duntur. Quid cum digiti tali auro onerati, nec
intra poflunt, nec egredi; utrum ufus expofci-
tur , an patrimoniorum inanis pompa monftra-
tur ! Mirum negotium, mulieres ad omnia de-
iicatas, ad vitiorum larcinas fortiores lunt viris.
Sed ut repetam quae coeperam , colenda fem-
per pudicitia viris & feininis , omni cuftodia
forvanda eft intra limites ftios. Gito natura corporis
periclitatur in corpore, dum rapit illam
lecum caro, quae lemper in lapfti eft. Sub prae-
textu quippe naturae quae homines lemper ur-
get ad affe<5tus, quibus ruinae collapfi generis
refarciuntur; blandimento voluptatis fallens,
non ducit ad continentiam legitimae conjuncr
tionis Ibbolem-, led ja<5lat in crimen. Ergo contra
has carnis inlidias, quibus le diabolus 8c fo-
cium ingerit & ducem facit, oblu<ftandum eft
omni genere virtutis. Allumatur lecundum
Apoftolum Chrifti opera, 8c ä conlortio carnis
quantum poteft animus colligatur : lepare-
tur conlenfos ä corpore, vitia lemper caftigen-
tur ut odiantur : ante oculos obverfetur defor-
mis ifte atque deje<ftus peccati pudor. Poeniten-
tia ipla cum lu<5libus liiis cominiironim criminum
inhonefta conteftatio eft. Nihil conlide-
retur curiole in alienis vultibus? Sermo 8c brevis
fit, 8c fobrius rifus, fignum eft enim aninij
mi facilis 8c remilfi : nam conta&us recedat
etiam honeftus. Nihil corpori liceat, ubi vitan-
dum eft corporis vitium. Cogitetur quam ho-
neftum fit vicifle dedecus , quam inhoneftum
vi<ftum eile dedecore.
Dicendum etiam , quod adulterium volup-
tas non eft, led mutua contumelia : nec delec-
tare poteft, quod 8c animam interficiat 8c pu-
dorem. Coerceat animus ftimulos carnis , re-
fnenet impetum corporis. Accepit enim hanc
poteftatem , ut illi ad imperium ejus membra
lervirent; 8c quafx legitimus ac perfe<5his au-
jjga, ultra conceflas corporis metas extollentes
le carnis impetus , coeleftium preceptor urn ha-
benis refle<5lat ; ne ultra tenninos foos cumis
ifte corporis raptus, in periculum luum lecum
8c ipliim rapiat aurigam. Sed inter hasc, imo
8c ante hasc , contra turbas 8c vitia omnia de
divinis caftris auxilium petendum eft : loius
enim potens eft Deus qui homines dignatus eft
facere, 8c plena hominibus auxilia praeftare. Ego
pauca di<5tavi, quoniam non eft propofitum vo-
lumen leribere, led allocutionem tranfinittere.
Vos leripturas alpicite, exempla vobis de ipfis
prasceptis hujus rei majora conquirite. Fratres
carilfimi, bene valete.
A D
N O V A T I A N U M H Æ R E T I C U M ,
Quod Lapfîs fpes veniæ non eft deneganda:
Traftatus ignoti A u c t o r is .
C O g it a n t i mihi, 8cintolerabiliter ani-
mo «eftuanti, quidnam agere deberem de
milerandis fratribus qui vulnerati non propria
voluntate, led diaboli flevientis frruptione ,
adhucufque, hoc eft, per iongam femporum
feriem agentes, poenas darent; ecce ex adverfo
obortus eft alius hoftis, 8c ipfius paternae pie-
tatis adverlarius haereticus Novatianus; qui non
tantum , ut in Evangelio lignificaturn eft, fi-
cut iacerdos vel Levites jacentem vulneratum
prasteriret, led ingeniola ac nova crudelitate
lauciatum potius occideret, adimendo Ipem la-
lutis, denegando milericordiam patris, relpuen-
do pcenitentiam fratris. Mirum quot acerba ,
quot alpera , quot perverla font l Sed facilius
quis in alieno oculo feftucam perlpicit, quam
in luo trabem. Nos autem, fratres dilecftiflimi,
non moveat, aut turbet hasretici iftius perfidi
abrupta 'dementia : qui cum in tarn ingenti
diflentionis 8c Ichifmatis crimine conftitutus ,
8c ab Ecclefia feparatus fit, facrilega temerilate
non dubitet in nos foa crimina retorquere. Cum
fit enim ä femetiplb nunc fadus immundus,
lordibus facrilegis inquinatus; hoc nunc nos eile
contendit. Et cum leriptum fit, canes foris
remanforos ; 8c Apoftolus hos eolHem canes
docuerit eile yitandos, ficut legimus, ait enim:
Videte canes , videte malos operarios : rabiem
foam non ceflat latratibus excitare , luporum
more tenebrolam caliginem optare, qua facile
polftt ferina fua cnidelitate , oves ä paftore di-
reptas, Ipelunca tenebrola laniare. Aurum cer-
te le fuolque quos colligit , efle pronunciat.
Nec nos dubitamus delertores Ecclefias apofta-
tas fatftos , in aurum nunc facile potuifte conr
verti, fed illud aurum in quo prima deliefta po-
puli Ifrael denotata limt. Ceterum vala aurea
8c argen tea,, qute ab ^Egyptiis excula lunt, in
Dominica poteftate, id eft, Chrifti Ecclefia,
perleverant : in qua domo ft perleverafles ,
Novatiane , vas forfitan 8c pretiolum fuiffes ,
fed nunc tc in paleas 8c in ftipulam conveifurii
nec intelligis., nec plangis.
Qiiid igitur vanis rebus cxtolleris? damna
potius quam lucra conlequeris. Qiiid te ex quo
pauperior fa<ftus es, divitem credis ? Audi in
Apocalypfi Dominicain vocem juftis te objur-
gationibus increpantem : Dicis , inquit, dives
puni, 8c ditatus linn, 8c nullius rei egeo : 8c
nelcis quoniam tu es milèr, 8c milèrabiiis , 8c
cæcus, 8c pauper, 8c nudus. Has opes, has
divitias paupertatis pro certo polïidere le credat,
quifquis Chrifti Ecclefia derelitfta ratione cæca,
apud temerarios^illos Ichilmatum duces 8c dif-
fentionis aurores converti non trépidât; quos
Joannes antichriftos appellat ; quos Evangelifta
paleis fimilat ; quos Dominus Chriftus fures
& latrones. defignat , licut iple in Evangelio
déclarât dicens : Quia qui non introiit per oftium
in ovile ovium , led delcendit per alteram partem
, ille fur 8c latro eft. Item in eodem quo-
que ait : Omnes qui venerunt, fures lunt 8c
latrones. Qui ifti hint, nifi delertores fidei, 8c
tranlgreflbres Ecclefiæ Dei, qui contra ordinal-
tionem Dei nituntur ? quos merito Spiritus
fanélus per Prophetam increpat , dicens : Fe-
ciftis confilium non per me , 8c conventionem
non perlpiritum meum , adjicere peccata fuper
peccata. Quid ad ifta relpondeant perverfilfimi
ifti Novatiani , vel nunc infeliciflimi pauci ;
qui ad tantam furoris dementiam proruperunt,
ut nec Deo, nec homini reverentiam habue-
rint! Illic impudenter 8c fine ulla ordinationis
lege Epilcopatus appetitur ; hie autem propriis
lëdibus8c cathedi’æ fibi traditæ à Deo renuncia-
tur. Illic veritas : Alpernantur me, ut lacrificent
mihi, nec offerunt oblationes lan<51as filiorum
Ifrael, nec accedunt offerre lànéla fanélorum ,
led accipient ignominiam fuam in errore, quo
erraverunt. Satis lit paucis probafte quidnam
fmt. Audite igitur Novatiani, apud quos Icrip-
turæ coeleftes leguntur potius quam intelligun-
tur, param ft non interpolentur. Sunt enim
veftræ præclulæ aures 8c corda cæcata, qui nullum
de Ipiritaiibus ac lalutaribus monitis lumen
admittitis. Sicut Elàias ait, Excæcati limt fer-
vi Dei ; 8c merito excæcati, quia voluntas Ichif-
maticomm non eft in lege, quae lex unam nobis
8c lingularem delignat Ecclefiam ; in ilia
lèilicet quæ liib Noë ante diluvium Dei provi-
dentia fabricata eft area, in qua non tantum
niunda animalia, led 8cimmunda, ut tibi cito
relpondeatur Novatiane , invenimus eflè reclus
là. Qiiæ area fola cum his quæ lecum fuerant
liberata eft : in qua 8c cetera quæ in ea inventa
non limt, diluvio perierunt. Ex ilia igitur area
remitfuntur duæ aves, corax 8c columba. Qui
corax vere hominum immundorum , 8c in te-
nebris perpetuis futurorum per leculi latam
viam, 8c immunda velcentium apoftatarum futurorum
, 8c ad Ecclefiam le ultra non verten-
tium, figuram portabat, quern legentes inyenimus
emifliim, 8c non amplius reverliim. Huic
ergo avi , id eft, immundo Ipiritui, quique
fuerint frmiles inventi , ad Ecclefiam amplius
reverti non poterunt; qui 8c fi voluerint, Do- \ |
minus prohibebit, qui Moyfi praeccpit, dicens:
Omne yarium 8c immundum ejice foras extra
caftra. Columba autem emifla incontinenti fig-
nificatur reverfi, eo quod requiem non habe-
ret pedibus luis : quam Noe recepit in arcam,
8c poll leptimum diem iterato emiflam , recepit
earn portantem luo ore olivae folium.
Et egoquidem, fratres diledliflimi, non te-
mere ifta cogitans , nec humana lapientia conf*
pirans, led ut coeleftis Domini dignatione ne-
ceflarie 8c pertinenter mentibus noftris conci-
pere permittitur; dico illam, id eft , colum-
bam, duplicem nobis per lemetiplam flgnilica-
re figuram. Primam quidem, 8c principaiem,
liiam, hoc eft Ipiritalem , olim, id eft, ab initio
divinas adminiftrationis infiftit; 8c lacra-
mentum baptilinatis, quod in lalutem generis
humani provilum, 8c foli Ecclefias coelefti ratione
celebrare, per os luum prsoftendit. Ter
enim emifla ex area, volitans per aerem fuper
aquam , flgnificabat jam tunc Ecclefia? noftrte
lacramenta. Unde 8c Dominus Chriftus Petro
, led 8c ceteris dilcipuiis luis mandat, dicens
: Euntes evangelizate gentibus, baptizan-
tes eos' in nomine Patris, 8c Filii, 8c Spiritus
landli: hoc eft, ut Trinitas ilia qua? -lub Noe
per columbam figuraliter operata eft, hiec nunc
in Ecclefia per hos Ipiritaliter operetur.
Sumannis jam nunc 8c lecundam perlonam
columbas ex area emiflie; diluvii Icilicet tempor-e,
quando omnes abyfli proruperunt, quando ca-
taradlce coeli patefadlae funt fuper terram, propter
facinora hominum qua; quotidie exercebant
coram Domino, ficut Moyles dixit : Et vidit
Dominus Deus redundare nequitias hominum
liiper terram, 8c quod omnes in malum recor-
darentur ä principio dierum fuorum, 8c dixit:
Perdam hominem quern feci k facie terra;, ab
homine ulque ad pecus, 8c a reptili ulque ad
volatilia coeli. Emittitur ergo tempore cataclyf-
mi columba ex area, aquis violenter toto orbe
terram infeftantibus.' •')
Ilia area figuram Ecclefi<e, ficut luperius di-
ximus, portabat, quie verberabatur hinc atque
inde aquis infurgentibus tantum. Cataclyfmus
ergo ille qui lub Noe faeftus eft, figuram per-
fecutionis quje per totum- orbem nunc nuper
ftipereffu^ > oftendit. Aquis autem , diruptis
catara<5lis , undique convenientibus 8c excref-
centibus fignificabantur gentes, qua; ad vaftan-
dam Ecclefiam excreverunt. Sicut Apocalyp-
fis docet, dicens : Aqua; quas vidifti, populi
lunt, 8c gentes , 8c regna. Columba autem qua;
pedibus luis requiem habere non poterat, lap*
forum imaginem portabat; qui immemores di-
yinaruni pra;di<ftionum, vel limpliciter ignp