
Matth. 2
i . Loa, z
n o copulatos follicita adm on ition e mififtis u t ev an ge lii fa n d a præcepta &
tradita nobis femel mandata vitaiia fo rti & ftabili obfervatione terieantur.
E c c e alius gloriæ veftræ fublimis grad us, e c c e iterum cum co n fe ffio n e g e -
minatus p rom erend i D e i titulus, ftare firm o grad u , & in hac ac ie qui evân-
g d iu m conantur irrumpere & p ra c ep tis D om in i fubruendis manus impias
inferentes fidei ro b o re fu bm o v e r e , p rab u iffe ante initia v ir tu tum , n u n c &
m orum magifteria præbere, D om in u s p o ft re fu r r ed ion em mittens ap o fto -
lo s mandat & dicit ; D ata eß mihi omnis poteftas in calo f r in terra. Ite ergo
f r dacete gentes oirnes, tingentes eos in nomine patris f r filii f r fp irim sfa n ß i, do-
X cent es to s obfervare omnia qucecunque pm cepi vobis. E t Joannes apbftolus man-
. dati mernor in èpiftola fua p oftm od um p onit. In hoc, inquit, intellmmus quia
mgnovimus eum, ß præcepta ejus cußodiamm. Qiii d iä t quoniam cognovit a m ,\
f r mandata ejus non fe rra t, mendax eß, f r veritas in illo non iß . I læc præcepta
cu ftod iend a iu g g e r itis , divina fiç cæleftia mandata Jèrvatis. H o c eft effe c o n -
fe fiô rem D om in i , h o e eft e lle märtyrem C h r i f t i , fervare voc is fuæ inviola-
tam circa om n ia & folidam firmitatem. N am v e lle p ra te r D om in um marty-
i-em fieri & præcepta D om in i deftraere co n a r i, uti adversùs ilium d ign a tio n e
q uam tibi d ed e r it, armis ab illo acceptis rebellem q u o d am m od o fieri, h o c eft
C h r iftum confiteri v e lle & ev an ge lium C h r ift i negare . Læ to r igitur ex v o b
is , fbrtiffimi ac fideliffimi fratres; & quantum gra tu lor martyribus iftic h o -
noratis o b virium g lo r iam , tantum gra tu lor p ariter & vobis o b dominicæ
e tiam difciplinæ eo ronam .. D ig n a tio n em luam D om in ü s multiplici g é n é r é
largitatis in fu d it, b o n o rum militum laudes & glorias fpiritales co p io fa varie-
ta te diftribuit. H on o r is veftri participes & nos linn us, glo r iam vellram n o f-
tram g lo r iam com p u tam u s , quorum tem p ora illuftràvit tanta félicitas u t æta-
tem noftram v idere co n tin g e re t p rob ates fervos D e i & C h r ifti milites co ro -
natos. O p to v o s , fortiffimi ac beatiffimi fratres, fem pe r b en e valere & noftri
meminiffe.
E P I S T O L A XXVI .
Mqyfes, Maximus, Nicojlratus, & alii confejfores refpondent
praeedenti epijloloe,
CÆ c i l i o C y p r ia n o ep ifco p o ecclefiæ C a r th a g in en fium M o y fe s &
Maximus p resbyteri & Nicoftratus & Rufinus d ia con i & cæ te r i confefi-
fores in fide veritatis perfeverantes in D e o pâtre & in filio ejus Jefu C h r ifto
D om in o noftro & in fpiritu fa n d o fâlutem. Inter varios & multipliées, fra-
ter , dolores nobis çonftitutis p ro p te r præfentes m ultorum fratrum p e r totum
p e n è o rbem ruinas h o c præcipUum nobis folatium fupervenit q u ôd acceptis
litteris tuis e r e d i fum u s , & d olentis animi moeroribus fom en ta fufcepimus.
U n d e in te llige re jam poffumus gratiam d iv in s providentiæ fbrfitan n o n o b
aliam caufam nos tam diù claufos vinculis càrceris refervare voluiife nifi u t
in ftru d i & robuftiùs animati litteris tuis v o to p ron io re ad coronam deftina-
tam poffemus pervenire. Illuxerunt enim nobis lit te r a tuæ ut in tempeftate
quadam ferenitas & in turbido mari exoptata tranquillitas & in laboribus rc -
quiès, u t fii periculis & d o lo ribiià fanitas, u t in denfiflïmis tenebris Candida
lux & x-efuIgenSï” Ita illas an im ô - fitién te 'p e rb ib im u s ‘& v o to efuriénte fufcepimus
ut ad ce rtamen inimici ex illis nOs fa tisp afto s :&fagina tos gaudeamüs.'
R ed d e t tibi D om in u s p ro ifta tua caritàte mercedem,- & hujus tam 'b on i o p e -
ris repræfentabit débitant fru gem ,, N o n minus enim co ro næ mereede corn»?
d ignus eft qui hortatùs eft quàm qui ôc p a ffu s e ft, n o n minùs laude cO n d ig-
nus qui d o cuit quàm qui & fecit. N o n minùs honorandus e ft qui m on u it
quàm qui d imica vit, nifi quoniam nonnunquam magis glo r iæ cumulus re-;
dundat ad eum qui inftituit quàm ad eum qui fe docibilem difcipulum fcib-
m in iftrav it. H ic eniro fortaffis h o c quod exercuit n o n habuiffèt, nifi ille do~
cuiffét. Perçepimus ig itu r , iterum d icimus, frater C y p r ia n e , m a gn a garidia,'
m a gn a folatia, m a gn a fom en ta , maxime quod & gloriofàs m a r ty rum , n o n
dicam m o r te s , fed immortalitates g lo r io fis & cond ignis laudibus p rofeq uù-
tus es. T a ie s enim exceflûs tàlibus voc ibus profequendi fuerunt, u t quæ re -
fèrebantur fie dicerentur qualiter fa d a funt. E x tuis e r g o litteris vidimus g lo -
riofos illos martyrum t r ium p h o s ,& oculis noftris quodam m od o cælum illos*
petentes profecuti fumus , & inter an g e lo s ac poteftates dominatioriefque cæ-
leftes conftitutos contemp la ti fumus. S e d & D om in um apud patrem tefti-
m on ium fuum illis p romiffum pe rhibentem auribus noftris quodam m od o
fenfimus. H o c eft e r g o qu od & nobis animum in dies e r ig it, & a d confcquen-
dos gradus tantæ dignarionis incendit. Q u id enim gloriofius quidve fëlieiùé*
ulli h omin um p ote rit ex divina d ig n a tio n e co n tin g e r e quàm inter ipfos carni-
fices in ip fo intér im confiteri D om in um D e t im , quàm in te r fævientia fæêula-
ris poteftatis varia & exquifita tormenta , etiam e x to r to & excruciato & excàr-
nificato co rp o re , C h r iftum D e i filium, etfi re ced ente fed tarnen libero f p i f p
t u , con fite r i, quàm r e l id o m und o cælum p e tifle , quàm defertis hominibus in-:
te r angelos ftare, quàm impedimentis omnibus fæcularibus ruptis in confpec-
tu D e i jam fe lib e rum fiftere, quàm cælefte re gn üm fine ulla cu n d a tio n e teuere
, quàm c o lle g am paffionis cum C h r ifto in C h r ift i n om in e fà d um fuifle,-
quàm judicis fui divina d ign a tion e jud icem fà d um fu iffc , quàm immacula-
tam confc ientiam de co n fe ffio n e nominis rep or taïfe , quàm’ humanis & fàeri-
legis legibus contra fidem n o n o b e d iffc , quàm veritatem v o c e p u blica cori-
teftatum fu iffc , quàm ipfam quæ ab omnibus metuatur m or ien d o mor tém
fu beg iffe , quàm p e r ipfam m o r tem immortalitatem con fe cu tum fuiffc, quàm
omnibus fævitiæ inftrùmentis excarnificatum & extortum ipfis tormentis tormenta
fup erafle, quàm omnibus dilaniati corporis doloribus ro b o re animi
re lu d a tum fuiffc , quàm fàn gu in em fuum p rofluentem n o n ho rruiffc , quàm
fupplicia fùa p oft fidem amare coe p iffe , quàm d etrimentum vitæ fuæ putare
n o n exiflèî A d h o c enim prælium quafi quadam tuba e v an g e lii fui nos excitât
D om in u s dicens : Qui plus diligit patrem out matrem quàm me non eß me
dignus, fr : qui plus diligit animam fiiam quàm me non eft'me dignus, f r qui fion
tollit ernenn fiiam f r ß q u itu r me non eß me dignus. E t iterum : B eati qui p erfi-
cutionan p a fti fuerint propter jufiitiam . Ipfomm enim eß regtium cælorum. Beati
critis cian vos perfecuti fuerint f r odio habiterint. Gaudete f r exidtate. Sic enim
f r prophetasperfecuti fu n t, qui ante yds fuerunt, patres eoruin. E t iterum. : Quo-
Luc. 12.
Matth. 1
Matth, ƒ
Matth. 1