ejffètnifidtüfiis timers pfaktuthfiùm cemtnùnifçeiur, & cum aihktet agentyille dikurus eft
igpeeaiiiendum non eJJe;poteut i f de mifericordia moveri defixus in morpà ûrfomm, &
fpèiffets rnidriorm. Àvertat Déus a fuis tant aid vcdùptans exitiofoe cupiditatem. Quäle, eß
e'tliid de. Écâeftd È ei h diabdi eàkftam tmdefeï de m lo, quad aiunt, in atmen ! illas tka- ■
iiUs qttas 'ad Dominum eSctuleris, pôfijnodum laudando htfirionemfatigare! ex oie“ quo Amen
in fiftihitn pnttuleris, gladiatori iefiimomuitt rcddcre, Ç,te alß.ces alu ctmiino dicere ttifi Deo
Cltrifià! Sic etiam Cyrillus Hieifcfêfymitanusin cafechef. mÿftag. |||d o c e t chriflianos'
Ipêdhieulrs renuntrafle, cum in baptilmo pompis dïaboli renuntiarunt. Pofiea dicis, inquit,
È t OMS i POMPA: n u its . Pompa veto diaboli, rkcatrornm injimia, equorum cmfus in
Bppâdmnis, venàtiones in, cffcff, relifea hejüfcemodi verniras1; de qua Menai f i pàfltdans
fondus Deo dicit : Averte OCfifos rfieôSj. ne videant vanitatem. Ne tiltfiüdio & cordi fit
tlteatrï iiifattia, ubi cônfiiàds MmoŸiini petularitids Omni coiitumelid & dedjtcorc abundantes,
dtque effemhittorum vitorttm furoris i f amenda plenas faliâiioiies. Neque ilia eorum qui in
dtràhjfms Venanonibus fe fe fe n s’ expommt, ut infelicem alvum detnulceant; qui ut ventretnali-
idéntîs deliniant, ipß repéra Ventrif immitium ferarum pabulum fiim t: at que lit reârus dicetmj
pro 'retardquem munt Demi novetunt, propridm vitam inproecipitiitmfinguldrtbus certamni-
h ts abjicumt. Page etiam equormn curricula, tpiodprofits infanum eflfupinafque animas défa
it fpeadcuhim. Heec enim mm« \eßaM pempa exfiflent. Neeomittenda quæleguntur in
librd de Spedtacidis, qui S. Cypriano adfcribitur. Sed ut de hoc feenoe înquinamento invere-
àilidlr ttanfitimtfaciaik, inquit audtorp. 341 .pudet referre quà diemtur, pudet etiam aecu-
fitrèqmftuttt,argimenrorumfirophas, adulterorim fallaciâs;muliemmmpudicitias,fcuniles
fercos, parafiws fordidos, tpfos quoqiee pdtresfdmilias togatos modo ftupielos, modo obfienos, in
omnibus ßolidos, in omnibus inverecundos. E t aim nulli homitîum aut generi dut prefeßiömab
improborutn ißorum fim ane pärcatut, ab omnibus tarnen ad fpekacukim convenitur. Commune
dedecus Jeleitar, videre vel recognirfcere otia rel difcerc. Concurritur ilkc adpitdorem publicum
lupanaris , ad obfeemums magiftermm, ne quidßecreto minus agatur qmmqtmd in publiât
difiitar; i f inter ipfas leges dùcetur quidqiiid legibus inierdicitur. Quid inter hacC/erjf
tieemes fidelts f i â t mit vida non licet nee cogitate, quid obleiiaturßmulucris libidinis, u i in
ipßs depoßta vereemtdia audaciorfia t ad criminal D ifcit i f facere dum confttefcit videre,
M a t r o n ä 1 Mufier quæ in matrimoniurn cum vira convenit, ut ait A . Gellius, fed
in primrs nobSis & primi ordinis, non è plebe. Unde in iibroTertuIliani de paliio iegi-
mus matronas fine llola redargutas, quia llola erat infigne matronarum, quam mariti da-
bant. novis nnptiS; ut docet etiam Cicero in fecunda Philippica; & in librö ftcundo ejuf-
dem Temittiani ad Uxorem notatur dives.matronse nomine inflata. Et apud Rufinum
fib. I. in Ofcam mtrlier qua marremd/ihes illußratur 'mßgnilus. In adlispaflionisfan&rum
Perpetua & Fdidtatis rta feriptum efi : Ubia Perpetua Iwneßa hberaliter inflituta, matrona
tick nupta, Itabens patrem & matrein. In hoc loco intelligendo laboravit Lucas Holfie-
nius, vitio nimirum imerpundlionis, nim fit legendum, matrona, lick mipta, habenspatrem
i f matrem. Hinc matronalis fedulitas; apud Columellam in præfatiobe libri duode
cimi, apud Plinium lib. 5. epift. 16. matronalis gravitas, in libro fecundo Tertulliani de
cultu feminarum matronalia decoramenta, & feriæ matronaics in libro de idöfolatria.
Lampridius in Heliogabato : Fada fient S . C . ridicula de legibus matrona/Buß Elegans
e fi& dignus referri focus- Columella de maritis ad villas fiiàs 'proficifci cupientibus. Sic
efgö ait lib. 1 cap. 4. Jiaandius itaque riro f i etiam matrona comitetur, me/ees ut fix u s , ira
animus eß delicarior. Qudmobrem mnosm tat e aliqua démerenda erit, quo patien tites moretur
cum viro. In libeller precum Marcellini & Fauffini feriptum eff Damafum papam in tantum
à matronis diledhim fuiffe ut earum aurifealpius dieeretur. Sed hæc Icribebantur ab adver-
farfts" e]us. Apud Ovidium fib. 2. metamorph. & lib. 16. fafiorum, tum etiam apud Si-
fkitn ftalicum, Juno voeatur matrona tonantis. VideLambinumadHoratium lib. 3. od. 2.
R evertitür impbdica ] Infra in libro de habitu virginum pag. typ. Quantum
à prOpoßto fuo virgo deficit qmmdo piedicii qm venerat impudiea difccelit ! Salviamis lib. 6.
cap.13. Itaque in illis iniagmilusfomicarionum omnisplebs animofbrnicatur, i f quifqrtè ad
Jpeiläcuhm pari veneranr, eie tfie’ano adulteri revertmtur.
E VIRANTUR mares] Codex Lætienfis : Hebetatur marts honor in homimbus, i f vigor, ifc .
V ir. in fkm. I R eg erit ] Infra epift. 61. docens quo modermafculees frangatur in
fettttnam. Salvianus Ub» 7 , cap. rp. Ctrm emm mwlrcbrem habitum viri fiemerent, ir mages
quetm
N o t * * h C y p r i a n u m . 381
qtiammulieres 'gmdumfrangerent. Amobius lib. z . vigorem virllitatis Cxponere i f in habitum
femimrum delimfepee mollire ■ Hieronyhjus in epiftola ad Heliodorum: Hijlrio fia k u s in
feminetm. Tertui.lianus in libro de Ipedlaculis : Qua p'riyata i f propria funt fien d , de
gejlu i f flexu corporis mollitia Veneris i f ,Liberi immolant. Ladlantius lib: 6. cap. 20.
Hijlrionum quoqminipiidiei moiUs quid aliud nifi libidinfs docent i f injligant, quorum ener-
vata' corpora i f in , muliebrem incefjum kabitumque molltta impudtcqsfieminas inhonefis gejli-
ius. mentimtur! Sandlus Ambj'ofnts in epiftola ad Sabinum epifeopum : Q u id utique
tam deforme vtfililifpedaculoquam hifirionicosJinuaregefius i f femineo ufu mollire membra l
Prudentius imhamartigeniau Turpe fimivitorum membra theatrdli fp ekat vertigine fern .
£ t infra ; Cemas mollefcere cultu heroas vetulos. Columella in praefatione iibrorum de
agricuitura ait iclatcm fuam miratam fuifle gellus effeminatorum ,■ quod a natura lexum
viris denegatum muliebri motu mentirentur, deciperentque oculos fpedlantium. Vide
Quintilianum lib. 11 . cap. 1.
E o p er it ioR qu o tu r p io r ] Vhaxlra llipnoiyto apiid Ovitlium : Pejor eielul-
teria tierpis adulter obejl.
R e l ig io s a d e i i c t a ] Ladlaiitius lib. 1. cap. 20. Quid minim f i a l hac gente
univerfa jletgitiei manarunt apud quam ipfa vitia religioja fim t.
. I Q 1; A s I c o n s c IENTIA ] Treslibri vetcres praeferunt, quaficonfeientiam fuam
non pojfi effiegere feeds non fit .
H u ju sm o d i . ore m o ] An tea legebatur hujujmodi ore illo . Quaedam vetera
exemplaria me docuerunt hunc locum ita efle conftituendum & interpungendum. Et ita
ante.me monuerat Gron,oviuslib.;3> dilfertat. cap. 12. Praeterea hte duae poftremae voces
perperam conjunguntur cum antecedentibus in vulgatis editionibus, cfiiti qua lupra
dicuntur nullam cum his vocibus connexionem habeant. Nihil enim illic feriptum eft
de ore. Erafinus.Manutius, & Pamelius ediderunt ore illopolluto. Sed hanc poftremam '
yocem neque veteres libri, fi unum excipias, agnofeunt, neque veteres editiones.
I n t e r l e g e s i p s a s ] Hieronymus lib. i.adversus ioymmmm-.Quotidietmcho- fie# 4
rum fanguis effunditur, adulteria damnantur , i f inter leges ipfas & fecures ac tribimaliajla-
grans libido dominamr. Symmachus lib., 2. epift. f t . Nos legum inane nomen Voctfmus.
Valerius Maximus lib. p. cap. t . legum vittrix audacia. Seneca Hercule furente ait arma
vincere leges. Et apud Ciceronem in oratione pro Milone ; Silent leges inter arma.
Ovidius lib. 5. triftium :
Non metuunt leges, fe d cedii viritius aquwtt,
Viilaque pugnaci jura f ib enfe jaunt-
In Tito Livio verb lib. 1.0. jam regi leges, non regere. Seneca lib. ’4. de berteficiis cap-
28. Legum prafidio qui plurimum in Was peccavenmt proteguntur. Tacitus lib. 1. an-
nalium, invalido legum auxilio. & infra : Vika eft fin e dubio lex . Citat porro hunc Cy-
priani locum Agobardus, led valde decurtatwn, ut affolet.
I n t e r . To g a s ] Infrkin libro adversiuBemetrianum pag. 2 ip . Hoftetn quereris
exurgere, quafi etfi hoftis d e ft , ejfe pax inter ipfas togas pdjfit. Seneca lib. 2. de ira cap.
y . Inter iftos quos togatos rides' m il la pax e fi, Tertullianus in libro de paliio : Plus toga
lafere rempublicam queem lorictz. Fiorus lib. 4. cap. 1.2. Togas ir faviora am is jura vide-
runt. Illud quoque admoneri non incongruum eft, in codice Tornacenfi bibliothecae
regise feriptum ette inter regespace rupta, & fupra lineam vel togas. Sed iftam ledlionem
■ conftat d ie falfiffimam, itemque earn quae extat in libro Fuxenfi j inter treugaspace rupta,
nondum invento vocabulo treugarum.
Q u am m e m b r a ] Aliae editiones habent quern membra fu n t. Sic etiatn legitur in i ’-s >
quinque libris veteribus. A t cum Vox ilia ultima non extet in reliquis exemplaribus an-
tiquis quibus ulus fum nec in pluribus Anglicanis , & didlio fit elegantior ablque voce
ilia, quam puto efle ex gloflemate, earn fuftuli. Infra epift. 8. pag. 16. quamyistorque-
rentur in ferv 'ts D ei jam non membra fe d vulnera. -
T e s t a m . s u b i i c i t ] Quidam codices habent fubdudt, alii fubjlttuit, id eft, fup-
ponit. Valerius Maximus lib. 9. cap. 4. cumfalfam teftamentum quidam in Gracia fubje-
cijfent. A. Gellius lib. 5. cap. 9. fortemnominis falfamfubjici. Julius PauIuS lib. 4. fentent.
tit. y . non tantum is qui teftamentum fubjecit. Cicero in paradoxis, teftamenia fubjeka.
. M m m