùm ea extet in vulgata editione epiftolæ fandli Pauli ad Romanos, & ilia quo-
que utatur landlus martyr in libro de exhortatione martyrii ad Fortunatum. Verùm cùm
viderem ilium pofitilfe fupervincimus in libro tertio teftimoniorum cap. 18. eamque vocem
retentam elfe à Tertulliano in Scorpiace & à fimelo Auguftino lib. 4. de dodtrina
chriftiana cap. 20. & lib. 2. de civitate Dei cap. 23. turn etiam in epiftola Evodii ad A u-
guftinum, exillimavi nihil elfe mutandum. Sic in plalmis fiepe Iegitur fuperfperavi, apud
Tertullianum in libro de poenitentia [uperfeenduur, apud Symmachum lib. 1. epift. 56.
fuperpingo, apud Sidonium lib. 9. epift. 3. fuperinfpicis. Heic interim admonendum eft
codicem Veronenfem habere fupervincimus in libro ad Fortunatum, non verb fperamus.
P R O V o c A m u s ] id eft, ultro nos offerimus perfècutoribus, mori optantes, utfece-
Tant olim martyres Lugdunenfes & Viennenfestnpud Eulebium. Tertullianus in libro ad
Scqpulam : Denique turn omni fa vitia vejba concertamus, etiam ultra entmpentes. Vide aéla
palfionislàndli Stephani Papæ & martyris in ipfo initio. Et tamen publica temporis illius d if
ciplinaprohibebat ne quis ultro fe offerret, cùm hoc feriptura divina prohibeat, ut Iegitur
in atftibus proconfularibus de martyrio Cypriani ; quia non temeritas led fides & modeftia
coronatur,
coronatur, Ut Iegitur in epiftola ecclefiæ Smyrnæorum apud Eufebium ex verfione Ru-
fini. Deinde Menfurius epilcopus Carthaginenfis iftud ita feverè prohibuit ut etiam ho-
norari prohibuerit chriftianos qui fe offerrent perfecutionibus non comprehenfi, utiplu-
ribus didlum à nobis eft ad caput undecimum Ladantii de mortibus perfecutorum. Vide
etiam fandum Ambrofium, five quis alius audor eft, cap. 37. officiorum & concilium
Eliberitanum canone 60. & Rigaltium ad epiftolam quartam Cypriani,
F u n d e R e ] Hæc ell ledio veteris libri Remigiani, certè optima. Sic etiam habent
très libri veteres laudati in editione Anglicana,
N e m o h a n C ] Idem codex Remigianus : Nemo banc âileüionem. noftram more de-
menticc judicet.
Q u æ i m p . g l . f a c i t ] Iftud deeft in eodem codice Remigiano.
E x e r c u i t e t p r o b a v i t ] Codex Divionenfis & recentior Remigianîis, & pro-
lav it & probat. In illis autem omittitur Vox exerçait,
G a l e a m s a l u t i s ] Iftud addidimus ex vetufto Remigiano » audoritatem quoque
jfecuti quinque veterum exemplarium Ânglicanorum. ^
L i c e t i n t e r i m ] In eodem vetufto codice Remigiano Iegitur, lick inter mitid
fra tribus pro teinporis conditione dejlrittis, haud dubie pro dijlraélis. Ita etiam quinque
codices Anglicani.
T e c o n g r . c e n s u r a ] Idem codex Remigianus , tm congruente cenfura eos
dignè. Ita etiam recentior Remigianus & Compendienfis.
E o s o b j u r g a s s e ] Refpicit hie locus ad epiftolam 22. in qua agiturde pace
quam quidam turbulenti fibi datam aiebant a confefloribus & martyribus. Quce res mag-
nam invidiam confiaverat Cypriano, quia id aiebat fadum elle contra dilciplinam eccle-
fiafticam. Vide etiam epift. 14. . . .
P e r a b S. T u a m ] Editio Manutiana & quatuor libri veteres, per impatient tain.
Utraque ledio poteft efle bona.
G a n i b u s ] Hæc vox itemqüe vox porcis définit in omnibus libris veteribus.
S t a n T i b u s l a i c i s ] id eftlaicisqui confiantes fuerant in confeflione nominis,
qui non cefterant tormentis, qüi non fàcrificaverant idolisv Inde in epiftola fequenti ferip-
tum eft ecclefiam efte conftitutam etiam in ftantibus. Vide etiam epiftolam 31.
Ü B I e n i m ] Vetus Remigianus : Ibi eni/n divinus metus relinquitur cum tamfaede pec-
cantibus venia prcejlatur. Vocem metus habent etiam aliquot alii libri veteres.
E T D E S OR. ...iN S T R U E N D i ] Hæc définit in tribus antiquis codicibus.
Q u i a m u l t i s u n t ] Tertullianus in initio libri de pudicitia : quafi non facilius fit
mare cum pluribus, quando veritas cum paucis ametur, Hieronymus in dialogo adversùs
Pclagianos '. Alultitudo Jbcionmi nunquam te catholicum fe d hezreticum ejje demonjlrabk\
N am , ut idem alibi ait, peccantium multitudo non qucerit errori patrocinium. Seneca in libro
de vita beata cap. 2. Non tarn bene cum rebus humanis agitur ut meliora pluribus p la-
ceant. Argumentum pefimi turba eft. Idem lib. 1. de dementia cap. 21. Fecit enim con-
fuetudinem peccandi imdtitudo peccantium. Quintilianus lib. 1. cap. 6. Unde enim tantum
boni ut pluribus quce vera funtplaceant ! Ovidius lib. 3. de arte amandi ; P 1eraque fu n t
femper détériora bonis. Matthæus BofTus in difputatione prima, quæ eft de gaudio : Levi-
tatis & pefîm i èrroris audor femper eft turba* Et Cicero in initio libri tertii Tufculanarum
quæftionum, ad vitia confentiens multitudo. Annotât Nonius Marcellus antiquos pauco-
rum numerum pofuifle pro bonis, ficut 6c multorum pro malis. T . Livius lib. 2 1 . Pauci
ac optimus quifque Hannoni ajfentiebantur.
V a l e r e ] Hæc vôx non habetur in editione Morelliana, 6c deeft etiam in quinque
codicibus antiquis. Pro ea autem vetus Remigianus præfert proficere. ^
P a t i e n t i a ] Quidam codices habent poenitentia, facili 6c multum obvio errore, aS' 37>
uti monuimus ad epiftolam 17 .pag. 403. Codex Gratianopolitanus 6c editio Morellii habent
fapientia. . .
D e j e c t æ m e . r u i n a s ] Vetus Remigianus, déclives & tremenies ruinas engit
i f ex to llit. ■ /* r
V a p o r e m r e s t i n g u i t ] Très libri veteres habent extinguit. Congruas e/cas
me dicus cegris dat. Non enim if c . Vetus Remigianus, morbutti reftinguit i f fin it. Ita etiam
Gratianopolitanus. M
* . Y u u