C O N F E S .S I O S A N C T I C Y P R I A N I. ccexx
yjvaqct a efidtacQuj avfA&ian nrçpç (s>z£
cccxix
Feci ut a maritis mulierés ad moechos abirent. Faciles
ad abortum vias aperui, ut gratum morti face-
rem; totas domos in perniciem conjeci, amicos
per dolum occidi patiebar, multos ex fîdeiibus
famulis dam no affeci. In his nonnulli, cum me
admirarentur, imitari avebant, ac dæmones me-
cum gaudebant quod me hortati fuiflènt.
1 3. Dicite igitur mihi, amici, utrum inve-
niri aliquid poflit, quo his malis libérer, an
potius vita laqueo finienda fit î Vivere enirn
in eiufmodi memoria nefandorum facinoruin ,
etiamfi non jam amplius fiant, res eft morte cru-
deliflima digna; vellem igitur de Chrifii poten-
tia erudiri, ficque deftinatam mortem obire. Hæc
me cupidïtas retinet adhuc in vita; fcio enim
Ipem falutis omnern mihi eflè præcilàm. Non
pofiiim cætera enarrare,ne memoria mea inftar
gladii fit; non polîiim eloqui graviora, ne fur-
gentes aufugiatis; non debeo ad majora pro-
gredi, ne ipfa domus ruinas trahat & folo æque-
tur. Quædam tantum vobis demonftro ex qui-
bus impietatem meam peripiciatis. Nam anima
mea feorfum a corpore in inferis verfàbatur, ca-
lumnians, bellum gerens multo quam dixi ner
quius. Dæmones aeris ad invidiam & æmuiatio-
nem hortabar, & inferiores cum fiiperioribus
committebam, meque utrilque inftar prodigii
exhibebam. Non poflum quæ fuperfunt percur-
rere, neque enim audientibus profint. Quomo-
doergo dicitis, Chriftus te fufeipiet, ignari &
infeii rerum mearum! Judæos mihi in medium
affertis, qui mifericordiam confequuti funt. Ego
& ipfos iilos, qui Chriftum occiderunt & cum
Deo bellum geflèrunt, fuperavi, ac forte ipfes
etiam dæmones a quibus impulfi funt. Ac vobis
quidera maximam habeo gratiam ; fed felutem
me adepturum non Ipero, qui tantam in Deum
j& -homines impietatem præ me tuli. Scio me
dixiflè majoremme elfe Deo; quinetiam ilium
irridebam agreftem appellans. Oftendebamenim
mortuos quafi viventes & claudos veluti current
tes; ac mufiosdeterrui quominus ilium Deum
elfe crederent. Sed & diflèrendo impediebam
ne Chriftiani fièrent, perfuadens Chriftum non
eflè Deum, ut qui a Judæis, opérante diabolo,
in crucem aélus fuerit. Imperitum ilium voca-r
ham & planum , ac nulla prorllis cognitione
prædilum ,non modo invifibilium, fed ne vil}-:
bilinm quidem. Et quomodo mihi dicitis, fuf-
cipiet te Chriftus, qui tot ac tanta in eum pec,-
eavi ? Quodmam autem peccatum pcenitentia exr
piare, potero ? avocatos a falute, an conjeètos in
perniciem? cædes a me perpetratas, an quæ ineo
cohfilio patratæi. fiagitia a me admiftâ, an quæ
admiltenda pcrfuali ? ftruélas a me iqfidias, an
. ». A/wwâo)] Sieyiegit interpres:Mulieresfeciexpetfiàvi~
ris fuis in domibus mtecharum, fed tarnen legendum.videtur *•
*• Ttxwç«e/V] Leg. TtKvotp'h&.av.
■ :..c: Esiv *%iayli Mâaç Icntentiam paulo port confirmât ,
cum aide ycrcri ne ob feeler um commémora t ion em do-
(49i%>t4 iTiofacKL • b texvocpo^txv id uM v o v
buveixa 7rapé^û>v, o J ko 14 oAÿlç TmpeJïefbujj
eiç oAetd&v, <piA$tç JbAgtpovtibtivuj mn%ppM\Vy oi-
MJ&v ytncficùv avyvotç ifyjuutoou. b/ (oùioiç evioi
W%IOUO 0 p i$ lù )5nv ctf b x V fjy C f iV V iÇ , û 01 JÏL lfJ&V iÇ
o v fy& i& V T iç o u f/A
EîWit y>uv (Jtÿi, ci q>tA9i , et èçiv tëkivoia
71ç ‘Grçfç 'lieu &Ùtuv xiraTAxyi\ t « (jyAAov.
eAicfrcj Toy <JŸ ccfyônç buvxwv r, ■:to y^p £yy
CV TZHOOTH f x w u y TJWHçfiv Ct)V, XXV [M\XATl
• fy ja vT tq t i% u v > o 5u.v a .TW c é ç i v a ç i o v ‘ n d tA ç v
o u i ï y.ctyjù d x o S a z t ] «zsfee f ü ç tS Xg/çotT J b v c L -
fAJiWÇy Vy OUTUÇ Q u v é iv 70V COQz<SJjLi\0V fA9l d u v u -
7VV’ IgcoTny tÙv 'OuSv/mum tyav eu to
o ïc f tt 07» v i d a i t p ($1 oz»Tt)€zct4 tX 7 i iç
• e & f i p iw q . où Q Î ç c p e b n 7 v Ta A g n it t , ' ïv a p w tL u
ptvtjfMV fASU %i<poç ’f y t c Q a/ ‘H s ^ . a x u j c t a a i ' où%
x z z o p d p ù ) (pçjtaxt] t u v m p T i& t y i v u fM- a v c t ç u v -
i t ç '& r v J p a o jm m o ù x Q Ç f rÀ a ’b f o J b u u c t f yv f a t u
fM iÇ o v c t y jv e t ptn Kçtj Q o h t c ç c u n o ç e i ç T fÀ & o v
e J k t p o ç fë tT u a o a c d ' iï - ev ict vfMV fj&vov J ïix v v pM
o v io îô ç d j t u e y i e t a e C i i ç , d v ti t o ^ y n v d
t S oct>jH£.T0Ç cV T u fm t ç c p i ç » o v koçovto0-
auy y 7roM/w$<mv 7J0A0 7 $ eipvpâpcov aioaià»
Tîçyv * to7ç 6y ùeçjt Qguàc/lÇ icDJbiuj (tiAguiï,
H#) tovç nff.Tct TSf^pç tu a#cd ouiieGaAgv, yjfi
ejuganoy vrup&yov bxuTtçpiç TexpmtX^v. où jp çp
cfieAftâv to xs/LTutemov, où y fy ov/x$tpei tdîç
dxovovaiy. 7iuç où v otï Xgiçpç m n u -
y àyvoouuTiç tu >(51,7 ’ iué ; • Iovcfk/otç
fJtÿl «ç pifiODV Ù y t y . 7 i y è m i J \ î Ï tvtov i^ s p o p oe S *
î y o HStj tWTOVÿ TOl4 fâfÿOXTOVOtÇ y f h o p i s t j ÿ j u v -
t u ç v 7 n p t£ c t? A o v , Tzty ct J ï XM tot ç à / e p y n o iw -
T ctç e i ç o ù 7 0 ( 4 (htifASvac,. ùfMv TâiOtçu
C t ç y è y a e f i o ù x iÀ7n<?a> s t i a & ^ t c Q u j , S - '
o u Ùt Iù j I f h A ^ i y f J i i v o ç e i ç b t o v q ç tj aÀ ^ ç s o v r o tç
à o iG e u t v . 0) 0a o u ém o v è p iÿ t v it v c fu ' i ç o v u
3îocT* aM« Xÿ\ e y tA c o v cujtcv d y ç o i x o v '£ td-
X pA c fv . e J ï i x v v o v l y j v e x p o t ç c o ç Ç cSv tu ç ,
3(5^' %e?&LÇ d ç ' r ç é ^ o V T u ç ' X3H ^ oA A o tç c s e m -
eficru ctuito mçevauf otï beoç %%iv- d.As&
A ô y c p o x toA u o v pm y p é o f c n p & i ç i c u o i è , 7 n 'ib u v
o u o ù x «sï S e o ç ô X e s ç o ç , o d w x ç y iÇ u v & o -
Sjj vzso' l o v J k ' ic o v y to 2 .J^ f.£ oÄ 9U iv e p y n o tu n o ç .
) J ) cotIu j e A i y s v o jjtov 3^' / ^ . y f a v i x o v y <& ptA\£*
ohoiç i'pcvTu &riyvct)cnv, oy As y * ctoç$t7u v ,
aM* o ù c fè v ß ô ç p tT u v . (è v m ç p y i A e y e n , <A-
^É7»f e n 6 X & ç o ç y (g a z toTU e i ç ojutov d / i J p T n m v -
TU ; dfer 7iv o ç J i J b n 00(434 JUtTUVOïiaztj y à v VXCû-
A v a u o i o b v v a p , ij ebv e v n i o u "ïboroAec&aLW â v e J p a . '
a u <pd»coV ÿ î« a y t m i a u a t p a y d a u f ; m u’a e A y n -
au, « dv t 7r$ieu ctatÀyjv] av èonCovAeuau, il euv
mus corrupt & folo æquctür:,;. :
d A/«' w avMxvc] Leg. Mi*, fie etiam legit interpres «jui
x .t(k lil^ .ex tra co rpu s.
* MeiÇor* ©foù] Interpres fcio quia ipfe dixi meipfutn
Çhrifo majorent. •
C O N F E S S I O S A N C T I C Y P R I A N 1.
cccxxj
*yAiûctcru y {{pnuauy tief}xnouy xp-SeAcov
*^0 QeûToç eiç to oxqtoÇ to c^r«»7ï^; otï
Vefiviibtjv yvcSvctf bediniu dAnóivUo, obt àpwti
(j&i • ^54 (£070 oiwo&v xpêi-PiOv eiveefi t» ajreTv
-Tçt&v X&eçov 710.00(431, pixnoie xei&vi a^ATiéazo
eiatCeiçty oiipâpoç put Jbvaiov eivcif fntp -zaç^atAbfïV*
OIC07IW '/VU (JM (4SI) XZSO[ÀMY\OIV 710 m-
07}tu] ont .eiç dtpeaiv, eiç Ù7npCaAAovsuv
xÙAstoiv. \34 J)i toiç édxfvai ov%e diiç, ’Qr
toÙtoiç eoiu>7tt\au' iuActfov at 434 novreç 01 ovft-
‘Q^tyXçf.Snpflpoi atpoJpdç, otï Ji^çtja. Aey>‘ 434
leu (Jtiytç xo7mvç Jbx4/4ff.Çôv7otv, 071 eixoïuç
eipçpvnau d.7iay>pix)auç XdrçoiT , aÀù-
%ioç cov tïjç biiaç twiîf •Gyfecf.çwJiQç. yjtf «%rp-
pr^ctfMpoç tiw i&ÜTU 434 xoptm 7iuou/j&poç e-
ifAiuMV '6$ tS éJ'dzoLç, mvSoç (Myt àpuwpoç ,
(& ctAstAtiToiç. J'àxfuai to' o.ùctj (jpi ava.<pavcSvy otï
ô uSAioç.
T dre dit 7TUV7U>v ovfybévTwv 6 sti*/ çgç Etîoa-
C/oç 'ï&oKptSeiç Aeyf * Kwrçicuiey pm cLmAmonçy
TovTuv y t vniytuv fl Avaiç ’dfrvy otï dyvooiv ewo/«-
attç. ovopuauç y^>f cvbiotç eewTov epy>iç 'ffiJ ï-
efboicAvctf, aictTiuvauç 70v $fg.&)A&V « ctyioia. to-
7iov aoi JjJhùcsiv s£?ioA9}iUÇ- 'fax V carx^i'rjeiç aectu-
tov cficoAvyov ; ivx tï auueTnauç to7ç SfaAgyiojsxiïç
•Gfçpç oAeSçgv £ è(A9§ uxavaov to ÇnAêSvtcç
aty (49i tiav^ajVy'tvxae 7JAtiÇ9<poptlou>.
oïJk TioAAotÇy à Kvvrçicu/e, ei 434 ptn iu\ç asçjp-
%toiv y ci?Aa ye TUjç 'Ztf&biatoi tncpaeAdovTuç
Xe/SW è efoyêévTUÇ * ^70 tS (Mçptç '(tfàyvcûbi to'
bxetvoi yptmç xj efty&voztv, «j av y>tiç 7iùv-
kuç otï Kpr’ cxetvotç Jï^ftian. eceç 7rcne où v xé-
•nfeiç oteujTW û tïpuopeiçy 4347^ ây çj% àSiveiaç
TroTASiç', a.7nch pu) 434 Tuuxlaj 001 titu cv/iAmçiaM
à JfglGoAgç Jla« ' ehivoç 'éçiv dç j(çfj
où xy.7A.iov yvceax^ç * ri dyvoeiç b <srçp tS q>û>y»-
anp aAexToçy cv vvxtÏt (aatu cfbA9u 001 dmxpi-
vxTOy jytj 7idç a7naeiô5it umtAeav, ont eimv aoi
07i 6 Xeiçoç (uot7 (914 f/4ÿl4 , a i J)ZA9Vy Çn-
aiv y awÂAbw 001, 7m oe ypexouç dasr* epyS
71ÛA1V XTidatiwi, K34 7ioittarl eiç at 0 /36’jAstzt\;
•ficùç pot» o<petA<lç eîJivap otï 7ruç9noç XgrçotT, où-
<fiv i%ù<{ 0' SfyCoAsç * xyTuatpçyyau] aov r xyp-
eiïctv y 7m d/pappeBrj cfi; cwtüç d £ tdeATnçiaA 00-
roix. '&hixyAyyup X&çovy 7m 7iCiçyv word ?yQnç
7Üç ^ « ço'tmtoç. qvk ctjTu en <füçy, oùfè fêpvov
Jieiuj rogpç to' tAeoç * où tfy putamim tpcunu-
0104 091 7ioiêi tLù /Soriÿjxv cumf. Aiyf yé 0 f4y-
SxtwV Xgrço0 flaZAÿç d ^Tii.çoASÇ * iyfU aov
to pripty ce tt£ çô(4y 7i aov y 434 cv tV xypefia.
a cov. a 7fo76v 2><m> pü/tcyÇ Triç eiç av tov vnçiuç
KfaxAtiatci>ç AAs ÇopfyT* ?h, (puaiVy df4.oA9y.7~
TUj «ç acovi&uui. y xypdiot <h 7fiçeveittp dç eftxypo-
Ovdlw. '&T0<fè%>(434 aov r c^,o/4j>A9ynan) qtï cJ%t/P
b yjAsU n 91 70Ç ctatGeiaç Tuç.ovauç b tuç put
o3cuç‘ cfid <& novyicu, toiç CpiAoeç tocTt0 wo/«-
azu $7nicui'lira e/Monw iéç aov rë èp&çpiï to (DÇ9~
• new »7* pti/jut^ Corrupte admodum in editi'one: Quod
dicniirverbumfideiïEt Hiàl tfâdùèrineum efl&inyocaitoncs.
b Ko) 7df fj.n oî-flor] Hxc défunt in edit. At cock.Çolc
c c x x î j
ludibria & rapinas & injurias animabus fa6las,
quas e iumiiie in tenebras cxteriores avertebam?
Quod enim ad verædivinitatis cognilionem per-
venire potuerim., id mihi non fejfticit; quapror
pter gratiæ à Çhr.ifto petendæ finem facio, jd
lâtius eflè perfpiçiens, ne forte in majorem impietatem
incidam,.idoneum me eflè putans qui
ad Deum accedam. Taceo ne meminerit mei
non ad veniam, fed ad graviflimum lùpplicium.
His dièlis conticui lacrymis prohibentibus ; ver
hementer etiam omnes plorabant qui una affider
bant, ac magnus erat planèlus, iifque videbar
æquadicere ac retfte fepere, quod ad Chriftum,
utpote indignus qui prodirem coram iilius. di-
vinitate, acçed.ere non audercm. Ac difeifîà ver
fte & coma çjnere conlperlâ humi jacebam, no®
fine maximo iutftu & lacrymarum yi clamans,
væ mihi quia perirmjlèr.;
14. Tune guten) omnibus yerçcundia & pur
dore feffufis, antfeus meus Eufebius. dixif : C)v
priane, ne defper.es, horum enim omnium re-
medium eft, quia ignorans fecifti.V.idebaris enim
tibi operibus divinis eflè deditus, eym diabolo
gratum faceres, dat tibi ignoratio:exeufationis |o(-
cum. Cur te ipfe fupra jnodum djiacergs ? Çyr in
has cogitationesineidiftiad animæ pernici.em? Am
di me amanlemtuj, ,& palientem mihi aurem aqr
commoda, ut tibi perfuadeam.. Multos novi, Cyr
priane, qui cum ad Chriftum non præclare fàélis,'
fed tarnen animi affetfti.bus accederent, lùfeepü
fuere. Totum ex parte .cogriofee. Magi çrant illi
& fufeepti funt, tu quoque magus ,eodem prorfus
modo ac illi reçipieris, Qupulque igitur te ipfe
cædis ac ulcifeeris, q.uamvis admodum infirma
valetudine? Vide rie te in hanc quoque delperatio?
nem diabolus conjecerit. Verfetus enjm eft, id
quod tibi apèrtius eft quam mihi. An ignoras
quid tibi antequam galius noèle cantaret, non firne
dolo relpondcrit, & quomodo fefe proruperit
minabundus? Nonne dixit tibi. : Chriftus meos
oditj ac per dolum tibi fubv.enit, ut cum te a me
abftraxerit, iterum abjiciat; feque tune de te poe-
nas arbiirio fuo fumpturum adjeeit? feire igitur
debes, præfente Chrifto nihil pofle diab.olum :
figna cor tuum ut auferatur à te delperationis co-
giiatio. Invoca Ckiftum ut iilius benignitatem
experiaris. Non poftülat à te dona , nec tempore
indiget ad miièricordiam, nec tibi per mediatorum
phantafiam fubvenit. : dicit enim difcipulus Chri-
fti Paulus apoftolus : Prope eß verbunün ore tiio ejp
in corde tuo. Quaié illud verbum? Fidei in ilium &
invocationis videlicet.! Ore ^////r^inquit, cotrfejfflo.
fit. ad. fahitem , corde dutem creditor ad jufitiam
Probo confeflionem tuam, quà mihi hnpietates
a teadmiflàs & non admiflâs enarrafti. QuaproH
pter filui & amicis-ut idem fàcerent;perfuafi, ,ut
poftquam e vomuiflès’ inlpiratam ah inimico ; fenbcrtmûs
fié habet : Etpronmtiajli impietates tuas quasfe-
eißi, ér. quas non fecißiM ' VI S T
- uiiilguïb uni:« r:i> i-j